vrijdag in week 1 van de advent
Uit de profeet Jesaja 29, 17-24
Jesaja schildert een toekomst van herstel waarin gerechtigheid en vreugde heersen: doven zullen horen, blinden zullen zien, en onderdrukten zullen vreugde vinden in de Heer. Onrecht en onderdrukking verdwijnen, en Gods volk zal Hem erkennen en verheerlijken om zijn wonderen en trouw.
Nog slechts een korte tijd, dan zal de Libanon weer een boomgaard worden, een boomgaard die is als een woud. Op die dag zullen doven kunnen horen hoe uit een boek wordt voorgelezen, en blinden zullen met eigen ogen zien, bevrijd van donkerte en duisternis. Verdrukten zullen weer vreugde vinden in de Heer, zwakken juichen om de Heilige van Israël.
Want het is gedaan met de geweldenaar, voorbij met de spotter. Ieder die op onrecht zint, zal vergaan: wie een ander vals beschuldigt, wie de rechters in de poort wil verstrikken, wie het recht van de rechtvaardige schendt met loze beweringen.
Daarom – dit zegt de Heer, die Abraham bevrijd heeft, over de nakomelingen van Jakob: Jakob zal niet meer te schande staan, zijn gezicht niet meer van schaamte verbleken. Want wanneer zijn kinderen zien wat Ik in hun midden heb verricht, zullen zij mijn naam heiligen, de heiligheid erkennen van de Heilige van Jakob en ontzag hebben voor de God van Israël. Wie verward was, zal inzicht verwerven, wie klaagde, laat zich onderrichten.
Tussenzang: Psalm 27, 1 + 4 + 13-14
Refr.: De Heer is mijn licht, mijn behoud.
De Heer is mijn licht, mijn behoud,
wie zou ik vrezen?
Bij de Heer is mijn leven veilig,
voor wie zou ik bang zijn?
Ik vraag aan de Heer één ding,
het enige wat ik verlang:
wonen in het huis van de Heer
alle dagen van mijn leven,
om de liefde van de Heer te aanschouwen,
Hem te ontmoeten in zijn tempel.
Mag ik niet verwachten
de goedheid van de Heer te zien
in het land van de levenden?
Wacht op de Heer,
wees dapper en vastberaden,
ja, wacht op de Heer.
Vers voor het evangelie (Jes 45, 8)
Alleluia.
Laat gerechtigheid neerregenen,
laat haar neerstromen uit de wolken.
Laat de aarde zich openen
zodat redding zal ontkiemen
en gerechtigheid ontspruiten.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Matteüs 9, 27-31
Twee blinden zoeken hoop en genezing bij Jezus en worden door hun geloof beloond.
Toen Jezus verderging, volgden Hem twee blinden die luidkeels riepen: ‘Heb medelijden met ons, Zoon van David!’
En nadat Hij een huis was binnengegaan, kwamen de blinden naar Hem toe.
Jezus vroeg hun: ‘Gelooft u dat Ik dit kan doen?’
Ze antwoordden: ‘Ja, Heer!’
Daarop raakte Hij hun ogen aan en zei: ‘Zoals u gelooft, zo zal het ook gebeuren.’ En hun ogen gingen open.
Jezus waarschuwde hen uitdrukkelijk: ‘Zorg ervoor dat niemand het te weten komt!’
Maar na hun vertrek verspreidden ze het nieuws over Hem in de hele omgeving.
Van Woord naar leven
DE ROEP VAN HET HART
(Bij Mt 9, 27-31)
Nadat Hij een huis was binnengegaan, kwamen de blinden naar Hem toe.
Zo lezen we vandaag in het evangelie.
Verder lezen we dat, door hun sterk geloof, de blinden hun ogen geopend werden.
Maar – en daar wil ik even met jullie bij stilstaan – dit gebeurde in dat ene huis.
