Leestip van de dag – dinsdag 19 september 2017

Mgr. Follo over Moeder Theresa

Na een goed jaar geleden heilig te zijn verklaard

Paus Franciscus eerde het feest van de heilige Theresa van Calcutta met een tweet op @Pontifex, op 5 september 2017, een jaar na de heiligverklaring op 4 september 2016: “Laten wij zoals Moeder Theresa horizonten openen van vreugde en hoop voor zoveel ontmoedigde mensen die begrip en tederheid nodig hebben”.

Ter gelegenheid van deze verjaardag en het feest van de heilige, biedt Mgr. Francesco Follo, permanent waarnemer van de Heilige Stoel bij de UNESCO in Parijs – die Moeder Theresa goed gekend heeft – aan de lezers van Zenit deze overweging aan, die uitgaat van twee of drie doorslaggevende momenten in het leven van Moeder Theresa van Calcutta: haar bijzondere gelofte in 1942 en de inspiratie die zij kreeg in 1946.

Moeder Theresa, een jaar geleden

Een jaar geleden, toen Moeder Theresa heilig verklaard werd, verklaarde Paus Franciscus: “Deze heilige deelde heel haar leven Gods barmhartigheid edelmoedig uit, door haar beschikbaarheid voor de opvang en verdediging van het menselijk leven, het leven in de moederschoot evenals verwaarloosde en verworpen levens.

Zij gaf zich helemaal voor de verdediging van het leven en verkondigde onvermoeibaar: “wie nog niet geboren is, is de zwakste, de kleinste, de onbeduidendste”.

Zij boog zich over uitgeputte mensen die men langs de weg laat sterven, en erkende zo de waardigheid die God hen geeft.

Zij liet haar stem horen aan de machtigen der aarde, opdat zij de fouten van hun misdaden zouden erkennen – van hun misdaden – van de armoede die zij zelf gecreëerd hebben.

Barmhartigheid was het zout dat smaak geeft aan elk werk van haar, en het licht dat de duisternis verlicht van wie zelfs geen tranen meer heeft om zijn armoede en leed te bewenen.

Haar zending in de periferieën van de stad en van het bestaan duurt tot op onze dagen als een welsprekend getuigenis van Gods nabijheid bij de armsten onder de armen.”

In het spoor van onze Paus, veroorloof ik mij twee geheimen kenbaar te maken van haar hart, die haar relatie met Jezus bijzonder getekend en geïnspireerd hebben. Het eerste is een buitengewone persoonlijke gelofte die Moeder Theresa in 1942 gedaan heeft. Het tweede hangt samen met de inspiratie die Moeder Theresa kreeg om de armsten onder de armen te dienen. Deze twee fenomenen brengen ons ertoe de diepte van Moeder Theresa’s heiligheid meer te waarderen en ook de relevantie van haar voorbeeld en boodschap voor onze tijd, vooral als men ze met elkaar in verband brengt.

1. De gelofte van 1942 – “Iets mooi» voor Jezus

Moeder Theresa was bovenal een vrouw die verliefd was op God. Zij bleek al vroeg op Hem verliefd te zijn en in die liefde vooruitgang gemaakt te hebben zonder grote belemmering daarbij. Haar opvoeding was gekenmerkt door het katholiek geloof en een ernstig spiritueel leven. Zij laat in een bepaald aantal persoonlijke brieven blijken dat Jezus de eerste en enige geweest is die haar hart geboeid heeft: “sinds mijn kinderjaren is het Hart van Jezus mijn eerste liefde”. In deze vertrouwelijkheid met Jezus, kreeg Moeder Theresa een bijzondere genade op het ogenblik van haar eerste communie: “Sinds ik 5 ½ jaar was, toen ik Hem voor het eerst ontvangen heb, is de liefde voor de zielen gekomen. Die is in de loop der jaren toegenomen”.

De liefde van Moeder Theresa voor Jezus en haar naaste is inderdaad zo toegenomen dat zij op de leeftijd van 18, haar familie en vaderland verlaat om Jezus’ roeping te beantwoorden met een missionair leven in India als zuster van Loreto. Acht jaar later spreekt zij haar eeuwige geloften uit als religieuze voor Christus. Zes maand later voelt zij nog steeds ontzetting vermengd met eerbied, als zij met innige vreugde terugdenkt aan de gebeurtenis die er de oorzaak van was. “Als u wist hoe gelukkig ik was” schrijft zij aan haar geestelijke leider in Skopje, p. Jambrekovic, S.J. : “ik zou graag mijn eigen offer in vuur en vlam zetten (…). Ik wil helemaal van Jezus zijn (…). Ik zou alles voor Hem geven, zelfs mijn leven”.

Want in april 1942 doet zij de bijzondere gelofte alles aan Jezus te geven wat Hij haar zou vragen, zonder Hem iets te weigeren.

