zaterdag in week 28 door het jaar
Uit de brief van Paulus aan de Efeziërs 1, 15-23
Moge God u een Geest van inzicht schenken.
Christus is het hoofd van de Kerk.
Broeders en zusters,
omdat ik gehoord heb over uw geloof in de Heer Jezus en over uw liefde voor alle heiligen, dank ik God onophoudelijk voor u en noem ik u in mijn gebeden. Moge de God van onze Heer Jezus Christus, de Vader in al zijn luister, u de Geest schenken die inzicht geeft in wat geopenbaard is, opdat u Hem zult kennen. Moge uw hart verlicht worden, zodat u zult zien waarop u hopen mag nu Hij u geroepen heeft, hoe rijk de luister is van de erfenis die de heiligen van Hem ontvangen, en hoe overweldigend groot de krachtige werking van Gods macht is voor ons die geloven.
Die macht was ook werkzaam in Christus toen God Hem opwekte uit de dood en Hem in de hemelsferen een plaats gaf aan zijn rechterhand, hoog boven alle hemelse vorsten en heersers, alle machten en krachten en elke naam die genoemd wordt, niet alleen in deze wereld maar ook in de toekomstige. Hij heeft alles aan zijn voeten gelegd en Hem als hoofd over alles aangesteld, ten behoeve van de kerk, die zijn lichaam is, de volheid van Hem die alles in allen vervult.
Psalm 8, 2-7
Refr.: Heer, hoe machtig is uw Naam op heel de aarde.
Heer, onze Heer,
hoe machtig is uw Naam op heel de aarde.
Uw luister aan de hemel wordt bejubeld
door de mond van kinderen en zuigelingen.
Tegen uw vijanden hebt U een macht gebouwd
om hun wraak en verzet te breken.
Zie ik de hemel, het werk van uw vingers,
de maan en de sterren door U daar bevestigd.
Wat is dan de sterveling dat U aan hem denkt,
het mensenkind dat U naar hem omziet?
U hebt hem bijna een god gemaakt,
hem gekroond met glans en glorie,
hem toevertrouwd het werk van uw handen
en alles aan zijn voeten gelegd.
Vers voor het evangelie
Alleluia.
Uw woord is waarheid, Heer,
wijd ons U toe in de waarheid.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Lucas 12, 8-12
Bij ons doopsel hebben wij de Geest van Christus ontvangen. Zijn ingevingen kunnen wij naast ons neerleggen, wij kunnen Hem teleurstellen, zelfs verloochenen. Deze zonden tegen de heilige Geest noemt Lucas de zwaarste. Inderdaad, dit neigt naar fundamentele ontrouw.
Jezus sprak tot zijn leerlingen:
‘Iedereen die Mij erkent bij de mensen, zal ook door de Mensenzoon worden erkend bij de engelen van God. Maar wie Mij verloochent bij de mensen, zal verloochend worden bij de engelen van God. En iedereen die kwaadspreekt van de Mensenzoon zal vergeving ontvangen. Maar wie lastertaal spreekt tegen de heilige Geest zal geen vergeving ontvangen.
Wanneer ze jullie voor de synagogen en de autoriteiten en het gerecht slepen, vraag je dan niet bezorgd af hoe of waarmee je je moet verdedigen of wat je moet zeggen, want de heilige Geest zal jullie op dat moment ingeven wat je moet zeggen.’
Van Woord naar leven
Wanneer je tegen je eigen hart in goed praat wat slecht is, is dat onvergeeflijk. Het kwade goed praten, dat is de zonde van het paradijs, de zonde van Adam en Eva. Dat is de zonde van het paradijs waarin wij leven.
Kennis willen krijgen van goed en kwaad en er zelf over willen beslissen wat goed en kwaad is, is er een eigen geweten op na houden. Dan ga je niet alleen in tegen God, maar ook tegen het diepst in jezelf waar de heilige Geest zich doet gelden.
Goed praten wat je in het eigen oordeel van het geweten als verkeerd hebt aangevoeld… Dan praat je in tegen je geweten, dan dien je een zelfgecreëerd geweten, tegen de heilige Geest in. En je doodt de wortel van het geloof. Je hebt immers de heilige Geest nodig om ja te zeggen tot Jezus, ja tot God, je openend voor de wijze waarop God zich openbaart. En da’s zonde.
Naar woorden van J. Bots
Een mooi weekend,
kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.
Laten wij bidden
Heer God,
geef dat wij mogen leven vanuit uw Geest, die ons leert te onderscheiden waar het op aan komt, die ons de kracht verleent ‘ja’ te zeggen tot U. Geef ons een biddend hart, opdat wij, in uw Zoon, steeds mogen kiezen voor wat goed is, afstand nemend van het kwaad, voor goed en altijd.
In Christus’ naam. Amen.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Teresia van Avila († 1582)
Teresia van Avila (1515-1582) was kloosterhervormer, mystica en schrijfster. Zij is een van de grootste heiligen van de Rooms-Katholieke Kerk.
Karmel
Sint Teresia van Jezus werd als Teresa de Cepeda y Ahumada geboren op 28 maart 1515 (Juliaanse kalender) in de Spaanse vestingstad Avila. Haar grootvader van vaderszijde was een marrano, een tot het katholieke geloof overgestapte jood. Teresa was een zeer begaafd kind met een vurig geloof. Zo wilde ze naar Noord-Afrika om daar als martelaar te sterven. Op 18-jarige leeftijd trad ze toe tot de Orde van Onze Lieve Vrouw van de Karmel in het klooster van de Menswording in Avila.