Een aanraking van de Heer gebeurt doorgaans niet op straat, niet in het rumoer van de wereld. En dan heb ik het niet over het ontmoeten van de Heer in de armen die we vaak wél op straat tegenkomen, of situaties in de drukte van het bestaan waarin we de Heer ook kunnen ontmoeten. Ik heb het over het intieme samenzijn met de Jezus, in afzondering; een moment waarvoor je uitdrukkelijk kiest. Het is een beetje zoals Jezus zegt: ‘Als jullie bidden, trek je dan terug in je huis, sluit de deur en bid tot je Vader die in het verborgene is.’ (Mt. 6,6).
We hebben die afzondering, die stilte, nodig om de Heer te kunnen ontmoeten en welkom te heten. Ook al zijn we geroepen om ons te engageren in de wereld, soms is het goed en zelfs nodig om momenten vrij te maken waarin je even niet ‘in de wereld’ bent. Het zijn momenten tussen de Heer en jou, momenten van afzondering.
Zoals een jong koppel dat verliefd is en niets liever doet dan af en toe geheel alleen te zijn, om puur met elkaar te praten, samen te zijn, te knuffelen. Zo is het ook met onze omgang met de Heer. We hebben die momenten nodig om onze relatie met Hem te soigneren en te koesteren.
Die momenten kunnen letterlijk plaatsvinden in een andere ruimte (in de meeste gevallen zal dat ook zo zijn), maar in wezen gaat het vooral om een ruimte in jezelf. Een ontmoetingsplekje, voorbestemd voor de Heer en jou. Om in stilte bij elkaar te zijn, om te spreken of simpelweg van Hem te ontvangen.
Dat hoeven niet altijd topmomenten te zijn of wauw-ervaringen. Soms zijn het gewoon momenten van verstilling, zonder spectaculaire alleluia-gevoelens. Gewoon bij Hem zijn, zoals Hij bij jou is. Met dat innerlijke, diepe verlangen om in Hem te leven, vanuit zijn aanraking.
Het zijn gelegenheden waarin je ten diepste toelaat dat God je aanraakt, ook – en vooral – die plekjes die genezing nodig hebben. Zoals bij de twee blinden uit het evangelie van vandaag. Het is je openen voor Hem, zodat Hij aanwezig kan komen in je donkerte. De Heer doet niets liever dan dat. Daarvoor is Hij zelfs gekomen (Mc 2, 17). En dat hoeft niet op straat te gebeuren (hoewel dit natuurlijk ook kan). Het is iets tussen de Heer en jou, iets dat zich vaak in afzondering en stilte voltrekt.
Soms gebeurt die aanraking in een enkel moment, soms duurt het weken, maanden of zelfs jaren. Wat belangrijk is, is dat we bewust tijd nemen voor die momenten, bij voorkeur dagelijks. Dit vraagt om discipline, want zonder die discipline vervagen onze voornemens om dagelijks tijd voor Hem vrij te maken vaak. Tijd maken voor de Heer is een bewuste keuze waarin volharding noodzakelijk is.
Voor mensen met een druk bestaan is dit niet altijd evident. Maar als het lastig is, helpt deze gouden tip: sta gewoon een kwartier eerder op.
Net zoals we drie keer per dag eten omdat ons lichaam voedsel nodig heeft, zo heeft ook onze ziel regelmatige die voeding nodig.
Vanuit deze ontmoeting met de Heer mogen we dan leven. In wezen hoeven we het gebed zelfs niet te verlaten. De geest van gebed kan aanwezig blijven in alles wat we doen. Toch blijven expliciete gebedsmomenten van fundamenteel belang.
Laten we bidden
Goede God,
moge uw Geest ons bezielen.
Leer ons de stilte op te zoeken,
waar U ons aanraakt en geneest.
Help ons tijd te maken voor U,
weg van de drukte,
om uw helende nabijheid te ervaren.
