zondag 17 door het jaar – A
Uit het eerste boek Koningen 3, 5 + 7-12
Rijkdom en macht zijn niet belangrijk voor koning Salomo. Om zijn volk te besturen volgens Gods bedoelingen, zoekt hij de echte schat: onderscheidingsvermogen, een wijs en verstandig hart.
Die nacht verscheen de Heer aan Salomo in een droom. ‘Vraag wat je wilt,’ zei God, ‘Ik zal het je geven.’
‘U, Heer, mijn God, hebt mij als opvolger van mijn vader David als koning aangesteld. Maar ik ben nog zo jong en ik heb geen ervaring. Ik sta nu voor de taak uw uitverkoren volk te leiden, een volk zo talrijk dat het niet te tellen is. Schenk uw dienaar een opmerkzame geest, zodat ik uw volk kan besturen en onderscheid kan maken tussen goed en kwaad. Want hoe zou ik anders recht kunnen spreken over dit immense volk van U?’
Het beviel de Heer dat Salomo juist hierom vroeg, en Hij zei tegen hem: ‘Omdat je hierom vraagt – niet om een lang leven of grote rijkdom of de dood van je vijanden, maar om het vermogen om te luisteren en te onderscheiden tussen recht en onrecht – zal Ik je wens vervullen. Ik zal je zo veel wijsheid en onderscheidingsvermogen schenken dat je iedereen vóór jou en na jou overtreft.’
Gezongen antwoordpsalm 119
(tekst onder geluidsfragment)
Refr.: Hoezeer is uw wet mij lief, Heer.
Dit stel ik mij altijd tot taak, Heer,
om trouw te zijn aan uw woord.
De wet uit uw mond is mij meer waard
dan schatten van zilver en goud.
Maar laat uw erbarmen mij nu vertroosten,
zoals Gij uw dienaar eens hebt beloofd.
Door uw barmhartigheid moge ik leven,
omdat ik mijn vreugde vind in uw wet.
Ik begeer wat Gij hebt geboden
boven het fijnste goud.
Daarom heb ik uw bevelen gekozen,
verwerp ik de wet van het kwaad.
Uitstekend is alles wat Gij verordent,
daarom houdt mijn geest daaraan vast,
de uitleg van uw woorden geeft klaarheid,
schenkt wijsheid aan wie onervaren is.
Uit de brief van Paulus aan de Romeinen 8, 28-30
God, die reeds de eerste etappe van zijn heilsplan voor ons heeft gerealiseerd, zal even trouw ook de laatste etappe voltooien. Hij zal ons gelijkvormig maken aan Christus, zijn volmaakt evenbeeld. Deze overtuiging houdt onze hoop levendig.
Broeders en zusters,
wij weten dat voor wie God liefhebben, voor wie volgens zijn voornemen geroepen zijn, alles bijdraagt aan het goede. Wie Hij van tevoren heeft uitgekozen, heeft Hij ook van tevoren bestemd om het evenbeeld te worden van zijn Zoon, die de eerstgeborene moest zijn van talloze broeders en zusters. Wie Hij hiertoe heeft bestemd, heeft Hij ook geroepen; en wie Hij heeft geroepen, heeft Hij ook vrijgesproken; en wie Hij heeft vrijgesproken, heeft Hij ook laten delen in zijn luister.
Vers voor het evangelie (Mt 11, 25)
Alleluia.
Ik loof U, Vader, Heer van hemel en aarde,
omdat U deze dingen
aan eenvoudige mensen hebt onthuld.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Matteüs 13, 44-52
De wereld bestaat uit rechtvaardigen en anderen. Willen wij bij de rechtvaardigen behoren, laten wij ons dan blijmoedig van alles losmaken om het koninkrijk te verwerven, en vertrouwen wij aan God de zorg toe om ieder te oordelen op de laatste dag.
In die dagen sprak Jezus tot het volk:
‘Het is met het koninkrijk van de hemel als met een schat die verborgen lag in een akker. Iemand vond hem en verborg hem opnieuw, en in zijn vreugde verkocht hij alles wat hij had en kocht die akker.
Ook is het met het koninkrijk van de hemel als met een koopman die op zoek was naar mooie parels. Toen hij een uitzonderlijk waardevolle parel vond, verkocht hij alles wat hij had en kocht die parel.
Het is met het koninkrijk van de hemel ook als met een sleepnet dat in een meer werd geworpen en waarmee allerlei soorten vis werden gevangen. Toen het net vol was, trok men het op de oever en ging men zitten om de goede vis in kuipen te doen; de slechte vis werd weggegooid. Zo zal het gaan bij de voltooiing van deze wereld: de engelen zullen eropuit trekken en de kwaadwilligen van de rechtvaardigen scheiden, en ze zullen hen in de vuuroven werpen, waar ze zullen jammeren en knarsetanden.
