vrijdag in week 1 door het jaar
In de brief aan de Hebreeën worden we vandaag uitgenodigd om de rust van God binnen te gaan. Het Evangelie laat zien hoe Jezus deze rust en bevrijding concreet maakt in het leven van een verlamde man. Door het geloof en de hulp van zijn vrienden ontvangt de man niet alleen lichamelijke genezing, maar ook vergeving van zijn zonden, een diepere heling van zijn ziel. Beide lezingen herinneren ons eraan dat God ons uitnodigt om ons leven volledig op Hem te richten.
In ‘Van Woord naar leven’ gaan we dieper in op het belang van rust vinden in God, waartoe de eerste lezing van vandaag ons oproept.
Uit de brief van Paulus aan de Hebreeën 4, 1-5 + 11
Deze lezing gaat over de belofte van Gods rust, die toegankelijk is voor iedereen die in geloof leeft. Dit in tegenstelling voor de gevolgen van ongeloof, waardoor men deze rust misloopt.
Broeders en zusters,
aangezien de belofte om Gods rust binnen te gaan nog steeds van kracht is, moeten we ervoor waken dat iemand van u ook maar de schijn wekt achter te blijven. Want ook aan ons is het goede nieuws verkondigd, net als aan hen; maar het verkondigde woord baatte hun niet, omdat zij het – anders dan wie het aannamen – niet geloofden.
Omdat wij echter geloven, gaan we de rust binnen waarvan Hij gezegd heeft: ‘In mijn toorn heb Ik gezworen: “Nooit zullen ze mijn rust binnengaan”’ – hoewel zijn werk al met de grondvesting van de wereld voltooid was.
Over de zevende dag heeft Hij immers ergens gezegd: ‘En op de zevende dag rustte God van al zijn werk,’ hier echter: ‘Nooit zullen ze mijn rust binnengaan.’ Laten we dus alles op alles zetten om die rust binnen te gaan, opdat niemand dit voorbeeld van ongehoorzaamheid volgt en te gronde gaat.
Tussenzang: Psalm 78, 3-7
Refr.: Laten wij nooit vergeten wat God heeft gedaan.
Wij hebben het gehoord, wij weten het,
onze ouders hebben het ons verteld.
Wij willen het onze kinderen niet onthouden.
Wij zullen aan het komend geslacht vertellen
van de roemrijke, krachtige daden van de Heer,
van de wonderen die Hij heeft gedaan.
Hij stelde een richtlijn vast voor Jakob
en kondigde in Israël een wet af.
Onze voorouders gaf Hij de opdracht
die aan hun kinderen te leren.
Zo zou het volgende geslacht ervan weten,
en zij die nog geboren moesten worden
zouden het weer aan hun kinderen vertellen.
Dan zouden zij op God vertrouwen,
Gods grote daden niet vergeten
en zich richten naar zijn geboden.
Vers voor het evangelie (Ps 95, 7c + 8a)
Alleluia.
Luister vandaag naar de stem van de Heer
en wees niet halsstarrig.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Marcus 2, 1-12
Dit evangelie van vandaag laat ons zien hoe Jezus niet alleen lichamelijke genezing brengt, maar ook de diepere nood van vergeving van zonden aanpakt. Door het geloof van de mensen om Hem heen openbaart Hij zijn goddelijke macht en roept Hij op tot lof en verwondering over Gods werk.
Toen Jezus enkele dagen later terugkwam in Kafarnaüm, werd het bekend dat Hij weer thuis was. Er stroomden zo veel mensen toe dat er zelfs voor de deur geen plaats meer was, en Hij verkondigde hun Gods boodschap.
Er werd ook een verlamde naar Hem toe gebracht, die door vier mensen gedragen werd. Omdat ze door de menigte niet bij Jezus konden komen, haalden ze een stuk van het dak weg boven de plaats waar Hij was. En toen ze een opening hadden gemaakt, lieten ze de verlamde op zijn slaapmat naar beneden zakken.
