Eerste zondag in de veertigdagentijd – B
Uit het boek Genesis 9, 8-15
In een wereld vol geweld en zonde wordt de stabiliteit van de natuur en de vrede onder de mensen gewaarborgd door Gods geduld. Hij zou wel duizend redenen hebben om zich kwaad te maken, maar Hij bedaart zijn woede: ‘Ik plaats mijn boog in de wolken.’ Dit was het verbond dat Hij sloot met de wereld. Nog voor het tijdperk van de volle genade aanbreekt, verleent Hij al genade.
God zei tegen Noach en zijn zonen:
‘Hierbij sluit Ik een verbond met jullie en met je nakomelingen, en met alle levende wezens die bij jullie zijn: vogels, vee en wilde dieren, met alles wat uit de ark is gekomen, alle dieren op aarde. Ik sluit met jullie dit verbond: nooit weer zal alles wat leeft door het water van een vloed worden uitgeroeid, nooit weer zal er een zondvloed komen om de aarde te vernietigen.’
‘En dit,’ zei God, ‘zal voor alle komende generaties het teken zijn van het verbond tussen Mij en jullie en alle levende wezens bij jullie: Ik plaats mijn boog in de wolken; die zal het teken zijn van het verbond tussen Mij en de aarde. Wanneer Ik wolken samendrijf boven de aarde en in die wolken de boog zichtbaar wordt, zal Ik denken aan mijn verbond met jullie en met al wat leeft, en nooit weer zal het water aanzwellen tot een vloed die alles en iedereen vernietigt.’
Tussenzang: Uit ps 25
(tekst onder geluidsfragment)
Refr.: De wegen van God zijn goed en betrouwbaar.
Wijs mij uw wegen, Heer,
leer mij uw paden kennen.
Leid mij volgens uw woord,
want Gij zijt mijn God en verlosser.
Gedenk uw barmhartigheid, Heer,
uw altijd geschonken ontferming.
Herinner U niet het kwaad van mijn jeugd,
maar denk aan mij met erbarmen.
De Heer is goed en rechtschapen,
daarom wijst Hij zondaars de weg.
Hij leidt de geringe langs eerzame paden,
Hij leert de eenvoudige wat hij moet doen.
Uit de eerste brief van Petrus 3, 18-22
De zondvloed waarin destijds zondaars omkwamen en rechtvaardigen bespaard bleven, is een voorafbeelding van het doopsel. In het doopwater gaan we over van dood naar leven. Het is de grote zuivering die Christus heel de mensheid zal laten ondergaan om haar te doen delen aan zijn leven als verrezene.
Broeders en zusters,
Christus heeft, terwijl Hij zelf rechtvaardig was, geleden voor de zonden van onrechtvaardigen, voor eens en altijd, om u zo bij God te brengen. Naar het lichaam werd Hij gedood maar naar de geest tot leven gewekt. Hij is naar de geesten gegaan die gevangenzaten, om dit alles aan hen te verkondigen. Ten tijde van Noach weigerden zij te gehoorzamen, toen God geduldig wachtte en de ark gebouwd werd. In de ark werden slechts enkele mensen, acht in totaal, door de watervloed heen gered, en dat water is een voorafbeelding van het water van de doop, die niet het vuil van uw lichaam wast maar een vraag is aan God om een zuiver geweten. De doop brengt redding dankzij de opstanding van Jezus Christus, die de hemel is binnengegaan en nu aan Gods rechterhand zit, terwijl de engelen, machten en krachten aan Hem onderworpen zijn.
Vers voor het evangelie: Mt 4, 4b
De mens leeft niet van brood alleen,
maar van ieder woord
dat klinkt uit de mond van God.
Uit het evangelie volgens Marcus 1, 12-15
Jezus, de nieuwe Adam, werd door de Geest aangesteld om het goede nieuws te verkondigen. Wat Hij verkondigt, maakt Hij ook waar. De machten van het kwaad, gesymboliseerd door wilde dieren, worden door God en zijn engelen verslagen. Het volk van God, dat nu moet strijden tegen bekoringen in de woestijn, zal zegevieren in Hem die onze sterkte is.
In die dagen dreeft de Geest Jezus de woestijn in. Veertig dagen bleef Hij in de woestijn, waar Hij door Satan op de proef werd gesteld. Hij leefde er te midden van de wilde dieren, en engelen dienden Hem.