Hebben jullie dit alles begrepen?’
‘Ja,’ antwoordden ze.
Hij zei hun: ‘Zo lijkt iedere schriftgeleerde die leerling in het koninkrijk van de hemel is geworden op de heer des huizes die uit zijn schatkamer nieuwe en oude dingen tevoorschijn haalt.’
Van Woord naar leven
VREUGDE OMWILLE VAN DE GEVONDEN SCHAT
De overweging van deze zondag is van de hand van Frans Mistiaen, sj
Vandaag gaat het over de schat en de vreugde van het Rijk Gods, of, zoals Matteüs het liever noemt, het ‘koninkrijk van de hemel’.
Maar wat is dat Rijk Gods? Natuurlijk is het geen stuk land, afgebakend achter grenspalen; ook geen toekomstige hemel ná onze wereld. Het Rijk Gods is een bepaalde levenshouding in het hart van mensen van nu en van vandaag, die, naar Jezus’ voorbeeld, de liefde in het centrum van hun leven zetten. Jezus’ onvoorwaardelijke, gratuite liefde is onmiddellijk te merken bij hen die proberen te leven, vanuit een mentaliteit, niet van “eisen” en “veroveren”, maar van “danken” en “geven”. Het Rijk Gods ervaart men bij hen die enerzijds fundamenteel dankbaar zijn voor het leven dat hun wordt gegund door de Vader en die anderzijds ruim mededeelzaam zijn en hun liefde doorgeven aan anderen. Jezus’ levenshouding groeit dus waar ook wij, bij alles wat wij ondernemen en bij alles wat wij tegenkomen, en met onze beperkte middelen die wij op dit ogenblik hebben, steeds eerst en vooral reageren met: “Ik ben dankbaar hier bemind te worden door de Vader en nu de kans te krijgen anderen te beminnen”.
De twee kleine parabels van vandaag leren ons wat er gebeurt als iemand die liefde van het Rijk Gods gaat ontdekken: dan ontstaat eerst een overrompelende vreugde die daarna een radicale verandering brengt.
Wanneer wij ontdekken waar echte liefde te vinden is: in een persoon, in een opdracht, in een levensweg, in een keuze, … Wanneer wij dus ontdekken dat wij dáár juist bemind worden en kunnen beminnen, dán ontstaat er een vreugde die ons volledig doordrenkt, die ons een kracht geeft om onze moeheid te vergeten, die ons de eigen oude gewoonten opzij doet schuiven en die ons heel nieuwe wegen doet gaan. De overstelpende vreugde is het teken, het bewijs dat wij een levensschat gevonden hebben.
Daarbij brengt die vreugde een radicale verandering van onze levenswijze mee. “In zijn vreugde ging hij alles verkopen wat hij bezat.” Een mateloze vreugde brengt er ons dan toe ons leven te reorganiseren, zelfs veel prijs te geven van wat wij tot nu toe hebben opgebouwd en alles te herijken, te heroriënteren vanuit de gevonden schat. Let wel, dat prijsgeven gebeurt dus niet geforceerd, niet met pijn in het hart, maar heel spontaan en vrij. Voor wie overrompeld is door de vreugde van de liefde, worden de offers immers niet als pijnlijk aangevoeld.
Het evangelie leert ons dus ook dat wij het best niet beginnen met eerst van alles prijs te geven en los te laten, in de hoop dat wij daardoor wel een levensschat zullen gaan vinden. Dat zou van ons alleen maar verkrampte mensen maken. Het gaat eigenlijk juist omgekeerd. Het is omdat wij ergens zoveel vreugde ervaren dat wij spontaan, heel vrij en ongeforceerd, heel ons leven gaan herzien in functie van onze nieuw ontdekte schat.
Hebben wij al schatten ontdekt? Hopelijk wel! Laten wij maar eens nagaan hoe de beste momenten in ons leven díe zijn, waar wij, op een bepaald domein of bij een geliefde persoon, zo’n diepe, meeslepende vreugde hebben ervaren, dat wij tot alles bereid waren om juist daar bemind te worden en te beminnen.
Hebben wij al dé schat van ons leven ontdekt, het Rijk Gods, de radicale gratuite liefdeshouding naar Jezus’ voorbeeld, in álle domeinen van ons leven? Blijkbaar niet, want onze vreugde is nog niet zó totaal dat wij geneigd zijn alles prijs te geven wat die liefde in de weg staat. Voorlopig menen wij nog te moeten vasthouden aan sommige vooroordelen, aan enkele kleine genoegens, aan onze luiheid soms, onze hoogmoed of ons egoïsme.
