zaterdag in de tweede week van de advent
Uit het boek Wijsheid van Jezus Sirach 48, 1-4 + 9-11
Rond de persoon van de profeet Elia ontstonden heel wat verhalen. Hij liet een verterend vuur uit de hemel neerdalen ten tijde van koningin Jezabel. In een wervelstorm van vuur werd hij opgenomen in de wolken, op een wagen met vurige paarden. Hij zou er bij zijn als de beloofde Messias zou komen. Voor Jezus’ tijdgenoten bleef hij een raadsel.
Toen kwam Elia, een profeet als een vuur, zijn woorden brandden als een fakkel. Hij bracht hongersnood over het volk, door zijn inzet voor de Heer maakte hij het klein in aantal. Op bevel van de Heer hield hij de regen tegen en liet hij driemaal vuur uit de hemel komen. Hoezeer werd u geroemd, Elia, om uw wonderdaden, wie kan zich in roem met u vergelijken? U werd weggenomen in een wervelwind van vuur, in een wagen met vurige paarden. Over u staat geschreven dat u klaarstaat voor de vastgestelde tijd, om de toorn te stillen vóór hij razernij wordt, de ouders te verzoenen met de kinderen, de stammen van Jakob te herstellen.
Gelukkig zijn zij die u gezien hebben en in liefde zijn gestorven; ook wij zullen zeker leven.
Psalm 80, 2 + 3 + 15 + 16
Refr.: God, leg uw hand op uw beschermeling.
Hoor ons, herder van Israël,
die Jozef leidt als een kudde.
U die troont op de cherubs, verschijn in luister
aan Efraïm, Benjamin en Manasse.
Laat uw kracht ontwaken, kom, en red ons.
God van de hemelse machten, keer u tot ons,
kijk neer uit de hemel en zie,
bekommer u om deze wijnstok,
de stek die uw hand heeft geplant,
het kind dat U zelf hebt grootgebracht.
Vers voor het evangelie
Alleluia.
De dag van de Heer is nabij;
zie, Hij komt ons bevrijden.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Matteüs 17, 10-13
Voor de leerlingen is de situatie niet duidelijk. Als Jezus van Nazaret de Mensenzoon is, wie is dan Elia? Hij moest dus al gekomen zijn. Johannes de Doper is de verwachte Elia. Hij onderging het lot van elke profeet. Ook de Mensenzoon zal moeten lijden.
De leerlingen vroegen Jezus: ‘Waarom zeggen de schriftgeleerden dat Elia eerst moet komen?’
Hij antwoordde: ‘Elia komt inderdaad en herstelt alles. En Ik zeg jullie dit: Elia is al gekomen, maar in plaats van hem te erkennen hebben ze met hem gedaan wat ze wilden. Zo zal ook de Mensenzoon door hun toedoen moeten lijden.’
Toen begrepen de leerlingen dat Hij op Johannes de Doper doelde.
Van Woord naar leven
DE STEK DIE UW HAND HEEFT GEPLANT
Sir 48; Mt 17. 10-13; uit Ps 80
Beste mensen, we komen elke dag een stap dichter bij het kerstfeest. Vandaag vertellen de lezingen iets over de voorbereiding op de komst van de Verlosser.
In het boek van Jezus Sirach die leefde in de tweede eeuw voor Christus wordt Elia genoemd een profeet als een vuur, zijn woorden brandden als een fakkel. Dat is niet mis te verstane taal.
Elia leefde in een tijd toen het volk van God vooral gericht was op afgodendienst. Daardoor dwaalden ze af van de ene ware God. Het volk dreigde Hem geheel te vergeten.
Elia was niet direct een profeet die met zachte hand te werk ging. Met vuur probeerde hij het volk terug te brengen naar trouw aan het Verbond, eens met God gesloten. De boodschap van Elia was pittig, even pittig als de latere boodschap van Johannes de Doper met als duidelijke oproep: ‘Bekeer je!’.
In alle tijden zijn er profeten nodig die op mogen en durven treden in naam van God. Elia en Johannes waren zo’n profeten. Ze lijden aan hun roeping omdat hun woorden lang niet altijd serieus genomen worden. Soms worden ze vervolgd en miskend omdat ze de harde waarheid spreken.
In het evangelie van vandaag discussiëren Petrus, Johannes en Jacobus met Jezus. Ze hebben juist een bijzondere ervaring gehad op de berg van de gedaanteverandering, de verheerlijking van Jezus, waarin Hij sprak met Mozes en Elia. Afdalend van de berg zitten ze nog vol vragen, zoals de vraag of Elia nog eerst moet komen, zoals de Schriftgeleerden zeggen. Het antwoord van Jezus is wat raadselachtig. Elia zou al gekomen zijn. De leerlingen begrijpen dat Jezus op Johannes de doper doelt.
Via deze grote figuren, Elia en Johannes, die vrij robuust hun boodschap en oproep tot bekering overbrengen, komen we bij Jezus uit, de Verlosser bij uitstek. Hier is het allemaal om begonnen. Onze psalm van vandaag sluit daar helemaal bij aan.
God van de hemelse machten, keer u tot ons,
kijk neer uit de hemel en zie,
bekommer u om deze wijnstok,
de stek die uw hand heeft geplant,
het kind dat U zelf hebt grootgebracht
Ps.80, 15-16
Wat een prachtig beeld: de stek die uw hand heeft geplant.
Zo zijn we allemaal geplant, als een piepklein stekje van de grote wijnstok. In het Johannesevangelie kunnen we lezen we dat Jezus zelf die wijnstok is.
Laten we luisteren naar de oproep tot trouw aan Hem, en mochten we soms door zwakte de verkeerde weg zijn ingeslagen, dan weten we zeker dat Hij ons met liefde weer zal opnemen. Dat we een kwetsbaar plantje zijn, weet Hij ook. Zo willen we in deze Advent ontvankelijk zijn voor die stille roep in ons hart, de roep om bijstelling van ons gedrag waar dat nodig is.
Zijn komen naar ons, en ons komen naar Hem zal op dit kerstfeest intenser en dieper beleefd kunnen worden dan op de wijze die ons via prachtige reclamestunts beloofd wordt.
Laten we bidden
Kom Heer Jezus, kom.
Zonder U dwalen we af
naar vele materiële dingen
waar de wereld zo’n ophef over maakt
in kleurrijke voorstellingen en aanbiedingen.
Moge onze kerst straks
een innerlijk feest worden
van herkenning waar het in het leven om gaat.
En mogen we dat vieren in gemeenschap
met allen die ons lief zijn.
Zegen ons en allen
waarmee we in liefde verbonden zijn
en zegen deze wereld in nood,
nood aan datgene wat echt heilzaam is
naar lichaam en ziel!
Amen
Beste mensen, wat is het mooi om samen na te denken en bezig te zijn met de inhoud van ons gelovig bestaan. Ons stekje mag uitgroeien tot een krachtige plant die, onder Gods liefdevolle begeleiding, veel vruchten mag dragen.
Ricky Rieter
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.