Hervorming
Na een mystieke ervaring van het lijden van Christus stichtte ze ondanks veel tegenwerking in 1562 het Sint-Jozefklooster te Avila. Daar begon de hervorming van de Karmelorde. Doel van de hervorming was de ontwikkeling van een spiritualiteit die Teresia van Jezus, zoals zij zichzelf noemde, de Weg van de Volmaaktheid noemde.
Johannes van het Kruis
Vanaf 1567 breidde de nieuwe beweging zich zeer snel uit, ook dankzij Teresa’s geestverwant Johannes van het Kruis. Deze mysticus hervormde de karmelietenkloosters. Teresa had een druk leven van afmattende reizen van het ene klooster naar het andere. Tussendoor bad ze vaak in eenzaamheid.
Innerlijke burcht
Teresa zocht God in het binnenste van haar hart. Daarover schreef ze in opdracht van haar biechtvaders het indrukwekkende boek El castillio interior (‘De innerlijke burcht’). Daarin vergelijkt ze de ziel met een kasteel. In het centrale vertrek woont God, maar de duivel houdt de mens in de buitenste vertrekken. Teresa waarschuwt degenen die de Weg van de Volmaaktheid willen gaan dat de ziel in haar opgang naar het centrale vertrek vaak in de illusie kan verkeren dat zij God al gevonden heeft. Maar die illusie wordt gevoed door ijdelheid. Vandaar dat nederigheid en boetvaardigheid de beste garantie is op vooruitgang.
Vier mystieke fasen
In haar autobiografie onderscheidt Teresa vier fasen van mystieke vooruitgang. De eerste noemt zij de ’toewijding van het hart’. In die toestand weet de geest zich te concentreren op het lijden van Christus, hetgeen leidt tot boetvaardigheid. De tweede fase wordt gekenmerkt door innerlijke vrede. De menselijke wil berust in de goddelijke wil. Toch blijven het geheugen, het verstand en de verbeelding in deze toestand bloot staan aan wereldse verleidingen. De derde fase is die van de vereniging van het verstand met God. De ziel is zich sterk bewust van de liefde van God, maar het geheugen en de verbeelding verkeren nog in dwaling. De vierde fase is de extase. De ziel is geheel passief en wordt overweldigd door Gods kracht. Alle geestesvermogen zijn in beslag genomen door Hem.
Extase
Over de extase schrijft Teresa in haar autobiografie: “De zintuigen worden plotseling buiten werking gesteld. Handen en het gehele lichaam worden zo koud dat de ziel zich van het lichaam lijkt los te hebben gemaakt. Soms is het moeilijk te bepalen of het lichaam nog ademhaalt. Deze toestand duurt maar kort. Zodra deze sterke extase aan kracht verliest, lijkt het lichaam weer een beetje te herleven en te herademen.” Verder zegt Teresa dat de persoon die in extase verkeert, een “gelukkige pijn” beleeft, een gewaarwording die zij elders in haar levensbeschrijving metaforisch beschrijft als een brandende lanspunt die de ziel binnendringt.
Feestdag
Teresa overleed te Alba de Tormes op 4 oktober 1582, de laatste dag dat in het Westen de Juliaanse kalender nog werd gevolgd. De volgende dag was het de 15de oktober van de Gregoriaanse kalender, vandaar dat op die dag haar liturgische gedachtenis wordt gehouden.
Canonisatie
Paus Paulus V verklaarde Teresa zalig op 24 april 1614 zalig verklaard. Gregorius XV verklaarde haar heilig op 12 maart 1622 samen met Ignatius van Loyola, Franciscus Xaverius, Philippus Neri en Isidorus van Madrid. In 1617 riep het Spaanse parlement haar uit tot Patrones van Spanje.
Kerklerares
Paus Paulus VI verleende haar in 1970, als eerste vrouw in de geschiedenis, de titel van Kerklerares, vanwege het bijzonder gezag van haar mystiek-theologische geschriften. In Alba de Tormes worden haar hart en rechterarm bewaard en vereerd.
Biografie Titus Brandsma
Een van de indrukwekkendste hagiografieën van Sint Teresa werd geschreven door de zalige Titus Brandsma (gestorven 1942, Dachau). Deze Nederlandse karmeliet schreef het boek, dat in 1946 werd uitgegeven, in de Duitse politiegevangenis in Scheveningen. Titus Brandsma beschrijft Teresa in zijn De Groote Heilige Teresia van Jezus als een “hoog begaafde Spaansche maagd, die in de opvatting van het volk tot de getrouwste en heldhaftigste dochters der Kerk behoort”.
Bron: KRO-NCRV
Teresia van Avila
Laten wij bidden
Heer God,
geef dat wij mogen leven vanuit uw Geest, die ons leert te onderscheiden waar het op aan komt, die ons de kracht verleent ‘ja’ te zeggen tot U. Geef ons een biddend hart, opdat wij, in uw Zoon, steeds mogen kiezen voor wat goed is, afstand nemend van het kwaad, voor goed en altijd.
In Christus’ naam. Amen.