Tenhemelopneming van Maria
Hoogfeest
Op deze feestdag van Maria’s Tenhemelopneming vieren we haar unieke rol als moeder van de Heer, erkend door Elisabet en bezongen in Maria’s lofzang die Gods barmhartigheid en macht prijst. Paulus bevestigt in zijn brief de overwinning van Christus over de dood en de belofte van nieuw leven voor allen die in Hem geloven. Maria’s tenhemelopneming weerspiegelt deze overwinning en belooft de vervulling van Gods heilsplan voor de mensheid.
Uit het boek Apocalyps 11, 19a; 12, 1 + 3-6a + 10ab
Een vrouw, bekleed met de zon en een krans van twaalf sterren om haar hoofd, wordt bedreigd door een draak, maar haar pasgeboren kind wordt door God beschermd. Hierna wordt Gods overwinning en heerschappij aangekondigd.
Toen ging Gods tempel in de hemel open en er verscheen een indrukwekkend teken: een vrouw, bekleed met de zon, met de maan onder haar voeten en een krans van twaalf sterren op haar hoofd.
Er verscheen een tweede teken in de hemel: een grote, vuurrode draak, met zeven koppen en tien hoorns, en op elke kop een kroon. Met zijn staart sleepte hij een derde van de sterren aan de hemel mee en smeet ze op de aarde. De draak ging voor de vrouw staan die op het punt stond haar kind te baren, om het te verslinden zodra ze bevallen was.
Maar toen ze het kind gebaard had – een zoon, die alle volken met een ijzeren herdersstaf zal hoeden –, werd het dadelijk weggevoerd naar God en zijn troon.
De vrouw zelf vluchtte naar de woestijn. God had daar een plaats voor haar gereedgemaakt.
Toen hoorde ik een luide stem in de hemel zeggen: ‘Nu zijn de redding, de macht en het koningschap van onze God werkelijkheid geworden, en de heerschappij van zijn messias.’
Tussenzang: Uit ps 45
(tekst onder geluidsfragment)
Refr.: Aan uw zijde staat de koningin, met goud getooid.
Princessen komen U daar tegemoet,
en naast U staat de koningin,
getooid met goud uit Ofir.
Nu luister, dochter, wees aandachtig,
vergeet uw volk, vergeet uw vaderhuis.
Uw schoonheid wekt de liefde van de koning,
breng hem uw hulde, want hij is uw heer.
Men haalt hen in met blijdschap en gejuich,
zij treden binnen in de koninklijke woning.
Uit de eerste brief van Paulus aan de Korintiërs 15, 20-26
Paulus benadrukt de centrale rol van Christus in de opstanding, waarbij Hij als eerste uit de dood is opgewekt en de dood overwint. Uiteindelijk zal Hij het koningschap overdragen aan God de Vader, nadat alle machten en de dood zelf zijn vernietigd.
Broeders en zusters,
Christus is werkelijk uit de dood opgewekt, als de eerste van de gestorvenen. Want zoals de dood er is gekomen door een mens, zo is ook de opstanding uit de dood er gekomen door een mens. Zoals allen sterven in Adam, zo zullen allen ook tot leven komen in Christus. Maar ieder op de voor hem bepaalde tijd: Christus als eerste en daarna, wanneer Hij komt, zij die Hem toebehoren. En dan komt het einde en draagt Hij het koningschap over aan God, de Vader, nadat Hij alle heerschappij en elke macht en kracht vernietigd heeft. Want Hij moet koning zijn totdat ‘Hij alle vijanden aan zijn voeten heeft gelegd’. De laatste vijand die vernietigd wordt is de dood.
Vers voor het evangelie
Alleluia.
Maria is ten hemel opgenomen:
het engelenkoor jubelt.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Lucas 1, 39-56
Maria bezoekt haar nicht Elisabet, die vervuld wordt van de heilige Geest en Maria’s bijzondere rol als moeder van de Heer erkent. Maria antwoordt met een lofzang, waarin ze Gods barmhartigheid en macht verheerlijkt.
In die dagen reisde Maria in grote haast naar het bergland, naar een stad in Juda, waar ze het huis van Zacharias binnenging en Elisabet begroette.
