zaterdag in week 31 door het jaar
Uit de brief van Paulus aan de christenen van Rome 16, 3-9 + 16 + 22-27
Het slot van deze brief neemt het beginthema weer op. In een lange reeks persoonlijke groeten aan zijn vrienden sluit Paulus zijn brief af. Hij dankt God die hen allen geroepen heeft tot geloofsgehoorzaamheid. Met Paulus bewonderen wij de wijsheid waarmee Gods plannen worden uitgevoerd.
Broeders en zusters,
ik beveel Febe bij u aan, onze zuster, die in dienst staat van de gemeente in Kenchreeën. Verwelkom haar als iemand die in de Heer met u verbonden is, zoals dat onder de heiligen gepast is. En sta haar bij wanneer ze uw hulp ergens voor nodig heeft, want zij heeft velen steun en bescherming geboden, ook mij. Groet Prisca en Aquila, mijn medewerkers in de dienst aan Christus Jezus, die voor mij hun leven op het spel hebben gezet. Niet alleen ik ben hun dankbaar, maar ook alle niet-Joodse gemeenten. Groet ook de gemeente die bij hen in huis samenkomt. Groet mijn geliefde Epenetus, die als eerste in Asia tot geloof in Christus is gekomen. Groet Maria, die zich veel moeite voor u heeft getroost. Groet Andronikus en Junia, mijn volksgenoten, die met mij in de gevangenis hebben gezeten, die als apostelen veel aanzien genieten en die eerder dan ik één met Christus zijn geworden. Groet mijn geliefde Ampliatus, met mij verbonden in de Heer. Groet Urbanus, onze medewerker in de dienst aan Christus, en groet mijn geliefde Stachys. Groet elkaar met een heilige kus. Alle gemeenten van Christus laten u groeten.
Ook ik, Tertius, die deze brief heb opgeschreven, groet u als iemand die in de Heer met u verbonden is. Gajus, die mijn gastheer is en die zijn huis voor de hele gemeente openstelt, laat u groeten. Erastus, die de gelden van de stad beheert, en mijn broeder Quartus laten u groeten.
Aan Hem die bij machte is u kracht te geven, overeenkomstig het evangelie van Jezus Christus dat ik verkondig, overeenkomstig de onthulling van het geheim waarover eeuwenlang gezwegen is, maar dat nu is geopenbaard en op bevel van de eeuwige God door de geschriften van de profeten bij alle volken bekend is geworden om ze tot gehoorzaamheid en geloof te brengen – aan Hem, de enige, alwijze God, komt de eer toe, door Jezus Christus, tot in eeuwigheid. Amen.
Psalm 145, 2 + 3 + 4 + 5 + 10 + 11
Refr.: Laten al uw schepselen U loven, Heer.
Elke dag opnieuw wil ik U prijzen,
uw naam loven tot in eeuwigheid:
‘Groot is de Heer, Hem komt alle lof toe,
zijn grootheid is niet te doorgronden.’
Laat geslacht na geslacht uw schepping bezingen,
uw machtige daden verkondigen.
Laten zij spreken over de glorie van uw majesteit,
ook ik wil uw wonderen bekendmaken.
Laten al uw schepselen U loven, Heer,
en uw getrouwen U prijzen.
Laten zij getuigen van de luister van uw koningschap,
spreken over uw machtige werken.
Vers voor het evangelie (Joh 15, 15b)
Alleluia.
Ik noem jullie vrienden, zegt de Heer,
omdat Ik alles wat Ik van de Vader heb gehoord,
aan jullie bekendgemaakt heb.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Lucas 16, 9-15
Door onze bezittingen te delen met de armen zullen wij niet bezwijken om twee heren te gaan dienen maar in elke situatie ervoor zorgen God te dienen, die onze harten kent.
