vrijdag in week 21 door het jaar
Uit de eerste brief van Paulus aan de Tessalonicenzen 4, 1-8
De Tessalonicenzen hadden wel het geloof van Paulus aanvaard, maar daarom waren zij nog niet vrij van heidense invloeden. Paulus ziet een oplossing in een moraal die leeft vanuit de heilige Geest die ons door God geschonken wordt.
Broeders en zusters,
in naam van de Heer Jezus vragen we u met klem te leven zoals wij het u hebben geleerd, dus zo dat het God behaagt. U doet dat al, maar wij sporen u aan het nog veel meer te doen. U kent de voorschriften die wij u op gezag van de Heer Jezus hebben gegeven. Het is de wil van God dat u een heilig leven leidt: dat u zich onthoudt van ontucht, dat ieder van u zijn lichaam heiligt en in eerbaarheid weet te beheersen en dat u niet zoals de ongelovigen, die God niet kennen, toegeeft aan uw hartstocht en begeerte. Schaad of bedrieg uw broeder of zuster in dit opzicht niet, want de Heer vergeldt dit alles, zoals wij u vroeger al nadrukkelijk hebben voorgehouden. God heeft ons niet geroepen tot zedeloosheid, maar tot een heilig leven. Dus wie deze voorschriften verwerpt, verwerpt niet een mens, maar God, die u zijn heilige Geest geeft.
Psalm 97, 1 + 2b + 5 + 6 + 10 + 11 + 12
Refr.: Breng hulde aan Gods heilige Naam.
De Heer is koning – laat de aarde juichen,
laat vreugde heersen van kust tot kust.
Zijn troon stoelt op recht en gerechtigheid.
De bergen smelten als was voor de Heer,
voor de Heer van heel de aarde.
De hemel vertelt van zijn gerechtigheid,
alle volken aanschouwen zijn majesteit.
U die de Heer bemint: haat het kwade.
Hij behoedt het leven van wie Hem trouw zijn,
uit de greep van de goddelozen bevrijdt Hij hen.
Licht is uitgezaaid voor de rechtvaardige,
vreugde voor de oprechten van hart.
Verheug u, rechtvaardigen, in de Heer,
en breng hulde aan zijn heilige Naam.
Uit het evangelie volgens Matteüs 25, 1-13
Naast waakzaamheid raadt Jezus de christenen ook wijsheid en voorzichtigheid aan. De boodschap van het evangelie moet nu reeds in de praktijk worden gebracht. Anders zullen wij niet klaar zijn wanneer de bruidegom komt. De Kerk wordt hier bruid genoemd. Zij bereidt zich voor op de komst van de bruidegom, Christus haar Heer.
Jezus hield zijn leerlingen volgende gelijkenis voor:
‘Het zal met het Koninkrijk van de hemel zijn als met tien meisjes die hun olielampen hadden gepakt en erop uittrokken, de bruidegom tegemoet. Vijf van hen waren dwaas, de andere vijf waren wijs.
De dwaze meisjes hadden wel hun lampen gepakt, maar geen extra olie. De wijze meisjes hadden behalve hun lampen ook olie in kruiken bij zich.
Omdat de bruidegom op zich liet wachten, werden ze allemaal slaperig en dommelden ze in. Midden in de nacht klonk er luid geroep: “Daar is de bruidegom! Kom, ga hem tegemoet.”
Dat wekte de meisjes en ze brachten hun olielampen in orde. De dwaze meisjes zeiden tegen de wijze: “Geef ons wat van jullie olie, want onze lampen gaan al uit.”
De wijze meisjes antwoordden: “Nee, straks is er nog te weinig voor ons en jullie samen. Zoek liever een verkoper en koop zelf olie.”
Terwijl zij op olie uit waren, arriveerde de bruidegom, en zij die klaarstonden gingen met hem naar binnen voor het bruiloftsfeest, waarna de deur gesloten werd.
Enige tijd later kwamen ook de andere meisjes. Ze riepen: “Heer, heer, laat ons binnen!”
Maar hij antwoordde: “Ik ken jullie werkelijk niet.”
Wees dus waakzaam, want jullie weten niet op welke dag en op welk tijdstip hij komt.’
