21 nov – Maria-Opdracht
Gedachtenis – eigen lezingen
Vandaag vieren we de gedachtenis van Maria-Opdracht, waarbij we gedenken hoe Maria door haar ouders werd toegewijd aan God in de tempel. Dit feest onderstreept de vreugdevolle nabijheid van God, zoals Zacharia het vandaag verkondigt: Hij komt te midden van zijn volk wonen en roept allen tot zijn heilig verbond. In het evangelie legt Jezus uit dat wie de wil van de Vader doet, opgenomen wordt in een diepere verbondenheid met Hem en zijn gemeenschap van liefde. Maria’s leven wordt een teken van deze roeping: haar toewijding groeit uit tot een leven dat volledig afgestemd is op Gods plan. Zo worden ook wij uitgenodigd ons deel te weten van Gods geloofsfamilie, gedragen door zijn aanwezigheid.
Uit de profeet Zacharia 2, 14-17
Deze lezing benadrukt de vreugdevolle belofte van Gods nabijheid en zijn blijvende aanwezigheid te midden van zijn volk, waarbij ook andere volken worden opgenomen in zijn verbond. Het roept op tot eerbiedige stilte, omdat God zelf handelt en zijn heilige plan voltrekt.
‘Jubel, Sion, en verheug je, want Ik kom in jouw midden wonen – spreekt de Heer. Er komt een tijd dat vele volken zich met de Heer zullen verbinden. Zij zullen mijn volk zijn, en in jouw midden zal Ik wonen.’
Dan zul je inzien dat de Heer van de hemelse machten mij naar je gezonden heeft. Op heilige grond zal de Heer het volk van Juda tot zijn bezit maken en opnieuw zal Hij Jeruzalem uitverkiezen. Wees stil voor de Heer, al wat leeft, want Hij komt uit zijn heilige woning naar buiten.
Tussenzang: Lc 1, 46-55
Refr.: Mijn hart juicht om God, mijn redder!
Mijn ziel prijst en looft de Heer,
mijn hart juicht om God, mijn redder:
Hij heeft oog gehad voor mij, zijn minste dienares.
Alle geslachten zullen mij voortaan gelukkig prijzen,
ja, grote dingen heeft de Machtige voor mij gedaan,
heilig is zijn Naam.
Barmhartig is Hij, van geslacht op geslacht,
voor al wie Hem vereert.
Hij toont zijn macht en de kracht van zijn arm
en drijft uiteen wie zich verheven wanen.
Heersers stoot Hij van hun troon
en wie gering is geeft Hij aanzien.
Wie honger heeft overlaadt Hij met gaven,
maar rijken stuurt Hij weg met lege handen.
Hij trekt zich het lot aan van Israël, zijn dienaar,
zoals Hij aan onze voorouders heeft beloofd:
Hij herinnert zich zijn barmhartigheid
jegens Abraham en zijn nageslacht,
tot in eeuwigheid.
Vers voor het evangelie (Lc 11, 28)
Alleluia.
Gelukkig zijn zij
die naar het woord van God luisteren
en ernaar leven.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Matteüs 12, 46-50
Jezus leert dat ware familie niet gebaseerd is op bloedbanden, maar op het vervullen van Gods wil. Hij nodigt zijn volgelingen uit tot een diepere verbondenheid, waarin gehoorzaamheid aan de Vader hen tot een spirituele familie maakt.
Terwijl Jezus nog met de mensen in gesprek was, dienden zich buiten zijn moeder en zijn broers aan, omdat ze Hem wilden spreken.
Iemand zei tegen Hem: ‘Uw moeder en uw broers staan buiten, ze willen U spreken.’
Hij antwoordde: ‘Wie is mijn moeder en wie zijn mijn broers?’
Hij maakte een gebaar naar zijn leerlingen en zei: ‘Dat zijn mijn moeder en mijn broers. Want ieder die de wil van mijn Vader in de hemel doet, is mijn broer en mijn zus en mijn moeder.’
