Doop van de Heer – B
Feest
Uit de profeet Jesaja 42, 1-4 + 6-7
Zonder twijfel kende Jezus deze profetie van Jesaja. Zij verwees allereerst naar een uitgelezen deel van het volk: de heilige Rest, voorafbeelding van wat eens de Messias zal zijn. Deze uitverkoren Dienaar van God krijgt de opdracht het heil te brengen aan Israël en reeds aan alle naties de kracht en het licht van de ware God te laten aanvoelen.
Zo spreekt de Heer:
‘Hier is mijn dienaar, hem zal Ik steunen, hij is mijn uitverkorene, in hem vind Ik vreugde, Ik heb hem met mijn geest vervuld. Hij zal alle volken het recht doen kennen. Hij schreeuwt niet, hij verheft zijn stem niet, hij roept niet luidkeels in het openbaar; het geknakte riet breekt hij niet af, de kwijnende vlam zal hij niet doven. Het recht zal hij zuiver doen kennen. Hij zal niet uitdoven en niet breken tot hij op aarde het recht heeft gevestigd; de eilanden zien naar zijn onderricht uit.
In gerechtigheid heb Ik, de Heer, jou geroepen. Ik zal je bij de hand nemen en je behoeden, Ik neem je in dienst voor mijn verbond met het volk en maak je tot een licht voor alle volken, om blinden de ogen te openen, om gevangenen te bevrijden uit de kerker, wie in het duister zitten uit de gevangenis.
Tussenzang uit Jes 12
(tekst onder geluidsfragment)
Refr.: Gij zult in vreugde water putten uit de bronnen van heil.
De Heer is mijn kracht, Hem prijs ik,
Hij heeft mij redding gebracht.
Verheugd zult gij water scheppen
uit de bronnen van heil.
Verheerlijk de Heer, roep zijn Naam aan;
maak bij de volken zijn daden bekend,
gedenk hoe verheven zijn Naam is.
Bezing de Heer om zijn weergaloos werk,
laat heel de aarde het weten.
Verheug u en jubel die Sion bewoont,
om Israëls Heilige, groot in uw midden.
Vers voor het evangelie (Mc 9, 7)
Alleluia.
Toen kwam er een wolk,
die hen overdekte,
en uit de wolk klonk een stem:
‘Dit is mijn geliefde Zoon,
luister naar Hem!’
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Marcus 1, 7-11
Bij de doop van Jezus in de Jordaan ervoer Jezus hoe de Geest over Hem neerkwam met de liefdevolle woorden van de Vader: ‘Jij bent mijn geliefde Zoon, in Jou vind Ik vreugde.’ Aan Christus’ doopsel mogen wij ons spiegelen.
Johannes de doper verkondigde: ‘Na mij komt iemand die machtiger is dan ik; ik ben het zelfs niet waard om voor Hem te bukken en de riemen van zijn sandalen los te maken. Ik heb jullie gedoopt met water, maar Hij zal jullie dopen met de heilige Geest.’
In die tijd kwam ook Jezus daarheen, vanuit Nazaret, dat in Galilea ligt, en liet zich door Johannes dopen in de Jordaan. Op het moment dat Hij uit het water omhoogkwam, zag Hij de hemel openscheuren en de Geest als een duif op zich neerdalen, en er klonk een stem uit de hemel: ‘Jij bent mijn geliefde Zoon, in Jou vind Ik vreugde.’
Van Woord naar leven
LEVEN IN JE DOOPGENADE
(bij het feest van de Doop van de Heer)
Uit de hemel klonk een stem: ‘Jij bent mijn geliefde Zoon, in Jou vind Ik vreugde.’
Het was de stem van de Vader die in het vuur van de Geest zijn liefde voor zijn Zoon uitzong. Treffend ook de vreugde die de Vader hierbij beleeft.
Deze woorden aan het adres van Jezus mogen wij steeds opnieuw beluisteren wanneer we in de spiegel van ons eigen doopsel kijken. Want ook toen, bij ons doopsel, sprak de Vader tot ieder van ons in de liefde van zijn Geest: ‘Jij bent mijn geliefde dochter/zoon, in jou vind Ik vreugde.’
Bij het doopsel worden we immers opgenomen – door het ontvangen van de Geest – in Christus zelf. Hoe zou de Vader, die ook de Zoon bemint, dan ook niet zijn kinderen beminnen? Doorheen de Zoon bemint Hij – in vreugde – ieder van ons.
