zondag 27 door het jaar – B

Uit het boek Genesis 2, 18-24

Man en vrouw zijn door God geschapen en hun eenheid is geen gewone eenheid: de onverbrekelijkheid van het huwelijk is Gods wil tegenover het echtpaar.

God, de Heer, dacht: Het is niet goed dat de mens alleen is, Ik zal een helper voor hem maken die bij hem past. Toen vormde Hij uit aarde alle in het wild levende dieren en alle vogels, en Hij bracht die bij de mens om te zien welke namen de mens ze zou geven: zoals hij elk levend wezen zou noemen, zo zou het heten. De mens gaf namen aan al het vee, aan alle vogels en alle wilde dieren, maar hij vond geen helper die bij hem paste.
Toen liet God, de Heer, de mens in een diepe slaap vallen, en terwijl de mens sliep nam Hij een van zijn ribben weg; Hij vulde die plaats weer met vlees. Uit de rib die Hij bij de mens had weggenomen, bouwde God, de Heer, een vrouw en Hij bracht haar bij de mens.
Toen riep de mens uit: ‘Eindelijk een gelijk aan mij, mijn eigen gebeente, mijn eigen vlees, een die zal heten: vrouw, een uit een man gebouwd. Zo komt het dat een man zich losmaakt van zijn vader en moeder en zich hecht aan zijn vrouw, met wie hij één van lichaam wordt.

Psalm 128

Refr.: Ontvang de zegen van de Heer, alle dagen van je leven.

Gelukkig ieder die ontzag heeft voor de Heer
en de weg gaat die Hij wijst:
je zult eten wat je werk opbrengt,
geluk en voorspoed vallen je toe.

Je vrouw zal als een vruchtbare wijnstok zijn
in het midden van je huis,
je kinderen als jonge olijfbomen in een kring om je tafel.
Ja, zo wordt gezegend de man
die ontzag heeft voor de Heer.

Ontvang de zegen van de Heer uit Sion,
verheug je in de voorspoed van Jeruzalem,
alle dagen van je leven,
en verheug je in de kinderen van je kinderen.
Vrede over Israël !

Uit de brief van Paulus aan de Hebreeën 2, 9-11

Opdat de mensen werkelijk zouden kunnen gered worden, werkelijk kinderen van God zijn en definitief bestemd voor de heerlijkheid, moest Christus de menselijke conditie helemaal aannemen en de dood ondergaan.

Broeders en zusters,
we zien dat Jezus – die voor korte tijd lager dan de engelen geplaatst was opdat zijn dood door Gods genade iedereen ten goede zou komen – vanwege zijn lijden en dood nu met eer en luister gekroond is. Want om vele kinderen in zijn luister te laten delen achtte God, voor wie en door wie alles bestaat, het passend de bereider van hun redding door het lijden naar de uiteindelijke volmaaktheid te voeren. Hij die heiligt en zij die geheiligd worden hebben een en dezelfde oorsprong, en daarom schaamt Hij zich er niet voor hen zijn broeders en zusters te noemen.

Alleluia.
Ik heb u vrienden genoemd, zegt de Heer,
Niemand komt tot de Vader tenzij door mij.
Alleluia.

Uit het evangelie volgens Marcus 10, 2-12

De zeer duidelijke stellingname van Jezus ten gunste van het huwelijk ligt niet uitsluitend op juridisch vlak. Zij verwijst naar de openbaring die in geloof wordt aangenomen. Mogelijke concrete problemen zijn niet opgelost met dit principieel antwoord. Maar de christelijk gehuwden worden geplaatst tegenover de onwankelbare liefde van God; een liefde die veel groter is dan onze zonden.

Er kwamen een aantal Farizeeën op Jezus af. Ze vroegen Hem of een man zijn vrouw mag verstoten. Zo wilden ze Hem op de proef stellen. Hij vroeg hun: ‘Hoe luidt het voorschrift van Mozes?’
Ze zeiden: ‘Mozes heeft de man toegestaan een scheidingsbrief te schrijven en haar te verstoten.’
Jezus zei tegen hen: ‘Hij heeft dat voor u opgeschreven omdat u zo harteloos en koppig bent. Maar al bij het begin van de schepping heeft God de mens mannelijk en vrouwelijk gemaakt; daarom zal een man zijn vader en moeder verlaten en zich hechten aan zijn vrouw, en die twee zullen één worden, ze zijn dan niet langer twee, maar één. Wat God heeft verbonden, mag een mens niet scheiden.’
In huis stelden de leerlingen Hem hier weer vragen over. Hij zei tegen hen: ‘Wie zijn vrouw verstoot en met een ander trouwt, pleegt overspel; en als zij haar man verstoot en met een ander trouwt, pleegt zij overspel.’

Van Woord naar leven

De overweging van vandaag is van de hand van Frans Mistiaen, sj

Is de huwelijksliefde verbreekbaar? In de praktijk wel. Wij kunnen er niet naast kijken. Er vallen veel huwelijken uiteen. Maar eigenlijk voelen wij aan: Dat zou niet mogen.

Wij kennen de zeer pijnlijke evolutie van sommige relaties, met fouten langs beide kanten, ook bij mensen die het heel goed menen, maar waarbij iedereen ervaart dat de situatie zo onhoudbaar is geworden dat het beter is dat het koppel uit elkaar gaat, met grote pijn, veel onmacht en miserie. Soms blijkt dat, ondanks alle nadelen o.a. voor de kinderen, samen-blijven nog meer vernietigend zou zijn. Dan is het noodzakelijk dat het gezin uit elkaar gaat, in ieder geval voor een afkoelingsperiode.

