vrijdag in week 16 door het jaar
Uit de profeet Jeremia 3, 14-17
Met het verdwijnen van de Ark van het Verbond na de verwoesting van Jeruzalem, bleek de heilige ruimte voor de eredienst te ontbreken. De profeet Jeremia roept op tot een andere eredienst, namelijk die van het hart. De mensen zullen nu zelf tempels worden van Gods aanwezigheid.
Kom terug, ontrouwe kinderen – spreekt de Heer –, want jullie behoren Mij toe. Ik zal jullie meenemen, uit elke stad één, uit elke familie twee, en jullie naar Sion brengen. Ik zal jullie herders naar mijn hart geven, en die zullen jullie met wijsheid en inzicht weiden. En als jullie in die tijd in aantal toenemen en dit land weer zullen bevolken – spreekt de Heer –, zal niemand meer over de ark van het verbond met de Heer spreken. Die komt in niemands gedachten op, hij wordt niet meer genoemd of gemist, en wordt niet opnieuw gemaakt. In die tijd zal men Jeruzalem Troon van de Heer noemen. Alle volken zullen er samenstromen, ze zullen op de naam van de Heer afkomen en zich niet meer laten leiden door hun koppig en boosaardig hart.
Tussenzang: Jer 31, 10-12ab + 13
Refr.: De Heer zal ons behoeden zoals een herder zijn kudde.
Volken, luister naar de woorden van de Heer,
vertel het verder op de verste eilanden:
Hij die Israël verstrooid heeft,
zal het samenbrengen en het hoeden,
zoals een herder zijn kudde.
Want de Heer verlost het volk van Jakob,
Hij bevrijdt hen uit de hand die sterker was dan zij.
Zij komen juichend naar de Sion,
stralend van vreugde om de gaven van de Heer.
Meisjes dansen vrolijk in het rond,
jongens en grijsaards dansen mee.
Hun rouw verander Ik in vreugde,
Ik troost hen, hun verdriet vergeten zij.
Vers voor het evangelie (Ps 25, 4b-5a)
Alleluia.
Leer mij uw paden te gaan, Heer,
wijs mij de weg
van uw waarheid en onderricht mij.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Matteüs 13, 18-23
Jezus legt zijn leerlingen de parabel van de zaaier uit. Het gaat erom dat iedereen in zijn hart een stukje goede grond bereidt dat ontvankelijk is voor het goede zaad, het woord van God. Tegelijkertijd is het een uitnodiging voor ons om rotsachtige plekken en doornen te ontdekken en op te ruimen.
Jezus sprak tot zijn leerlingen:
‘Hoor en begrijp de gelijkenis van de zaaier:
Bij ieder die het woord van het koninkrijk hoort maar het niet begrijpt, komt hij die het kwaad zelf is om te roven wat in hun hart is gezaaid; dit is het zaad dat op de weg gezaaid is.
Het zaad dat op rotsachtige grond is gezaaid, dat zijn zij die het woord horen en het meteen met vreugde aannemen. Maar doordat het geen wortel schiet in hen, is dat van korte duur. Worden ze vanwege het woord verdrukt of vervolgd, dan komen ze meteen ten val.
Het zaad dat tussen de distels is gezaaid, dat zijn zij die het woord horen, maar bij wie de zorg om het dagelijks bestaan en de verleiding van de rijkdom het woord verstikken, zodat het zonder vrucht blijft.
Het zaad dat in goede grond is gezaaid, dat zijn zij die het woord horen en begrijpen. Zij zijn het die vrucht dragen, deels honderdvoudig, deels zestigvoudig, deels dertigvoudig.’
Van Woord naar leven
OVER HET SCHONE VAN DE DAGELIJKSE SCHRIFTLEZING
(Bij Mat 13, 18-23)
Laten we Gods Woord ontvangen zoals het bedoeld is: het Woord van God; Christus zelf. Dit Woord is niet beperkt tot de Schrift alleen, maar omvat alle momenten dat Christus – het Woord dat mens is geworden – ons aanraakt.
Toch wil ik in deze overweging enkel focussen op het dagelijkse lezing en het biddend overwegen van de Schrift, zoals die ons gegeven wordt vanuit de liturgische kalender.