Sterk ons geloof en geef ons rust
in de eenvoudige momenten bij U.
Mogen we in alles met U verbonden zijn.
Om deze genade bidden wij,
in Christus, onze Broeder en Heer.
Amen.
Geliefde mensen, wat ik jullie toewens is de tedere aanraking van Jezus in jullie hart. Omhels Hem.
Een vredevolle vrijdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Ik wil je aanmoedigen om regelmatig de stilte op te zoeken, zowel buiten jezelf als diep vanbinnen in je hart. Laat de rust en de stilte je uitnodigen om los te laten en eenvoudigweg aanwezig te zijn. In die stilte kun je de woordeloze, tedere aanraking van Jezus doorvoelen. Laat deze momenten van verstilling een bron van kracht en genade zijn in je dagelijks leven.
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Nicolaas van Myra († 4e eeuw)
Bisschop Nicolaas van Myra (4de eeuw) wordt in zowel de Latijnse Kerk als de Byzantijnse Kerken vereerd. Zijn liturgische feestdag is 6 december. Op hem is het kinderfeest Sinterklaas gebaseerd. Sint-Nicolaas heeft in het Oosten de bijnaam ‘De Wonderdoener’.
Bisschop van Myra
Het geboorte- en sterfjaar van Nicolaas (Νικολαος, Nikolaos = ‘de overwinning aan het volk’) zijn onbekend. Over het algemeen wordt aangenomen dat hij monnik was en omstreeks het jaar 300 tot bisschop van de Klein-Aziatische havenstad Myra werd gekozen. Tijdens een golf van christenvervolgingen zou hij rond 310 zijn gearresteerd en gefolterd. Nicolaas nam deel aan het Concilie van Nicea in 325.
Beschermheilige van de kwetsbaren
De historische gegevens over Sint-Nicolaas zijn zeer schaars. De legendarische wonderverhalen over zijn heilig leven zijn daarentegen talrijk. Die maakten hem tot beschermheilige van alle mogelijke groepen in de samenleving (kinderen, zeelieden, kooplieden, ongehuwde vrouwen, enz.).
Legenden
In de legenden staat Nicolaas’ medelijden voor kwetsbare mensen in moeilijkheden centraal. Zo wierp hij goudstukken in het huis van een arme man die de bruidsschat van zijn dochters niet kon betalen. Daardoor verhinderde hij dat de dochters in de prostitutie terechtkwamen. Ook redde bisschop Nicolaas schipbreukelingen en gaf hij een ontvoerd jongetje terug aan zijn moeder. Het meest opzienbarend is het verhaal dat de heiligman drie kinderen uit de doden zou hebben opgewekt. Zij waren door een gierige herbergier vermoord en hun lijken werden voor kannibalistische doeleinden in een ton gepekeld. Een andere versie van het verhaal spreekt over drie priesterstudenten die door Nicolaas weer in het leven werden geroepen.
Bari
Nicolaas werd vanaf de zesde eeuw als heilige vereerd in het gehele Byzantijnse Rijk. Omdat de Turken in 1087 Myra dreigden te veroveren, werd het gebeente van Sint-Nicolaas overgebracht naar het zuid-Italiaanse havenstad Bari. Nog steeds worden zijn relieken daar vereerd; ze worden bewaard in de rooms-katholieke Basilica di San Nicola. Elk jaar op 9 mei vieren de gelovigen uitbundig het feest van de translatie van de relieken van Sint-Nicolaas vanuit Myra naar Bari. Op die dag wordt uit de sarcofaag van de heilige in de crypte van de basiliek water gehaald. Dit water, dat naar rozen ruikt, zou op miraculeuze wijze uit de botten van Sint-Nicolaas vloeien.
Op 21 mei 2017 werden de relieken vanuit Bari tijdelijk naar Rusland overgebracht, als blijk van oecumenische goodwill. Russisch-orthodoxe gelovigen kregen tot en met 28 juli de mogelijkheid om de stoffelijke resten in de orthodoxe kathedralen van Moskou en Sint-Petersburg te vereren. Er kwamen ongeveer 1,8 miljoen gelovigen op af.