Toen Elisabet de groet van Maria hoorde, sprong het kind op in haar schoot; ze werd vervuld van de heilige Geest en riep luid: ‘De meest gezegende ben je van alle vrouwen, en gezegend is de vrucht van je schoot! Wie ben ik dat de moeder van mijn Heer naar mij toe komt? Toen ik je groet hoorde, sprong het kind van vreugde op in mijn schoot. Gelukkig is zij die geloofd heeft dat de woorden van de Heer in vervulling zullen gaan.’
Maria zei: ‘Mijn ziel prijst en looft de Heer, mijn hart juicht om God, mijn redder: Hij heeft oog gehad voor mij, zijn minste dienares. Alle geslachten zullen mij voortaan gelukkig prijzen, ja, grote dingen heeft de Machtige voor mij gedaan, heilig is zijn Naam. Barmhartig is Hij, van geslacht op geslacht, voor al wie Hem vereert. Hij toont zijn macht en de kracht van zijn arm en drijft uiteen wie zich verheven wanen, heersers stoot Hij van hun troon en wie gering is geeft Hij aanzien. Wie honger heeft overlaadt Hij met gaven, maar rijken stuurt Hij weg met lege handen. Hij trekt zich het lot aan van Israël, zijn dienaar, zoals Hij aan onze voorouders heeft beloofd: Hij herinnert zich zijn barmhartigheid jegens Abraham en zijn nageslacht, tot in eeuwigheid.’
Maria bleef ongeveer drie maanden bij haar, en ging toen terug naar huis.
Van Woord naar leven
HET STRALENDE VISIOEN VAN HOOP
(Bij het feest van Maria’s Tenhemelopneming)
Vandaag vieren we het hoogfeest van Maria Tenhemelopneming, een dag vol betekenis en geestelijke diepgang. In de eerste lezing uit het boek Apocalyps krijgen we een sterk visioen voorgeschoteld: een vrouw, bekleed met de zon, de maan onder haar voeten, en een krans van twaalf sterren rond haar hoofd. Ze staat tegenover een grote vuurrode draak, met zeven koppen en tien hoorns, symbool van kwaad en chaos.
Dit visioen raakt aan een werkelijkheid die we ook vandaag de dag zien. De draak, de belichamer van het kwaad, is duidelijk zichtbaar in onze wereld. We zien hem in oorlog, onrecht en uitsluiting. Hij zaait verdeeldheid en dompelt de mensheid onder in ellende. Dit kwaad manifesteert zich ver weg, in de grote wereld, maar ook dichtbij, in onze eigen omgeving en vaak ook in ons eigen hart.
Maar net zoals de draak aanwezig is, zo is ook het reine aanwezig, al is het vaak onzichtbaar. Het is een zachte, tedere stem die ons uitnodigt tot het goede, tot het volgen van de wil van onze Schepper. Net zoals het gebulder van de draak, is ook haar stem te horen in de grote wereld, in onze eigen omgeving, alsook diep in onzelf.
Maria’s Tenhemelopneming is een symbool van de uiteindelijke overwinning van het goede op het kwaad, een visioen van het Nieuwe Jeruzalem, de schitterende glorie van de Allerhoogste.
Toch worden we, net als bij de Hemelvaart van Jezus, geroepen om niet te blijven staren naar dit hemelse visioen. We mogen geen tenten bouwen op de berg Tabor; nee, we moeten de berg af, de wereld in. We worden geroepen om het visioen van de hemel handen en voeten te geven in ons dagelijks leven. Om als zout der aarde Gods licht te verspreiden, zijn vrede uit te dragen, en zijn liefde te belichamen.
Laten we ons toevertrouwen aan Maria, onze Moeder, die – ons brengend in de genade van haar Zoon – áltijd bij ons zal zijn. Moge haar voorbeeld ons inspireren om het goede te zoeken en te doen, en om alzo het kwaad te weerstaan. Mogen we in Christus, met Maria aan onze zijde, werken aan het Nieuwe Jeruzalem, gehoor gevend aan de bede van Jezus: ‘Vader, uw wil geschiede op aarde als in de hemel’.
Laten we bidden
Jezus,
moge Maria, onze hemelse Moeder,
ons leiden in uw genade,
en ons steeds nabij zijn
in ons streven naar een wereld
van hoop en verlossing.
Help ons, Heer,
om met haar voorbeeld in ons hart,
Gods wil te volbrengen.
