Leestip van de dag – zondag 27 okt 2019
Boek-tip: Franciscus – Zien, oordelen en handelen in een wereld die op hol slaat
Auteur: Jürgen Mettepeningen
Franciscus; Zien, oordelen en handelen in een wereld die op hol slaat
Zo luidt de titel van het nieuwe boek van Jürgen Mettepenningen, bisschoppelijk gedelegeerde voor het Nederlandstalige onderwijs in het aartsbisdom en tevens als kerkhistoricus verbonden aan de Leuvense faculteit theologie.
Ik wil u deze publicatie van harte aanraden. Er lig immers een erg belangrijke intuïtie aan ten grondslag, namelijk de onafscheidelijke samenhang van de wijze waarop het evangelie wordt begrepen en verwoord en de grote uitdagingen van de tijd waarin wordt geleefd. Die twee zijn niet te scheiden. Dat is ook bij paus Franciscus het geval. Evangelie en geloof worden maar transparant en als uiterst pertinent ervaren in de mate waarin ze licht werpen en perspectief openen op de grote existentiële vragen en maatschappelijke uitdagingen waarvoor de wereld en de mensheid vandaag staan.
Je leest in dit boek niet alleen wat paus Franciscus denkt over die grote uitdagingen. Je leest ook niet alleen hoe hij ertegen aankijkt en er antwoorden op formuleert. Je leest in dit boek ook hoe hij dat doet vanuit zijn geloof en christelijke overtuiging. Toch zet dit boek niet eerst zijn geloof en overtuigingen uiteen om nadien te laten zie hoe ze toegepast kunnen worden op de vragen en uitdagingen van deze tijd en hoe ze er antwoord op bieden. Het is niet nadien, maar juist in de confrontatie met deze vragen en uitdagingen dat we ook het geloof en de overtuigingen van paus Franciscus leren kennen.
In onze moderne samenleving is veel te doen over de privatisering van de religie. Men weet niet goed weg meer met religie en geloof. Niet dat die stilaan moeten verdwijnen. Maar ze moeten wel op hun terrein blijven. En dat is het privéleven van de burger. Godsdienst en geloof hebben in deze optie geen maatschappelijke betekenis. Geloofsovertuigingen zijn dan maatschappelijk niet ter zake. Wat dit boek ons over de paus vertelt, is de frontale ontkenning van deze stelling. Het staat zo duidelijk verwoord in de indrukwekkende beginwoorden van de Constitutie van het Tweede Vaticaans Concilie over de Kerk in de wereld van vandaag: “Vreugde en hoop, verdriet en angst van de mensen van vandaag, vooral van de armen en van hen die, hoe ook, te lijden hebben, zijn evenzeer de vreugde en de hoop, het verdriet en de angst van de leerlingen van Christus; er is werkelijk niets bij mensen te vinden dat geen weerklank vindt in hun hart. (…) Daarom voelt de Kerk zich werkelijk intiem verbonden met de mensheid en haar geschiedenis.”
Over die vreugde en die hoop maar ook over het verdriet en de angst van de mensen van vandaag: daarover gaat dit boek. De grote vragen en uitdagingen worden bij name genoemd: de armoede in de wereld en in onze samenleving, liefde en menselijke relaties in een zeer individualistische cultuur, de bedreigde toekomst van onze planeet, interreligieuze dialoog en verstandhouding en het zoeken naar een waarachtig humanisme. En niet het minst het wereldwijde fenomeen van migratie waardoor miljoenen mensen op de vlucht zijn op zoek naar een menswaardig bestaan. Het zijn vragen en uitdagingen waarvoor Kerk en christendom onmogelijk onverschillig of neutraal kunnen zijn. Het gaat ons allen aan, niet alleen als burgers in de samenleving, maar juist ook als christenen. Het evangelie is niet los verkrijgbaar van deze grote uitdagingen. Dit boek dat ons de bevrijdende boodschap van paus Franciscus leert kennen, toont het ons zo goed aan. Het verdient vele lezers.
Jozef De Kesel, aartsbisschop Mechelen-Brussel
Eventuele bestelling kan via deze link.