zondag 22 door het jaar B
In de lezingen van deze zondag wordt benadrukt dat ware rechtvaardigheid en religie niet voortkomen uit oppervlakkige naleving van regels, maar uit een oprecht en zuiver hart, verankerd in God, dat zich richt op het beleven van Gods waarheid en het zorg dragen voor anderen.
Uit het boek Deuteronomium 4, 1-2 + 6-8
Mozes roept het volk Israël op om trouw te blijven aan de wetten en regels die God hun heeft gegeven, zonder er iets aan toe te voegen of van af te doen. Door deze geboden strikt na te leven, zullen ze in wijsheid en inzicht uitblinken, wat respect zal wekken bij andere volken.
Mozes sprak tot het volk:
‘Luister dus, Israël, naar de wetten en de regels waarin ik u onderwijs en kom ze na. Dan blijft u in leven en kunt u het land in bezit nemen dat de Heer, de God van uw voorouders, u zal geven. Voeg niets toe aan wat ik u voorschrijf en doe er niets van af. Houd u aan de geboden die ik u geef; het zijn de geboden van de Heer, uw God.
Leef ze strikt na, dan toont u wijsheid en inzicht. Alle volken die dat zien en van deze wetten horen, zullen zeggen: ‘Wat is dat grote volk wijs en verstandig!’ Want welk volk, hoe groot ook, heeft goden zo dichtbij als wij de Heer, onze God, telkens als wij Hem om hulp roepen? En welk volk, hoe groot ook, heeft wetten en regels zo rechtvaardig als het onderricht dat ik u nu geef?’
Tussenzang: Uit ps 15
(tekst onder geluidsfragment)
Refr.: Heer, wie mag te gast zijn in uw tent?
Wie rechtvaardig is en eerbaar leeft,
in zijn hart geen boze plannen koestert,
geen bedrog pleegt met zijn tong.
Wie zijn evenmens geen schade doet,
en zijn buren niet te schande zet,
wie de boosdoener veracht,
maar de dienaars van de Heer in ere houdt.
Wie zijn beloften in zijn eigen nadeel toch volbrengt,
zijn bezit niet uitleent tegen woeker,
als getuige niet omkoopbaar is.
Wie zich zo gedraagt zal niet wankelen in eeuwigheid.
Uit de brief van Jakobus 1, 17-18 + 21-22 + 27
Jakobus benadrukt dat elke goede gave van God komt en dat wij door de waarheid tot leven worden geroepen. Hij roept op niet enkel naar de boodschap te luisteren, maar ze ook te volbrengen.
Broeders en zusters,
elke goede gave, elk volmaakt geschenk komt van boven, van de Vader van de hemellichten; bij Hem is nooit enige verandering of verduistering waar te nemen. Hij wilde ons door de verkondiging van de waarheid tot leven roepen, zodat wij als het ware de eerste opbrengst van zijn schepping zijn.
Wees daarom zachtmoedig en leg alle verdorvenheid en elk denkbaar wangedrag af. En aanvaard zo de boodschap die in u is geplant en die u kan redden. Vergis u niet: alleen horen is niet genoeg, u moet wat u gehoord hebt ook doen.
Voor God, de Vader, is alleen dit reine, zuivere godsdienst: weduwen en wezen bijstaan in hun nood, en jezelf vrijwaren van de smetten van de wereld.
Vers voor het evangelie
Alleluia.
Heer, open ons hart
zodat wij de woorden van uw Zoon
kunnen begrijpen.
Alleuia.
Uit het evangelie volgens Marcus 7, 1-8 + 14-15 + 21-23
De farizeeën en schriftgeleerden uiten hun kritiek op de leerlingen van Jezus Jezus omdat zij hun handen niet wassen volgens de tradities van de voorouders. Jezus wijst hen echter op hun hypocrisie en legt uit dat ware onreinheid niet voortkomt uit externe handelingen, maar uit de slechte gedachten en daden die uit het hart van de mens voortkomen.
Ook de farizeeën en enkele van de schriftgeleerden die uit Jeruzalem waren gekomen, hielden zich in Jezus’ nabijheid op. En toen ze zagen dat sommige leerlingen brood aten met onreine handen, dat wil zeggen, met ongewassen handen (de farizeeën en alle andere Joden eten namelijk pas als ze hun handen gewassen hebben, omdat ze zich aan de traditie van hun voorouders houden, en als ze van de markt komen, eten ze pas als ze zich helemaal gewassen hebben, en er zijn nog allerlei andere tradities waaraan ze zich houden, zoals het schoonmaken van bekers, kruiken, ketels en bedden), toen vroegen de farizeeën en de schriftgeleerden Hem: ‘Waarom houden uw leerlingen zich niet aan de tradities van onze voorouders en eten ze hun brood met onreine handen?’