Moge dit dagelijks Woord, ons door de Kerk geschonken, diep in ons hart doordringen, wortel schieten en tot groei en bloei komen.
Laten we, bij het overdenken van het Woord, dit doen in de gloed van de heilige Geest. Hij is het immers die onze diepste binnenkant in de juiste gesteltenis brengt om het Woord werkelijk in genade te ontvangen en te beluisteren.
Laten we eenvoudig en met diep geloof het Woord ontvangen, alsof God ons heel persoonlijk aanspreekt. Want zo is het: doorheen het Woord spreekt Hij ons – in Christus – aan, niet van buitenaf maar van binnenuit. Doorheen de dagelijkse lezingen neemt Hij ons in genade in zich op, zodat we vanuit zijn Boodschap die mensen mogen worden die God voor ons persoonlijk – en voor de hele Kerk – droomt.
Contempleer het Woord. Lees het en wees stil. Lees het opnieuw en wees opnieuw stil. Koester vooral de stilte, waar de genade zich vaak het meest manifesteert. Omhels het Woord. Eet het – bij wijze van spreken – op. Laat je vinden door het Woord.
En als het Woord schuurt … laat het schuren. Loop er niet van weg. Vraag de Heer wat Hij je wil zeggen. Ook in het schuren is de genade vaak werkzaam.
En neem de tijd ervoor. Lees niet snel en ga niet direct over tot de orde van de dag. Kies bewust voor deze tijd. Zonder je af in een ruimte waar je de stilte en de tijd ten volle kunt benutten.
Lees arm: Leeg, nederig en beschikaar.
Moge het Woord in de goede aarde van je hart neerdalen, wortel schieten en vruchten dragen: Gods vruchten.
Laten we bidden
Help ons, Heer,
om in eenvoud en met diep geloof
uw Woord te overdenken,
als een persoonlijke boodschap van U aan ons
en aan de hele Kerk gegeven.
Mogen we in stilte uw genade ontdekken
en in uw Boodschap groeien
naar het beeld dat U voor ons hebt.
Kom heilige Geest.
Vandaag, en alle dagen van ons leven.
Amen.
Geliefde mensen, mijn wens voor vandaag: vind vreugde, troost en sterkte in het dagelijks overwegen van de lezingen. Moge je de ervaring opdoen dat doorheen de Schrift God je ten diepste omhelst.
Een toegewijde vrijdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Hoe kan ik mijn dagelijkse Schriftlezing verdiepen en het Woord echt laten doordringen in mijn hart en leven?
Hoe kan ik, rekening houdend met mijn levenssituatie, een gemeenschap vormen (bijvoorbeeld binnen mijn gezin, parochie, kennissenkring of buurt) waarin we samen de Schrift overdenken en elkaar ondersteunen in onze geloofsgroei?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Joachim en Anna
Joachim en Anna zijn volgens de katholieke, orthodoxe, anglicaanse traditie de ouders van Maria en dus de grootouders van Jezus. Zij worden voor het eerst genoemd in het proto-evangelie van Jacobus, een van de apocriefe boeken van het Nieuwe Testament. De katholieke Kerk gedenkt beide heiligen op 26 juli, daags na het apostelfeest van Jacobus de Meerdere.
Veertig dagen vasten
Volgens het Proto-Evangelie van Jacobus zou Joachim een vrome en welvarende man zijn uit het Huis van David. Hij was getrouwd met Anna. Zij hadden geen kinderen. Hij zou regelmatig hebben geschonken aan de armen en geofferd in de Tempel. Op zekere dag toog hij opnieuw naar de Tempel om te offeren. De priester evenwel stuurde hem terug omdat “hij geen nageslacht voortgebracht had in Israël”. Hierop zou Joachim zich met zijn kudde hebben teruggetrokken in de woestijn waar hij veertig dagen vastte. Zijn vrouw Anna meende dat Joachim om het leven was gekomen.
Klaagzang van Anna
Terwijl Joachim zich terugtrok in de woestijn, gaf Anna zich over aan geweeklaag nu zij – naar zij dacht – weduwe geworden was, en kinderloos zou sterven. Zij sprak volgens Jacobus de woorden:
Wee mij, wie heeft mij verwekt
en welke schoot heeft mij gebaard?
