Lezingen van de dag – zaterdag 11 juni 2016
Barnabas, apostel
gedachtenis – eigen lezingen
Uit de Handelingen van de Apostelen 11, 21b-26 + 13, 1-3
Hij was een voortreffelijk en diepgelovig man, vervuld van de heilige Geest.
In die dagen kwamen veel mensen tot het geloof in de Heer. Het nieuws over hun optreden bereikte de gemeente in Jeruzalem, waar men besloot Barnabas naar Antiochië te zenden. Toen hij daar was aangekomen en zag wat God in zijn goedgunstigheid had bewerkt, verheugde hij zich en spoorde hij iedereen aan om standvastig te zijn en trouw te blijven aan de Heer. Hij was een voortreffelijk en diepgelovig man, die vervuld was van de heilige Geest. Een groot aantal mensen werd voor de Heer gewonnen.
Hierna vertrok Barnabas naar Tarsus om Saulus te zoeken, en toen hij hem gevonden had, nam hij hem mee naar Antiochië.
Een heel jaar lang kwamen ze met de gemeente daar bijeen en gaven ze onderricht aan tal van mensen.
Het was in Antiochië dat de leerlingen voor het eerst christenen werden genoemd.
Er waren in de gemeente van Antiochië profeten en leraren, onder wie Barnabas, Simeon die Niger werd genoemd, Lucius de Cyreneeër, Manaën, een jeugdvriend van de tetrarch Herodes, en Saulus.
Op een dag, toen ze aan het vasten waren en een gebedsdienst hielden voor de Heer, zei de heilige Geest tegen hen: ‘Stel mij Barnabas en Saulus ter beschikking voor de taak die Ik hun heb toebedeeld.’
Nadat ze gevast en gebeden hadden, legden ze hun de handen op en lieten hen vertrekken.
Psalm 98, 1-6
Refr.: Juich de Heer toe, heel de aarde !
Zing voor de Heer een nieuw lied:
wonderen heeft Hij verricht.
Zijn rechterhand heeft overwonnen,
zijn heilige arm heeft redding gebracht. 
De Heer heeft zijn overwinning bekendgemaakt,
voor de ogen van de volken zijn gerechtigheid onthuld.
Hij heeft gedacht aan zijn liefde en trouw
voor het volk van Israël.
De einden der aarde hebben het gezien:
de overwinning van onze God.
Juich de Heer toe, heel de aarde,
juich en jubel, zing het uit.
Zing voor de Heer bij de lier,
laat bij de lier uw lied weerklinken.
Uit het evangelie volgens Matteüs 10, 7-13
Hoe de volgelingen van Jezus hun zending moeten uitoefenen, wordt ons hier beschreven. Zij hebben om niet ontvangen, om niet moeten zij geven. Hun houding tegenover het aardse moet zo zijn dat de mensen aan hun kunnen zien dat zij hier geen blijvende woonplaats bouwen.
Jezus sprak tot zijn leerlingen:
‘Ga op weg en verkondig: “Het koninkrijk van de hemel is nabij.”
Genees zieken, wek doden op, maak mensen die aan huidvraat lijden rein en drijf demonen uit.
Om niet hebben jullie ontvangen, om niet moeten jullie geven!
Neem in je beurs geen gouden, zilveren of koperen munten mee, schaf je voor onderweg geen reistas aan, geen extra kleren, geen sandalen en geen stok, want een arbeider is het waard dat er in zijn onderhoud wordt voorzien.
In elke stad en in elk dorp waar je komt, moet je uitzoeken wie het waard is je te ontvangen; blijf daar dan tot je weer verder gaat.
Groet de bewoners van het huis dat je binnengaat.
Laat jullie vrede over dat huis komen als het dat waard is, maar als het dat niet waard is, laat dan die vrede naar je terugkeren.’
