maandag in week 18 door het jaar
Uit het boek Numeri 11, 4b-15
De Israëlieten beginnen voor de zoveelste keer te morren tegen Mozes. Zij krijgen slechts manna te eten en willen terug naar de vleespotten van Egypte. Het wordt Mozes te machtig. Hij wendt zich tot God omdat hij deze last niet langer kan dragen. Zo toont hij ons de weg wanneer onze verantwoordelijkheden ons drukken.
In die dagen begonnen de Israëlieten weer te klagen. ‘Hadden we maar vlees te eten!’ zeiden ze. ‘We verlangen terug naar de vis die we in Egypte volop te eten hadden, naar de komkommers en watermeloenen, de prei, uien en knoflook. We drogen uit, we zien nooit iets anders dan dat manna.’ (Het manna leek op korianderzaad maar had de kleur van balsemhars. Ze verzamelden het overal in de omtrek, maalden het met een handmolen of stampten het fijn in een vijzel, kookten het in een pot en maakten er koeken van. Die smaakten alsof ze in olie gebakken waren. Wanneer het kamp ’s nachts door de dauw bedekt werd, daalde ook het manna erop neer.)
Toen Mozes vernam dat alle families zaten te klagen bij de ingang van hun tent en dat de Heer in hevige woede ontstoken was, was dat in zijn ogen onjuist. Hij vroeg de Heer: ‘Waarom doet U uw dienaar dit aan? Waarom geeft U mij de last van heel dit volk te dragen? Bent U mij niet goedgezind? Ben ik soms zwanger geweest van dit volk, heb ik het ter wereld gebracht? En dan wilt U mij gebieden om het in mijn armen te dragen, zoals een voedster een zuigeling draagt, en het zo naar het land te brengen dat U zijn voorouders onder ede beloofd hebt? Ze komen bij mij klagen dat ze vlees willen. Maar waar haal ik voor dit hele volk vlees vandaan? Ik alleen kan de last van dit hele volk niet dragen, dat is te zwaar voor mij. Als U mij zo wilt behandelen, dood me dan maar, als U me werkelijk goedgezind bent. Dan blijft verdere ellende mij tenminste bespaard.’
Psalm 81, 12-17
Refr.: Huldig de Heer, onze sterkte !
Mijn volk luisterde niet,
Israël wilde niet van Mij weten.
Toen liet Ik hen begaan,
koppig volgden zij hun eigen inzicht.
Ach, wilde mijn volk maar horen,
wilde Israël mijn wegen maar volgen.
Spoedig zou Ik zijn vijanden vernederen,
zou mijn hand zich keren tegen zijn belagers.
Wie de Heer haten, zouden kruipen voor zijn volk,
dat zou voor altijd hun lot zijn.
Maar Israël zou Hij voeden met de edelste tarwe –
ja, jou zou Ik spijzigen met honing uit de rots.
Vers voor het evangelie (Joh 8, 12)
Alleluia.
Ik ben het licht voor de wereld.
Wie Mij volgt loopt nooit meer in de duisternis,
maar heeft licht dat leven geeft.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Matteüs 14, 13-21
De leerlingen staan ontredderd met een massa mensen op een eenzame plek zonder eten. Ze willen het volk wegsturen en denken niet aan de Heer om eraan te verhelpen. De Heer schudt hun geloof wakker en vraagt dat ze het volk zelf zouden eten geven. De broodvermenigvuldiging wordt teken van de overvloed voor al wie vertrouwvol uitkijkt naar de messias.
Toen Jezus het bericht van de moord op Johannes vernomen had week Hij per boot uit naar een afgelegen plaats waar Hij alleen kon zijn. Maar de mensen kwamen het te weten, en vanuit de steden volgden ze Hem over land. Toen Hij uit de boot stapte en de grote menigte zag, voelde Hij medelijden met hen en Hij genas hun zieken.