Want, hoezeer wij ook aanvoelen dat, in zulk een crisis, alleen een afstand nemen, heilzaam is, even sterk hopen wij in het diepst van ons hart, dat de scheiding voorlopig is. Wij voelen aan: Eigenlijk kan dit niet. Wij hopen altijd dat twee mensen, die elkaar echt diep hebben bemind, ook deze crisis te boven kunnen komen. Bij elke nieuwe huwelijksinzegening, wensen wij aan het jonge koppel duurzame liefde toe. En dat menen wij. Wij geloven er echt in en willen hen daarbij ook helpen. En bij een gezin in scheiding verlangen wij steeds dat de bruggen niet volledig opgeblazen worden, dat niemand een nieuwe toenadering in de weg zou staan door verwijten en beschuldigingen en dat het juridisch steekspel van rechten en plichten eisen, wat mensen nog meer verdeelt, overstegen kan worden. In de praktijk, bij onmenselijke situaties, kunnen wij soms niets anders dan onze onmacht erkennen, maar in feite hopen wij vurig dat de liefde toch sterker is dan de verdeeldheid.

Is dat niet hetgeen het evangelie van vandaag ons leert in de reactie van Jezus? Hij weigert in te gaan op een discussie over wat wettelijk wel of niet is toegelaten bij een conflictsituatie in het huwelijk. Maar Hij spreekt uit wat over de huwelijksliefde diep in elk mensenhart leeft en wat ook de droom van God is: nl. dat de liefde sterker zou zijn dan alle conflicten.

Als Jezus herhaalt wat in Genesis staat: “Wat God heeft verbonden, zal de mens niet scheiden!” dan wil Hij hiermee niet zeggen dat een kerkelijk ingezegend huwelijk nooit kapot kan gaan. Jezus zegt wel: “Wanneer de liefde zo sterk wordt dat zij een goddelijke band is, dan kan geen menselijke kracht of onmacht die liefde dodelijk bedreigen.” Hij veroordeelt dus geen enkele mens die in een conflictsituatie is geraakt. Hij nodigt alleen iedereen uit de liefde heel diep en heel sterk te maken, goddelijk sterk.

Wanneer twee mensen hun liefde zo laten groeien dat zij iets goddelijks ervaren bij elkaar, dan kunnen zij niet liefhebben voor een beperkte tijd of met voorafgaande voorwaarden. Wie “goddelijk” liefheeft, wil voor altijd liefhebben en ondanks alles, onvoorwaardelijk, wat de beperktheid, de zwakheid of het ongelijk van de andere ook zou kunnen zijn. Zo onvoorwaardelijk immers heeft God ons lief. Hij ziet ons graag, ondanks onze zwakheden en fouten.

Niemand kan verplicht worden tot zo’n hoog ideaal. Dus moet onze kerkgemeenschap ook niet beschuldigen, maar heel mild zijn tegenover diegenen die in hun huwelijkstrouw getroffen worden. Maar zij mag ook niet nalaten in naam van het evangelie iedereen te blijven uitnodigen tot de moedige opdracht om elke dag verder te werken aan het overstijgen van de beperkingen binnen een liefdesrelatie.

Hoeveel mensen kunnen iets van dit “goddelijk” ideaal realiseren? Meer dan wij denken! Alleen komen zij niet in de sensatiepers. Het is bewonderenswaardig hoeveel moedige koppels dagelijks energie blijven steken in hun relatie en zo nog meer ontdekken wat echte liefde is. En dat kunnen allen nog het best leren van God Zelf, stapje voor stapje.

Het helpt echt als wij kunnen geloven en er ons dagelijks opnieuw van bewust worden dat God ieder van ons onvoorwaardelijk liefheeft. Dat brengt ons tot dankbaarheid, tot bescheidenheid en tot mildheid, ook tegenover de anderen. En het helpt als wij kunnen geloven dat God vergeeft. Hij is niet streng voor onze vergissingen. Hij telt onze fouten niet op. Hij wreekt zich niet. Hij bemint alleen nog veel meer. Zo is het ook uiteindelijk alleen door vergiffenis te vragen en te schenken dat de liefde tussen twee mensen kan groeien. Niemand wordt daar kleiner van. Integendeel. Vergeving schenken wil altijd zeggen de sterkste zijn in de liefde. Vergiffenis schenken aan elkaar, maar ook aan zichzelf. En dat tweede kan voor sommigen nog moeilijker zijn dat het eerste.

Dat is hetgeen wij, op uitnodiging van de Heer, aan alle koppels mogen toewensen, aan de verliefden, zowel als aan de gekwetste partners: dat hun liefde sterker zou zijn dan alle conflicten en dat zij hun liefde zouden laten groeien door moedig vergeving te schenken aan elkaar en aan zichzelf.

Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.

Laten wij bidden

Heer,

heel graag willen we alle gehuwden onder uw zegen plaatsen. Dat het sacrament van hun huwelijk een genadevolle bron mag zijn van levend water dat hun huwelijk van dag op dag voedt, sterkt en bemoedigt. Geef hen de trouw zoals Gij trouw zijt, in dagen dat het goed gaat, maar bijzonder ook in die dagen dat het moeilijk gaat. Omhels hen, goede Jezus, in hun huwelijkstrouw.

Wij bidden ook om genade broer en zus te zijn voor die koppels wiens relatie op de klippen liep. Vervul ons dan met uw barmhartigheid, met uw woord en gebaar van vergeving, met uw voorbeeld van genezende nabijheid. Gij met ons ons Heer.

In uw naam. Amen.

 

De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.