maandag in week 20 door het jaar

Uit het boek Rechters 2, 1-11

Zelfs in het beloofde land is de geschiedenis van Israël een geschiedenis van trouw en ontrouw. Om het weer tot inkeer te brengen gaf de Heer rechters aan zijn volk. Maar ook zijn rechters gaf het volk geen gehoor. Toch bleven de rechters geregeld ten beste spreken voor het volk.

De Israëlieten begonnen te doen wat slecht is in de ogen van de Heer: ze gingen de Baäls dienen. Ze keerden de Heer de rug toe, de God van hun voorouders, die hen uit Egypte had geleid, en begonnen achter andere goden aan te lopen die werden vereerd door de volken waartussen ze woonden. Door voor die vreemde goden te buigen krenkten ze de Heer. Ze keerden Hem de rug toe om Baäl en de Astartes te dienen.
Toen ontstak de Heer in woede tegen de Israëlieten. Hij leverde hen uit aan roversbenden en aan de hen omringende vijanden, zodat ze daartegen geen stand meer hielden. Telkens als ze iets tegen hun vijanden ondernamen, werkte de Heer hen tegen, zoals Hij hun gezegd en gezworen had. Steeds weer kregen de Israëlieten het zwaar te verduren.
Dan liet de Heer een rechter optreden om het volk te leiden en het te bevrijden van de roversbenden. Maar ook naar hun rechters luisterden ze niet; ze gaven zich af met andere goden en bogen zich voor hen neer. Binnen de kortste keren dwaalden ze weer af van de weg die hun voorouders waren gegaan: die hadden de geboden van de Heer gehoorzaamd, maar zij niet.
Steeds wanneer de Heer een rechter liet optreden, stond Hij die bij. Want wanneer het volk zuchtte onder het juk van onderdrukkers, kreeg de Heer medelijden en verloste Hij hen van hun vijanden zolang die rechter leefde. Maar wanneer de rechter dan stierf, verviel het volk van kwaad tot erger. Meer nog dan hun voorouders liepen ze achter andere goden aan om die te dienen en bogen ze zich voor hen neer. Ze weigerden hardnekkig hun kwalijke praktijken op te geven.

Psalm 106, 34 + 35 + 36 + 37 + 39 + 40 + 43 + 44

Refr.: De Heer komt ons bevrijden.

Zij roeiden de volken niet uit
die de Heer hun had aangewezen,
vermengden zich zelfs met hen
en spiegelden zich aan hun daden,
vereerden hun godenbeelden
en raakten verstrikt in hun netten.

Zij brachten hun zonen en dochters
ten offer aan de demonen.
Zij werden onrein door hun daden,
overspelig was hun gedrag.
Toen ontstak de Heer in toorn,
Hij gruwde van zijn volk, zijn liefste bezit.

Vele malen kwam Hij hen bevrijden,
maar zij volhardden in opstandig gedrag
en zonken weg door eigen schuld.
Toch zag Hij naar hen om,
telkens als Hij hen hoorde klagen in hun nood.

Uit het evangelie volgens Matteüs 19, 16-22

God is een jaloerse God, lezen wij zo dikwijls in het Oude Testament. Christus eist nog meer. Hij kan geen vrede vinden met een halve inzet. Hij verlangt dat wij Hem totaal volgen. Dit wordt sprekend geïllustreerd door het verhaal van de rijke jongeling.

Er kwam iemand naar Jezus toe met de vraag: ‘Meester, wat voor goeds moet ik doen om het eeuwige leven te verwerven?’
Hij antwoordde: ‘Waarom vraag je me naar het goede? Er is er maar één die goed is. Als je het leven wilt binnengaan, houd je dan aan zijn geboden.’
‘Welke?’ vroeg hij.
‘Deze’, antwoordde Jezus, ‘pleeg geen moord, pleeg geen overspel, steel niet, leg geen vals getuigenis af, toon eerbied voor uw vader en moeder, en ook: heb uw naaste lief als uzelf.’
De jongeman zei: ‘Daar houd ik me aan. Wat kan ik nog meer doen?’
Jezus antwoordde hem: ‘Als je volmaakt wilt zijn, ga dan naar huis, verkoop alles wat je bezit en geef de opbrengst aan de armen; dan zul je een schat in de hemel bezitten. Kom daarna terug en volg Mij.’
Na dit antwoord ging de jongeman terneergeslagen weg; hij had namelijk veel bezittingen.

