zondag 27 door het jaar – A

Uit de profeet Jesaja 5, 1-7

Het volk van God is als een wijngaard, die oneindig veel zorg kreeg van zijn wijngaardenier. Zou het dan geen vrucht dragen? Het is onder alle volkeren uitverkoren voor een verbond van liefde. Zou het dan blijvend zijn Heer teleurstellen? Dat kan niet de bedoeling zijn.

Voor mijn geliefde wil ik zingen het lied van mijn lief en zijn wijngaard. Mijn geliefde had een wijngaard, op een vruchtbare helling gelegen. Hij bewerkte de grond, haalde de stenen eruit en plantte een edele druivensoort. Hij bouwde er een wachttoren, hakte ook een perskuip uit. Hij verwachtte veel van zijn wijngaard, maar die bracht slechts wrange druiven voort. ‘Welnu, inwoners van Juda en Jeruzalem, spreek recht tussen mij en mijn wijngaard. Wat kon ik meer aan mijn wijngaard doen, wat heb ik te weinig gedaan? Ik verwachtte zoveel van mijn wijngaard, waarom bracht hij slechts wrange druiven voort? Luister, ik zal jullie vertellen wat ik met mijn wijngaard ga doen: Ik ruk de doornhaag uit en breek de muur af, zodat hij vertrapt en geplunderd kan worden. Ik zal hem laten verwilderen, er wordt niet meer gesnoeid, niet meer gewied, dorens en distels schieten er op. De wolken zal ik opdragen geen regen op hem te laten vallen.’
Israël is de wijngaard van de Heer van de hemelse machten, de gekoesterde planten zijn de inwoners van Juda. Hij verwachtte recht, maar oogstte onrecht, Hij zocht rechtsbetrachting, maar vond rechtsverkrachting.

Gezongen antwoordpsalm 80

(tekst onder geluidsfragment)

Refr.: De wijngaard van de Heer is het huis van Israël.

Gij hebt uit Egypte een wijnstok gehaald,
volken verdreven om hem te planten.
Hij strekte zijn ranken uit tot de zee,
tot de rivier zijn loten.

Waarom hebt Gij zijn omheining verwoest,
zodat wie langs komt, kan plukken?
De wilde zwijnen woelen hem om,
het vee van het veld graast hem af.

God van de heerscharen, keer toch terug,
zie neer uit de hemel en let op uw wijngaard.
Bescherm wat uw eigen hand heeft geplant,
het stekje dat Gij hebt gekweekt.

Nooit meer zullen wij U verlaten,
bewaart Gij ons leven, dan prijzen wij U.
Heer, God der heerscharen, richt ons weer op,
laat uw aanschijn over ons lichten,
lach ons weer toe en wij zullen gered zijn.

Uit de brief van Paulus aan de Filippenzen 4, 6-9

De vrede, die van God komt en die Christus ons heeft nagelaten, wekt vertrouwen en gebed. Zij maakt een einde aan de angst en heiligt de menselijke deugden.

Broeders en zusters,
wees over niets bezorgd, maar vraag in alle omstandigheden aan God wat u nodig hebt en dank Hem in uw gebeden. Dan zal de vrede van God, die alle verstand te boven gaat, uw hart en gedachten in Christus Jezus bewaren.
Ten slotte, broeders en zusters, laat u leiden door al wat waar is, al wat edel, rechtvaardig, zuiver, beminnelijk en eervol is, kortom door al wat deugdzaam is en lof verdient. Doe alles wat ik u heb geleerd en overgedragen, wat ik u heb verteld en laten zien. Dan zal de God van de vrede met u zijn.

Vers voor het evangelie (Joh 15, 16)

Alleluia.
Ik heb jullie uitgekozen en opgedragen
om op weg te gaan en vrucht te dragen,
blijvende vrucht, zegt de Heer.
Alleluia.

Uit het evangelie volgens Matteüs 21, 33-43

De leiders van het volk, voor wie het niet genoeg was eertijds de profeten te hebben mishandeld die God hen zond, gaan nu zo ver zijn eigen zoon te vermoorden. Op Christus, de steen die door Israël werd verworpen, maar die uitgekozen werd door de Vader, zal de Kerk gebouwd worden, het nieuwe volk Gods dat geroepen is om vruchten voort te brengen in overvloed.

