zondag 23 door het jaar B
Vandaag, op 8 september, vieren we het feest van de geboorte van de heilige Maagd Maria. Deze feestdag kent normaal gesproken haar eigen lezingen. Dit jaar valt het feest echter samen met een zondag, en daarom beslist de Kerk om de lezingen van deze betreffende zondag te gebruiken.
Uit de profeet Jesaja 35, 4-7a
Jesaja belooft het volk dat God hen zal redden en hun vijanden zal vergelden, wat leidt tot wonderbaarlijke genezingen en een ommekeer in de natuur. Blinden zullen zien, verlamden springen op en dorre gebieden worden vruchtbaar.
Zeg tegen het moedeloze volk: ‘Wees sterk en vrees niet, want jullie God komt met zijn wraak. Gods vergelding zal komen, Hijzelf zal jullie bevrijden.’
Dan worden blinden de ogen geopend, de oren van doven worden ontsloten. Verlamden zullen springen als herten, de mond van stommen zal jubelen: waterstromen zullen de woestijn splijten, beken de dorre vlakte doorsnijden. Het verzengde land wordt een waterplas, dorstige grond een bronrijk gebied; waar eenmaal jakhalzen huisden, maakt dor gras plaats voor riet en biezen.
Tussenzang: Uit Ps 146
(tekst onder geluidsfragment)
Refr.: De Heer zal ik loven, mijn leven lang.
De Heer doet altijd zijn woord gestand,
verdrukten verschaft Hij recht.
De Heer geeft brood aan wie honger heeft,
gevangenen geeft Hij de vrijheid.
De ogen van de blinden opent de Heer,
gebrokenen richt Hij weer op.
De Heer bemint de rechtvaardigen,
de Heer behoedt de ontheemden.
De Heer geeft wees en weduwe steun,
maar zondaars laat Hij verdwalen.
De Heer is koning in eeuwigheid,
uw God, Sion, heerst over alle geslachten.
Uit de brief van Jakobus 2, 1-5
Jakobus benadrukt dat geloof in Jezus Christus geen plaats biedt voor vooroordelen op basis van uiterlijkheden, en wijst erop dat God juist hen die naar wereldse maatstaven arm zijn, heeft uitgekozen om door het geloof rijk te zijn en deel te krijgen aan zijn koninkrijk.
Broeders en zusters,
het geloof in Jezus Christus, onze glorierijke Heer, staat niet toe dat u mensen voortrekt op grond van uiterlijkheden. Stel dat uw samenkomst wordt bezocht door iemand die prachtige kleren en gouden ringen draagt, en tegelijkertijd door een arme in vodden. Als u dan de eerste met alle zorg omringt en tegen hem zegt: ‘Neemt u plaats, hier zit u goed,’ terwijl u tegen de tweede zegt: ‘Blijf maar staan, of ga daar maar bij mijn voetenbank op de grond zitten,’ meet u dan niet met twee maten? Dan wordt uw oordeel toch door verkeerde overwegingen bepaald?
Luister, geliefde broeders en zusters: heeft God niet juist hen die naar wereldse maatstaven arm zijn, uitgekozen om rijk te zijn door het geloof en deel te krijgen aan het koninkrijk dat Hij heeft beloofd aan wie Hem liefhebben?
Vers voor het evangelie (Joh 1, 12)
Alleluia.
Aan allen die Hem ontvingen
gaf Hij het vermogen
om kinderen van God te worden.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Marcus 7, 31-37
Jezus geneest een doofstomme man door het helende woord ‘Effata!’ (‘Ga open!’) uit te spreken. Ondanks Jezus’ verzoek om stil te blijven, verspreiden de mensen het nieuws van deze wonderlijke genezing.
Jezus vertrok weer uit de omgeving van Tyrus en ging via Sidon naar het Meer van Galilea, dwars door het gebied van de Dekapolis. Daar werd iemand bij Hem gebracht die doof was en gebrekkig sprak, en men smeekte Hem om deze man de hand op te leggen.
Hij nam de man apart, weg van de menigte, stak zijn vingers in diens oren en raakte met speeksel zijn tong aan. Hij sloeg zijn blik op naar de hemel, zuchtte diep en zei tegen hem: ‘Effata!’, wat betekent: ‘Ga open!’
Daarop gingen zijn oren open, zijn tong kwam los en hij kon normaal spreken.
Hij beval de omstanders om aan niemand te vertellen wat er gebeurd was; maar hoe strenger Hij het hun verbood, hoe meer ze het rondvertelden.
De mensen waren geweldig onder de indruk en zeiden: ‘Alles wat Hij doet is goed: zelfs doven laat Hij horen en stommen laat Hij spreken.’