Van Woord naar leven
Deze parabel wordt – zeer terecht overigens – gewoonlijk gelezen in het licht van onze ontmoeting met de Heer aan de grens van de aardse tijd met deze van de eeuwigheid. Daar zullen we Hem ontmoeten als verlosser, als rechter, als God die – wanneer we ja zeggen – ons met open armen zal ontvangen, en welkom heten.
Maar we mogen deze parabel ook lezen in het licht van de Heer die dagelijks tot ons komt en bij ons is. Jezus is immers niet enkel toekomst, Hij is ook heden en hier. En het is goed waakzaam te zijn voor Jezus’ dagelijks komen tot ons, waakzaam voor zijn aanwezigheid in ons.
In alles, en doorheen alles, nodigt God uit lief te hebben. Zijn Zoon, die Hij met al zijn liefde in onze ziel heeft gebaard, kan en zal ons de genade schenken ‘ja’ te zeggen op die goddelijke uitnodiging zijn liefde te zijn. Maar, nederig als Hij is, wacht Jezus. Hij wacht op onze overgave, aan ons toevertrouwen aan Hem.
Ja, Jezus wacht. In die zin is Hij zelf het beeld bij uitstek van evangelische waakzaamheid. Hij is alert op ons komen naar Hem. En van zodra wij enige neiging vertonen ons te openen voor Hem, zal Hij ons ten diepste vervullen met zijn genade om met ons op weg te gaan.
Maar dit vraagt dus op onze beurt waakzaamheid. In wezen is geloof immers je toevertrouwen aan de Heer. En dit kan alleen maar wanneer je wakker bent voor zijn komen in uw leven.
Geloof is dus ten diepste een gebeuren van alertheid, van wakker zijn, van fris in het leven staan; blij en dankbaar om de Heer die je komt vervullen met zichzelf, om je zo in staat te stellen lief te hebben naar het beeld van de Vader.
kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.
Laten wij bidden
Heer Jezus,
schenk ons die diepe liefde, die ons met hart en verstand bewust maakt van uw komen. Maak van ons oplettende mensen die niet verdwalen in hun eigen ik los van U, maar maak ons tot verliefde mensen op uw aanwezigheid, omwille van de liefde, waarin en waartoe God ons roept.
In uw naam. Amen.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Monica van Thagaste († 387)
Ostia, Italië; moeder Augustinus & weduwe
(vooravond van Augustinus’ bekering)
Monica werd in 332 geboren in de Numidische plaats Thagaste, gelegen in het huidige Algerije. Zij was een dochter van christelijk ouders. Op 18-jarige leeftijd werd zij – zoals toen de gewoonte was – uitgehuwelijkt aan Patricius. Hij hield het bij de traditionele Romeinse goden. Van karakter was hij driftig en eigenzinnig. Pas vlak voor zijn dood in 371 zou hij zich tot het christendom bekeren, ongetwijfeld door Monica’s onophoudelijk gebed. Monica schonk hem drie kinderen onder wie Augustinus, de latere heilige en kerkvader.
Zij probeerde haar kinderen vertrouwd te maken met de christelijke levensopvatting en de daarbij behorende deugden. Maar juist bij Augustinus, haar meeste getalenteerde kind, moet ze constateren dat hij het karakter van zijn vader had geërfd. Later zal Augustinus in zijn boek ‘Confessiones’ (= Belijdensissen) zelf over zijn jongelingsjaren vertellen. Tijdens zijn studies tot redenaar (destijds de baan om hogerop te komen in de maatschappij) deed hij alles wat christenen niet zouden moeten doen; hij ging om met slechte vrienden en zocht zijn levensgeluk bij filosofieën die veel spectaculairder waren dan die van zijn moeder. Vooral de boerse en rauwe verhalen uit het Oude Testament konden volgens hem nog niet in de schaduw staan van de fijnbesnaarde gedachten van de Griekse en Romeinse filosofen.
Monica leed daar onder. Eens kwam er een christelijke bisschop op doorreis door het woonplaats. Zij stortte haar hart bij hem uit en bezwoer hem dat hij eens met haar zoon moest praten: hij zou de goede antwoorden op de scherpzinnige redeneringen van haar zoon wel weten. Maar die bisschop had allang begrepen dat Augustinus op dat moment juist genoot van zijn levensopvatting: daar zou zelfs een vreemde bisschop niets aan kunnen veranderen. Vermoeid door haar drammerige aanhouden zei hij tenslotte: “Een kind van zoveel tranen kan niet verloren gaan.”