Jezus sprak tot de hogepriesters en de oudsten van het volk:
‘Luister naar een andere gelijkenis. Er was eens een landheer die een wijngaard aanlegde en hem omheinde. Hij groef er een kuil voor de wijnpers en bouwde een uitkijktoren. Toen verpachtte hij hem aan wijnbouwers en ging op reis. Tegen de tijd van de druivenoogst stuurde hij zijn knechten naar de wijnbouwers om zijn vruchten in ontvangst te nemen. Maar de wijnbouwers grepen de knechten, ze mishandelden er een, doodden een ander en stenigden een derde. Daarna stuurde de landheer andere knechten, een grotere groep dan eerst, maar met hen deden ze hetzelfde. Ten slotte stuurde hij zijn zoon naar hen toe, met de gedachte: Voor mijn zoon zullen ze wel ontzag hebben. Maar toen de wijnbouwers de zoon zagen, zeiden ze onder elkaar: “Dat is de erfgenaam! Kom op, laten we hem doden en zo zijn erfenis opstrijken,” en ze grepen hem vast, gooiden hem de wijngaard uit en doodden hem. Wanneer nu de eigenaar van de wijngaard komt, wat moet hij dan met die wijnbouwers doen?’ Ze antwoordden: ‘Hij moet die ellendelingen een ellendige dood laten sterven en de wijngaard verpachten aan andere wijnbouwers, die de vruchten wel aan hem afdragen wanneer het daar de tijd voor is.’
Daarop zei Jezus tegen hen: ‘Hebt u dit nooit in de Schriften gelezen: “De steen die de bouwers afkeurden
is de hoeksteen geworden. Dankzij de Heer is dit gebeurd, wonderbaarlijk is het om te zien.”’

Van Woord naar leven

OVER GODS OEVERLOZE LIEFDE

Onderstaande overweging is van de hand van Vincenzo Paglia (voorzitter van de Pauselijke Academie voor het Leven en spiritueel raadgever van de gemeenschap Sant’Egidio), ontleend aan het boek ‘Het Woord van God elke dag – 2023’, uitgegeven bij Halewijn.

Al drie zondagen op rij vertelt de Schrift ons over de wijngaard. Als Jezus deze toespraken houdt, horen zijn toehoorders de talrijke teksten uit het Oude Testament weerklinken die betrekking hebben op de wijngaard van de Heer, waaronder het gebed: ‘God van de hemelse machten, keer U tot ons, kijk neer uit de hemel en zie, bekommer U om deze wijnstok, de stek die uw hand heeft geplant, het kind dat U zelf hebt grootgebracht.’ (Ps 80, 15-16).

Ook onze wereld kan vergeleken worden met de wijngaard waarover de Schrift ons vertelt. De Heer blijft werkers zenden om zijn wijngaard te verzorgen, maar vindt helaas vaak wrange druiven. Hij ziet de bitterheid van onze daden, de dorheid van ons hart, de gierigheid van onze gevoelens, het gebrek aan gastvrijheid voor hen die de Heer ons zendt.

En Hij stelt zichzelf een vraag, bijna alsof Hij de schuld voor het gebrek aan vruchten bij zichzelf zoekt: ‘Wat moet Ik nog meer doen voor mijn wijngaard wat Ik niet heb gedaan?’

Het hart van dit evangelie is het verhaal van een volkomen gratis liefde: die van God voor zijn land, voor ons leven. Een grote, grenzeloze liefde, die zelfs de ondankbaarheid van de mensen, van die opstandige wijngaardeniers, niet vreest.

De ware hoop die aan de geschiedenis van de mensen ten grondslag ligt en haar redt, ligt erin dat de Heer zijn liefde voor de mensen niet vermindert, maar juist vermeerdert. ‘Later’ stuurt de landeigenaar zijn eigen zoon, in de overtuiging dat ze die zullen sparen.

Maar nee, de woede van de wijngaardeniers barst los en zij besluiten hem te doden om zijn erfenis te bemachtigen. Ze grijpen hem, gooien hem de wijngaard uit en doden hem.

Op het moment dat Jezus deze woorden (‘De steen die de bouwers afkeurden is de hoeksteen geworden’) uitspreekt, zijn ze misschien alleen voor Hemzelf duidelijk. Maar vandaag begrijpen wij ze ook: ze beschrijven letterlijk wat er met Jezus zal gebeuren.

Aan het eind van de gelijkenis vraagt Jezus zijn toehoorders wat de landeigenaar zal doen met de wijnbouwers van hem. Het antwoord klinkt logisch: Hij zal die ellendelingen een ellendige dood bezorgen, en de wijngaard zal hij aan andere wijnbouwers geven, die vruchten aan hem afdragen wanneer het er de tijd voor is. Die vruchten zijn gerechtigheid, barmhartigheid en liefde die ons deel maken van Gods volk.

Aan de vruchten herken je de boom …

Laten we bidden

Almachtige eeuwige God,
U blijft alle mensen roepen
en met geduld wacht U
van elk van ons het antwoord af.
Wij bidden U dat de drukte van het leven
uw uitnodiging niet overstemt,
dat wij niet vergeefs uw roepstem horen.
Doe ons ondervinden hoe U groei en rijping geeft
en wij, uw kerk, geroepen zijn
uw wijngaard gestalte te geven.
Door onze Heer Jezus Christus, uw Zoon,
die met U leeft en heerst
in de eenheid van de heilige Geest,
God, door de eeuwen der eeuwen.

Amen.

Zegen over deze zondag.
Van harte, kris

 

 

Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.

De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.