dinsdag in de 2e week van de veertigdagentijd
De lezingen van vandaag roepen ons op om geloof niet te reduceren tot uiterlijk vertoon of tot het strikt naleven van regels, maar om het nederig gestalte te geven in dienstbaarheid. Jesaja spoort ons aan om met het kwaad te breken en actief het goede na te streven door zorg te dragen voor kwetsbare mensen. Jezus bekritiseert scherp het gedrag van hen die zichzelf belangrijker achten dan anderen, en leert ons dat ware grootheid schuilt in nederige dienstbaarheid.
Uit de profeet Jesaja 1, 10 + 16-20
Jesaja veroordeelt schijnvroomheid en vraagt om echte bekering in rechtvaardigheid, mededogen en trouw aan God.
Hoor de woorden van de Heer, leiders van Sodom, geef gehoor aan het onderricht van onze God, volk van Gomorra.
‘Was je, reinig je, maak een eind aan je misdaden, Ik kan ze niet meer zien. Breek met het kwaad en leer goed te doen. Zoek het recht, houd tirannen in toom, kom op voor wezen, sta weduwen bij.
De Heer zegt: Laten we zien wie er in zijn recht staat. Al zijn je zonden rood als scharlaken, ze worden wit als sneeuw, al zijn ze rood als purper, ze worden wit als wol.
Als je weer naar Mij wilt luisteren, zal het beste van het land je ten deel vallen. Als je koppig bent en niet wilt luisteren, zul je vallen door het zwaard.’
De Heer heeft gesproken.
Tussenzang: Ps 50, 8-9 + 16bc-17 + 21 + 23
Refr.: Wie rechte wegen gaat, die vindt het heil bij God.
Ik klaag je niet aan om je offers,
nooit dooft voor Mij het offervuur.
Maar de stier uit je stal heb Ik niet nodig,
noch de bokken uit je kooien.
Wat baat het dat je mijn geboden opzegt
en mijn verbond in de mond neemt?
Je haat het als Ik je terechtwijs,
mijn woorden schuif je terzijde.
Zou Ik dan zwijgen bij wat je doet,
je denkt toch niet dat Ik ben als jij?
Ik klaag je aan,
Ik som je wandaden op.
Wie een dankoffer brengt,
geeft Mij alle eer,
wie zo zijn weg gaat,
zal zien dat God redt.
Vers voor het evangelie (Ez 18, 31a)
Breek met het zondige leven
dat jullie hebben geleid, zegt de Heer,
en vernieuw je hart en je geest.
Uit het evangelie volgens Matteüs 23, 1-12
Jezus hekelt het gedrag van schriftgeleerden en farizeeën, omdat zij anderen zware lasten opleggen die zij zelf niet dragen, en enkel gericht zijn op uiterlijk aanzien. Hij leert dat ware grootheid zich niet toont in eer en aanzien, maar juist in nederige dienstbaarheid aan elkaar.
Jezus richtte zich tot de menigte en tot zijn leerlingen en zei:
‘De schriftgeleerden en de farizeeën hebben plaatsgenomen op de stoel van Mozes. Houd je dus aan alles wat ze jullie zeggen en handel daarnaar; maar handel niet naar hun daden, want ze doen zelf niet wat ze jullie voorhouden. Ze bundelen alle voorschriften tot een zware last en leggen die de mensen op de schouders, terwijl ze zelf geen vinger uitsteken om die te verlichten. Al hun daden zijn erop gericht om door de mensen gezien te worden. Ze verbreden immers hun gebedsriemen en maken de kwastjes aan hun kleren langer, ze verlangen een ereplaats bij feestmaaltijden en in synagogen, en hechten eraan op het marktplein eerbiedig begroet te worden en door de mensen rabbi genoemd te worden.
Jullie moeten je niet rabbi laten noemen, want jullie hebben maar één meester, en jullie zijn elkaars broeders en zusters. En noem niemand op aarde vader, want jullie hebben maar één vader, de Vader in de hemel. Laat je ook geen leraar noemen, want jullie hebben maar één leraar, de messias. De belangrijkste onder jullie zal jullie dienaar zijn. Wie zichzelf verhoogt zal worden vernederd, en wie zichzelf vernedert zal worden verhoogd.’
Van Woord naar leven
NIET BOVEN MAAR NAAST ELKAAR
(Bij Mt 23, 1-12)
Iedereen die binnen de Kerk bijdraagt aan het doorgeven en uitdragen van het geloof, heeft ook de verantwoordelijkheid om dit geloof praktisch te belichamen. Zij zijn geroepen tot een nederige dienstbaarheid aan God, die zich vertaalt in dienstbaarheid aan mensen, zichtbaar in solidariteit, aandacht en zorg voor hen die kwetsbaar zijn.