Vandaag en alle dagen van ons leven.
Amen.
Geliefde mensen, moge de tenhemelopneming van Maria ons ten diepste inspireren om Gods licht en hoop te verspreiden in deze wereld.
Een zalige hoogdag!
kris
Om mee op weg te gaan
Wat betekenen de lezingen die vandaag in de liturgie worden aangeboden voor mijn persoonlijk leven en spirituele groei?
Deze vraag moedigt je aan om het Woord opnieuw te lezen en te contempleren, en te proberen te begrijpen wat de impact ervan voor jou kan zijn.
Hoe kan ik bijdragen aan het opbouwen van het Nieuwe Jeruzalem?
Deze vraag nodigt je uit het stil te maken in jezelf en biddend na te denken hoe je door je daden en levensstijl kunt bijdragen aan een wereld van vrede en gerechtigheid.
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Maria Tenhemelopneming
Maria Tenhemelopneming is het katholieke hoogfeest van 15 augustus waarop de Kerk gedenkt dat de Maagd Maria door God in de hemel werd opgenomen. Op dezelfde dag vieren de Orthodoxe Kerken de Ontslaping van de Moeder Gods.
Hoogfeest
Maria Tenhemelopneming of Maria Assumptie wordt in de Katholieke Kerk jaarlijks gevierd op 15 augustus. In het Nederlands taalgebied wordt het feest in de volksmond ook wel Maria Hemelvaart genoemd. Herdacht wordt dat Maria, de moeder van Jezus, aan het einde van haar aardse leven door God in de hemel werd opgenomen. Spreken van een hemelvaart is dus minder correct, omdat Maria niet op eigen kracht ‘opsteeg’, maar door God aan de aardse werkelijkheid werd onttrokken. Dit geloofsgegeven is voor de Katholieke Kerk zo belangrijk dat Maria Tenhemelopneming net als Kerstmis een liturgisch hoogfeest is.
Ontslaping
Maria Tenhemelopneming werd eind 6de eeuw door keizer Mauritius in Byzantium ingevoerd; later nam de Kerk van Rome onder de heilige paus Sergius I (687-701) het feest over. Het feest heette eerst Dormitio Mariae, dat ‘ontslaping van Maria’ betekent. Deze naam verwijst naar een oude overlevering die vertelt dat Maria op de Berg Sion in Jeruzalem stierf te midden van de Apostelen.
Zondeloosheid
Dat in de traditie het sterven van Maria samenvalt met haar tenhemelopneming heeft te maken met de diepe overtuiging dat de dood van de Heilige Maagd vanwege haar zondeloosheid geen vat op haar had. Vandaar dat men liever spreekt van Maria’s ontslaping dan van haar dood.
Dogma
Het geloofsgegeven dat de Kerk op 15 augustus viert is pas in 1950 door paus Pius XII tot Dogma verklaard. Het belangrijke document Lumen Gentium van het Tweede Vaticaans Concilie verwoordde dit dogma aldus:
- “Tenslotte is de onbevlekte Maagd, gevrijwaard van ieder smet van de Erfzonde, in het voltooien van haar aardse levensloop, met lichaam en ziel in de hemelse heerlijkheid opgenomen en door de Heer verheven tot koningin van het heelal om zo gelijkvormiger te worden aan haar Zoon, de Heer der heren en de overwinnaar van zonde en dood” (LG 59).
Lichaam en ziel
Wat opvalt is de formulering ‘opgenomen met lichaam en ziel’. Dat betekent dat de dood geen macht meer heeft over Maria. In tegenstelling tot andere stervelingen hoeft Maria volgens de katholieke leer niet meer te wachten op de Opstanding der Lichamen op de Laatste Dag waarop de mensheid geoordeeld zal worden. Vanwege haar zondeloosheid hoeft zij namelijk niet geoordeeld te worden. Maria’s tenhemelopneming is dus de totale aanvaarding van haar gehele persoon, ziel én lichaam – door God.
Ferragosto
In Italië is Maria Tenhemelopneming zoals in veel andere katholieke landen een vrije dag. Maar daar heet het Ferragosto. Deze naam is afgeleid van het Latijnse feriae Augusti (‘de feestdag van Augustus’). Keizer Augustus (63 v. Chr. – 14 na Chr.) had bepaald dat het zomerse landbouwfeest van 15 augustus − het Nederlandse woord ‘oogst’ is van augustus afgeleid − ook een feest moest zijn ter ere van hemzelf.