Van Woord naar leven
‘GA OPEN’
(Bij Mc 7, 31-37)
Het evangelie van vandaag brengt ons opnieuw in de nabijheid van Christus. In de ontmoeting met de doofstomme zien we hoe Jezus’ woord en aanraking de man ten diepste geneest. Jezus heelt de doofstomme, niet alleen door een fysieke handeling, maar vooral door het uitspreken van zijn levende woord: ‘Effata! – Ga open!’
Dit woord gaat veel verder en dieper dan enkel het lichamelijke. Het ‘effata’ is een uitnodiging om onze harten te openen voor de helende kracht van Christus in heel ons wezen.
De man in het verhaal kon niet horen, en zijn spraak was gebrekkig. Er is een fysieke verbondenheid tussen luisteren en spreken: wie niet kan horen, zal moeilijk of niet kunnen spreken. Maar ook in het geloof zien we deze verbondenheid. Wie niet luistert naar het woord van God, wie niet stil wordt en openstaat voor zijn boodschap, zal moeite hebben om te spreken vanuit waarheid en geloof. Onze woorden onthullen wie wij zijn, meer dan we vermoeden. Ze dragen onze diepste gedachten en verlangens in zich. Daarom is het zo belangrijk dat we eerst leren luisteren.
Jezus roept ons op om onze oren te openen voor het woord van God – niet enkel in de Schrift, maar ook doorheen het leven zelf, waarin Hij aanwezig is en tot ons komt. Door te luisteren naar wat Hij ons wil zeggen, door zijn woord te laten doordringen in ons hart, kunnen wij onze taal zuiveren. Onze woorden krijgen dan gewicht, worden vruchtbaar en brengen leven voort.
In een wereld waar zoveel gesproken wordt zonder dat er echt geluisterd wordt, nodigt Jezus ons vandaag uit om een andere weg te gaan: eerst luisteren, zodat ons spreken vruchtbaar wordt en anderen kan raken.
Deze oproep om te luisteren brengt ons terug naar het begin van Gods relatie met zijn volk. In het boek Deuteronomium, waar God zijn eerste woorden tot Israël spreekt, begint Hij niet met het volk een opdracht te geven om te handelen of te spreken, maar met een uitnodiging tot luisteren: ‘Hoor, Israël!’ (Deut 6, 4).
Het gaat hier over een openheid voor de levende aanwezigheid van God. Luisteren dus als een ware godsontmoeting waarin God het eerste woord krijgt. Pas wanneer wij werkelijk naar Hem kunnen luisteren, zullen wij in staat zijn (lees: genade) zelf te kunnen spreken – zowel doorheen onze woorden als doorheen heel onze levenshouding.
Dit brengt ons tot het belang van het persoonlijk gebed. In ons gebed worden we uitgenodigd om niet meteen met woorden af te komen, maar om eerst in stilte bij God te zijn – een luisterende stilte. Om daarna eventueel met psalmen en andere Schritteksten naar God te luisteren.
Dit geldt niet alleen voor ons persoonlijk gebed, maar ook voor ons gemeenschappelijk gebed als Kerk. We moeten als gemeenschap allereerst een luisterende Kerk zijn. Alleen door echt te luisteren naar Christus, kunnen wij woorden spreken en handelingen stellen die anderen raken en optillen; Christus door ons en met ons.
Laten we daarom de stilte en de Schrift – in die volgorde – omarmen, zodat ons hart steeds meer gevormd wordt naar Gods beeld en onze daden in de wereld zijn liefde weerspiegelen.
Misschien nog dit: Vandaag, waar we de geboorte van de heilige Maagd Maria gedenken en vieren, worden we ook herinnerd aan haar luisterende houding. Maria, die een vrouw was van gebed en diepe openheid, stond altijd klaar om Gods aanwezigheid in haar leven te erkennen. Haar hart was open en beschikbaar voor Gods spreken, en haar stille beschikbaarheid maakte haar een instrument van Gods wil. Moge Maria – als Moeder van ieder van ons – ons binnenleiden in het échte luisteren naar God.
Laten we bidden
God van stilte,
moge uw Geest ons bezielen opdat wij ontvankelijk mogen zijn voor uw stem.
Open onze oren en onze harten, zodat we in staat zijn diep te luisteren naar uw aanwezigheid in ons leven.
Leer ons om stil te worden voor en in U.
Vervul ons diepste wezen met uw wijsheid, met Uzelf in Jezus Christus.
Zodat onze woorden en handelingen vruchten dragen; uw vruchten.
Moge zo uw liefde een gezicht krijgen in deze wereld.
In Christus, onze Broeder en Heer.
Amen.
Geliefde mensen, moge de rust van deze zondag je oren openen voor wat werkelijk telt, en je spreken tot een bron van zegen maken.
Een mooie dag!
kris
Om mee op weg te gaan
Hoe open ben ik vandaag voor de stem van God in mijn leven?