Deze dienstbaarheid staat in scherp contrast met de houding die Jezus fel bekritiseerde bij veel farizeeën en schriftgeleerden van zijn tijd. Jezus hekelde hun schijnheiligheid, uiterlijk vertoon en streven naar aanzien. Hij zag hoe zij het geloof beperkten tot regels en rituelen, terwijl hun hart gesloten bleef voor werkelijke liefde en mededogen.
Het is een waarschuwing voor alle tijden, ook voor vandaag. Paus Franciscus heeft zich in het recente verleden meermaals krachtig uitgesproken tegen klerikalisme, machtsmisbruik en uiterlijk vertoon binnen de Kerk. Hij roept bisschoppen, priesters, diakens, religieuzen, pastorale werkers en allen die een dienst dragen binnen de Kerk voortdurend op tot een geloof dat werkelijk geleefd wordt vanuit nederigheid en dienstbaarheid aan mensen. Elke vorm van hypocrisie is daarbij uit den boze.
Maar laten we niet te snel denken dat dit alleen geldt voor wie binnen de Kerk een leidinggevende functie heeft. Als gelovigen dragen we allemaal de opdracht om het geloof te belichamen en uit te dragen, ieder vanuit z’n eigen roeping. We zijn geroepen om het geloof gestalte te geven in onze gezinnen, op het werk, in de samenleving en overal waar we komen. Juist in het gewone, dagelijkse leven wordt het geloof zichtbaar wanneer we vanuit liefde en medemenselijkheid dienstbaar zijn aan anderen. Zo getuigen we met ons leven van de boodschap van Jezus, die ons vandaag voorhoudt: ‘Wie zichzelf verhoogt zal worden vernederd, en wie zichzelf vernedert zal worden verhoogd.’ Vertaald betekent dat: Wie zichzelf belangrijker acht dan anderen, zal uiteindelijk klein blijken; wie daarentegen nederig en dienstbaar leeft, zal werkelijk groot zijn in de ogen van God.
Laten we bidden
Heer,
leer ons nederig en dienstbaar te zijn,
zonder uiterlijk vertoon,
met een hart vol mededogen.
Help ons te leven wat we geloven,
opdat uw liefde zichtbaar wordt
in het gewone van elke dag.
Groeiend in U.
Amen.
Geliefde mensen, laten we elkaar nabij zijn in evangelische eenvoud. Niet vanuit de hoogte, maar naast elkaar, als echte broeders en zusters.
Een mooie dinsdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Voel je diep vanbinnen ook weleens de neiging om je boven de ander te plaatsen? Soms gebeurt dit subtiel, maar is het toch reëel aanwezig. Het is waardevol om jezelf af te vragen wat hiervan de oorzaak zou kunnen zijn. Kun je je voorstellen dat ‘afdalen’ een weg naar innerlijke groei is? Ga eens bewust naast de ander staan, niet als meerdere, maar als gelijke, om sámen vanuit een nederig hart de weg van het leven te gaan.
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Cyrillus van Jeruzalem († 386)
Cyrillus van Jeruzalem, Palestina; bisschop & kerkvader
Cyrillus was afkomstig uit Jeruzalem waar hij rond 315 geboren moet zijn. Hij werd in 345 priester gewijd, en ontving in 348 uit handen van metropoliet Acacius van Cesarea de wijding tot bisschop van Jeruzalem. Acacius sympathiseerde met de arianen*.
Het duurde dus niet lang of Cyrillus, die de leer van Nicea was toegedaan, kwam met hem in botsing. Tot drie keer toe werd Cyrillus verbannen: in 357 en 360 door toedoen van een bisschoppensynode die voornamelijk uit ariaanse aanhangers bestond. Na zijn terugkeer in 362 stelde keizer Julianus de Afvallige (361-363) pogingen in het werk om de Joodse tempel weer op te bouwen; dit alleen maar om de door hem gehate christenen dwars te zitten.
Zijn derde verbanning, in 367, vond plaats op last van de ariaanse keizer Valens (364-378) zelf. Deze periode zou elf jaar duren; hij kon pas op zijn zetel terugkeren na de dood van de keizer. In 381 nam hij deel aan het Oecumenische Concilie van Constantinopel waar alle besluiten en stellingnames van Nicea werden bekrachtigd.
Van hem is een serie catechesen bewaard gebleven die hij gedurende de vasten en de paastijd van 348 (of 350) gehouden moet hebben in de door keizer Constantijn († 337; feest 21 mei) gebouwde Heilige-Grafkerk. Ze vormen de geloofsuitleg zoals ze werden gepresenteerd aan doopleerlingen die met Pasen zouden worden gedoopt. Ze zijn niet alleen van historisch, maar ook van theologisch belang.