Toen Jezus hun geloof zag, zei Hij tegen de verlamde: ‘Mijn kind, uw zonden zijn u vergeven.’
Er zaten ook een paar schriftgeleerden tussen de mensen, en die dachten bij zichzelf: Hoe durft Hij dat te zeggen? Hij slaat godslasterlijke taal uit! Wie kan zonden vergeven dan God alleen?
Jezus wist meteen wat ze dachten en dus zei Hij: ‘Waarom denkt u zoiets? Wat is gemakkelijker, tegen een verlamde zeggen: “Uw zonden zijn u vergeven” of: “Sta op, pak uw mat en loop”? Ik zal u laten zien dat de Mensenzoon volmacht heeft om op aarde zonden te vergeven.’
Toen zei Hij tegen de verlamde: ‘Ik zeg u, sta op, pak uw mat en ga naar huis.’
Meteen stond hij op, pakte zijn mat en ging weg. Alle mensen zagen het; ze stonden versteld en loofden God. ‘Zoiets hebben we nog nooit gezien,’ zeiden ze.
Van Woord naar leven
ONRUSTIG IS ONS HART, TOT HET RUST VINDT IN U (Augustinus)
(Bij Hebr 4, 1-5 + 11)
In de brief aan de Hebreeën worden we uitgenodigd om binnen te gaan in Gods rust. Dit vraagt om een houding van waakzaamheid, zoals de schrijver benadrukt. Het gaat erom dat we innerlijk alert blijven en ons niet laten meeslepen door de zorgen en de drukte van het dagelijks bestaan. Deze zaken kunnen ons zeer onrustig maken en ons afhouden van de vrede die God wil schenken.
Daarnaast kunnen we ook worstelen met een andere vorm van onrust: een innerlijke onrust die voortkomt uit ons zoeken naar God. Het kan lijken alsof we Hem niet vinden, en dit kan een zekere religieuze stress veroorzaken. Het verlangen naar zijn aanwezigheid en vrede is zó sterk, dat het ons onrustig maakt.
Deze onrust kan leiden tot een soort innerlijke paniek. Op zich is dat niet erg, tenminste niet wanneer we toelaten dat deze ‘paniek’ ons zuivert en ons leidt tot waarachtig gebed. Religieuze onrust is niet iets om te vrezen. Het is zeker geen werk van de duivel; integendeel. Het is de Geest die ons in deze innerlijke storm uitnodigt om ons bidden aan Hem over te laten. Wanneer we ons toevertrouwen aan het gebed van de Geest in ons, ontvangen we de gave van het ‘zijn in God’, van het ‘rusten in zijn rust’.
Zie dit niet als iets dat losstaat van je dagelijks leven. Het is er juist ten diepste mee verbonden; het is erin gegrond. En ook al is er de realiteit van tijdsindeling tussen ons expliciet gebed en ons actieve leven, het gaat om een diepe innigheid tussen jou en de Heer. Vanuit die innigheid zal Hij je meenemen naar ongekende hoogten van liefde die je in de realiteit van je dagelijks bestaan mag beleven en doorgeven aan ieder die je ontmoet.
Laat dit een uitnodiging zijn om je weg ‘in God’ te bewandelen. Vlij je tegen Hem aan in je gebed, zonder woorden, in diepe liefde. Wees niet bang om op deze wijze lang met Hem samen te zijn. Je zult een innerlijke rust ontvangen, een onwankelbaar anker voor je ziel. Vanuit deze innigheid zul je beminnen; ieder beminnen. Als een feest.
Laten we bidden
Goede God,
onrustig is ons hart,
tot het rust vindt in U.
Beziel ons met uw Heilige Geest,
leid ons van binnenuit
doorheen alle stormen van onrust
om vrede te vinden in U.
Mogen we in deze vrede blijven
zoals U, in uw Zoon, in ons blijft.
Om zo, vanuit U, ieder te beminnen.
In Jezus’ naam.
Amen.
Geliefde mensen, kruip in God, vind rust in Hem. En bemin.