Het evangelie zegt: “Blijf zoeken” en nodigt ons uit ook vandaag open te staan voor de mogelijke ontdekking van dat Rijk Gods, voor de mogelijke ontmoeting met dé Liefde. Eens ervaren wij de overstelpende vreugde, onvoorwaardelijk, gratuit, totaal bemind te worden en te mogen beminnen.
Laten we bidden
Goede God,
niets is heilig zonder U,
buiten U bestaan geen vaste waarden.
Al wie op U hoopt, staat sterk en veilig.
Omring ons met de rijkdom
van uw barmhartigheid,
geef zin en richting aan ons leven,
ja, kom met uw heilige Geest
over ieder van ons.
Schenk ons de genade
dat wij al wat wij van U ontvangen
weten te gebruiken
ter opbouw van uw Rijk,
ons aan niets hechtend,
maar alles teruggevend aan U.
Door Christus,
onze broeder en Heer.
Amen.
Een gezegende zondag,
kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Petrus Chrysologus († 451)
Kerkvader Petrus was bisschop van Ravenna en werd vanwege zijn uitmuntende preken ‘Gouden Spreker’ (Grieks: Chrysologos) genoemd.
Diaken
Petrus werd tussen 380 en 406 geboren in Forum Cornelii (het latere Imola). Bisschop Cornelius van Forum Cornelii was zijn doopvader, leermeester en degene die hem tot diaken wijdde.
Bisschop van Ravenna
Als diaken maakte hij indruk op keizer Valentinianus III, die hem tot aartsdiaken liet verheffen. Ergens tussen 424 en 435 – vaak wordt het jaar 433 aangenomen – werd hij door bisschop Sixtus III van Rome aangesteld tot bisschop van Ravenna, sinds 402 de hoofdstad van het West-Romeinse Rijk. De paus zelf trad op als hoofdconsecrator bij de bisschopswijding van Petrus. Sixtus’ opvolger Leo I stond ook op goede voet met hem en beschouwde hem als zijn vertrouweling. Petrus stond ook in de gunst bij keizerin Galla Placidia, die veel van zijn pastorale projecten steunde.
Homilieën
Van zijn verdere leven is weinig bekend, behalve dan dat hij een ijverige zielenherder en een uitmuntende predikant was. Veel van zijn homilieën er sermoenen werden opgetekend. Daarvan werden er tussen de 168 en 183 bewaard. Uit deze teksten blijkt dat hij de Heilige Schrift kort en helder uitlegde. Ook bestreed hij het arianisme en het monofysitisme. Een serie preken wijdde hij aan Sint Jan de Doper en aan de Heilige Maagd Maria, waarin hij verdedigde dat zij de Moeder Godsis, zoals het Oecumenisch Concilie van Efeze dat in 431 had afgekondigd.
Graf
Wanneer Petrus precies stierf, is niet exact te zeggen. Over het algemeen wordt als zijn officiële sterfdatum 31 juli 450 of 451 aangehouden. Hij overleed in zijn geboortestad, waar hij ook begraven werd. De steen op zijn graftombe, met daarop de tekst PETRUS, werd in 1698 ontdekt in de Dom van Imola.
Bijnaam
Zijn bijnaam Chrysologus, van het Griekse chrusos (= ‘goud’) en logos (= ‘woord’, ‘spraak’), zou hij pas in de 9de eeuw gekregen hebben. Deze zou teruggaan op zijn biograaf Agnellus von Ravenna. Vermoedelijk wilde hij Petrus vergelijken met de beroemde Byzantijnse hiërarch Johannes, die Chrysostomos (= ‘Gouden Mond’) werd genoemd.
Kerkleraar
Paus Benedictus XIII verklaarde hem in 1729 tot Kerkleraar. Zijn liturgische gedachtenis kwam toen pas op de Universele Romeinse Kalender te staan en werd vastgesteld op 4 december. In 1969 werd zijn gedachtenis facultatief en verplaatst naar 30 juli; niet naar zijn sterfdag 31 juli, want die was al gereserveerd voor Sint Ignatius van Loyola.
Catechismus
In de Catechismus van de Katholieke Kerk (1997, 2008) wordt uit de Sermones van Petrus Chrysologus vier maal geciteerd: in de nummers 359, 2777, 2814 en 2837.
Bron: KRO-NCRV
Petrus Chrysologus
Van Woord naar leven
VREUGDE OMWILLE VAN DE GEVONDEN SCHAT
De overweging van deze zondag is van de hand van Frans Mistiaen, sj
Vandaag gaat het over de schat en de vreugde van het Rijk Gods, of, zoals Matteüs het liever noemt, het ‘koninkrijk van de hemel’.