In hoeverre is mijn gebed een moment van stilte en luisteren naar God?
Hoe bewust ben ik van de verbondenheid tussen luisteren naar God en mijn spreken in het dagelijks leven?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Maria geboorte
Het feest van de geboorte van de Heilige Maagd Maria wordt jaarlijks op 8 september gevierd. Deze feestdag kent haar eigen lezingen. Dit jaar valt het feest echter samen met een zondag, en daarom beslist de Kerk om de lezingen van deze betreffende zondag te gebruiken.
Jeruzalem
Volgens een antieke Palestijnse traditie werd Maria geboren in Jeruzalem. De plaatselijke overlevering lokaliseerde haar geboortehuis in het noordoostelijke stadsdeel, vlakbij de Vijver van Bethesda. De moeder van Jezus werd vermoedelijk geboren in het jaar 25 vóór de christelijke jaartelling. In die tijd was de derde stadsmuur van Jeruzalem nog niet gebouwd, wat betekent dat Maria buiten de stadsmuren geboren zou zijn. Volgens een andere traditie werd Maria geboren in Bethlehem. Weer een andere overlevering noemt de stad Sephoris, 5 kilometer ten noorden van Bethlehem, als haar geboorteplaats.
Apocriefe bronnen
De canonieke boeken van het Nieuwe Testament zeggen niets over de ouders van Maria. In het apocriefe boek Proto-Evangelie van Jacobus, geschreven in het midden van de 2e eeuw, wordt de geboorte van Maria uitgebreid beschreven. Volgens dit boek was zij de dochter van Joachim en Anna. Ook het apocriefe Evangelie van de Pseudo-Matteüs noemt hen als grootouders van Christus.
Joachim en Anna
In genoemde boeken wordt Joachim voorgesteld als een rijke, vrome man uit de stam Juda. Zijn echtgenoot Anna kan geen kinderen krijgen en het paar lijdt daar hevig onder omdat kinderloosheid in die tijd beleefd wordt als een vloek. Joachim ondervindt grote nadelen van deze schande en komt, nadat hij uit de Tempel is verwijderd, in een sociaal en cultisch isolement terecht. Zijn vrouw smeekt God daarop om een kind. Haar gebed wordt verhoord. Een engel brengt haar de blijde boodschap en zegt haar dat het kind aan God moet worden opgedragen. Joachim, die vanwege de schande de woestijn is ingevlucht, wordt daar door een engel op de hoogte gesteld van de zwangerschap van Anna. Hij keert terug naar Jeruzalem en treft zijn vrouw bij de Gouden Poort, waar zij elkaar innig omhelzen. Anna baart een dochter, die zij Maria noemt. Al vanaf haar geboorte wordt het kind omgeven met grote zorg en gebed. Op 4-jarige leeftijd staan de ouders haar af aan de Tempel, waar zij zich tot haar 13de levensjaar toelegt op de dienst aan God en de studie van de Tora.
Basiliek
Vanaf de 6de eeuw schrijven pelgrims over het vermeende geboortehuis van Maria bij de Vijver van Bethesda, waar toen al een basiliek ter ere van de Moeder Gods was gebouwd. In welk jaar deze kerk precies werd ingewijd is onbekend; hoogstwaarschijnlijk gebeurde dat op de 8ste september, de dag waarop later het feest van Maria Geboorte gevierd zou worden. In twee preken van de heilige Andreas van Kreta, bisschop van Jeruzalem omstreeks 680, wordt over het feest van 8 september gesproken. In 799 wordt op de Synode van Salzburg het feest verplicht gesteld.
Onbevlekte Ontvangenis
De datum voor het hoogfeest van Maria Onbevlekte Ontvangenis is afgeleid van die van Maria Geboorte op 8 september. Deze werd vastgesteld op 8 december, omdat de verwekking (ontvangenis) van Maria plaatsvond negen maanden vóór haar geboorte.
Orthodose Kerk
In de Orthodoxe Kerk wordt het feest van de ‘Geboorte van Onze Lieve Vrouw de Hoogheilige Moeder Gods’ (Grieks: Το Γενέθλιον της Υπεραγίας Δεσποίνης ημών Θεοτόκου; Russisch: Рождество Пресвятой Богородицы) eveneens op 8 september gevierd. Op de Juliaanse kalender komt deze dag overeen met 21 september op de Gregoriaanse kalender.
Bron: KRO-NCRV
Geboorte van Maria – icoon Rusland
Van Woord naar leven
‘GA OPEN’
(Bij Mc 7, 31-37)
Het evangelie van vandaag brengt ons opnieuw in de nabijheid van Christus. In de ontmoeting met de doofstomme zien we hoe Jezus’ woord en aanraking de man ten diepste geneest. Jezus heelt de doofstomme, niet alleen door een fysieke handeling, maar vooral door het uitspreken van zijn levende woord: ‘Effata! – Ga open!’
