maandag in de 2e week van de veertigdagentijd

De lezingen van vandaag nodigen ons uit om het schenken en ontvangen van vergeving als een ‘feest’ in ons leven te omarmen. Waar de profeet Daniël spreekt over Gods erbarmen dat onze tekortkomingen overstijgt, roept Jezus ons op diezelfde barmhartigheid concreet gestalte te geven door elkaar te vergeven. Moge de lezingen van vandaag ons hart tot een vruchtbare bedding maken, waarin gebroken relaties opnieuw kunnen openbloeien.

Uit het boek Daniël 9, 4b-10

We beluisteren een schuldbelijdenis waarin het volk Israël erkent tegenover God gezondigd en Hem niet gehoorzaamd te hebben. Tegelijkertijd benadrukt de tekst Gods trouw en barmhartigheid, waarmee Hij telkens opnieuw vergeving schenkt aan wie tot Hem terugkeren.

Heer, grote en geduchte God, die zijn beloften nakomt en trouw is aan wie Hem liefhebben en doen wat Hij gebiedt, wij hebben gezondigd en ons misdragen. Wij zijn slecht en opstandig geweest, wij zijn van uw geboden en regels afgeweken en wij hebben niet geluisterd naar uw dienaren, de profeten, die in uw naam tot onze koningen, onze vorsten, onze oudsten en tot het hele volk gesproken hebben. 
U, Heer, staat in uw recht – ons staat deze dag de schaamte op het gezicht, ons, de Judeeërs, de inwoners van Jeruzalem, alle Israëlieten, of ze nu dichtbij zijn of ver weg, in alle landen waarheen U hen hebt verdreven vanwege hun ontrouw jegens U. Heer, ons en onze koningen, onze vorsten en onze oudsten staat de schaamte op het gezicht, omdat wij tegen U gezondigd hebben. 
De Heer, onze God, is vol erbarmen en vergeving, want wij zijn tegen Hem in opstand gekomen en hebben niet geluisterd naar de Heer, onze God. Wij hebben ons niet gehouden aan het onderricht dat Hij ons door zijn dienaren, de profeten, gegeven heeft.

Tussenzang: Ps 79, 8-9 + 11 + 13

Refr.: Heer, wij zijn uw volk, de kudde die U hoedt.

Reken ons de zonden van vroeger niet aan,
toon erbarmen en haast u, want onze ellende is groot.
Help ons, God, bevrijd ons, tot eer van uw roemrijke Naam,
red ons en bedek onze zonden, omwille van uw Naam.

Laat het zuchten van uw geknechte volk U bereiken.
Machtig is uw arm: houd in leven wie ten dode zijn gedoemd.
Wij zijn uw volk, de kudde die U hoedt,
wij zullen U prijzen tot in eeuwigheid,
van geslacht op geslacht verhalen van uw roem.

Vers voor het evangelie

Nu is de gunstige tijd,
nu is de dag van de redding.

Uit het evangelie volgens Lucas 6, 36-38

Jezus spoort zijn leerlingen aan om barmhartig te zijn en niet te oordelen, zoals ook God zelf barmhartig is.

Jezus sprak tot zijn leerlingen:
‘Wees barmhartig zoals jullie Vader barmhartig is. Oordeel niet, dan zal er niet over je geoordeeld worden. Veroordeel niet, dan zul je niet veroordeeld worden. Vergeef, dan zal je vergeven worden. 
Geef, dan zal je gegeven worden; een goede, stevig aangedrukte, goed geschudde en overvolle maat zal je worden toebedeeld. Want de maat die je voor anderen gebruikt, zal ook voor jullie worden gebruikt.’

Van Woord naar leven

RUIMTE VOOR NIEUWE BLOEI

De eerste lezing, uit het boek Daniël, maakt ons bewust dat wij mensen vaak tekortschieten, dat we ons soms verliezen in onze eigen fouten en tekortkomingen. Maar te midden van die menselijke kwetsbaarheid klinkt er een krachtig woord van hoop: ‘De Heer, onze God, is vol erbarmen en vergeving.’ Ondanks alles wat misgaat, ondanks onze fouten en tekortkomingen, blijft God trouw aan zijn belofte van barmhartigheid.

Ook Jezus spreekt hier vandaag over: ‘Wees barmhartig zoals jullie Vader barmhartig is.’ Hij nodigt ons uit om de grootheid van Gods hart na te volgen in ons eigen leven. Geen oordeel, geen veroordeling, maar de ruimte van vergeving en mildheid. Wanneer we vergeven, ontstaat er iets moois, iets nieuws, iets levends. Vergeving schept ruimte voor heling en herstel, opent deuren die gesloten leken en brengt vernieuwing in relaties die door pijn en kwetsuren vastgelopen waren.