Een toegewijde vrijdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Ben je bereid de stilte in je gebedstijd te omarmen als een heilige bedding, waarin de Geest je draagt en binnenleidt in een innige verbondenheid met de Heer?
Koester de stilte. Laat de Geest je tot rust brengen in Gods liefde. En bemin.
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Antonius Abt († ca 360)
De Koptische kluizenaar Antonius (ca. 250 – 356/360) wordt in de gehele Kerk vereerd als de vader van het christelijke monnikendom. Hij wordt beschouwd als de eerste abt.
Woestijn van Egypte
Antonius werd omstreeks het jaar 250 geboren in Midden-Egypte uit rijke ouders. Na hun dood las Antonius een tekst in het Matteüs-evangelie waar Jezus zegt: ‘Wilt u volmaakt zijn, ga dan naar huis, verkoop wat u bezit en geef het aan de armen; en daarmee zult u een schat in de hemel bezitten. Kom vervolgens terug om Mij te volgen’ (Mt. 19,21). Deze woorden veranderden het leven van de 20-jarige Antonius. Hij gaf zijn bezittingen aan de armen en trok zich in volkomen eenzaamheid terug aan de rand van de woestijn. Daar verbleef hij twintig jaar in gebed, vasten en boetedoening en vocht hij tegen de verlokkingen van de Satan.
Religieuze gemeenschap
Met zijn radicale leefwijze trok Antonius vele bezoekers. Steeds meer mannen raakten zo onder de indruk van zijn wijsheid dat ze zijn voorbeeld wilden navolgen. Zij vestigden zich in zijn nabijheid en smeekten hem om geestelijke leiding. Aanvankelijk weigerde hij dat, maar gaf uiteindelijk zijn eenzaamheid op en vormde hij samen met zijn volgelingen een religieuze gemeenschap.
Athanasius
Tijdens de christenvervolging onder keizer Maximinus Daza (311) verliet Antonius zijn communiteit en ging hij naar Alexandrië om daar de gevangenen en veroordeelden en hun familieleden bij te staan. Op verzoek van de heilige bisschop Athanasius van Alexandrië streed hij er ook tegen het arianisme, de dwaalleer die de goddelijkheid van Christus loochende. Sint Athanasius zou later het leven van Antonius beschrijven (Vita Antonii).
Berg Kolzim
Na zijn terugkeer tot het monnikenbestaan besloot Antonius verder de woestijn in te trekken. Op de berg Kolzim bracht hij de laatste jaren van zijn leven in volstrekte afzondering door. Antonius stierf eind jaren vijftig van de 4de eeuw op zeer hoge leeftijd.
Verering
Antonius werd een van de grootste volksheiligen in zowel de kerk van het Oosten als die van het Westen. In Europa werd hij geprezen als machtige beschermer tegen allerlei onheil. Zo werd hij veelvuldig aangeroepen tegen veeziektes, met name die van varkens, hoewel dit dier in geen antieke levensbeschrijving van Antonius voorkomt. In een middeleeuwse legende echter zou hij door de duivel, die de gedaante van een varken had aangenomen, in bekoring zijn gebracht. Ook werd Antonius aangeroepen tegen de vergiftigingsziekte ergotisme, dat vroeger Sint-Antoniusvuur werd genoemd.
Iconografie
Antonius Abt wordt vaak voorgesteld als een monnik, getooid met een mus en een staf met daarop een tau-kruis. Meestal draagt hij in zijn rechterhand een getijdenboek. Aan zijn voeten staat vaak een varken of een smekende gelovige met een vlammende hand. Het varken is een zinnebeeld voor onreinheid en de bekoring tot wellust, de vlammende hand voor ziekte ergotisme. Deze attributen verwijzen naar Antonius’ strijd tegen het kwaad.