Paus Leo XIII (1903) verleende hem de titel van kerkleraar.
* De leer der Arianen gaat terug op de priester Aríus uit Egypte († 336). De aanhangers ervan konden niet geloven, dat Jezus de Zoon van God genoemd kon worden. Hij was een bijzonder mens geweest, maar Zoon van God…? Zij kunnen zich niet voorstellen dat God mens kan worden.
Zij zeggen: “Het goddelijke en het menselijke: die twee passen niet bij elkaar. Het is óf het één óf het ander. Een mens kan nu eenmaal niet uit God voortkomen. Mensen kunnen door God worden gemààkt, zoals een houtsnijder beeldjes maakt. Net zomin als houten beeldjes uit een beeldhouwer worden geboren, net zomin kan een mens uit God voortkomen.”
Deze leer werd reeds op het Concilie van Nicea, dat onder leiding stond van keizer Constantijn de Grote (325), officieel als ketterij bestempeld.
Maar de ruzie tussen deze dwaalleer en de ware leer heeft honderden jaren geduurd en talloze slachtoffers geëist.
Bron: Heiligen.net
Cyrillus van Jeruzalem
Van Woord naar leven
NIET BOVEN MAAR NAAST ELKAAR
(Bij Mt 23, 1-12)
Iedereen die binnen de Kerk bijdraagt aan het doorgeven en uitdragen van het geloof, heeft ook de verantwoordelijkheid om dit geloof praktisch te belichamen. Zij zijn geroepen tot een nederige dienstbaarheid aan God, die zich vertaalt in dienstbaarheid aan mensen, zichtbaar in solidariteit, aandacht en zorg voor hen die kwetsbaar zijn.
Deze dienstbaarheid staat in scherp contrast met de houding die Jezus fel bekritiseerde bij veel farizeeën en schriftgeleerden van zijn tijd. Jezus hekelde hun schijnheiligheid, uiterlijk vertoon en streven naar aanzien. Hij zag hoe zij het geloof beperkten tot regels en rituelen, terwijl hun hart gesloten bleef voor werkelijke liefde en mededogen.
Het is een waarschuwing voor alle tijden, ook voor vandaag. Paus Franciscus heeft zich in het recente verleden meermaals krachtig uitgesproken tegen klerikalisme, machtsmisbruik en uiterlijk vertoon binnen de Kerk. Hij roept bisschoppen, priesters, diakens, religieuzen, pastorale werkers en allen die een dienst dragen binnen de Kerk voortdurend op tot een geloof dat werkelijk geleefd wordt vanuit nederigheid en dienstbaarheid aan mensen. Elke vorm van hypocrisie is daarbij uit den boze.
Maar laten we niet te snel denken dat dit alleen geldt voor wie binnen de Kerk een leidinggevende functie heeft. Als gelovigen dragen we allemaal de opdracht om het geloof te belichamen en uit te dragen, ieder vanuit z’n eigen roeping. We zijn geroepen om het geloof gestalte te geven in onze gezinnen, op het werk, in de samenleving en overal waar we komen. Juist in het gewone, dagelijkse leven wordt het geloof zichtbaar wanneer we vanuit liefde en medemenselijkheid dienstbaar zijn aan anderen. Zo getuigen we met ons leven van de boodschap van Jezus, die ons vandaag voorhoudt: ‘Wie zichzelf verhoogt zal worden vernederd, en wie zichzelf vernedert zal worden verhoogd.’ Vertaald betekent dat: Wie zichzelf belangrijker acht dan anderen, zal uiteindelijk klein blijken; wie daarentegen nederig en dienstbaar leeft, zal werkelijk groot zijn in de ogen van God.
Laten we bidden
Heer,
leer ons nederig en dienstbaar te zijn,
zonder uiterlijk vertoon,
met een hart vol mededogen.
Help ons te leven wat we geloven,
opdat uw liefde zichtbaar wordt
in het gewone van elke dag.
Groeiend in U.
Amen.
Geliefde mensen, laten we elkaar nabij zijn in evangelische eenvoud. Niet vanuit de hoogte, maar naast elkaar, als echte broeders en zusters.
Een mooie dinsdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Voel je diep vanbinnen ook weleens de neiging om je boven de ander te plaatsen? Soms gebeurt dit subtiel, maar is het toch reëel aanwezig. Het is waardevol om jezelf af te vragen wat hiervan de oorzaak zou kunnen zijn. Kun je je voorstellen dat ‘afdalen’ een weg naar innerlijke groei is? Ga eens bewust naast de ander staan, niet als meerdere, maar als gelijke, om sámen vanuit een nederig hart de weg van het leven te gaan.
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.