Laten we dagelijks drinken van de genade ons bij het doopsel geschonken. De doop is immers een bron van levend water die niet ophoudt te vloeien. Jammer genoeg gebeurt het dat we doorheen de tijd soms stenen voor de bron hebben gelegd; stenen die belemmeren dat de bron een goede doorloop heeft. Verschillende oorzaken kunnen hiervan aan de basis liggen: zonden, lauwheid, luiheid, ontrouw, …
Kijk in je spiegel. Klop op je borst. Lig er van wakker. Maar … geef dit berouw vooral niet het laatste woord. Integendeel. Laat het een blijde springplank zijn om weer naar je bron toe te gaan. Laat je berouw – als een liefdevol gebeuren van de Heer aan jou gegeven – de stenen voor de bron weghalen. En geef weer alle ruimte aan Gods levend water. En drink. Geniet. God verwelkomt je. Altijd opnieuw.
In alle frisheid zul je weer de woorden van de Vader ten diepste doorvoelen: ‘Jij bent mijn geliefde dochter/zoon, in jou vind Ik vreugde.’
En leef. Heb lief vanuit je doopsel. Met, in en door de Heer. Een feest zonder einde!
Laten we bidden
Goede God,
mogen wij dagelijks de vreugde doorvoelen
van de woorden die U hebt uitgesproken
toen wij gedoopt werden:
‘Jij bent mijn geliefde dochter/zoon’.
Mogen wij in uw liefde leven en liefhebben,
ons dagelijks lavend
aan de bron van ons doopsel.
Als een feest dat geen einde kent.
In Christus, onze Heer.
Amen.
En daarmee, geliefde mensen, sluiten we met dit feest van de Doop van de Heer de kersttijd af. De advent, de kersttijd, … wat mooie tijden toch ons door de Kerk geschonken. Morgen begint weer de ’tijd door het jaar’. Het dagdagelijks leven … zou je kunnen zeggen. Aan ons om de Heer nu dagelijks te baren in daden van kleine goedheid voor elkaar. Beleef er vreugde aan.
Een mooie maandag.
Met een genegen groet.
kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.
Door kapers op de kust worden de reacties na goedkeuring geplaatst.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Doop van de Heer
Met het feest van de Doop van de Heer wordt in de Romeinse ritus van de Katholieke Kerk de kersttijd afgesloten. Het herinnert aan het evangelieverhaal waarin Jezus zich door Johannes de Doper liet dopen en Hij door God gezalfd werd met de Heilige Geest.
Plaats op de kalender
Het feest van de Doop van de Heer is volgens de Romeinse Ritus de afsluiting van de kersttijd en wordt gevierd op de zondag na Epifanie (behalve als Kerstmis op een zondag valt). Het feest staat pas sinds 1969 op de Algemene Romeinse Liturgische Kalender. Volgens de Romeinse kalender van 1962 was de Doop van de Heer geen zelfstandig feest, maar een gedachtenis op 13 januari, de achtste dag van het octaaf van Epifanie. De Doop van de Heer staat niet vermeld op eerder kalenders van de Romeinse Ritus.
Drie-eenheid
Het feest herinnert niet alleen aan Jezus’ doop in de Jordaan, dat door alle vier canonieke evangeliën wordt verteld, maar ook aan de openbaring van God (theofanie) als Drie-eenheid. Nadat Johannes de Doper Jezus had gedoopt, zo meldt bijvoorbeeld Marcus, klonk er een stem uit de hemel die tegen Hem zei: ‘Gij zijt mijn Zoon, mijn veel geliefde’. De evangelist Johannes voegt daar nog het beeld bij dat de Geest in een gedaante van een duif op Jezus neerdaalde. De drie synoptici zeggen dat Jezus na zijn doop door de Geest naar de woestijn werd gevoerd.
Johannes de Doper
Het verhaal over de missie van Jezus van Nazaret begint met de dooppraktijk van Johannes de Doper. Zijn doopsel was een ritueel van boete en bekering. Marcus zegt dat Johannes de Doper verkondigde dat na hem een sterkere profeet zou komen, waarmee hij doelde op Jezus. “Ik ben te min om mij te bukken en de riem van zijn sandalen los te maken. Ik heb u gedoopt met water, maar Hij zal u dopen met de Heilige Geest” (Mc 1,7.8).