Bij het vallen van de avond kwamen de leerlingen naar Hem toe en zeiden: ‘Dit is een afgelegen plaats en het is al laat. Stuur de mensen weg, laat ze naar de dorpen gaan om eten voor zichzelf te kopen.’
Maar Jezus zei: ‘Ze hoeven niet weg, geven jullie hun maar te eten.’
Ze antwoordden Hem: ‘We hebben hier niets, alleen vijf broden en twee vissen.’
Hij zei: ‘Breng ze Mij.’
En nadat Hij de mensen opdracht had gegeven op het gras te gaan zitten, nam Hij de vijf broden en de twee vissen, keek omhoog naar de hemel, sprak het zegengebed uit en brak de broden; Hij gaf ze aan de leerlingen, en de leerlingen gaven ze door aan de mensen. Iedereen at en werd verzadigd, en toen ze de stukken brood die over waren ophaalden, hadden ze twaalf manden vol.
Er hadden ongeveer vijfduizend mannen gegeten, vrouwen en kinderen niet meegeteld.
Van Woord naar leven
EEN LEVENGEVENDE OPDRACHT
Nadat Jezus die enkele broden en vissen vermenigvuldigde zodat iedereen voldoende te eten had, zei Hij eerst tot zijn leerlingen: ‘Geven jullie hen maar te eten’.
Wij hebben de Heer nodig om elkaar tot voedsel te zijn, maar Hij heeft evenzeer ons nodig om Hem tot voedsel voor de wereld te laten zijn. Deze niet mis te verstane opdracht die de Heer aan zijn leerlingen gaf mogen we ook beluisteren aan ons adres. Het is een opdracht voor de Kerk, voor iedere gedoopte, voor ieder die zich christen weet.
De Heer heeft ons nodig! Hij roept ons. Hij vraagt ons zijn voedsel uit te delen in deze wereld. Hij vraagt ons instrument te zijn van Gods goedheid.
En het blijft waar: het is de Heer – en Hij alleen – die de diepste spirit is van het uitdragen van Gods liefde. Maar Hij heeft ons nodig. Hij vraagt ons in zijn dienst. Het is een opdracht die Hij dagelijks in ons hart legt.
Het voedsel waarover het evangelie vandaag spreek mogen we zowel letterlijk interpreteren alsook spiritueel.
Letterlijk: miljoenen mensen hebben nog steeds honger en leven in extreme armoede. Godgeklaagd! De Kerk zou op de barricade moeten staan om dit onrecht aan te klagen en daadwerkelijk te bestrijden; zowel ver weg alsook in onze eigen streken.
Maar ook spiritueel: Wie wil zien en wil horen zal vaststellen dat er onder de mensen vandaag een geweldige grote dorst leeft naar spiritualiteit; zowel op vlak van religiositeit alsook op vlak van puur humane zingeving. Vanuit de rijkdom van de Kerk – ons door de Heer gegeven – kunnen en moeten we een antwoord geven op de vele diepe levensvragen die de samenleving, én elke mens individueel, zich stelt.
Door warme vriendschapsbanden aan te knopen, en het ‘goede gesprek’ te voeren, kan de Kerk – wat dit betreft – heel betekenisvol aanwezig zijn in de wereld.
Naar de Mis gaan is goed en nodig. Maar willen we eucharistische mensen zijn – waar de Mis toe oproept – zullen we ‘gevend’ in de wereld moeten staan, ons bewust zijnde dat de Heer ons daartoe de opdracht geeft: ‘Geven jullie hen maar te eten’.
Laten we dit doen als een blijde gemeenschap, als christenen die fris en dankbaar in het leven staan, diep verbonden met elkaar in de Heer.
Laten we bidden …
Vader,
moge uw Geest ons aanzetten
tot mensen die uw liefde uitdragen
door zowel materieel als spiritueel
de naaste bij te staan.
Moge Jezus, onze Broeder en Heer,
hierbij het levend Hart zijn.
In zijn naam.
Amen.
Zegen over deze nieuwe week.