Maar wat is dat Rijk Gods? Natuurlijk is het geen stuk land, afgebakend achter grenspalen; ook geen toekomstige hemel ná onze wereld. Het Rijk Gods is een bepaalde levenshouding in het hart van mensen van nu en van vandaag, die, naar Jezus’ voorbeeld, de liefde in het centrum van hun leven zetten. Jezus’ onvoorwaardelijke, gratuite liefde is onmiddellijk te merken bij hen die proberen te leven, vanuit een mentaliteit, niet van “eisen” en “veroveren”, maar van “danken” en “geven”. Het Rijk Gods ervaart men bij hen die enerzijds fundamenteel dankbaar zijn voor het leven dat hun wordt gegund door de Vader en die anderzijds ruim mededeelzaam zijn en hun liefde doorgeven aan anderen. Jezus’ levenshouding groeit dus waar ook wij, bij alles wat wij ondernemen en bij alles wat wij tegenkomen, en met onze beperkte middelen die wij op dit ogenblik hebben, steeds eerst en vooral reageren met: “Ik ben dankbaar hier bemind te worden door de Vader en nu de kans te krijgen anderen te beminnen”.
De twee kleine parabels van vandaag leren ons wat er gebeurt als iemand die liefde van het Rijk Gods gaat ontdekken: dan ontstaat eerst een overrompelende vreugde die daarna een radicale verandering brengt.
Wanneer wij ontdekken waar echte liefde te vinden is: in een persoon, in een opdracht, in een levensweg, in een keuze, … Wanneer wij dus ontdekken dat wij dáár juist bemind worden en kunnen beminnen, dán ontstaat er een vreugde die ons volledig doordrenkt, die ons een kracht geeft om onze moeheid te vergeten, die ons de eigen oude gewoonten opzij doet schuiven en die ons heel nieuwe wegen doet gaan. De overstelpende vreugde is het teken, het bewijs dat wij een levensschat gevonden hebben.
Daarbij brengt die vreugde een radicale verandering van onze levenswijze mee. “In zijn vreugde ging hij alles verkopen wat hij bezat.” Een mateloze vreugde brengt er ons dan toe ons leven te reorganiseren, zelfs veel prijs te geven van wat wij tot nu toe hebben opgebouwd en alles te herijken, te heroriënteren vanuit de gevonden schat. Let wel, dat prijsgeven gebeurt dus niet geforceerd, niet met pijn in het hart, maar heel spontaan en vrij. Voor wie overrompeld is door de vreugde van de liefde, worden de offers immers niet als pijnlijk aangevoeld.
Het evangelie leert ons dus ook dat wij het best niet beginnen met eerst van alles prijs te geven en los te laten, in de hoop dat wij daardoor wel een levensschat zullen gaan vinden. Dat zou van ons alleen maar verkrampte mensen maken. Het gaat eigenlijk juist omgekeerd. Het is omdat wij ergens zoveel vreugde ervaren dat wij spontaan, heel vrij en ongeforceerd, heel ons leven gaan herzien in functie van onze nieuw ontdekte schat.
Hebben wij al schatten ontdekt? Hopelijk wel! Laten wij maar eens nagaan hoe de beste momenten in ons leven díe zijn, waar wij, op een bepaald domein of bij een geliefde persoon, zo’n diepe, meeslepende vreugde hebben ervaren, dat wij tot alles bereid waren om juist daar bemind te worden en te beminnen.
Hebben wij al dé schat van ons leven ontdekt, het Rijk Gods, de radicale gratuite liefdeshouding naar Jezus’ voorbeeld, in álle domeinen van ons leven? Blijkbaar niet, want onze vreugde is nog niet zó totaal dat wij geneigd zijn alles prijs te geven wat die liefde in de weg staat. Voorlopig menen wij nog te moeten vasthouden aan sommige vooroordelen, aan enkele kleine genoegens, aan onze luiheid soms, onze hoogmoed of ons egoïsme.
Het evangelie zegt: “Blijf zoeken” en nodigt ons uit ook vandaag open te staan voor de mogelijke ontdekking van dat Rijk Gods, voor de mogelijke ontmoeting met dé Liefde. Eens ervaren wij de overstelpende vreugde, onvoorwaardelijk, gratuit, totaal bemind te worden en te mogen beminnen.
Laten we bidden
Goede God,
niets is heilig zonder U,
buiten U bestaan geen vaste waarden.
Al wie op U hoopt, staat sterk en veilig.
Omring ons met de rijkdom
van uw barmhartigheid,
geef zin en richting aan ons leven,
ja, kom met uw heilige Geest
over ieder van ons.
Schenk ons de genade
dat wij al wat wij van U ontvangen
weten te gebruiken
ter opbouw van uw Rijk,
ons aan niets hechtend,
maar alles teruggevend aan U.
Door Christus,
onze broeder en Heer.
Amen.
Een gezegende zondag,
kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.