Want ik ben een vervloeking geworden in de ogen van de kinderen van Israël,
zij hebben mij bespot en uit de tempel van de Heer weggehoond,
Wee mij, met wie ben ik te vergelijken?
Niet ben ik te vergelijken met de vogels des hemels,
want ook de vogels des hemels zijn vruchtbaar voor U, Heer.
Wee mij, met wie ben ik te vergelijken?
Niet ben ik te vergelijken met de dieren van de aarde,
want ook de dieren van de aarde zijn vruchtbaar voor U, Heer.
Wee mij, met wie ben ik te vergelijken?
Niet ben ik te vergelijken met deze wateren,
want ook deze wateren zijn vruchtbaar voor U, Heer.
Wee mij, met wie ben ik te vergelijken?
Niet ben ik te vergelijken met deze aarde,
want ook deze aarde brengt haar vruchten voort in haar seizoen en prijst U, Heer!
Verschijning van engelen
Meteen hierop verscheen een engel aan Anna, die haar zei dat God haar gebeden had verhoord en dat zij een kind ter wereld zou brengen “waarover op heel de bewoonde wereld zal worden gesproken”. Anna beloofde terstond het kind “als gave af te staan aan de Heer, mijn God, en het zal Hem zijn leven lang dienen”. Tezelfder tijd werd ook Joachim door een engel ingelicht over zijn aanstaand vaderschap, waarop hij terugkeerde naar Anna. Negen maanden later werd een meisje geboren dat zij Maria noemden. In de Katholieke Kerk wordt dat gevierd op Maria Geboorte (8 september).
Gouden Poort
Volgens het proto-evangelie van Jacobus keerde Joachim na het visioen van de engel terug naar zijn eigen huis, waar Anna hem in de deuropening opwachtte. Een andere, bekendere, versie wil dat Joachim zich na de openbaring van de engel, en op diens aanwijzingen, vervoegde bij de Gouden Poort van Jeruzalem. Daar zou hij zich verenigd hebben met zijn echtgenote. Deze versie van het verhaal komt voor in de Legenda Aurea (‘Gouden Legenden’), een grote verzameling heiligenlevens die in het begin van de dertiende eeuw werd samengesteld door de dominicaan Jacobus de Voragine. De scene van Joachim en Anna bij de Gouden Poort is door verschillende kunstenaars uitgebeeld, onder wie Giotto.
Maria Presentatie
Als beloofd besloten Joachim en Anna hun enig kind “af te staan aan de Heer”. Toen het meisje drie jaar oud was, brachten zij haar naar de Tempel. De daarop volgende gebeurtenissen, worden door Jacobus als volgt beschreven: En de priester ontving haar en nadat hij haar gekust had zegende hij haar met de woorden: “De Heer heeft uw naam groot gemaakt onder alle geslachten. In u zal de Heer in de laatste dagen zijn verlossing aan de kinderen van Israël openbaren.” En hij zette haar op de derde tree van het altaar en de Heer God deed genade op haar neerdalen en zij danste op haar voetjes en het hele huis Israël kreeg haar lief. En haar ouders vertrokken weer, vol verwondering, en zij loofden de almachtige God, omdat het kind zich niet had omgekeerd. En Maria bleef in de tempel van de Heer als een pikkende duif en zij ontving voedsel uit de hand van een engel. Deze gebeurtenis wordt Maria Presentatie genoemd. De Kerk gedenkt de opdracht van Maria in de Tempel op 21 november.
Drie huwelijken
Op haar twaalfde wordt Maria uitgehuwelijkt aan Jozef, waarna ze de moeder van Jezus zou worden. Hoe het verder gaat met Joachim en Anna vermeldt het proto-evangelie van Jacobus niet. In de Legenda Aurea wordt nog wel allerlei opmerkelijks verhaald over Anna. Zo zou zij, na de dood van Joachim, nog twee keer getrouwd zijn. Eerst met een zekere Kleopas, die de broer was van haar schoonzoon Jozef. Met hem kreeg ze ook een dochter die eveneens Maria werd genoemd. Die zou de moeder worden van onder meer Jacobus de Mindere. Een derde keer trouwde Anna volgens de ‘Gouden Legenden’ met Salome. Uit dit huwelijk kwam weer een dochter voort die ook de naam Maria kreeg. Deze Maria zou trouwen met Zebedeüs en de moeder worden van Jacobus de Meerdere en Johannes de Evangelist.