Nadat Johannes gevangengenomen was, ging Jezus naar Galilea, waar Hij Gods goede nieuws verkondigde. Dit was wat Hij zei: ‘De tijd is aangebroken, het koninkrijk van God is nabij: kom tot inkeer en geloof dit goede nieuws.’
Van Woord naar leven
LEVEN ONDER DE BOOG VAN HET VERBOND
Onderstaand woordje is van aartsbisschop Vincenzo Paglia
Woensdag hebben we de tocht van de veertigdagentijd aangevangen naar de opstanding van Pasen, de centrale gebeurtenis van ons geloof die gaat over de redding van de hele wereld. Het is geen toeval dat de tekst uit Genesis die ons vandaag wordt voorgesteld over de héle mensheid gaat. De auteur vertelt dat er na de zondvloed een regenboog verscheen die een brug vormde tussen hemel en aarde. En God geeft er zelf zijn interpretatie aan: ‘Dit zal voor alle komende generaties het teken zijn van het verbond tussen Mij en jullie en alle levende wezens bij jullie’. God zet de kleurrijke boog aan de hemel als een teken voor zichzelf, om geen enkel volk op aarde te vergeten. We zijn hier nog in de tijd van vóór Israëls uitverkiezing – die boog is een universeel teken geworden. Moge deze veertigdagentijd voor ons allemaal zijn wat de regenboog is voor de Heer: een tijd om ons te herinneren aan ons verbond met Hem en aan zijn liefde voor ons.
De veertigdagentijd symboliseert eigenlijk ons hele leven. Dat is wat de evangelist Marcus lijkt te suggereren met zijn korte verhaal dat we op de eerste zondag van de veertigdagentijd lezen. Marcus vertelt – in tegenstelling tot Matteüs en Lucas – niet over de verzoekingen in de woestijn, maar alleen dat Jezus gedurende veertig dagen in het gezelschap is van wilde dieren die Hem voor de voet lopen maar ook van engelen die Hem dienen. Twee posities staan tegenover elkaar: Jezus, de Geest en de engelen aan de ene kant, en Satan en de wilde dieren aan de andere kant. Dat is niet het verhaal van één moment, maar de synbthese van Jezus’ leven in de woestijn van deze wereld. Jezus wordt door de Geest gedreven om de woestijn in te gaan, merkt de evangelist op. Het is een keuze die we missionair en spiritueel zouden kunnen noemen: getuigenis afleggen van Gods liefde te midden van de krachten van het kwaad. Jezus, de ware vriend van de mensheid, is in de wereld gekomen om de strijd aan te binden met de vijand van de mens, om hem te verslaan die verdeeldheid zaait en van deze wereld een liefdevolle woestijn maakt.
In deze veertig dagen, waarin het oorlogsgeweld de wereld blijft teisteren, begeleidt het woord van God ons en spoort het ons aan om ons te laten leiden door de Geest en om ons hart te bekeren, het te ontdoen van angst, kilte, wrok en vijandschap en het te vullen met zijn liefde. Zo komen we niet alleen zelf dichter bij Jezus, maar zullen we ook anderen helpen om Hem te ontmoeten, naar zijn evangelie te luisteren en de weg van de vrede te vinden. Een goed hart maakt het leven van velen beter.
Dit is een tijd van genade om ons rond Jezus te verzamelen en ons ruimhartiger in te zetten voor zijn zending: we zullen in ons hart de kracht van zijn Geest voelen die ons aanspoort om met Hem de woestijn van deze wereld in te gaan en we zullen ook het aantal engelen zien toenemen. Door samen de armen en de zwakken te dienen zullen we het kwaad verslaan en de komst van het koninkrijk van God en zijn vrede bespoedigen.
Laten we bidden
Goede Vader,
mogen wij, in Christus,
kiezen voor de liefde,
ook al is het bestaan van het kwaad
vaak een bittere realiteit.
Moge Jezus Christus het hart zijn
van onze goedheid.
In zijn naam,
amen.
Laten we ons op deze zondag met z’n allen onder Gods kleurrijke boog plaatsen, om als één familie het lied van Gods vrede te zingen.
Met een genegen groet,
kris
Vragen om mee op weg te gaan
Zie ik kwade machten rond en in mezelf aanwezig? En geef ik me zo aan de Heer, dat Hij, in en mét mij, het kwade overwint?
Christus schenkt aan ieder van ons zijn vrede. Draag ik deze vrede uit naar de mensen die God me toevertrouwt?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Omdat er zich wel eens kapers op de kust voordoen worden de reacties na ‘goedkeuring’ geplaatst.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.