vrijdag in de 1e week van de veertigdagentijd
De profeet Ezechiël benadrukt vandaag dat Gods barmhartigheid steeds weer ruimte biedt voor ommekeer. God zoekt niet de dood van de zondaar, maar diens terugkeer naar leven en gerechtigheid. Jezus leert ons vandaag dat gerechtigheid méér moet zijn dan uiterlijke gehoorzaamheid aan wetten; echte gerechtigheid raakt ons hart en vraagt om oprechte verzoening met onze naaste. De veertigdagentijd nodigt ons uit om niet alleen uiterlijk te veranderen, maar vooral innerlijk te ontwaken en ons hart te laten vernieuwen door Gods liefdevolle genade. Het gaat om nederigheid en vertrouwen waarin wij telkens opnieuw ontdekken dat ware bekering begint bij een geopend hart voor God.
Uit de profeet Ezechiël 18, 21-28
Wie zich bekeert en rechtvaardig handelt, leven zal vinden, terwijl wie het goede pad verlaat en kwaad doet, de gevolgen daarvan zal dragen. Gods verlangen is niet het straffen van mensen, maar juist dat zij tot inkeer komen en in leven blijven.
Zo spreekt God de Heer:
Als een slecht mens zich afkeert van de zonden die hij heeft begaan, zich houdt aan al mijn bepalingen en handelt naar recht en gerechtigheid, zal hij zeker in leven blijven en niet sterven. De misdaden die hij heeft begaan zullen hem niet worden aangerekend; vanwege zijn rechtvaardige daden zal hij in leven blijven. Denken jullie dat Ik het toejuich als een slecht mens sterven moet? – spreekt God, de Heer. Nee, Ik wil dat hij tot inkeer komt en in leven blijft.
En een goed mens die zich niet langer rechtvaardig gedraagt maar onrecht doet en alle wandaden begaat van een slecht mens – moet die in leven blijven? Al zijn goede daden zullen niet meer tellen; omdat hij Mij ontrouw is geworden en zonden heeft begaan, zal hij sterven.
Nu zeggen jullie: “De weg van de Heer is onrechtvaardig!” Maar luister, Israëlieten! Ben Ik het die onrechtvaardig is? Zijn het niet juist júllie wegen die onrechtvaardig zijn? Een goed mens die zich niet langer rechtvaardig gedraagt maar onrecht begaat, zal sterven; hij sterft omdat hij onrecht heeft begaan. Een slecht mens die zich afkeert van zijn goddeloze levenswijze en voortaan handelt naar recht en gerechtigheid, zal in leven blijven. Als hij tot inzicht en inkeer is gekomen en niet langer misdaden begaat, zal hij zeker in leven blijven en niet hoeven sterven.
Tussenzang: Ps 130, 1-8
Refr.: Mijn ziel ziet uit naar de Heer.
Uit de diepte roep ik tot U, Heer,
Heer, hoor mijn stem,
wees aandachtig,
luister naar mijn roep om genade.
Als U de zonden blijft gedenken, Heer,
Heer, wie houdt dan stand?
Maar bij U is vergeving,
daarom eert men U met ontzag.
Ik zie uit naar de Heer,
mijn ziel ziet uit naar Hem
en verlangt naar zijn woord,
mijn ziel verlangt naar de Heer,
meer dan wachters naar de morgen,
meer dan wachters uitzien naar de morgen.
Israël, hoop op de Heer!
Bij de Heer is genade,
bij Hem is bevrijding, altijd weer.
Hij zal Israël bevrijden
uit al zijn zonden.
Vers voor het evangelie (Joël 2, 13b)
Keer terug tot de Heer, jullie God,
want Hij is genadig en liefdevol.
Uit het evangelie volgens Matteüs 5, 20-26
Jezus leert dat ware gerechtigheid verder gaat dan enkel het naleven van regels. Het begint bij het zuiveren van het eigen hart en het verzoenen met elkaar.