Augustinus ontvluchtte zijn moeder, zijn woonplaats en zijn wereld en stak over naar Italië om daar carrière te maken aan het keizerlijk hof als redenaar. Maar zijn moeder kwam achter hem aan, eerst naar Rome en vervolgens naar Milaan, waar het hof van de keizer op dat moment gevestigd was en waar haar zoon intussen leraar was geworden.
Intussen hadden al de filosofieën waarbij Augustinus zijn levensgeluk had gezocht, hem niets opgeleverd. Op zijn zoektocht naar een houvast in het leven ging hij regelmatig in de christelijke kerk naar de preken luisteren van de heilige († 397; feest 4 april) bisschop Ambrosius. Daar hoorde hij hoe Ambrosius juist schatten van filosofie en levensinzicht tevoorschijn wist te halen uit uit de door hem zo verachte verhalen van het Oude Testament. Uiteindelijk zal hij zich na een lang en heftig innerlijk verzet laten dopen. Dit alles natuurlijk tot grote vreugde van zijn moeder met wie hij zich verzoende. Nu haar hartenwens was vervuld, besloot zij naar huis in Afrika terug te gaan. Augustinus reisde met haar mee. In Rome’s havenstad Ostia overleed zij.
In 1162 werden haar relieken overgebracht naar het augustinessenklooster van Arrouaise bij Arras. Op 9 april 1430 werd haar stoffelijk overschot plechtig overgebracht naar Rome; daar werd zij tot de eer der altaren verheven en naast haar zoon bijgezet in de kerk van San Agostino, gelegen bij de Piazza Navona. Dat gaf een nieuwe opleving aan haar verering.
Het concilie van Trente (1570) bepaalde haar feestdag op 4 mei, de dag voordat Augustinus’ bekering werd gevierd: die stond op 5 mei; sinds het Tweede Vaticaans Concilie (1970) staat het op de vooravond van Augustinus: 27 augustus.
Zij is patrones van Santa Monica (Californië); van moeders en moederbonden, christenvrouwen en christelijke echtgenotes; van de Keulse ‘gordelbroederschappen’ (= religieuze gemeenschappen die een gordel dragen); ook wordt haar voorspraak ingeroepen voor het zielenheil van kinderen die verkeerde wegen gaan.
Frankrijk
In Bourgondië wordt zij op verschillende plaatsen aangeroepen ter bescherming tegen de hagel; dit nadat het plaatsje Germolles-sur-Grosne te lijden had gehad onder een gigantische hagelbui en zich vervolgens aan de bescherming van de heilige Monica had toevertrouwd. Hier en daar werd Sint-Monica – 4 mei – er zelfs gevierd als zondag: eerst naar de kerk, dan verder vrij.
Nederland
In de stad Utrecht werd in de vorige eeuw een kerk gebouwd ter ere van Monica (thans deelt zij de parochie met Nicolaas); daarnaast bestaat er ook nog een Monica-kapel. De stad Delft heeft een bejaardenhuis dat aan Monica is toegewijd (heeft dat te maken met de aanwezigheid van augustinessen destijds?); ook Esch in Noord-Brabant heeft een bejaardenhuis Monica.
Ze wordt afgebeeld als matrone, het hoofd vaak bedekt met een (zwarte) sluier wat duidt op haar levensstaat als weduwe in gesprek met haar zoon; ook wel als augustines of met rozenkrans en (gebeden)boek: verwijzing naar haar niet aflatende gebed dat haar zoon het goede spoor vindt in zijn leven).
Bron: Heiligen.net
H. Monica door Benozzo Gozzoli (15e eeuw)
Laten wij bidden
Heer Jezus,
schenk ons die diepe liefde, die ons met hart en verstand bewust maakt van uw komen. Maak van ons oplettende mensen die niet verdwalen in hun eigen ik los van U, maar maak ons tot verliefde mensen op uw aanwezigheid, omwille van de liefde, waarin en waartoe God ons roept.
In uw naam. Amen.