Jezus sprak tot zijn leerlingen:
‘Maak vrienden met behulp van de valse mammon, opdat jullie in de eeuwige tenten worden opgenomen wanneer de mammon er niet meer is. Wie betrouwbaar is in het geringste, is ook betrouwbaar als het om veel gaat, en wie oneerlijk is in het geringste, is ook oneerlijk als het om veel gaat. Als jullie onbetrouwbaar blijken in de omgang met de valse mammon, wie zal jullie dan werkelijk belangrijke dingen toevertrouwen? En als jullie onbetrouwbaar blijken met wat een ander toebehoort, wie zal jullie dan geven wat jullie zelf toekomt? Geen enkele knecht kan twee heren dienen: hij zal de eerste haten en de tweede liefhebben, of hij zal juist toegewijd zijn aan de ene en de andere verachten. Jullie kunnen niet God dienen én de mammon.’
De farizeeën, die geldzuchtig waren, hoorden dit alles aan en ze haalden honend hun neus voor Hem op. Maar Jezus zei tegen hen: ‘U wilt bij de mensen voor rechtvaardig doorgaan, maar God kent uw hart. Wat bij de mensen in hoog aanzien staat, is een gruwel in de ogen van God.
Van Woord naar leven
HET LANG VERZWEGEN GEHEIM
(Bij Rom 16,3-9.16.22-27)
Beste mensen, vandaag een tekst uit het slot van het laatste hoofdstuk van Paulus’ brief aan de Romeinen. Hij brengt daarin aan een hele rij mensen, waarvan we veel namen nooit eerder gehoord hebben, zijn groeten over. Het is zijn plan om de christenen in Rome op te zoeken en schrijft daarom een brief, die veel meer bevat dan de groeten.
Als je over de lijst met groeten eventueel snel heen zou lezen, is het interessant om extra stil te staan bij de laatste drie verzen van de hele brief (25-27). Het is één superlange zin waarin hij iets over zijn werk, tot nu toe, samenvat in een lofprijzing. Ik heb de zin in stukjes verdeeld om de draad niet kwijt te raken (en nog een klein deeltje overgeslagen):
Aan Hem die bij machte is u kracht te geven,
overeenkomstig het evangelie van Jezus Christus dat ik verkondig,
overeenkomstig de onthulling van het geheim
waarover eeuwenlang gezwegen is, maar dat nu is geopenbaard …
en bij alle volken bekend is geworden om ze tot gehoorzaamheid en geloof te brengen – aan Hem, de enige, alwijze God, komt de eer toe,
door Jezus Christus, tot in eeuwigheid. Amen
Waar ik bij stil wil staan is het lang verzwegen geheim.
Paulus (toen nog Saulus) heeft een bijzondere ervaring gehad toen hij geroepen werd tot apostel. Hij heeft in een flits ingezien dat Jezus die hij vervolgde, al eeuwen geleden voorspeld was. Hij, en vele volkeren met hem, waren onbekend, of blind om dit tot zich door te laten dringen. Zijn lichamelijke blindheid op dat grote moment van inzicht, staat misschien wel symbool voor de blindheid in zijn leven. Hij is echter de apostel geworden die ‘wereldwijd’ dit goede nieuws even hartstochtelijk verkondigd heeft als in de tijd toen hij de christenen vervolgde heeft gekozen voor moord en vernietiging van het christendom.
De inhoud van dat geheim? Jezus is de opgestane Heer ter redding van alle mensen. Daar heeft Paulus zich zijn verdere leven van ganser harte voor ingezet. Zoals Jezus met veel onbegrip en vervolging te maken kreeg, zo moest Paulus dit ook ondergaan.
Hij heeft dit kunnen volbrengen en zegt in deze laatste zin dat hij alle eer daarvoor geeft aan God, door Jezus Christus.
Ook wij dragen een geheim in ons mee, op onze maat gemaakt. Waarschijnlijk hebben we niet zo’n heftige bekeringsgeschiedenis doorgemaakt als Paulus, maar zeker zijn we ooit aangeraakt in ons diepste wezen. Het geheim kan zich ontwikkeld hebben in de loop der jaren. Het kan andere vormen hebben aangenomen, of soms wat weggezakt zijn. Misschien heeft het later weer een nieuw gezicht gekregen.
We kunnen er op bescheiden wijze soms iets over naar buiten brengen. In elk geval proberen we vanuit dat geheim te leven, zo goed als we kunnen. We blijven ervoor open staan, want de onthulling kan nog altijd doorgaan zolang we leven.
