zaterdag in week 20 door het jaar
Uit het boek Ruth 2, 1-3 + 8-11; 4, 13-17
Boaz neemt zijn familielid Ruth op. Zoals de wet voorschrijft, nam hij haar ook tot vrouw. Hieruit werd Hobed geboren de vader van Isai, die het leven zou geven aan David, stamvader van de messias. Zo werden ze opgenomen in de geslachtslijst van Christus.
Noömi was van de kant van haar echtgenoot Elimelech verwant aan een belangrijk man, die Boaz heette. Ruth, de Moabitische, zei tegen Noömi: ‘Ik zou graag naar het land willen gaan om aren te lezen bij iemand die me dat toestaat.’ Noömi antwoordde: ‘Doe dat maar, mijn dochter.’ Ze ging dus naar het land om aren te lezen, achter de maaiers aan. Het toeval wilde dat de akker waar ze kwam van Boaz was, het familielid van Elimelech. Daarop zei Boaz tegen Ruth: ‘Luister goed, mijn dochter. Je moet niet naar een andere akker gaan om aren te lezen; ga hier niet weg maar blijf dicht bij de vrouwen die voor mij werken. Volg ze op de voet en houd je ogen gericht op het veld waar gemaaid wordt. Ik zal mijn mannen zeggen je niet lastig te vallen. Als je dorst hebt, ga dan naar de kruiken en drink van het water dat ze daar scheppen.’ Ze knielde, boog diep voorover en zei: ‘Waaraan heb ik het te danken dat u zo goed voor mij bent, terwijl ik toch maar een vreemdeling ben?’ En Boaz antwoordde: ‘Meer dan eens is mij verteld over alles wat je voor je schoonmoeder hebt gedaan na de dood van je man: dat je je vader en moeder en je geboorteland hebt verlaten en naar een volk bent gegaan dat je volkomen onbekend was.
Daarna nam Boaz Ruth bij zich, zij werd zijn vrouw, en hij sliep met haar. De Heer liet haar zwanger worden en ze baarde een zoon. De vrouwen zeiden tegen Noömi: ‘Geprezen zij de Heer, die jou vandaag iemand gegeven heeft die voor je zorgen zal. Moge zijn Naam in Israël blijven voortbestaan! Hij zal je je levensvreugde teruggeven en je onderhouden als je oud bent, want je schoondochter, die je liefheeft en die meer waard is dan zeven zonen, heeft hem gebaard.’ Noömi nam de jongen op haar schoot en bleef hem vanaf dat moment verzorgen. De buurvrouwen gaven hem zijn naam. ‘Noömi heeft een zoon gekregen,’ zeiden ze, en ze noemden hem Obed. Hij is de vader van Isaï, die de vader is van David.
Psalm 128, 1-5
Refr.: Gelukkig ieder die ontzag heeft voor de Heer.
Gelukkig ieder die ontzag heeft voor de Heer
en de weg gaat die Hij wijst:
je zult eten wat je werk opbrengt,
geluk en voorspoed vallen je toe,
je vrouw als een vruchtbare wijnstok
in het midden van je huis,
je kinderen als jonge olijfbomen
in een kring om je tafel.
Ja, zo wordt gezegend
de man die ontzag heeft voor de Heer.
Ontvang de zegen van de Heer uit Sion,
verheug je in de voorspoed van Jeruzalem,
alle dagen van je leven.
Uit het evangelie volgens Matteüs 23, 1-12
Jezus klaagt de gebreken van de Farizeeën aan en wijst op de plichten tegenover de verantwoordelijken in de nieuwe gemeenschap. De christen zal de nederige dienaar zijn van zijn broeders. Hij zal zich niet de eigenschappen aanmatigen die alleen aan God of aan zijn Zoon toekomen.
Jezus richtte zich tot de menigte en tot zijn leerlingen en zei:
‘De schriftgeleerden en de Farizeeën hebben plaatsgenomen op de stoel van Mozes. Houd je dus aan alles wat ze jullie zeggen en handel daarnaar; maar handel niet naar hun daden, want ze doen zelf niet wat ze jullie voorhouden. Ze bundelen alle voorschriften tot een zware last en leggen die de mensen op de schouders, terwijl ze zelf geen vinger uitsteken om die te verlichten. Al hun daden zijn erop gericht om door de mensen gezien te worden. Ze verbreden immers hun gebedsriemen en maken de kwastjes aan hun kleren langer, ze verlangen een ereplaats bij feestmaaltijden en in synagogen, en hechten eraan op het marktplein eerbiedig te worden begroet en door de mensen rabbi te worden genoemd. Jullie moeten je niet rabbi laten noemen, want jullie hebben maar één meester, en jullie zijn elkaars broeders en zusters. En noem niemand op aarde vader, want jullie hebben maar één vader, de Vader in de hemel. Laat je ook niet leraar noemen, want jullie hebben maar één leraar, de messias. De belangrijkste onder jullie zal jullie dienaar zijn.