Dit woord gaat veel verder en dieper dan enkel het lichamelijke. Het ‘effata’ is een uitnodiging om onze harten te openen voor de helende kracht van Christus in heel ons wezen.
De man in het verhaal kon niet horen, en zijn spraak was gebrekkig. Er is een fysieke verbondenheid tussen luisteren en spreken: wie niet kan horen, zal moeilijk of niet kunnen spreken. Maar ook in het geloof zien we deze verbondenheid. Wie niet luistert naar het woord van God, wie niet stil wordt en openstaat voor zijn boodschap, zal moeite hebben om te spreken vanuit waarheid en geloof. Onze woorden onthullen wie wij zijn, meer dan we vermoeden. Ze dragen onze diepste gedachten en verlangens in zich. Daarom is het zo belangrijk dat we eerst leren luisteren.
Jezus roept ons op om onze oren te openen voor het woord van God – niet enkel in de Schrift, maar ook doorheen het leven zelf, waarin Hij aanwezig is en tot ons komt. Door te luisteren naar wat Hij ons wil zeggen, door zijn woord te laten doordringen in ons hart, kunnen wij onze taal zuiveren. Onze woorden krijgen dan gewicht, worden vruchtbaar en brengen leven voort.
In een wereld waar zoveel gesproken wordt zonder dat er echt geluisterd wordt, nodigt Jezus ons vandaag uit om een andere weg te gaan: eerst luisteren, zodat ons spreken vruchtbaar wordt en anderen kan raken.
Deze oproep om te luisteren brengt ons terug naar het begin van Gods relatie met zijn volk. In het boek Deuteronomium, waar God zijn eerste woorden tot Israël spreekt, begint Hij niet met het volk een opdracht te geven om te handelen of te spreken, maar met een uitnodiging tot luisteren: ‘Hoor, Israël!’ (Deut 6, 4).
Het gaat hier over een openheid voor de levende aanwezigheid van God. Luisteren dus als een ware godsontmoeting waarin God het eerste woord krijgt. Pas wanneer wij werkelijk naar Hem kunnen luisteren, zullen wij in staat zijn (lees: genade) zelf te kunnen spreken – zowel doorheen onze woorden als doorheen heel onze levenshouding.
Dit brengt ons tot het belang van het persoonlijk gebed. In ons gebed worden we uitgenodigd om niet meteen met woorden af te komen, maar om eerst in stilte bij God te zijn – een luisterende stilte. Om daarna eventueel met psalmen en andere Schritteksten naar God te luisteren.
Dit geldt niet alleen voor ons persoonlijk gebed, maar ook voor ons gemeenschappelijk gebed als Kerk. We moeten als gemeenschap allereerst een luisterende Kerk zijn. Alleen door echt te luisteren naar Christus, kunnen wij woorden spreken en handelingen stellen die anderen raken en optillen; Christus door ons en met ons.
Laten we daarom de stilte en de Schrift – in die volgorde – omarmen, zodat ons hart steeds meer gevormd wordt naar Gods beeld en onze daden in de wereld zijn liefde weerspiegelen.
Misschien nog dit: Vandaag, waar we de geboorte van de heilige Maagd Maria gedenken en vieren, worden we ook herinnerd aan haar luisterende houding. Maria, die een vrouw was van gebed en diepe openheid, stond altijd klaar om Gods aanwezigheid in haar leven te erkennen. Haar hart was open en beschikbaar voor Gods spreken, en haar stille beschikbaarheid maakte haar een instrument van Gods wil. Moge Maria – als Moeder van ieder van ons – ons binnenleiden in het échte luisteren naar God.
Laten we bidden
God van stilte,
moge uw Geest ons bezielen opdat wij ontvankelijk mogen zijn voor uw stem.
Open onze oren en onze harten, zodat we in staat zijn diep te luisteren naar uw aanwezigheid in ons leven.
Leer ons om stil te worden voor en in U.
Vervul ons diepste wezen met uw wijsheid, met Uzelf in Jezus Christus.
Zodat onze woorden en handelingen vruchten dragen; uw vruchten.
Moge zo uw liefde een gezicht krijgen in deze wereld.
In Christus, onze Broeder en Heer.
Amen.
Geliefde mensen, moge de rust van deze zondag je oren openen voor wat werkelijk telt, en je spreken tot een bron van zegen maken.
Een mooie dag!
kris
Om mee op weg te gaan
Hoe open ben ik vandaag voor de stem van God in mijn leven?
In hoeverre is mijn gebed een moment van stilte en luisteren naar God?
Hoe bewust ben ik van de verbondenheid tussen luisteren naar God en mijn spreken in het dagelijks leven?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.