Van harte, kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Juliana van Cornillon († 1258)
Juliana van Cornillon (1192-1258) was priorin van een augustijns klooster bij Luik. Zij ijverde voor de aanbidding van de Hostie en de instelling van een nieuw kerkelijk feest: Corpus Christi.
Juliana werd in 1192 geboren in Retinne bij Luik in een welvarend gezin. Op vijfjarige leeftijd werd zij wees. Haar zus Agnes en zij kwamen onder de hoede van een non die werkte op de boerderij van het pas gestichte augustijnse klooster op de Mont Cornillon.
Het kloosterleven oefende een grote aantrekkingskracht op Juliana uit, vooral de kapel met daarin het tabernakel waar de geconsacreerde hosties werden bewaard. Op haar zestiende trad ze in en werd ze augustines. Juliana raakte er vertrouwd met de werken van Sint-Augustinus van Hippo en van Sint-Bernardus van Clairvaux.
De centrale gebeurtenis in haar leven was een visioen dat zich voor het eerst voordeed in het jaar 1209 en dat later meerdere keren werd herhaald. In gebed verzonken zag ze de maanschijf met een kleine zwarte vlek erop. Dat is een zeldzaam fenomeen aan het firmament: de planeet Venus beweegt zich als een donkere vlek voor de zon. Overigens zal dit verschijnsel, Venus transit(‘Venusovergang’) geheten, pas in 2117 weer te zien zijn.
Na discussies met theologen interpreteerde Juliana haar visioen uiteindelijk als een instructie van Christus: de maan staat voor het kerkelijk jaar, maar de zwarte ronde plek voor de afwezigheid van een feest om de heilige Hostie te aanbidden. Decennia lang hield Juliana deze interpretatie voor zichzelf.
In 1230 werd ze tot priorin van haar klooster gekozen. Het was eigenlijk een dubbelklooster: een afdeling voor mannen en een afdeling voor vrouwen. Het kloostercomplex van Cornillon bestond uit vier hoofdgebouwen: de leprozerie waar mannelijke melaatsen werden verzorgd, het huis waar de ziekenbroeders woonden, de leprozerie voor vrouwelijke melaatsen en het zusterhuis.
Eenmaal priorin begon ze te ijveren voor de aanbidding van de Hostie buiten de Heilige Mis. Daarmee oogstte ze in eigen kring spot en tegenspraak. Dat weerhield haar er niet van kerkleiders en theologen, onder wie de dominicaan Hugo van Saint-Cher, aan te schrijven en hen op te roepen te ijveren voor de instelling van het sacramentsfeest.
Het verzet waarop ze in haar eigen communiteit stuitte, leidde mede door toedoen van de augustijnse overste Roger tot haar verbanning uit het klooster. Toch weten we niet zeker of haar verstoting werd veroorzaakt door haar vermeende fanatisme waarmee ze de eucharistische aanbidding promootte, door haar strenge leiderschapsstijl of door de verdorvenheid van Roger.
Met enkele getrouwen begon Juliana een zwervend bestaan te leiden. Dankzij Robert de Thorate, die prins-bisschop van Luik was, werd ze echter in het Cornillon-klooster gerehabiliteerd. Monseigneur Robert, die geloof hechtte aan de authenticiteit van Juliana’s missie, stelde in 1246 in zijn eigen diocees het feest van Corpus Christi in. Daar werd Sacramentsdag gevierd op de tweede donderdag na Pinksteren.
Na de dood van haar protector, prins-bisschop Robert, maakte dezelfde Roger Juliana vanaf 1247 het leven weer zuur en zorgde ervoor dat ze opnieuw werd verjaagd. Juliana zocht daarop toevlucht in Namen en kwam uiteindelijk in Fosses terecht, waar ze als kluizenares leefde. Op 5 april 1258 overleed ze in Fosses, het huidige Fosses-la-Ville in Wallonië. Op haar eigen verzoek werd ze in de cisterciënzer abdij van Villiers begraven.