Laten we bidden
Goede Vader,
wij willen U danken voor het leven van Paulus,
en ook voor ons eigen leven.
Hij, en ook wij, hebben ontdekt dat het leven met U, en in U
een geschonken geheim is dat zich steeds verder mag onthullen.
Het geheim groeit met ons leven mee, zodat wij, al groeiende,
geleidelijk meer beeld van U worden, zoals we bedoeld zijn.
Moge ons leven een lofzang zijn voor U
door Christus onze Broeder.
Amen
Beste mensen, groeikracht gewenst in het leven met dit geheim!
Ricky Rieter
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Martinus van Tours († 397)
Martinus van Tours (ca. 316 -397) wordt vereerd als toonbeeld van naastenliefde en goed herderschap. Aan zijn gedachtenis op 11 november zijn al eeuwenlang volkstradities verbonden.
Militair wordt monnik
Martinus werd omstreeks 316 geboren uit heidense ouders in Pannonië (Hongarije). Als jonge Romeins legionair bekeerde hij zich tot het christendom, werd geloofsleerling en ontving uiteindelijk het doopsel. Later stichtte hij een klooster te Ligugé bij Poitiers, waar hij onder leiding van de heilige Hilarius als monnik leefde. Na zijn priesterwijding werd hij in 372 tot bisschop van Tours gekozen.
Bisschop
Martinus had als bisschop een grote voorliefde voor de armen. Martinus stichtte nog andere kloosters en onderrichtte de geestelijkheid van zijn bisdom. Nadat hij in de parochie van Candes de vrede onder ruziënde geestelijken had hersteld, stierf hij onderweg naar huis op 8 november 397. Hij werd begraven op 11 november. Zijn graf ligt in de kathedraal van Tours. Hij was de eerste niet-martelaar die als heilige vereerd werd.
Mantel
Zijn tijdgenoot Sulpicius Severus schreef een levensbeschrijving van Martinus (Vita Sancti Martini) Daarin vertelt de hagiograaf hoe de heilige als Romeinse cavalerist voor de poorten van Amiens een bedelaar tegenkwam, die rilde van de kou. Uit medelijden trok Martinus zijn zwaard uit de schede, sneed zijn rode mantel in tweeën en schonk de helft aan de bedelaar. Volgens een legende was deze bedelaar een verschijning van Christus.
Cappella
Martinus’ halve mantel (in het Latijn cappa, verkleinwoord cappella) werd een reliek, die op een speciale plaats in het drukbezochte pelgrimsoord Tours werd bewaard. ‘Kapel’, afgeleid van cappella werd sindsdien het woord voor ‘devotieplaats’ of ‘bedehuisje’. Karel de Grote bracht de reliek naar zijn residentie Aken en werd daardoor Aix-la-Chapelle genoemd. Een ander Latijns woord voor mantel is pallium. Daarvan is het Nederlands woord ‘palliatief’ afgeleid. In de palliatieve zorg wordt een stervende liefderijk verzorgd.
Sint Maarten
Op 11 november, de dag van Martinus’ begrafenis, viert de Kerk zijn gedachtenis. Aan deze dag, in Nederland Sint-Maarten geheten, zijn talrijke volksgebruiken verbonden. Het bekendste is de lampionnentocht, waarin kinderen met lichtjes door de straten trekken. Oorspronkelijk zou de tocht naar een groot vuur leiden, het zogenoemde Martinusvuur. Dit gebruik kan, zoals vaker het geval is met christelijke feesten, worden herleid op een Germaans ritueel. Met dit zogenoemde ‘noodvuur’ zou men in vroeger tijden de vruchtbaarheid van veld en vee bevorderen. In Limburg en Friesland zijn deze vuren op sommige plaatsen nog steeds gangbaar.
Tocht met licht
De optocht met licht en vuur door de straten zou eveneens ontleend zijn aan de Germanen, die op deze manier de boze geesten verjoegen en de in kracht afnemende zon ondersteunden. Sinds de twintigste eeuw gaan kinderen met Sint-Maarten langs de deuren en vragen dan in ruil voor een liedje lekkernijen. Aanvankelijk zou dit vooral een bezigheid van de armen geweest zijn.