Jezus sprak tot zijn leerlingen:
‘Ik zeg jullie: als jullie gerechtigheid niet groter is dan die van de schriftgeleerden en de farizeeën, zullen jullie zeker het koninkrijk van de hemel niet binnengaan.
Jullie hebben gehoord dat destijds tegen het volk is gezegd: “Pleeg geen moord. Wie moordt, zal zich moeten verantwoorden voor het gerecht.” Dit zeg Ik daarover: ieder die in woede tegen zijn broeder of zuster tekeergaat, zal zich moeten verantwoorden voor het gerecht. Wie hen voor nietsnut uitmaakt, zal zich moeten verantwoorden voor het Sanhedrin. Wie “Dwaas!” zegt, zal voor het vuur van de Gehenna komen te staan. Wanneer je dus je offergave naar het altaar brengt en je je daar herinnert dat je broeder of zuster jou iets verwijt, laat je gave dan bij het altaar achter; ga je eerst met die ander verzoenen en kom daarna je offer brengen. Leg een geschil snel bij, terwijl je nog met je tegenstander onderweg bent, anders levert hij je uit aan de rechter, draagt de rechter je over aan de gerechtsdienaar en word je gevangengezet. Ik verzeker je: dan kom je niet vrij voor je ook de laatste cent betaald hebt.’
Van Woord naar leven
STEEDS WEER INNERLIJK ONTWAKEN
De veertigdagentijd nodigt ons uit om stil te staan bij de diepere betekenis van bekering. Vaak verbinden we deze periode met uiterlijke tekenen: vaker en trouwer bidden, soberder leven, vasten, meer aandacht schenken aan naastenliefde en delen met de armen. Hoewel dit ongetwijfeld waardevolle en betekenisvolle stappen zijn, schuilt er een subtiele valkuil in: we kunnen namelijk zo sterk gefocust raken op het naleven van onze goede voornemens, dat we de ware essentie van bekering uit het oog verliezen: onze innerlijke omkeer, de diepgaande verandering van het hart.
De profeet Ezechiël laat ons vandaag zien hoezeer God verlangt naar een werkelijke bekering van het hart. Hij benadrukt dat ware bekering zich kenmerkt door het afkeren van het kwaad en het leven vanuit de liefde. Daarbij waarschuwt hij ons om niet zelfgenoegzaam te worden en niet te snel te denken dat we er al zijn, omdat die hoogmoed kan leiden tot oppervlakkigheid en zelfbedrog. Gods verlangen is juist dat wij telkens opnieuw tot inzicht en inkeer komen en beseffen dat we zijn genade nodig hebben om werkelijk vanuit zijn liefde te leven.
Misschien moeten we ophouden zelf de touwtjes van ons leven in handen te willen houden en ons in nederigheid toevertrouwen aan Gods werk in ons. Dit heeft niets met slaafsheid te maken en betekent evenmin dat je jezelf prijsgeeft. Integendeel. Door je afhankelijk op te stellen zul je pas echt ontdekken wie je ten diepste bent en hoe God je bedoeld heeft.
Denk niet dat je hiermee binnen één veertigdagentijd klaar bent. Het is een levenswerk. En hoezeer we ook groeien op deze weg, we blijven mensen die altijd iets onafs in zich zullen dragen. We zullen regelmatig geconfronteerd worden met ons eigen onvermogen, wat een weldaad is. Ja, dat is werkelijk goed! Het houdt ons nederig, tenminste als we dat onvermogen in gebed omarmen. Onze zwakte kan onze sterkte worden wanneer we die neerleggen bij God en ons openen voor zijn barmhartigheid.
God vraagt geen mensen die denken dat ze als heiligen rondlopen, want zoals gezegd leidt die hoogmoed vaak tot oppervlakkigheid en zelfbedrog. Het gaat er juist om nederig te blijven en steeds opnieuw terug te keren naar God, die nooit zal nalaten zijn helende genade te schenken aan wie zich daarvoor openstelt.