Als men Moeder Theresa dus wil nadoen, dient men “iets mooi voor Jezus te doen”, door de liefde in waarheid en vreugde te beleven.

2. De inspiratie van Moeder Theresa

Na haar eerste geloften in mei 1931, wordt Moeder Theresa naar de gemeenschap van de Zusters van Loreto gestuurd in Calcutta en geeft zij les aan de St. Mary Medium School voor meisjes van Bengali. De school is verbonden met het klooster en vangt wezen op en arme kinderen, zowel in het externaat als internaat. Onder andere verantwoordelijkheden houdt de jonge en ijverige religieuze zich bezig met een andere school in Loreto, de St. Teresa Medium School van Bengali, op de Lower Circular Road. Door zich dagelijks door de stad te verplaatsen, ziet zij de noden en het leed van de armen. Na haar eeuwige geloften als zuster van Loreto in mei 1937, blijft Moeder Theresa in St. Mary godsdienst en aardrijkskunde geven. In 1944 wordt zij directrice van de school.

In de klas is Moeder Theresa heel wat meer dan een aanwezigheid. Zij wil haar leerlingen laten delen in haar bovennatuurlijke kijk op het leven en hen tot een dieper geloof brengen. Zij heeft ook de gelegenheid dienstbaar te zijn voor de armen in klinieken die bestuurd worden door de Zusters van Loreto. Deze ontmoetingen hebben een groot impact op haar. Het is de providentiële omgeving waarin God haar voorbereidt op haar toekomstige zending, ook al is zij zich daar nooit van bewust geweest.

Tijdens die jaren in Loreto, wordt Moeder Theresa opgemerkt voor haar naastenliefde, edelmoedigheid en moed, haar bekwaamheid voor het moeizame werk, haar natuurtalent voor organisatie en vrolijke geest. Zij is een religieuze die veel bidt, die gelovig is en vurig. Al heeft niemand kennis van haar persoonlijke gelofte in 1942, haar liefde en edelmoedigheid zijn voor iedereen duidelijk merkbaar. Zij is zeer geliefd en wordt bewonderd door de zusters van haar gemeenschap, haar leerlingen en de internen van St. Mary.

Moeder Theresa verlaat het klooster van Loreto in Entaly, Calcutta, op maandagavond 9 september 1946 voor verlof en een retraite van acht dagen in Darjeeling. Als zij ’s anderendaags op de trein zit, hoort Moeder Theresa voor het eerst Jezus’ stem in de vorm van een innerlijke inspraak. In de maanden die volgen, vraagt Jezus haar door andere innerlijke inspraken en visioenen, een religieuze gemeenschap te stichten ten dienste van de armsten der armen en zoals Moeder Theresa het formuleert, “om Zijn dorst te lessen naar liefde en naar zielen”. Deze ervaring in de trein blijkt de spil te zijn in het leven van Moeder Theresa; zij verwijst er altijd naar als naar “een roeping in de roeping”. 10 September wordt onder de Missionarissen van Naastenliefde, het feest van de “Dag van de Inspiratie”.

Volgens mijn mening is er tenslotte een derde zaak om te benadrukken, geen geheim, maar iets dat niet zeer bekend is: Moeder Theresa was blij.

Zij zegt: “De beste manier om onze dankbaarheid aan God en de mensen te tonen, is alles blij te aanvaarden”.

“Vreugde is gebed, of zij nu het teken is van uw edelmoedigheid, uw menslievendheid, van onze vriendschap met Christus. Vreugde is liefde: een blij hart is het normale resultaat van een hart dat brandt van liefde, dus dient men zo veel mogelijk te geven met blijheid. Blijheid is een netwerk van liefde. De vreugde is onze sterkte” (Nm 8,10), zegt Moeder Theresa graag.

Toen ik voor het eerst ontdekte dat de geest van Moeder Theresa niet alleen samengesteld is uit liefdevol vertrouwen (loving trust) en totale overgave (total surrender) maar ook door blijheid (cheerfulness), was ik verbaasd. Ja, de vreugde verbaasde mij!

Toen ik deze heilige vrouw en haar zusters nadien ontmoette, zag ik hen steeds met de glimlach, hun vreugde, die zij deelden met de armen die zij te eten gaven, maar vooral door zichzelf blij en teder aan God en de armen te geven. Ik heb nog beter begrepen dat het Evangelie, het goede nieuws is dat met en door de vreugde meegedeeld wordt.

Eén van de zinnen van Moeder Theresa die mij altijd en het meest getroffen heeft, is: “laat geen enkele droefheid zo sterk worden dat zij u doet vergeten dat Christus verrezen is”.

Heiligheid is belangloosheid en dankbaarheid.

° Vert. Maranatha-gemeenschap

° Bron: zenit.org / RK-documenten.nl