Orthodoxie
In de Byzantijns-Orthodoxe Kerken wordt op 15 augustus de Ontslaping van de Moeder Gods (η Κοιμησις της Θεοτοκου) gevierd. Het is van de grootste feesten van de Orthodoxie, voorafgegaan door een veertiendaagse vasten.
Bron: KRO-NCRV
Tenhemelopneming Maria – Ph. de Champaigne (17e eeuw)
Van Woord naar leven
HET STRALENDE VISIOEN VAN HOOP
(Bij het feest van Maria’s Tenhemelopneming)
Vandaag vieren we het hoogfeest van Maria Tenhemelopneming, een dag vol betekenis en geestelijke diepgang. In de eerste lezing uit het boek Apocalyps krijgen we een sterk visioen voorgeschoteld: een vrouw, bekleed met de zon, de maan onder haar voeten, en een krans van twaalf sterren rond haar hoofd. Ze staat tegenover een grote vuurrode draak, met zeven koppen en tien hoorns, symbool van kwaad en chaos.
Dit visioen raakt aan een werkelijkheid die we ook vandaag de dag zien. De draak, de belichamer van het kwaad, is duidelijk zichtbaar in onze wereld. We zien hem in oorlog, onrecht en uitsluiting. Hij zaait verdeeldheid en dompelt de mensheid onder in ellende. Dit kwaad manifesteert zich ver weg, in de grote wereld, maar ook dichtbij, in onze eigen omgeving en vaak ook in ons eigen hart.
Maar net zoals de draak aanwezig is, zo is ook het reine aanwezig, al is het vaak onzichtbaar. Het is een zachte, tedere stem die ons uitnodigt tot het goede, tot het volgen van de wil van onze Schepper. Net zoals het gebulder van de draak, is ook haar stem te horen in de grote wereld, in onze eigen omgeving, alsook diep in onzelf.
Maria’s Tenhemelopneming is een symbool van de uiteindelijke overwinning van het goede op het kwaad, een visioen van het Nieuwe Jeruzalem, de schitterende glorie van de Allerhoogste.
Toch worden we, net als bij de Hemelvaart van Jezus, geroepen om niet te blijven staren naar dit hemelse visioen. We mogen geen tenten bouwen op de berg Tabor; nee, we moeten de berg af, de wereld in. We worden geroepen om het visioen van de hemel handen en voeten te geven in ons dagelijks leven. Om als zout der aarde Gods licht te verspreiden, zijn vrede uit te dragen, en zijn liefde te belichamen.
Laten we ons toevertrouwen aan Maria, onze Moeder, die – ons brengend in de genade van haar Zoon – áltijd bij ons zal zijn. Moge haar voorbeeld ons inspireren om het goede te zoeken en te doen, en om alzo het kwaad te weerstaan. Mogen we in Christus, met Maria aan onze zijde, werken aan het Nieuwe Jeruzalem, gehoor gevend aan de bede van Jezus: ‘Vader, uw wil geschiede op aarde als in de hemel’.
Laten we bidden
Jezus,
moge Maria, onze hemelse Moeder,
ons leiden in uw genade,
en ons steeds nabij zijn
in ons streven naar een wereld
van hoop en verlossing.
Help ons, Heer,
om met haar voorbeeld in ons hart,
Gods wil te volbrengen.
Vandaag en alle dagen van ons leven.
Amen.
Geliefde mensen, moge de tenhemelopneming van Maria ons ten diepste inspireren om Gods licht en hoop te verspreiden in deze wereld.
Een zalige hoogdag!
kris
Om mee op weg te gaan
Wat betekenen de lezingen die vandaag in de liturgie worden aangeboden voor mijn persoonlijk leven en spirituele groei?
Deze vraag moedigt je aan om het Woord opnieuw te lezen en te contempleren, en te proberen te begrijpen wat de impact ervan voor jou kan zijn.
Hoe kan ik bijdragen aan het opbouwen van het Nieuwe Jeruzalem?
Deze vraag nodigt je uit het stil te maken in jezelf en biddend na te denken hoe je door je daden en levensstijl kunt bijdragen aan een wereld van vrede en gerechtigheid.
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.