Van Woord naar leven
TOEGEWIJD LEVEN
(bij de gedachtenis van Maria-Opdracht, en bij Mt 12, 46-50)
Vandaag vieren we de gedachtenis van Maria-Opdracht, ook wel bekend als de ‘Maria Presentatie’. Dit feest vindt zijn oorsprong in het apocriefe Proto-evangelie van Jakobus, waarin wordt beschreven hoe Maria als jong meisje aan God wordt toegewijd. Deze toewijding benadrukt hoe belangrijk het is dat ouders hun kinderen aan God ‘schenken’. Zo deden de ouders van Maria dit voor haar, en later deden Maria en Jozef hetzelfde met Jezus (de Opdracht van de Heer in de tempel). Het was een gangbare traditie in de Joodse gemeenschap waarmee miljoenen mensen hun kinderen hebben toegewijd aan Jahwe-God. Na het scharnierpunt in de geschiedenis van Jezus’ leven op aarde heeft de Katholieke Kerk deze traditie overgenomen in de vorm van het sacrament van het doopsel. Ook hier staat de toewijding aan God centraal, met de hoop dat het kind de weg mag vinden die God met hem of haar wil gaan.
Het toewijden van een kind aan God is echter geen garantie dat het ook werkelijk Gods weg zal gaan. Het vraagt om meer: een biddende gemeenschap die het kind omringt én een gezonde en doorleefde geloofsopvoeding waarbij het kind leert zich toe te vertrouwen aan God. De doop zal voor het kind, gedurende zijn of haar hele leven, een geestelijke bedding blijven waarin het zich kan toevertrouwen aan de genadevolle gloed van de Heilige Geest, die hem of haar van binnenuit zal doen groeien in het leven van de Heer.
In het evangelie dat vandaag wordt gelezen, staat gehoor geven aan het Woord van God centraal. Wie luistert en leeft naar het Woord, komt niet alleen dichter bij God, hij geeft niet enkel gehoor aan Gods wil, maar vormt ook samen met anderen een geestelijke familie die verder reikt dan bloedbanden. Samen het evangelie naleven maakt ons werkelijk tot broers, zussen, moeders en vaders van elkaar. Het is een feest van gemeenschap, liefde, zorg en toewijding. Het is het feest van de Kerk.
Vanuit dit feest mogen wij verkondigend in de wereld staan, in gebed, daad en woord – in die volgorde. Dagelijks mogen we de wereld in gebed neerleggen in de schoot van de Vader. Dagelijks mogen we Gods liefde daadwerkelijk belichamen. Niet half of lauw, en zeker niet voor de schijn, maar ten volle en oprecht, vanuit onze overgave aan de Heer die ons bewoont. Daarnaast zijn ook onze woorden van belang. Niet door anderen te overladen met Bijbelcitaten, maar door eerlijk en ons toevertrouwend aan God het gesprek aan te gaan, zodat Hij door ons heen kan spreken. Dat vraagt om wijsheid en gebed, om de juiste momenten en omstandigheden te herkennen, en om in overgave te kunnen spreken.
Laten we ons spiegelen aan Maria, die in volledige toewijding leefde aan God. Laten we leren van haar beschikbaarheid, haar trouw, en haar ja-woord. Moge zij – zoals paus Francicus het onlangs verwoordde – ons als Moeder bij de hand nemen en ons brengen in de genade van haar Zoon.
Samen met haar mogen wij Christus baren in deze wereld door onze woorden en daden van goedheid.
Laten we bidden
Vader,
moge de Heilige Geest ons ten diepste bezielen,
opdat we vanuit zijn heilige gloed
ons mogen toewijden aan U.
Help ons om in gemeenschap
het Woord te leven,
door uw liefde te belichamen
doorheen gebed, daad en woord.
In Christus, onze Heer.
Amen.
Geliefde mensen, moge – naar het voorbeeld van Maria – onze toewijding aan God ons tot mensen maken die leven naar zijn beeld en gelijkenis.
