Van Woord naar leven

De overweging van vandaag is van de hand van Frans Mistiaen, sjWaarom gebruikt Jezus het beeld van de schapen en de herder? Zeker niet omdat Hij opeens romantisch werd of een sentimentele bewondering kreeg voor het leven op de buiten. Ook niet om ons moraliserend op te roepen tot gedweeheid of kuddegeest. Neen, eigenlijk wil Jezus ons niet zozeer iets zeggen over de schapen. Hij wil ons vooral iets leren over de herder. Jezus wil benadrukken dat de echte herder geen heerser met macht is, maar een belangeloze leider, een dienaar die Zijn leven geeft.Velen van ons hebben in hun leven al echte herders en herderinnen ervaren. Zo vele mensen hebben ons al geleid met trouwe zorg en grote zelfopoffering: moeder thuis, een leraar op school, een verpleegster toen wij ziek waren, een echte vriend of vriendin op onze weg. Wat doen herders vooral? ‘s avonds de schapen naar de stal brengen en hun ‘s morgens groene weiden tonen. Als wij veiligheid nodig hadden, werden wij naar huis teruggebracht; op het goede moment werden voor ons nieuwe perspectieven voor onze toekomst geopend. Wij blijven de herders en herderinnen van ons leven diep dankbaar. En wij worden uitgenodigd om ook zelf herder en herderin te worden voor anderen, nl. voor diegenen voor wie wij te zorgen hebben.Maar wij mogen wel weten dat "herder zijn" een gevaarlijke stiel is. Nog niet zozeer omwille van de uiterlijke gevaren, maar veeleer omwille van de innerlijke bekoring tot machtsdrang. Macht is nl. de dagelijkse verlokking voor elke herder, voor al wie verantwoordelijkheid draagt over anderen: ouders, opvoeders, dokters, diensthoofden, bureauchefs, priesters, pastores, sociale helpers. Niet openlijk, neen, maar heel subtiel, sluipt het verlangen naar macht binnen in het hart van herder. Zo is het uit goedbedoeld plichtsbewustzijn dat verantwoordelijken zich eigenaardig genoeg soms geneigd voelen, om allereerst de reglementen van hun dienst te willen verdedigen, om te eisen dat het organisatieschema goed wordt gevolgd, om te zorgen dat de wetten en de papieren volledig in orde zijn. En uiteindelijk vergeten zij dan op de eerste plaats te kijken naar de mensen die voor hen staan en die hulp nodig hebben. Meer dan bij anderen komt, bij al wie verantwoordelijkheid draagt, steeds opnieuw de bekoring op om eerst respect op te eisen voor de idealen en de principes van de organisatie waarvoor men staat, in feite voor de zelf gevormde inzichten erover, dus eigenlijk voor zichzelf. Deels onbewust, maar ook deels gewild, komen zij ertoe om de mensen in nood voor wie zij verantwoordelijk zijn, wat weg te duwen, niet meer te laten meetellen, in het ergste geval zelfs, af te schrijven of dood te verklaren. De opdracht voor alle herders en herderinnen: ouders, opvoeders, priesters, diensthoofden, parochiale werksters, luidt steeds opnieuw: de sluimerende behoefte aan macht uit te zuiveren door nog meer het verlangen te laten groeien om op de eerste plaats te dienen en zijn eigen leven te geven.En dit is nu de kern van elke geestelijke roeping. Mensen die geestelijk of religieus worden geroepen, doen meer dan een functie uitoefenen, als sociale helper of groepsanimator, als leraar, ontwikkelingshelper of arts zonder grenzen. Dat zouden ze allemaal wellicht wel kunnen. Maar “geroepen zijn” is geen supplementaire functie uitoefenen naast de andere. Het is de innerlijke houding van totale gegevenheid beleven binnen elke functie waar men staat, bij elk engagement waar men ook terecht komt.“Geroepen zijn” door te dienen en zijn leven te geven zal dan ook vooral betekenen: genezen, wassen, verzorgen, troosten, verbinden, zoeken, luisteren, thuisbrengen, verlossen van vervreemding, van eenzaamheid, van benauwdheid, van manipulatie, van uitbuiting, van onrecht, en dat voor allen, zonder exclusiviteit, zonder uitsluiting. Dus zullen de zwakkeren daar zeker ook bij zijn. Geroepenen getuigen, niet zozeer met leer of redenering, maar met voorbeeld, met heel het eigen leven. En dat vraagt van hen een voortdurende strijd tegen de eigen zelfzucht en de eigen machtdrang.Vandaag voegt de Heer er speciaal aan toe: “Herder zijn” betekent ook: de eenheid in de groep bevorderen. Jezus spreekt over een groepsverbondenheid waar elke persoon toch volledig wordt gerespecteerd. In zijn kerkgemeenschap worden wij allen persoonlijk gekend, geroepen bij onze eigen naam door een bekende stem, die ons een eigen plaats geeft in de groep. Wij voelen ons inderdaad maar kerkmensen, de vrijheid krijgen om onszelf te zijn. En dit wordt mogelijk, niet door onze eigen belangrijkheid te affirmeren, met Jezus, de echte Herder, die zijn leven geeft.“Herder zijn” op die manier, “belangeloos dienende verantwoordelijke zijn” in de Kerk, daarvoor kies je niet alleen, daarvoor word je ook gekozen, geroepen. Wie wil zulke herder zijn in onze tijd?Zij zijn er, die goede herders en herderinnen, ook in onze geloofsgemeenschap van vandaag. Maar het godsvolk moet ze wel durven herkennen en op tijd aanwijzen.

Laten wij bidden

Heer, leer ons herder te zijn zoals Gij. Leer ons genezen, verzorgen, troosten, verbinden, zoeken, luisteren en thuisbrengen. Leer ons verlossen van vervreemding, van eenzaamheid, van benauwdheid, van manipulatie, uitbuiting en onrecht. Leer ons dit te doen voor allen, zonder uitsluiting. Ja Heer, leer ons herder te zijn zoals Gij. Amen.