Van Woord naar leven

Het evangelie van vandaag is een oproep om arm door het leven te gaan. Niet die armoede waar een mens ziek van wordt, ondervoed, waar ouders geen eten hebben voor hun kinderen, … Nee, het gaat hier om een soberheid, een wijze van leven waar je enkel die dingen tot bezit hebt die je nodig hebt. Al wat je niet echt nodig hebt kan je beter van de hand doen, liefst nog op zo’n manier dat de armen er baat aan hebben.

Het is een lastig evangelie voor ons, in de meeste gevallen, rijke mensen; rijk toch in vergelijking met vele mensen in deze wereld die écht arm zijn, gezinnen die ’s morgens niet weten of ze ’s avonds eten zullen hebben voor hun kinderen.

Wat die levensstijl betreft, slaan we hier in het westen nogal dikwijls de evangelische bal mis, denk ik; zowel thuis als in de Kerk. Eigenlijk is dat jammer. Als je in de Handelingen leest hoe eenvoudig de eerste christenen leefden, hoe zij alles deelden met de armen… mooi is dat toch.

Hier in het westen hebben we wel eens de neiging om dergelijke oproepen van het evangelie te spiritualiseren. Het gaat om een geestelijke armoede, een zich leeg maken voor God, zeggen we al snel. Oh ja, daar gaat het ook om, heel zeker. Maar in dit geval, in het evangelie van vandaag, bedoelt Jezus het echt wel letterlijk. We moeten ons niets voorliegen.

Enkele jaren terug las ik de biografie van de heilige Vincentius a Paulo. Wat me opviel bij deze man (zoals me dat opvalt bij zovele heiligen en andere grote mensen binnen en buiten de Kerk) is dat hij zijn volgelingen opriep om zelf uiterst sober te leven, en hun leven ten dienste te stellen van de armen. Hoe kun je de armen helpen als je zelf niet sober leeft… zo stelde hij. En de goede man had gelijk.

Op zich is het niet moeilijk met een groot loon enkele percenten af te staan aan de armen. Da’s natuurlijk goed en alle lof waardig. Maar het is niet moeilijk. Het is geven vanuit een luxe-situatie. Het evangelie vraagt meer: je bezit verkopen en de opbrengst aan de armen te geven. Dan bezit je een schat in de hemel, zegt Jezus.

Het zou mooi en goed zijn moesten er nog eens mensen in de Kerk opstaan zoals een Franciscus of een Clara van Assisi, die huwden met ‘Vrouwe Armoede’ omwille van Christus en Gods Rijk. Ze deden dat beiden zeer trouw, tot het overdrevene toe. Jammer genoeg duurde het niet lang of de franciscanen en de clarissen liepen in mooi gestreken (geen goedkope) habijten en leefden in grote kloosters, ook al leefden ze persoonlijk wel sober. En heel waarschijnlijk hadden ze hun uitleg voor hun alsmaar groter wordende huizen … zoals ook wij wel onze uitlegsels hebben om ons rijkemansgeweten te sussen.

Het evangelie is mooi. Maar het kan soms lastig zijn.
Ik stel voor om het evangelie van vandaag in ons binnen te laten zoals het er staat. Zet niet meteen deze namiddag je huis of auto te koop. Maar vul dit evangelie niet te snel in. Laat het maar confronteren met je leven en de dingen die je hebt. En wel zo dat het Woord vruchtbaar wordt, en je leven richting geeft, onder Gods zegen. Amen.

kris

Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.

Laten wij bidden

Heer Jezus,
tik tegen ons geweten wanneer onze levensstijl niet is zoals het evangelie vraagt. Tik, en blijf tikken. Voor ons is het misschien vervelend maar, Heer, dat moet je je niet aantrekken. Tik maar.
En wij… mogen wij kiezen onze financies en goederen te delen met zij die minder hebben.
In uw naam. Amen.

 

De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.