Maar Hij antwoordde: ‘Hoe treffend is de profetie die Jesaja heeft uitgesproken over huichelaars als u! Er staat immers geschreven: “Dit volk eert Mij met de lippen, maar hun hart is ver van Mij; tevergeefs vereren ze Mij, want wat ze onderwijzen zijn voorschriften van mensen.” De geboden van God geeft u op, maar aan tradities van mensen houdt u vast.’
Nadat Hij de menigte weer bij zich had geroepen, zei Hij: ‘Luister allemaal naar Mij en kom tot inzicht. Niets dat van buitenaf in de mens komt kan hem onrein maken, het zijn de dingen die uit de mens naar buiten komen die hem onrein maken. Want van binnenuit, uit het hart van de mensen, komen slechte gedachten, ontucht, diefstal, moord, overspel, hebzucht, kwaadaardigheid, bedrog, losbandigheid, afgunst, laster, hoogmoed, dwaasheid; al deze slechte dingen komen van binnenuit, en die maken de mens onrein.’
Van Woord naar leven
HET HART ALS BRON VAN GOED EN KWAAD
Onderstaande overweging is geïnspireerd door aartsbisschop Vincenzo Paglia, zoals weergegeven in ‘Het Woord van God elke dag – 2024’, uitgegeven bij Halewijn.
Niets dat geschapen is, is ongeschikt voor God; niets is onrein. De onreinheid zit namelijk niet in de dingen zelf, maar in het hart van de mens. ‘Niets dat van buitenaf in de mens komt, kan hem onrein maken; het zijn de dingen die uit de mens naar buiten komen die hem onrein maken. Want van binnenuit, uit het hart van de mensen, komen slechte gedachten, ontucht, diefstal, moord, overspel, hebzucht, kwaadaardigheid, bedrog, losbandigheid, afgunst, laster, hoogmoed, dwaasheid; al deze slechte dingen komen van binnenuit, en die maken de mens onrein.’
Jezus bedoelt dat het kwaad niet toevallig ontstaat of het resultaat is van een blind noodlot. Het kwaad heeft zijn voedingsbodem in het hart en wordt gecultiveerd door de mensen. Iedereen is een bewerker van zijn eigen hart, waar kleine of grote hoeveelheden onkruid groeien die zijn eigen leven en dat van anderen vergiftigen.
Wij mensen zijn verantwoordelijk voor de bitterheid van deze wereld: de een meer, de ander minder, maar niemand kan zich vrijpleiten. Daarom moeten we vanuit ons hart beginnen met het uitroeien van het kwaad in deze wereld. Uit het hart kunnen vruchten van solidariteit, vriendschap, geduld, nederigheid, medelijden, barmhartigheid en vergeving voortkomen. De weg naar die vruchten lezen we in het evangelie, dat aan ons is voorgelezen en in ons hart is neergelegd. waarvan Jokobus ons vandaag zegt: ‘Aanvaard de boodschap die in u is geplant en die u kan redden. Vergis u niet: alleen horen is niet genoeg; u moet wat u gehoord hebt ook doen.’ Niet mis te verstane woorden.
Laten we bidden
Heer Jezus,
geef ons de moed om het kwaad in onszelf
en de wereld aan te pakken.
Vervul ons met uw vrede en wijsheid.
Om deze genade bidden wij voor onszelf
en de hele mensheid.
In uw naam.
Amen.
Geliefde mensen, moge je hart vandaag, door Christus’ inwoning, een bron van vreugde zijn en je handelingen een spiegel van Gods liefde.
Geniet ondertussen van het mooie weer!
Van harte, kris
Om mee op weg te gaan
Neem een moment om stil te staan bij je innerlijke leven.
Wat leeft er aan licht en donker in je hart, en hoe beïnvloeden deze gevoelens je handelen naar anderen toe? Onthoud dat ware verandering begint bij jezelf en je geworteld zijn in Christus. Wees eerlijk tegenover jezelf over de ‘onkruiden’ die je in je hart vindt en overweeg hoe je daarmee kunt omgaan. Denk na over manieren om het licht in je hart te laten groeien. Kies ervoor om vanuit een zuiver hart te handelen, zodat je een weerspiegeling kunt zijn van Gods liefde voor de mensheid.
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.