Van Woord naar leven
Jezus zegt, wanneer Hij zijn leerlingen de wijde wereld instuurt om te verkondigen: 'Groet de bewoners van het huis dat je binnengaat. Laat jullie vrede over dat huis komen als het dat waard is, maar als het dat niet waard is, laat dan die vrede naar je terugkeren.'Iemand van harte groeten was gebruikelijk in die dagen te Israël. Als conventionele groet wenste je met je groet de ander een algemeen welzijn toe. Maar omdat de groet hier met name genoemd wordt, heeft deze een diepere betekenis. Vrede is niet slechts een formele wens, maar in naam van Jezus brengen de apostelen de sjalom, de vrede van God, wat wil zeggen: het volle heil van God.Laten we ook elkaar zo ontmoeten; in de huizen waar we wonen en komen, in onze dorpen en steden, op onze scholen en universiteiten, in fabrieken of op welke werkvloer ook,… Overal, en altijd.Laten we doorheen onze blik, onze zin voor broederschap, doorheen woord en daad de Vrede van de Heer elkaar toewensen. Niet formeel, maar diep gemeend, blij en van harte, wensend en biddend dat Gods Vrede de levensstroom mag zijn van ieders mensenhart.Reageren, je eigen woordje plaatsen, of uitwisselen over de overweging, kan via de blog Van Woord naar leven.Laten wij bidden
Goede God,
geef dat wij op alle plaatsen waar wij komen vredewensers mogen zijn, een vrede die haar thuis heeft in U. Wil op deze wijze allen zegenen die wij ontmoeten, opdat mogelijke haat mag smelten voor de zon, opdat verbroedering mag plaats vinden waar verdeeldheid heerst, opdat ware broederschap mag bevorderd worden overal waar mensen samen zijn. Oh God, ontsteek uw vuur van vredevolle broederschap in onze harten. Amen.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Barnabas, apostel (+ 1e eeuw)
Barnabas (ook Barnabé) Apostel (ook van Cyprus), Salamis op het eiland Cyprus, Griekenland; apostel & martelaar; † 1e eeuw.Hij was van joodse afkomst uit de stam Levi, heette oorspronkelijk Jozef Justus en was afkomstig van Cyprus, waar zijn ouders een groot landgoed hadden. Zij stuurden hem naar Jeruzalem om - net als Paulus - in de leer te gaan bij de grote rabbi Gamaliël († ca 88; feest 3 augustus). Hoewel hij niet behoorde tot de Twaalf, wordt hij toch gerekend tot Jezus' eerste leerlingen. De overlevering is ervan overtuigd dat hij zich bevond onder de (tweeëen)zeventig, die de Heer voor zich uitzond (Lukas 10,01). Na Jezus' hemelvaart had hij have en goed verkocht om zich voorgoed bij zijn aanhangers aan te sluiten. Door de vervolgingen van de kant der joden, had hij zich genoodzaakt gezien met een aantal medeleerlingen uit te wijken naar de Syrische stad Antiochië, waar Jezus' leerlingen voor het eerst 'christenen' genoemd werden (Handelingen 11,26).In de Handelingen van de Apostelen horen we herhaaldelijk over hem. Daar wordt hij beschreven als 'een goed man, vol van Heilige Geest en geloof. Veel mensen werden voor de Heer gewonnen.' Vandaar, dat hij van Jezus' medeleerlingen de bijnaam Barnabas (= 'Zoon van de Vertroosting') had gekregen (Handelingen 04,36). Hij was het, die Paulus na zijn omstreden bekering bij de leerlingen introduceerde (Handelingen 09,27). Op Paulus' eerste zendingsreis was hij diens trouwe metgezel.Een van de oudste christelijke documenten is de zogeheten Barnabasbrief. Waarschijnlijk heeft de schrijver hem op naam van de gewaardeerde apostel gezet om zo meer gezag te krijgen, in die tijd een niet ongebruikelijke methode. Volgens geschiedkundigen is de brief waarschijnlijk geschreven in de Egyptische stad Alexandrië, ergens tussen 95 en 130; te laat dus om inderdaad van de hand van Barnabas zelf te kunnen zijn.In de jaren 485/486 zou te Salamis op Cyprus Barnabas' graf herontdekt zijn. Volgens zeggen trof men in de sarcofaag een afschrift aan van het Mattheus-evangelie, waarvan men geloofde, dat Barnabas het eigenhandig had afgeschreven. Keizer Zeno zou vervolgens zijn relieken, inclusief het evangeliehandschrift hebben overgebracht naar de St.-Barnabaskerk in Constantinopel.De naam van Barnabas klinkt door in de orde van de Barnabieten. Deze werd in 1530 gesticht door Sint Antonius Maria Zaccaria († 1539; feest 5 juli). De eigenlijke naam luidt Orde van de Reguliere Klerken van Sint Paulus, maar omdat zij verbonden waren aan de Milanese San Barnaba-kerk, werden zij Barnabieten genoemd. In 1533 volgde de officiële erkenning door paus Clemens VII († 1534).Barnabas is patroon van Cyprus, Florence en Milaan; daarnaast van kuipers en wevers. In de Bourgondische stad Paray-le-Monial waren de snijders en kleermakers verenigd in een St.-Barnabasbroederschap.Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen inslag van hagel (houdt verband met de steniging waardoor hij de marteldood zou hebben ondergaan) en als vredestichter.Hij wordt afgebeeld als apostel; baard en reisstaf; houdt het evangelie van Matteüs in de hand (werd immers in zijn graf gevonden); stenen of keien in de hand (steniging); brandstapel; met lans en een enkele keer met bijl of hellebaard; met olijftakje in de hand (vooral in Florence: vredes- en zegeteken); kerkmodel.Laten wij bidden
geef dat wij op alle plaatsen waar wij komen vredewensers mogen zijn, een vrede die haar thuis heeft in U. Wil op deze wijze allen zegenen die wij ontmoeten, opdat mogelijke haat mag smelten voor de zon, opdat verbroedering mag plaats vinden waar verdeeldheid heerst, opdat ware broederschap mag bevorderd worden overal waar mensen samen zijn. Oh God, ontsteek uw vuur van vredevolle broederschap in onze harten. Amen.