Een gezegende donderdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Sta eens stil bij je eigen doopsel. Is het iets uit een ver verleden, of kun je het beleven als een bron van genade die niet ophoudt te borrelen? Ben je bereid om dagelijks neer te knielen bij deze bron en je toe te vertrouwen aan de Geest, die je van binnenuit wil binnenvoeren in het leven van de Heer?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Maria-Opdracht
Maria Presentatie is de oude naam voor de Opdracht van de Heilige Maagd Maria in de Tempel van Jeruzalem. Volgens een oude overlevering zou de moeder van Jezus in haar jeugd zijn aangeboden (opgedragen) als tempelmaagd.
Tempelmaagd
Het apocriefe Proto-Evangelie van Jacobus vertelt dat Joachim en Anna hun dochter Maria op driejarige leeftijd aan God opdroegen en haar als tempelmaagd presenteerden in de Tempel van Jeruzalem, het middelpunt van de joodse godsdienst. Daar zou ze tot haar twaalfde jaar de priesters en levieten in hun cultische taken hebben bijgestaan.
Belofte aan God
Volgens het Proto-Evangelie van Jacobus konden Joachim en Anna eigenlijk geen kinderen krijgen. Zij smeekten God om een nakomeling kind en deden Hem de belofte dat zij een eventueel kind weer aan Hem zouden afstaan. Het gebed werd verhoord en Joachim en Anna kwamen hun beloften na en brachten hun dochter naar de tempel.
En de priester ontving haar en nadat hij haar gekust had zegende hij haar met de woorden: “De Heer heeft uw naam groot gemaakt onder alle geslachten. In u zal de Heer in de laatste dagen zijn verlossing aan de kinderen van Israël openbaren.” En hij zette haar op de derde tree van het altaar en de Heer God deed genade op haar neerdalen en zij danste op haar voetjes en het hele huis Israël kreeg haar lief. En haar ouders vertrokken weer, vol verwondering, en zij loofden de almachtige God, omdat het kind zich niet had omgekeerd. En Maria bleef in de tempel van de Heer als een pikkende duif en zij ontving voedsel uit de hand van een engel (hfd 8)*.
Tot haar twaalfde
Toen ze twaalf geworden was, de leeftijd van de menstruatie, moest ze de tempel weer verlaten opdat zij de heilige plaats niet zou verontreinigen. Menstruerende vrouwen waren volgens de joodse wet namelijk cultisch onrein. Het Proto-Evangelie van Jacobus vertelt verder dat Maria nadat ze de tempel had verlaten, werd toevertrouwd aan de zorg van de weduwnaar Jozef.
Liturgische gedachtenis
Hoewel het relaas in het Proto-Evangelie van Jacobus nooit officieel door de Kerk is erkend, viert zij toch jaarlijks de ‘Presentatie van de Heilige Maagd’. In de Romeinse ritus vindt die gedachtenis plaats op 21 november. Daarmee gedenkt de Kerk dat Maria, vervuld van de Heilige Geest, vanaf haar Onbevlekte Ontvangenis geheel aan de Heer was toegewijd. Sinds de achtste eeuw wordt Maria Presentatie in het Oosten gevierd. Later introduceerde geestelijken uit Constantinopel het feest in het Westen. In 1585 plaatste paus Sixtus V de gedachtenis op het Romeinse Calendarium.