Patroonheilige
Martinus is de beschermheilige van onder andere Frankrijk, militairen, ruiters, bedelaars en herders. In de Nederlandse rooms-katholieke kerkprovincie is hij patroon van het Militair Ordinariaat.
Bron: KRO-NCRV
Martinus van Tours
Van Woord naar leven
HET LANG VERZWEGEN GEHEIM
(Bij Rom 16,3-9.16.22-27)
Beste mensen, vandaag een tekst uit het slot van het laatste hoofdstuk van Paulus’ brief aan de Romeinen. Hij brengt daarin aan een hele rij mensen, waarvan we veel namen nooit eerder gehoord hebben, zijn groeten over. Het is zijn plan om de christenen in Rome op te zoeken en schrijft daarom een brief, die veel meer bevat dan de groeten.
Als je over de lijst met groeten eventueel snel heen zou lezen, is het interessant om extra stil te staan bij de laatste drie verzen van de hele brief (25-27). Het is één superlange zin waarin hij iets over zijn werk, tot nu toe, samenvat in een lofprijzing. Ik heb de zin in stukjes verdeeld om de draad niet kwijt te raken (en nog een klein deeltje overgeslagen):
Aan Hem die bij machte is u kracht te geven,
overeenkomstig het evangelie van Jezus Christus dat ik verkondig,
overeenkomstig de onthulling van het geheim
waarover eeuwenlang gezwegen is, maar dat nu is geopenbaard …
en bij alle volken bekend is geworden om ze tot gehoorzaamheid en geloof te brengen – aan Hem, de enige, alwijze God, komt de eer toe,
door Jezus Christus, tot in eeuwigheid. Amen
Waar ik bij stil wil staan is het lang verzwegen geheim.
Paulus (toen nog Saulus) heeft een bijzondere ervaring gehad toen hij geroepen werd tot apostel. Hij heeft in een flits ingezien dat Jezus die hij vervolgde, al eeuwen geleden voorspeld was. Hij, en vele volkeren met hem, waren onbekend, of blind om dit tot zich door te laten dringen. Zijn lichamelijke blindheid op dat grote moment van inzicht, staat misschien wel symbool voor de blindheid in zijn leven. Hij is echter de apostel geworden die ‘wereldwijd’ dit goede nieuws even hartstochtelijk verkondigd heeft als in de tijd toen hij de christenen vervolgde heeft gekozen voor moord en vernietiging van het christendom.
De inhoud van dat geheim? Jezus is de opgestane Heer ter redding van alle mensen. Daar heeft Paulus zich zijn verdere leven van ganser harte voor ingezet. Zoals Jezus met veel onbegrip en vervolging te maken kreeg, zo moest Paulus dit ook ondergaan.
Hij heeft dit kunnen volbrengen en zegt in deze laatste zin dat hij alle eer daarvoor geeft aan God, door Jezus Christus.
Ook wij dragen een geheim in ons mee, op onze maat gemaakt. Waarschijnlijk hebben we niet zo’n heftige bekeringsgeschiedenis doorgemaakt als Paulus, maar zeker zijn we ooit aangeraakt in ons diepste wezen. Het geheim kan zich ontwikkeld hebben in de loop der jaren. Het kan andere vormen hebben aangenomen, of soms wat weggezakt zijn. Misschien heeft het later weer een nieuw gezicht gekregen.
We kunnen er op bescheiden wijze soms iets over naar buiten brengen. In elk geval proberen we vanuit dat geheim te leven, zo goed als we kunnen. We blijven ervoor open staan, want de onthulling kan nog altijd doorgaan zolang we leven.
Laten we bidden
Goede Vader,
wij willen U danken voor het leven van Paulus,
en ook voor ons eigen leven.
Hij, en ook wij, hebben ontdekt dat het leven met U, en in U
een geschonken geheim is dat zich steeds verder mag onthullen.
Het geheim groeit met ons leven mee, zodat wij, al groeiende,
geleidelijk meer beeld van U worden, zoals we bedoeld zijn.
Moge ons leven een lofzang zijn voor U
door Christus onze Broeder.
Amen
Beste mensen, groeikracht gewenst in het leven met dit geheim!
Ricky Rieter
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.