Ook Jezus bevestigt vandaag deze oproep tot innerlijke bekering. Hij wijst erop dat het naleven van de geboden lang niet voldoende is. Onze gerechtigheid moet méér zijn dan uiterlijk gedrag alleen. Hij roept ons op ons hart te onderzoeken en eerlijk te kijken hoe wij werkelijk tegenover onze naaste staan. Het is niet genoeg om geen moord te plegen; ook woede, veroordeling en minachting in ons hart zijn belemmeringen voor een zuiver leven met God. Jezus leert ons dat echte bekering inhoudt dat wij bereid zijn conflicten bij te leggen, ons hart te zuiveren en onze relaties te herstellen voordat we onze gaven naar God brengen. De gave waarover het evangelie spreekt, staat symbool voor ons leven zelf, dat wij aan Hem aanbieden. Ons leven krijgt pas echt waarde wanneer we het met een oprecht en verzoend hart aan Hem schenken.
Christelijk leven vraagt ons niet alleen trouw te zijn aan zichtbare praktijken, maar vooral van binnenuit – vanuit Gods aanwezigheid in Christus – te bidden en te leven. Laten we onszelf durven afvragen: sta ik werkelijk open voor Gods omvormende genade in mij? Ben ik bereid het roer van mijn leven uit handen te geven en mij toe te vertrouwen aan Hem, die met mij de weg wil gaan van ware bekering en innerlijke vernieuwing?
Laten we arm van geest worden en ons openen voor Gods genade, voor zijn aanraking. Moge deze veertigdagentijd, en ons hele verdere leven, een feest van Gods barmhartigheid zijn.
Laten we bidden
Heilige Geest,
open ons hart van binnenuit.
Maak ons nederig en ontvankelijk
voor Gods helende genade in Christus.
Leer ons steeds opnieuw innerlijk ontwaken,
zodat wij werkelijk vanuit Gods liefde kunnen leven.
In Christus, onze Heer.
Amen.
Geliefde mensen, open je, sta op. De Heer wacht op je.
Een toegewijde vrijdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Sta eens bewust stil bij jouw eigen weg van bekering: hoe verhouden uiterlijke praktijken en innerlijke verandering zich tot elkaar in jouw leven? Merk je soms dat uiterlijke voornemens de aandacht wegnemen van wat werkelijk binnenin je hart moet gebeuren? Durf eerlijk te kijken of je voldoende ruimte maakt voor Gods innerlijke werk in jou, zodat jouw uiterlijke stappen écht voortkomen uit een diep innerlijk ontwaken.
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Van Woord naar leven
STEEDS WEER INNERLIJK ONTWAKEN
De veertigdagentijd nodigt ons uit om stil te staan bij de diepere betekenis van bekering. Vaak verbinden we deze periode met uiterlijke tekenen: vaker en trouwer bidden, soberder leven, vasten, meer aandacht schenken aan naastenliefde en delen met de armen. Hoewel dit ongetwijfeld waardevolle en betekenisvolle stappen zijn, schuilt er een subtiele valkuil in: we kunnen namelijk zo sterk gefocust raken op het naleven van onze goede voornemens, dat we de ware essentie van bekering uit het oog verliezen: onze innerlijke omkeer, de diepgaande verandering van het hart.
De profeet Ezechiël laat ons vandaag zien hoezeer God verlangt naar een werkelijke bekering van het hart. Hij benadrukt dat ware bekering zich kenmerkt door het afkeren van het kwaad en het leven vanuit de liefde. Daarbij waarschuwt hij ons om niet zelfgenoegzaam te worden en niet te snel te denken dat we er al zijn, omdat die hoogmoed kan leiden tot oppervlakkigheid en zelfbedrog. Gods verlangen is juist dat wij telkens opnieuw tot inzicht en inkeer komen en beseffen dat we zijn genade nodig hebben om werkelijk vanuit zijn liefde te leven.