* Uit: Apokriefen van het Nieuwe Testament, vertaald, ingeleid en toegelicht door Dr.A.F.J Klijn, Kok, Kampen, ISBN 9024228646
Presentatie van Maria, Milaan, Palazzo Reale
Van Woord naar leven
TOEGEWIJD LEVEN
(bij de gedachtenis van Maria-Opdracht, en bij Mt 12, 46-50)
Vandaag vieren we de gedachtenis van Maria-Opdracht, ook wel bekend als de ‘Maria Presentatie’. Dit feest vindt zijn oorsprong in het apocriefe Proto-evangelie van Jakobus, waarin wordt beschreven hoe Maria als jong meisje aan God wordt toegewijd. Deze toewijding benadrukt hoe belangrijk het is dat ouders hun kinderen aan God ‘schenken’. Zo deden de ouders van Maria dit voor haar, en later deden Maria en Jozef hetzelfde met Jezus (de Opdracht van de Heer in de tempel). Het was een gangbare traditie in de Joodse gemeenschap waarmee miljoenen mensen hun kinderen hebben toegewijd aan Jahwe-God. Na het scharnierpunt in de geschiedenis van Jezus’ leven op aarde heeft de Katholieke Kerk deze traditie overgenomen in de vorm van het sacrament van het doopsel. Ook hier staat de toewijding aan God centraal, met de hoop dat het kind de weg mag vinden die God met hem of haar wil gaan.
Het toewijden van een kind aan God is echter geen garantie dat het ook werkelijk Gods weg zal gaan. Het vraagt om meer: een biddende gemeenschap die het kind omringt én een gezonde en doorleefde geloofsopvoeding waarbij het kind leert zich toe te vertrouwen aan God. De doop zal voor het kind, gedurende zijn of haar hele leven, een geestelijke bedding blijven waarin het zich kan toevertrouwen aan de genadevolle gloed van de Heilige Geest, die hem of haar van binnenuit zal doen groeien in het leven van de Heer.
In het evangelie dat vandaag wordt gelezen, staat gehoor geven aan het Woord van God centraal. Wie luistert en leeft naar het Woord, komt niet alleen dichter bij God, hij geeft niet enkel gehoor aan Gods wil, maar vormt ook samen met anderen een geestelijke familie die verder reikt dan bloedbanden. Samen het evangelie naleven maakt ons werkelijk tot broers, zussen, moeders en vaders van elkaar. Het is een feest van gemeenschap, liefde, zorg en toewijding. Het is het feest van de Kerk.
Vanuit dit feest mogen wij verkondigend in de wereld staan, in gebed, daad en woord – in die volgorde. Dagelijks mogen we de wereld in gebed neerleggen in de schoot van de Vader. Dagelijks mogen we Gods liefde daadwerkelijk belichamen. Niet half of lauw, en zeker niet voor de schijn, maar ten volle en oprecht, vanuit onze overgave aan de Heer die ons bewoont. Daarnaast zijn ook onze woorden van belang. Niet door anderen te overladen met Bijbelcitaten, maar door eerlijk en ons toevertrouwend aan God het gesprek aan te gaan, zodat Hij door ons heen kan spreken. Dat vraagt om wijsheid en gebed, om de juiste momenten en omstandigheden te herkennen, en om in overgave te kunnen spreken.
Laten we ons spiegelen aan Maria, die in volledige toewijding leefde aan God. Laten we leren van haar beschikbaarheid, haar trouw, en haar ja-woord. Moge zij – zoals paus Francicus het onlangs verwoordde – ons als Moeder bij de hand nemen en ons brengen in de genade van haar Zoon.
Samen met haar mogen wij Christus baren in deze wereld door onze woorden en daden van goedheid.
Laten we bidden
Vader,
moge de Heilige Geest ons ten diepste bezielen,
opdat we vanuit zijn heilige gloed
ons mogen toewijden aan U.
Help ons om in gemeenschap
het Woord te leven,
door uw liefde te belichamen
doorheen gebed, daad en woord.
In Christus, onze Heer.
Amen.
Geliefde mensen, moge – naar het voorbeeld van Maria – onze toewijding aan God ons tot mensen maken die leven naar zijn beeld en gelijkenis.
Een gezegende donderdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Sta eens stil bij je eigen doopsel. Is het iets uit een ver verleden, of kun je het beleven als een bron van genade die niet ophoudt te borrelen? Ben je bereid om dagelijks neer te knielen bij deze bron en je toe te vertrouwen aan de Geest, die je van binnenuit wil binnenvoeren in het leven van de Heer?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.