Allemaal goed en wel. Maar de realiteit leert ons dat vergeving schenken en krijgen vaak niet evident is. Dikwijls zijn relaties, om welke reden dan ook, gewoon vastgelopen. Met al onze mogelijk goede intenties lukt vergeving schenken en krijgen vaak niet. Het zit potvast, wat pijnlijk is voor beide partijen.
Misschien vraagt zo’n situatie om het ontdekken van een nieuw pad, een weg die misschien nog onontgonnen is in ons leven. Voor we naar de ander toestappen, moeten we misschien eerst in gebed naar Jezus gaan. Niet alleen om van Hem te horen dat het onze roeping is om te vergeven, maar ook om van Hem de genade te ontvangen daadwerkelijk te kúnnen vergeven. Misschien moeten we Jezus uitnodigen in het hart van ons ‘niet-kunnen’, opdat Hij met zijn genade ons kan aanraken en het onmogelijke mogelijk kan maken. Dit vraagt om gebed, een weg van gebed en heling. Wat tijd vraagt, want doorgaans gebeurt deze innerlijke heling niet van vandaag op morgen. Je verbinden met Jezus, opdat Hij je van binnenuit mag omvormen naar zijn liefde, vraagt tijd. Laten we vooral niet vergeten dat het dagelijks gebed hierin een essentiële sleutel is; het in stilte verwijlen – in de liefde van de Geest – bij en in Christus.

En als we dan toch aan het bidden zijn … kunnen we ook bidden voor de ander. Dat God in al zijn liefde en tederheid het hart van die ander mag aanraken. Zodat we, wanneer de tijd rijp is, opnieuw naar elkaar toe kunnen stappen.
En stel dat die ander niet – of nog niet – openstaat voor jouw vergeving, of stel dat die ander niets wil weten van jouw goede intentie: dat is pijnlijk, maar geen reden om niet te vergeven. Jouw hart is veranderd, en dat is niet onbelangrijk. Blijf bidden voor die ander, blijf hopen en vertrouwen op Gods genade.

Onlangs maakte ik als pastoraal medewerker in het WZC waar ik werk iets moois mee dat ik graag hier wil delen. Een man lag op sterven. Hij had vier zonen. Met drie van hen had hij altijd een mooie en hechte band onderhouden. Maar door omstandigheden was één zoon uit beeld verdwenen vanwege oude conflicten. Deze zag zijn vader en broers al vele jaren niet meer. Aanvankelijk wilden de drie kinderen die hun vader regelmatig bezochten deze vierde zoon niet inlichten. ‘Hij keek immers al jaren niet meer naar zijn vader om,’ klonk het. Ik ging met hen hierover in gesprek en stelde voor hem toch te bellen en uit te nodigen naar het WZC te komen, eventueel op een moment dat de andere kinderen niet op de kamer van hun vader waren. Uiteraard besprak ik dit ook met de vader zelf, wat niet evident was omwille van zijn vergevorderde dementie.
De vierde zoon werd gebeld en kwam diezelfde dag nog. Terwijl ik met de andere drie kinderen een kop koffie dronk, bezocht hij zijn vader. Een half uur lang zaten vader en zoon bij elkaar, zonder woorden, alleen maar elkaars handen vasthoudend, elkaar liefkozend. Dit vertelde de zoon me zelf toen ik hem ’s avonds opbelde. Hij vertelde ook dat dit half uur misschien wel het mooiste half uur van zijn leven was geweest. Er werden weinig of geen woorden gesproken, maar er gebeurde iets van herstel en vergeving. De vergelijking gaat misschien niet helemaal op, maar dit gebeuren had iets van de parabel van de verloren zoon.
Mooi toch.

Jean Vanier schreef ooit een boekje over gemeenschapsleven met als prachtige titel: ‘Gemeenschap, plaats van vergeving en feest.’ Deze titel drukt helder uit hoe essentieel vergeving is. Want wat gebeurt er precies wanneer we vergeven? Er ontstaat opnieuw ademruimte, vertrouwen wordt hersteld, vreugde komt terug. In wezen heeft dat iets ‘feestelijks’, omdat er iets geheeld werd dat gebroken was.

Wij, mensen, zijn geschapen naar Gods beeld en gelijkenis. En als Jezus vandaag zo nadrukkelijk zegt dat God barmhartig is, dragen wij allen deze kostbare roeping in ons: de roeping om net zo barmhartig en vergevingsgezind te zijn als Hij.

Laten we vanuit dit besef elkaar telkens weer de ruimte geven om opnieuw te beginnen, elkaar te ontmoeten in barmhartigheid en vergeving. Dan wordt ons samenleven inderdaad een plaats van ‘feest’, een ruimte waar het leven in al zijn schoonheid opnieuw kan openbloeien.

Laat ons bidden

Goede God,
beziel ons met uw Heilige Geest.
Maak ons hart ruim en barmhartig
zoals het Uwe.
Leer ons telkens opnieuw
ruimte geven aan vergeving,
zodat ons leven en onze relaties
weer mogen openbloeien in uw liefde.
Door Christus, onze Broeder en Heer.
Amen.

Geliefde mensen, laten we het feest van vergeving en barmhartigheid omarmen en elkaar – doorheen het goede gesprek – aanmoedigen deze weg te gaan.
Een vredevolle nieuwe week,
kris

Om mee op weg te gaan

Ga eens na of er relaties zijn in jouw leven die om heling vragen. Is er behoefte aan vergeving? Of moet er vergiffenis gevraagd worden? Ben je bereid wegen te zoeken die naar verzoening leiden? Spiegel je aan God zelf, die één en al barmhartigheid is, en richt je tot Jezus, die in jou woont. Ontvang Hem in je eventueel onvermogen. Ga in stilte met Hem op weg en laat je door Hem helen. Ga – mét Hem – naar de ander. Vraag om vergiffenis. En tracht te vergeven. Laat zo het wonder van barmhartigheid gebeuren. Nieuw leven zal ontkiemen. De Heer is met jullie.

Blog ‘Van Woord naar leven’

Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.

Klik hier voor de blog.

Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.

 

De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.