Misschien moeten we ophouden zelf de touwtjes van ons leven in handen te willen houden en ons in nederigheid toevertrouwen aan Gods werk in ons. Dit heeft niets met slaafsheid te maken en betekent evenmin dat je jezelf prijsgeeft. Integendeel. Door je afhankelijk op te stellen zul je pas echt ontdekken wie je ten diepste bent en hoe God je bedoeld heeft.
Denk niet dat je hiermee binnen één veertigdagentijd klaar bent. Het is een levenswerk. En hoezeer we ook groeien op deze weg, we blijven mensen die altijd iets onafs in zich zullen dragen. We zullen regelmatig geconfronteerd worden met ons eigen onvermogen, wat een weldaad is. Ja, dat is werkelijk goed! Het houdt ons nederig, tenminste als we dat onvermogen in gebed omarmen. Onze zwakte kan onze sterkte worden wanneer we die neerleggen bij God en ons openen voor zijn barmhartigheid.
God vraagt geen mensen die denken dat ze als heiligen rondlopen, want zoals gezegd leidt die hoogmoed vaak tot oppervlakkigheid en zelfbedrog. Het gaat er juist om nederig te blijven en steeds opnieuw terug te keren naar God, die nooit zal nalaten zijn helende genade te schenken aan wie zich daarvoor openstelt.
Ook Jezus bevestigt vandaag deze oproep tot innerlijke bekering. Hij wijst erop dat het naleven van de geboden lang niet voldoende is. Onze gerechtigheid moet méér zijn dan uiterlijk gedrag alleen. Hij roept ons op ons hart te onderzoeken en eerlijk te kijken hoe wij werkelijk tegenover onze naaste staan. Het is niet genoeg om geen moord te plegen; ook woede, veroordeling en minachting in ons hart zijn belemmeringen voor een zuiver leven met God. Jezus leert ons dat echte bekering inhoudt dat wij bereid zijn conflicten bij te leggen, ons hart te zuiveren en onze relaties te herstellen voordat we onze gaven naar God brengen. De gave waarover het evangelie spreekt, staat symbool voor ons leven zelf, dat wij aan Hem aanbieden. Ons leven krijgt pas echt waarde wanneer we het met een oprecht en verzoend hart aan Hem schenken.
Christelijk leven vraagt ons niet alleen trouw te zijn aan zichtbare praktijken, maar vooral van binnenuit – vanuit Gods aanwezigheid in Christus – te bidden en te leven. Laten we onszelf durven afvragen: sta ik werkelijk open voor Gods omvormende genade in mij? Ben ik bereid het roer van mijn leven uit handen te geven en mij toe te vertrouwen aan Hem, die met mij de weg wil gaan van ware bekering en innerlijke vernieuwing?
Laten we arm van geest worden en ons openen voor Gods genade, voor zijn aanraking. Moge deze veertigdagentijd, en ons hele verdere leven, een feest van Gods barmhartigheid zijn.
Laten we bidden
Heilige Geest,
open ons hart van binnenuit.
Maak ons nederig en ontvankelijk
voor Gods helende genade in Christus.
Leer ons steeds opnieuw innerlijk ontwaken,
zodat wij werkelijk vanuit Gods liefde kunnen leven.
In Christus, onze Heer.
Amen.
Geliefde mensen, open je, sta op. De Heer wacht op je.
Een toegewijde vrijdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Sta eens bewust stil bij jouw eigen weg van bekering: hoe verhouden uiterlijke praktijken en innerlijke verandering zich tot elkaar in jouw leven? Merk je soms dat uiterlijke voornemens de aandacht wegnemen van wat werkelijk binnenin je hart moet gebeuren? Durf eerlijk te kijken of je voldoende ruimte maakt voor Gods innerlijke werk in jou, zodat jouw uiterlijke stappen écht voortkomen uit een diep innerlijk ontwaken.
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.