Iconografie
Nicolaas komt in de Byzantijnse iconografie voor sinds de 9de eeuw. Pas aan het einde van de Middeleeuwen wordt de heilige ook in het Westen veelvuldig afgebeeld. Daar wordt hij afgebeeld als een bisschop van de Latijnse Ritus: met mijter, koormantel of kazuifel, stola en staf. Vaak draagt hij een boek met daarop drie bollen of appels. Deze attributen verwijzen naar de legende van de bruidschat voor de drie meisjes. Ook staat er soms aan zijn voeten een ton met daarin drie kinderen, welke verwijzen naar het verhaal over de opwekking ten leven van drie gedode jongeren. Andere attributen kunnen zijn een anker of een schip, vanwege zijn patroonschap voor zeelieden. Op sommige schilderingen zien we Sint-Nicolaas door de lucht vliegen terwijl hij schipbreukelingen redt.
Sinterklaas
De wonderverhalen over Sint-Nicolaas spraken zo tot de verbeelding dat in veel landen en streken rond 6 december, de feestdag van de heilige, volkstradities ontstonden. Volgens de Nederlandse mythe komt Sint Nicolaas (Sinterklaas) uit Spanje. Het is onduidelijk waarom dat zo is. Mogelijk heeft het te maken met de aanwezigheid van Spaanse troepen in Bari, die de stad in de 16de eeuw veroverden. Wellicht brachten Spaanse zeelieden, die Sint-Nicolaas als hun patroon vereerden, hun cultus naar Holland.
Wodan
Het Sinterklaasfeest zou niet alleen teruggrijpen op de legendes over Nicolaas van Myra, maar ook op het Germaanse Joelfeest. Dit heidense feest werd gevierd ter ere van de vadergod Wodan. Volgens een sage rijdt Wodan aan het begin van de winter door de lucht op de rug van zijn achtvoetige schimmel Sleipnir. Hij voert daarbij de Wilde Heir aan, een leger van duistere krijgers (wellicht de oorsprong van Zwarte Piet en Krampus?). Met zijn wilde baard, grote hoed, lange mantel en scherpe speer trekt hij door de wolken ten strijde tegen het monster Fenrir, die op het punt staat de zon te verorberen. Tijdens Wodans hemelritten huilt de wind door de schoorstenen en kraken de daken. In de Midwinternacht zegeviert Wodan over Fenrir en is de zon gered van de ondergang.
Bron: KRO-NCRV
Van Woord naar leven
DE ROEP VAN HET HART
(Bij Mt 9, 27-31)
Nadat Hij een huis was binnengegaan, kwamen de blinden naar Hem toe.
Zo lezen we vandaag in het evangelie.
Verder lezen we dat, door hun sterk geloof, de blinden hun ogen geopend werden.
Maar – en daar wil ik even met jullie bij stilstaan – dit gebeurde in dat ene huis.
Een aanraking van de Heer gebeurt doorgaans niet op straat, niet in het rumoer van de wereld. En dan heb ik het niet over het ontmoeten van de Heer in de armen die we vaak wél op straat tegenkomen, of situaties in de drukte van het bestaan waarin we de Heer ook kunnen ontmoeten. Ik heb het over het intieme samenzijn met de Jezus, in afzondering; een moment waarvoor je uitdrukkelijk kiest. Het is een beetje zoals Jezus zegt: ‘Als jullie bidden, trek je dan terug in je huis, sluit de deur en bid tot je Vader die in het verborgene is.’ (Mt. 6,6).