Wie zichzelf verhoogt zal worden vernederd, en wie zichzelf vernedert zal worden verhoogd.’
Van Woord naar leven
Vandaag zegt Jezus: ‘De belangrijkste onder jullie zal jullie dienaar zijn.’
Net voor het instellen van de eucharistie heeft Jezus getoond wat eucharistisch leven betekent. Hij (als Zoon van God!) knielde voor zijn leerlingen neer om hen de voeten te wassen. Hij, de belangrijkste, werd dienaar van zijn leerlingen. Na de voetwassing zei Hij: ‘Ik heb een voorbeeld gegeven; wat Ik voor jullie heb gedaan, moeten jullie ook doen.’
Christen zijn is dus dienaar zijn. Niet enkel voor hen die ons liggen, maar ook voor hen die ons niet liggen.
In de dienstbaarheid ligt een stille genade verborgen die mensen ten diepste raakt. Doorheen de dienstbaarheid is het immers Jezus die aanraakt, bemint en schenkt.
Daarom is het goed om tijdens de dienstbaarheid je ziel te leggen in de Heer, opdat Hij door je heen werkzaam kan zijn.
Heerlijk deze innigheid, en zo helend voor de wereld.
kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.
Laten wij bidden
Heer,
leer ons wat het betekent de mindere te willen zijn. Niet uit een gevoel van onwaardigheid, maar juist vanuit het waardebesef dat Gij ieder van ons uitkiest om door ons heen dienstbaar te zijn. Leer ons de liefde van het evangelie te verstaan en te beminnen. Schenk ons de genade van eenheid met U. Alle dagen van ons leven.
Om deze genade bidden wij, in uw naam. Amen.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Bernardus van Alcira met Gratia en Maria († 1180)
Bernardus (oorspronkelijk Ahmed) van Alcira (ook van Valencia) o.cist., Spanje; moslim-bekeerling & martelaar met zijn beide zussen Gratia (ook Graziella; oorspronkelijk Zaïda) o.cist. en Maria (oorspronkelijk Zoraïda) o.cist.
Zij stamden uit een islamitisch milieu. Hun vader, Almanzorius (of Alamsur), was ten tijde van koning Zaën burgemeester over twee stadjes: Pintarrafes en Carlete. Oorspronkelijk heetten zij Ahmed, Zaida en Zoraida. Zij hadden nog één broer: de oudste; hij heette naar hun vader: Almanzorius. Deze Almanzorius was erfgenaam van de bezittingen en de functies van zijn vader.
Ahmed ving op een dag prachtige gezangen op; het waren geen hemelse gezangen, maar het scheelde toch niet veel. Bij nader onderzoek bleken ze afkomstig te zijn uit een nabijgelegen cisterciënzer klooster. Na lang wikken en wegen besloot hij christen te worden en zich bij die monniken met hun gezang aan te sluiten. Van toen af aan noemde hij zich Bernardus, naar de stichter van de orde, Bernardus van Clairvaux († 1153; feest 20 augustus).
Deze twee Bernardussen worden nog wel eens door elkaar gehaald. Zo komt er in het leven van beiden dezelfde legende voor, waarvan men meent dat hij eigenlijk thuishoort bij onze Bernardus.
Een monnik was uit het klooster weggelopen, en was gaan samenleven met een vrouw bij wie hij ook een aantal kinderen verwekte. Omdat hij priesterlijke functies kon uitoefenen, bleef hij in een afgelegen dorpje intussen wel een parochie bedienen. Maar – zo zegt de legende – omdat God niet de dood van de zondaars wil, maar hun redding – gebeurde het dat onze Bernardus eens toevallig door het dorpje kwam waar deze voormalige monnik min of meer een verborgen leven leidde. Hij vroeg onderdak bij hem aan. De monnik van destijds herkende hem, ontving hem even hartelijk en gastvrij als was hij zijn eigen vader. Hij boog en knipte als een prima bediende.