Feestdag
In de Rooms-Katholieke Kerk en de Orthodoxe Kerken wordt Antonius Abt in de liturgie herdacht op 17 januari. In de meeste katholieke streken van Europa kwamen en komen op die dag boeren bijeen om hun vee te laten zegenen en onder bescherming van Antonius te stellen. In de Middeleeuwen mochten de Sint-Antoniusgilden op 17 januari varkens overal in de steden, zelfs in Amsterdam, vrij naar voedsel laten zoeken.
Koptische Kerk
De gedachtenis in de Koptische Kerk heet ‘Het Vertrek van Sint Antonius de Grote’ en wordt gehouden op de 22ste van de Koptische maand tobi. Tobi (ook wel tubah of tybi genoemd) is de vijfde van de dertien maanden van de Koptische kalender en ligt tussen 9 januari en 7 februari van de Gregoriaanse kalender.
Bron: KRO-NCRV
Antonius Abt
Van Woord naar leven
ONRUSTIG IS ONS HART, TOT HET RUST VINDT IN U (Augustinus)
(Bij Hebr 4, 1-5 + 11)
In de brief aan de Hebreeën worden we uitgenodigd om binnen te gaan in Gods rust. Dit vraagt om een houding van waakzaamheid, zoals de schrijver benadrukt. Het gaat erom dat we innerlijk alert blijven en ons niet laten meeslepen door de zorgen en de drukte van het dagelijks bestaan. Deze zaken kunnen ons zeer onrustig maken en ons afhouden van de vrede die God wil schenken.
Daarnaast kunnen we ook worstelen met een andere vorm van onrust: een innerlijke onrust die voortkomt uit ons zoeken naar God. Het kan lijken alsof we Hem niet vinden, en dit kan een zekere religieuze stress veroorzaken. Het verlangen naar zijn aanwezigheid en vrede is zó sterk, dat het ons onrustig maakt.
Deze onrust kan leiden tot een soort innerlijke paniek. Op zich is dat niet erg, tenminste niet wanneer we toelaten dat deze ‘paniek’ ons zuivert en ons leidt tot waarachtig gebed. Religieuze onrust is niet iets om te vrezen. Het is zeker geen werk van de duivel; integendeel. Het is de Geest die ons in deze innerlijke storm uitnodigt om ons bidden aan Hem over te laten. Wanneer we ons toevertrouwen aan het gebed van de Geest in ons, ontvangen we de gave van het ‘zijn in God’, van het ‘rusten in zijn rust’.
Zie dit niet als iets dat losstaat van je dagelijks leven. Het is er juist ten diepste mee verbonden; het is erin gegrond. En ook al is er de realiteit van tijdsindeling tussen ons expliciet gebed en ons actieve leven, het gaat om een diepe innigheid tussen jou en de Heer. Vanuit die innigheid zal Hij je meenemen naar ongekende hoogten van liefde die je in de realiteit van je dagelijks bestaan mag beleven en doorgeven aan ieder die je ontmoet.
Laat dit een uitnodiging zijn om je weg ‘in God’ te bewandelen. Vlij je tegen Hem aan in je gebed, zonder woorden, in diepe liefde. Wees niet bang om op deze wijze lang met Hem samen te zijn. Je zult een innerlijke rust ontvangen, een onwankelbaar anker voor je ziel. Vanuit deze innigheid zul je beminnen; ieder beminnen. Als een feest.
Laten we bidden
Goede God,
onrustig is ons hart,
tot het rust vindt in U.
Beziel ons met uw Heilige Geest,
leid ons van binnenuit
doorheen alle stormen van onrust
om vrede te vinden in U.
Mogen we in deze vrede blijven
zoals U, in uw Zoon, in ons blijft.
Om zo, vanuit U, ieder te beminnen.
In Jezus’ naam.
Amen.
Geliefde mensen, kruip in God, vind rust in Hem. En bemin.
Een toegewijde vrijdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Ben je bereid de stilte in je gebedstijd te omarmen als een heilige bedding, waarin de Geest je draagt en binnenleidt in een innige verbondenheid met de Heer?
Koester de stilte. Laat de Geest je tot rust brengen in Gods liefde. En bemin.
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.