We hebben die afzondering, die stilte, nodig om de Heer te kunnen ontmoeten en welkom te heten. Ook al zijn we geroepen om ons te engageren in de wereld, soms is het goed en zelfs nodig om momenten vrij te maken waarin je even niet ‘in de wereld’ bent. Het zijn momenten tussen de Heer en jou, momenten van afzondering.
Zoals een jong koppel dat verliefd is en niets liever doet dan af en toe geheel alleen te zijn, om puur met elkaar te praten, samen te zijn, te knuffelen. Zo is het ook met onze omgang met de Heer. We hebben die momenten nodig om onze relatie met Hem te soigneren en te koesteren.
Die momenten kunnen letterlijk plaatsvinden in een andere ruimte (in de meeste gevallen zal dat ook zo zijn), maar in wezen gaat het vooral om een ruimte in jezelf. Een ontmoetingsplekje, voorbestemd voor de Heer en jou. Om in stilte bij elkaar te zijn, om te spreken of simpelweg van Hem te ontvangen.
Dat hoeven niet altijd topmomenten te zijn of wauw-ervaringen. Soms zijn het gewoon momenten van verstilling, zonder spectaculaire alleluia-gevoelens. Gewoon bij Hem zijn, zoals Hij bij jou is. Met dat innerlijke, diepe verlangen om in Hem te leven, vanuit zijn aanraking.
Het zijn gelegenheden waarin je ten diepste toelaat dat God je aanraakt, ook – en vooral – die plekjes die genezing nodig hebben. Zoals bij de twee blinden uit het evangelie van vandaag. Het is je openen voor Hem, zodat Hij aanwezig kan komen in je donkerte. De Heer doet niets liever dan dat. Daarvoor is Hij zelfs gekomen (Mc 2, 17). En dat hoeft niet op straat te gebeuren (hoewel dit natuurlijk ook kan). Het is iets tussen de Heer en jou, iets dat zich vaak in afzondering en stilte voltrekt.
Soms gebeurt die aanraking in een enkel moment, soms duurt het weken, maanden of zelfs jaren. Wat belangrijk is, is dat we bewust tijd nemen voor die momenten, bij voorkeur dagelijks. Dit vraagt om discipline, want zonder die discipline vervagen onze voornemens om dagelijks tijd voor Hem vrij te maken vaak. Tijd maken voor de Heer is een bewuste keuze waarin volharding noodzakelijk is.
Voor mensen met een druk bestaan is dit niet altijd evident. Maar als het lastig is, helpt deze gouden tip: sta gewoon een kwartier eerder op.
Net zoals we drie keer per dag eten omdat ons lichaam voedsel nodig heeft, zo heeft ook onze ziel regelmatige die voeding nodig.
Vanuit deze ontmoeting met de Heer mogen we dan leven. In wezen hoeven we het gebed zelfs niet te verlaten. De geest van gebed kan aanwezig blijven in alles wat we doen. Toch blijven expliciete gebedsmomenten van fundamenteel belang.
Laten we bidden
Goede God,
moge uw Geest ons bezielen.
Leer ons de stilte op te zoeken,
waar U ons aanraakt en geneest.
Help ons tijd te maken voor U,
weg van de drukte,
om uw helende nabijheid te ervaren.
Sterk ons geloof en geef ons rust
in de eenvoudige momenten bij U.
Mogen we in alles met U verbonden zijn.
Om deze genade bidden wij,
in Christus, onze Broeder en Heer.
Amen.
Geliefde mensen, wat ik jullie toewens is de tedere aanraking van Jezus in jullie hart. Omhels Hem.
Een vredevolle vrijdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Ik wil je aanmoedigen om regelmatig de stilte op te zoeken, zowel buiten jezelf als diep vanbinnen in je hart. Laat de rust en de stilte je uitnodigen om los te laten en eenvoudigweg aanwezig te zijn. In die stilte kun je de woordeloze, tedere aanraking van Jezus doorvoelen. Laat deze momenten van verstilling een bron van kracht en genade zijn in je dagelijks leven.
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.