De volgende morgen was de priester heel vroeg opgestaan om in de kerk de Metten te bidden. Daarop stuurde Bernardus diens zoontje met een boodschap naar hem toe; het kereltje was echter vanaf zijn geboorte stom geweest. Maar toen hij met de boodschap van Bernardus bij zijn vader aankwam, kon hij deze zonder mankeren in heldere taal en goed verstaanbare woorden overbrengen. Zijn vader hoorde de stem van zijn kind voor het eerst van zijn leven en raakte sterk geëmotioneerd. Hij liet het kereltje de woorden nog eens herhalen, en nog eens. Daarop vroeg hij wat de heilige man precies met hem had gedaan. “Niets”, antwoordde het ventje, “hij heeft alleen maar gezegd: ‘ga dit en dit aan je vader zeggen’; nou, en dat heb ik dus gewoon gedaan.”
Toen holde de man terug naar huis waar de abt op hem zat te wachten. Hij viel hem onder tranen voor de voeten en sprak een complete biecht: “Vader ik was zus en zo’n monnik in die en die tijd in dat en dat klooster. Ik heb spijt over wat ik heb gedaan. Ik smeek u dat ik met u mee terug mag naar mijn klooster. Want met uw komst in mijn huis is God weer teruggekomen in mijn hart.” De heilige abt antwoordde hem: “Wacht hier op mij tot ik een eind verderop mijn boodschappen heb gedaan; over een paar dagen ben ik terug. Dan zal ik je weer meenemen.” Maar nu stak de angst voor de dood de kop op bij de boeteling waar hij tot nu toe nog nooit last van had gehad: “Ja maar, vader, als ik dan intussen doodga?” “Ik verzeker je: al zou je intussen sterven, je zult als monnik voor God verschijnen!”
Het was alsof beiden voorvoeld hadden wat er stond te gebeuren, want toen Bernardus enkele dagen later terugkwam, was de man inderdaad intussen overleden en reeds begraven. Hij verzocht de mensen zijn graf te openen. “Maar waarom, vader?” “Ik wil weten of er een parochiepriester of een monnik in het graf ligt.” “Een parochiepriester natuurlijk. We hebben hem in zijn eigen priesterkleren begraven.” Maar toen ze de aarde verwijderd hadden, lag daar een monnik in monnikspij, en met geschoren tonsuur! En alle omstanders loofden God.
Bernardus’ inspirerende voorbeeld van christelijke deugd en naastenliefde had zo’n sterke aantrekkingskracht dat hij ook zijn zusjes wist over te halen om zich tot Christus te bekeren. Omdat hij intussen priester was gewijd, mocht hij ze zelf dopen. Zij kozen veelbetekenende namen: Zoraida werd Gratia (= ‘genade’) gedoopt en Zaida Maria, naar de moeder van de Heer, de moeder van alle genade.
Dit ging echter hun oudste broer te ver. Hij was verantwoordelijk voor het welzijn van de familie, en dit kon hij niet zien als een ontwikkeling ten goede. Hij riep zijn jongere broer ter verantwoording. Deze bezwoer hem dat hij niets van hem had afgepakt; integendeel, alles waar hij als jongste nog eventueel rechten op kon doen gelden, stond hij bij deze aan zijn oudste broer af. Dat kon je toch wel een ontwikkeling ten goede noemen. Maar Almanzorius junior voelde zich in de maling genomen en dreigde zijn broer dat het slecht met hem zou aflopen als hij niet terugkeerde tot Mohammed, het geloof waarin zij samen van jongsaf aan waren grootgebracht. Toen hij merkte dat hij voor dovemansoren sprak, liet hij zijn broer ombrengen door hem vast te spijkeren aan een boom.
Nu hoopte hij dat zijn zusjes tot andere gedachten zouden komen, en wél terug zouden keren tot het geloof van Mohammed. Maar zij toonden zich zo mogelijk nog standvastiger dan hun broer die hun in de dood was voorgegaan. Almanzorius stelde hun allerlei vreselijke martelingen in het vooruitzicht, als ze niet zouden toegeven, in de hoop dat ze zich uit angst voor de pijn zouden laten vermurwen. Maar zij waren intussen zo vertrouwd geraakt met Christus dat zelfs pijn hen niet meer kon afschrikken. Het eindigde ermee dat zij hetzelfde lot ondergingen als hun broer: zij werden onthoofd.
Bron: Heiligen.net
Laten wij bidden
Heer,
leer ons wat het betekent de mindere te willen zijn. Niet uit een gevoel van onwaardigheid, maar juist vanuit het waardebesef dat Gij ieder van ons uitkiest om door ons heen dienstbaar te zijn. Leer ons de liefde van het evangelie te verstaan en te beminnen. Schenk ons de genade van eenheid met U. Alle dagen van ons leven.
Om deze genade bidden wij, in uw naam. Amen.