Drie jaar na Juliana’s dood werd Jacques Pantaléon, die aartsdiaken in Luik geweest was, bisschop van Rome. Hij, die de naam Urbanus IV aannam, was haar geestelijk leidsman geweest en dus goed op de hoogte van haar devotie tot de Hostie. Paus Urbanus IV besloot in 1264, geheel in overeenstemming met Juliana’s verlangen, het feest van het Lichaam en Bloed des Heren(Sacramentsdag) voor de gehele Latijnse Kerk in te stellen.
Na Juliana’s overlijden werden er bij de kerkelijke autoriteiten een aantal wonderen gemeld die met haar verering zouden samenhangen. In 1869 ratificeerde paus Pius IX haar cultus en canoniseerde haar. Haar feestdag wordt in België jaarlijks op 6 april gevierd en in het bisdom Luik ook nog op 7 augustus.
In de iconografie draagt Sint-Juliana het augustinessentenue en houdt ze een monstrans met een hostie erin vast en soms ook een staf.
Bron: KRO-NCRV
Juliana van Cornillon
Van Woord naar leven
EEN LEVENGEVENDE OPDRACHT
Nadat Jezus die enkele broden en vissen vermenigvuldigde zodat iedereen voldoende te eten had, zei Hij eerst tot zijn leerlingen: ‘Geven jullie hen maar te eten’.
Wij hebben de Heer nodig om elkaar tot voedsel te zijn, maar Hij heeft evenzeer ons nodig om Hem tot voedsel voor de wereld te laten zijn. Deze niet mis te verstane opdracht die de Heer aan zijn leerlingen gaf mogen we ook beluisteren aan ons adres. Het is een opdracht voor de Kerk, voor iedere gedoopte, voor ieder die zich christen weet.
De Heer heeft ons nodig! Hij roept ons. Hij vraagt ons zijn voedsel uit te delen in deze wereld. Hij vraagt ons instrument te zijn van Gods goedheid.
En het blijft waar: het is de Heer – en Hij alleen – die de diepste spirit is van het uitdragen van Gods liefde. Maar Hij heeft ons nodig. Hij vraagt ons in zijn dienst. Het is een opdracht die Hij dagelijks in ons hart legt.
Het voedsel waarover het evangelie vandaag spreek mogen we zowel letterlijk interpreteren alsook spiritueel.
Letterlijk: miljoenen mensen hebben nog steeds honger en leven in extreme armoede. Godgeklaagd! De Kerk zou op de barricade moeten staan om dit onrecht aan te klagen en daadwerkelijk te bestrijden; zowel ver weg alsook in onze eigen streken.
Maar ook spiritueel: Wie wil zien en wil horen zal vaststellen dat er onder de mensen vandaag een geweldige grote dorst leeft naar spiritualiteit; zowel op vlak van religiositeit alsook op vlak van puur humane zingeving. Vanuit de rijkdom van de Kerk – ons door de Heer gegeven – kunnen en moeten we een antwoord geven op de vele diepe levensvragen die de samenleving, én elke mens individueel, zich stelt.
Door warme vriendschapsbanden aan te knopen, en het ‘goede gesprek’ te voeren, kan de Kerk – wat dit betreft – heel betekenisvol aanwezig zijn in de wereld.
Naar de Mis gaan is goed en nodig. Maar willen we eucharistische mensen zijn – waar de Mis toe oproept – zullen we ‘gevend’ in de wereld moeten staan, ons bewust zijnde dat de Heer ons daartoe de opdracht geeft: ‘Geven jullie hen maar te eten’.
Laten we dit doen als een blijde gemeenschap, als christenen die fris en dankbaar in het leven staan, diep verbonden met elkaar in de Heer.
Laten we bidden …
Vader,
moge uw Geest ons aanzetten
tot mensen die uw liefde uitdragen
door zowel materieel als spiritueel
de naaste bij te staan.
Moge Jezus, onze Broeder en Heer,
hierbij het levend Hart zijn.
In zijn naam.
Amen.
Zegen over deze nieuwe week.
Van harte, kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.