Verlossing van de mensheid
Dat Jezus zich door Johannes laat dopen, is niet om zijn eigen zonden te belijden. Jezus, de zondeloze, neemt als plaatsvervanger de zonden van alle mensen op zich. Als Zoon van God schaart Jezus zich in de rijen van de zondaars om bij Johannes de Doper een ritueel van boete te ondergaan. Zijn doop kan dus worden beschouwd als een teken van zijn nederigheid en van zijn solidariteit met de in zonde vervallen mensheid. Jezus zal die mensheid door zijn lijden, sterven en verrijzen verlossen van de verdoemenis en verheffen tot Gods heerlijkheid. Het christelijk doopsel is daar het werkzame teken van.
Kersttijd
De Doop van de Heer heeft zowel met de Geboorte van de Heer als met de Openbaring van de Heer gemeen dat het heilsgebeurtenissen zijn waarbij Jezus in de beginfase van zijn missie als de Verlosser wordt gepresenteerd. Dat is de reden dat de Doop van de Heer een feest van de kersttijd is.
Bron: KRO-NCRV
Van Woord naar leven
LEVEN IN JE DOOPGENADE
(bij het feest van de Doop van de Heer)
Uit de hemel klonk een stem: ‘Jij bent mijn geliefde Zoon, in Jou vind Ik vreugde.’
Het was de stem van de Vader die in het vuur van de Geest zijn liefde voor zijn Zoon uitzong. Treffend ook de vreugde die de Vader hierbij beleeft.
Deze woorden aan het adres van Jezus mogen wij steeds opnieuw beluisteren wanneer we in de spiegel van ons eigen doopsel kijken. Want ook toen, bij ons doopsel, sprak de Vader tot ieder van ons in de liefde van zijn Geest: ‘Jij bent mijn geliefde dochter/zoon, in jou vind Ik vreugde.’
Bij het doopsel worden we immers opgenomen – door het ontvangen van de Geest – in Christus zelf. Hoe zou de Vader, die ook de Zoon bemint, dan ook niet zijn kinderen beminnen? Doorheen de Zoon bemint Hij – in vreugde – ieder van ons.
Laten we dagelijks drinken van de genade ons bij het doopsel geschonken. De doop is immers een bron van levend water die niet ophoudt te vloeien. Jammer genoeg gebeurt het dat we doorheen de tijd soms stenen voor de bron hebben gelegd; stenen die belemmeren dat de bron een goede doorloop heeft. Verschillende oorzaken kunnen hiervan aan de basis liggen: zonden, lauwheid, luiheid, ontrouw, …
Kijk in je spiegel. Klop op je borst. Lig er van wakker. Maar … geef dit berouw vooral niet het laatste woord. Integendeel. Laat het een blijde springplank zijn om weer naar je bron toe te gaan. Laat je berouw – als een liefdevol gebeuren van de Heer aan jou gegeven – de stenen voor de bron weghalen. En geef weer alle ruimte aan Gods levend water. En drink. Geniet. God verwelkomt je. Altijd opnieuw.
In alle frisheid zul je weer de woorden van de Vader ten diepste doorvoelen: ‘Jij bent mijn geliefde dochter/zoon, in jou vind Ik vreugde.’
En leef. Heb lief vanuit je doopsel. Met, in en door de Heer. Een feest zonder einde!
Laten we bidden
Goede God,
mogen wij dagelijks de vreugde doorvoelen
van de woorden die U hebt uitgesproken
toen wij gedoopt werden:
‘Jij bent mijn geliefde dochter/zoon’.
Mogen wij in uw liefde leven en liefhebben,
ons dagelijks lavend
aan de bron van ons doopsel.
Als een feest dat geen einde kent.
In Christus, onze Heer.
Amen.
En daarmee, geliefde mensen, sluiten we met dit feest van de Doop van de Heer de kersttijd af. De advent, de kersttijd, … wat mooie tijden toch ons door de Kerk geschonken. Morgen begint weer de ’tijd door het jaar’. Het dagdagelijks leven … zou je kunnen zeggen. Aan ons om de Heer nu dagelijks te baren in daden van kleine goedheid voor elkaar. Beleef er vreugde aan.
Een mooie maandag.
Met een genegen groet.
kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.
Door kapers op de kust worden de reacties na goedkeuring geplaatst.