Sint Anna te Drieën
Aan het einde van de Middeleeuwen werd de devotie tot Sint Anna in het Rijnland en in de Nederlanden bijzonder populair. Dit resulteerde onder meer in een grote hoeveelheid beelden en schilderijen waarop Anna, Maria en Jezus stonden afgebeeld. Vaak zo dat Maria die Jezus op schoot hield, zelf op schoot zat bij haar moeder. Deze beeltenissen worden ‘Sint Anna te Drieën’ genoemd.
Gedachtenis
De Katholieke Kerk gedenkt Joachim en Anna op 26 juli.
Bron: KRO-NCRV
Van Woord naar leven
OVER HET SCHONE VAN DE DAGELIJKSE SCHRIFTLEZING
(Bij Mat 13, 18-23)
Laten we Gods Woord ontvangen zoals het bedoeld is: het Woord van God; Christus zelf. Dit Woord is niet beperkt tot de Schrift alleen, maar omvat alle momenten dat Christus – het Woord dat mens is geworden – ons aanraakt.
Toch wil ik in deze overweging enkel focussen op het dagelijkse lezing en het biddend overwegen van de Schrift, zoals die ons gegeven wordt vanuit de liturgische kalender.
Moge dit dagelijks Woord, ons door de Kerk geschonken, diep in ons hart doordringen, wortel schieten en tot groei en bloei komen.
Laten we, bij het overdenken van het Woord, dit doen in de gloed van de heilige Geest. Hij is het immers die onze diepste binnenkant in de juiste gesteltenis brengt om het Woord werkelijk in genade te ontvangen en te beluisteren.
Laten we eenvoudig en met diep geloof het Woord ontvangen, alsof God ons heel persoonlijk aanspreekt. Want zo is het: doorheen het Woord spreekt Hij ons – in Christus – aan, niet van buitenaf maar van binnenuit. Doorheen de dagelijkse lezingen neemt Hij ons in genade in zich op, zodat we vanuit zijn Boodschap die mensen mogen worden die God voor ons persoonlijk – en voor de hele Kerk – droomt.
Contempleer het Woord. Lees het en wees stil. Lees het opnieuw en wees opnieuw stil. Koester vooral de stilte, waar de genade zich vaak het meest manifesteert. Omhels het Woord. Eet het – bij wijze van spreken – op. Laat je vinden door het Woord.
En als het Woord schuurt … laat het schuren. Loop er niet van weg. Vraag de Heer wat Hij je wil zeggen. Ook in het schuren is de genade vaak werkzaam.
En neem de tijd ervoor. Lees niet snel en ga niet direct over tot de orde van de dag. Kies bewust voor deze tijd. Zonder je af in een ruimte waar je de stilte en de tijd ten volle kunt benutten.
Lees arm: Leeg, nederig en beschikaar.
Moge het Woord in de goede aarde van je hart neerdalen, wortel schieten en vruchten dragen: Gods vruchten.
Laten we bidden
Help ons, Heer,
om in eenvoud en met diep geloof
uw Woord te overdenken,
als een persoonlijke boodschap van U aan ons
en aan de hele Kerk gegeven.
Mogen we in stilte uw genade ontdekken
en in uw Boodschap groeien
naar het beeld dat U voor ons hebt.
Kom heilige Geest.
Vandaag, en alle dagen van ons leven.
Amen.
Geliefde mensen, mijn wens voor vandaag: vind vreugde, troost en sterkte in het dagelijks overwegen van de lezingen. Moge je de ervaring opdoen dat doorheen de Schrift God je ten diepste omhelst.
Een toegewijde vrijdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Hoe kan ik mijn dagelijkse Schriftlezing verdiepen en het Woord echt laten doordringen in mijn hart en leven?
Hoe kan ik, rekening houdend met mijn levenssituatie, een gemeenschap vormen (bijvoorbeeld binnen mijn gezin, parochie, kennissenkring of buurt) waarin we samen de Schrift overdenken en elkaar ondersteunen in onze geloofsgroei?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.