maandag in week 11 door het jaar
Uit het eerste boek Koningen 21, 1-16
Hoewel het verhaal zeer oud is, is het nog steeds actueel: de geschiedenis van koning Achab en de gewone man Nabot. Wanneer deze gewone man de grote koning niet ter wille is, laat de koning hem uit de weg ruimen om zijn eigen voordeel te behalen. Deze geschiedenis herhaalt zich dagelijks, wellicht ook in ons eigen leven.
De Jizreëliet Nabot had een wijngaard die grensde aan het paleis dat koning Achab van Samaria in Jizreël bezat.
‘Sta mij uw wijngaard af,’ zei Achab tegen Nabot. ‘Hij ligt naast mijn paleis; ik kan hem goed gebruiken om er groente te verbouwen. Ik zal u er een betere wijngaard voor teruggeven, of ik zal u, als u dat liever hebt, de prijs ervan in zilver uitbetalen.’
Maar Nabot zei tegen Achab: ‘De Heer verhoede dat ik de grond die ik van mijn voorouders heb geërfd aan u zou afstaan.’
Achab ging terug naar zijn paleis, woedend en terneergeslagen omdat Nabot tegen hem had gezegd dat hij hem de grond die hij van zijn voorouders had geërfd niet zou afstaan. Hij ging op zijn bed liggen, met zijn gezicht naar de muur, en weigerde te eten.
Toen kwam zijn vrouw Izebel naar hem toe en vroeg: ‘Wat is er gebeurd, dat je zo mismoedig bent en niet eten wilt?’
‘Ik heb met de Jizreëliet Nabot gesproken,’ antwoordde hij. ‘Ik heb hem gevraagd mij zijn wijngaard te verkopen. Of, als hij dat liever had, kon hij er een andere wijngaard voor terugkrijgen. Maar hij weigerde zijn wijngaard aan mij af te staan.’
Daarop zei Izebel: ‘Wat? Jij bent toch de koning van Israël? Sta op en eet wat, dat zal je goeddoen. Ik zal ervoor zorgen dat jij de wijngaard van Nabot krijgt.’
Uit naam van Achab schreef Izebel brieven, verzegelde die met het koninklijke zegel en stuurde ze naar de oudsten en aanzienlijksten in de stad waar Nabot woonde. In die brieven stond het volgende: ‘Kondig een vastendag af en zet Nabot vooraan wanneer het volk samenkomt. Laat dan twee mannen die nergens voor terugdeinzen tegenover hem plaatsnemen en hem beschuldigen van godslastering en majesteitsschennis. Daarop moet u hem buiten de stad brengen en stenigen.’
Nabots stadsgenoten, de oudsten en aanzienlijksten van zijn woonplaats, deden wat Izebel hun had opgedragen in de brieven die ze had gestuurd. Ze kondigden een vastendag af en lieten Nabot vooraan zitten toen het volk samenkwam. Twee mannen namen tegenover hem plaats en beschuldigden hem ten overstaan van het volk van godslastering en majesteitsschennis. Daarop werd hij buiten de stad gebracht en gestenigd.
Ze stuurden Izebel bericht dat Nabot door steniging ter dood was gebracht.
Toen Izebel hoorde dat Nabot gestenigd was, zei ze tegen Achab: ‘Je kunt de wijngaard die de Jizreëliet Nabot je weigerde te verkopen in bezit nemen, want Nabot leeft niet meer, hij is dood.’
Toen Achab hoorde dat Nabot dood was, ging hij naar Jizreël om de wijngaard van Nabot in bezit te nemen.
Tussenzang: Psalm 5, 2-3 + 5-7
Refr.: Luister, Heer, naar mijn hulpgeroep.
Hoor mijn woorden, Heer,
sla acht op mijn klagen.
Luister naar mijn hulpgeroep,
mijn koning en mijn God,
tot U richt ik mijn bede.
U bent een God
die zich niet verheugt in het kwaad,
bij U is de misdaad niet welkom.
Gewetenlozen houden geen stand
onder de blik van uw ogen.
U haat allen die onrecht doen,
leugenaars richt U te gronde.
U verafschuwt, Heer,
wie bedriegt en bloed vergiet.
Vers voor het evangelie (Ps 95, 7c-8a)
Alleluia.
Luister vandaag naar Gods stem
en wees niet halsstarrig.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Matteüs 5, 38-42
Wij kennen allemaal de kernachtige uitdrukking uit dit evangelie: als iemand u op de rechterwang slaat, keer hem dan ook de andere toe. Gewoonlijk doen wij dat niet, maar slaan wij terug, met alle gevolgen van dien.
In die dagen sprak Jezus tot zijn leerlingen:
‘Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: “Een oog voor een oog en een tand voor een tand.” Dit zeg Ik daarover: verzet je niet tegen wie kwaad doet, maar keer degene die je op de rechterwang slaat, ook de linkerwang toe.
Als iemand een proces tegen je wil voeren en je onderkleed van je wil afnemen, sta hem dan ook je bovenkleed af.
En als iemand je dwingt één mijl met hem mee te gaan, loop er dan twee met hem op.
Als iemand iets van je vraagt, geef het hem, en keer je niet af van wie geld van je wil lenen.’
Van Woord naar leven
LIEFDE ALS ANTWOORD OP ALLES
(Bij Mat 5, 38-42)
Onderstaande overweging is van de hand van aartsbisschop Vincenzo Paglia, ontleend aan ‘Het Woord van God elke dag – 2024’, uitgegeven bij Halewijn.
In het schema van tegenstellingen neemt Jezus nu de passage uit het Oude Testament over die de wet van de vergelding beschrijft: ‘Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: “Een oog voor een oog en een tand voor een tand.”’ Die oude wet wilde de ongebreidelde wraak aan banden leggen.
Jezus wilde met zijn onderricht het kwade uitroeien. Het kwaad moet niet alleen aan banden worden gelegd, het moet worden uitgeroeid, stelt Jezus. En de enige manier om het te verslaan is door middel van overvloedige liefde.
Het kwaad kan niet worden overwonnen met meer kwaad, zelfs niet als het wordt gereguleerd, maar alleen met iets grootmoedigers. Jezus hekelt met deze uitspraken de mentaliteit van zijn tijd – die ook nu nog wijd verspreid is – en vraagt niet alleen om elke vorm van wraak uit zijn gedrag te bannen, maar ook om de andere wang toe te keren. Jezus stelt de mensen een nieuwe manier van leven voor die volledig op liefde is gebaseerd. Wie zich door de liefde laat leiden, verslaat het kwaad met de overvloed van het goede.
Wie liefheeft, biedt ook zijn mantel aan wie erom vraagt, is bereid om zelfs twee keer zo ver te gaan met wie om zijn gezelschap vraagt, en keert mensen die om hulp vragen niet de rug toe. Met liefde versla je het kwaad in zijn wortels en open je de weg naar een waardig leven.
Laten we bidden
Heer Jezus,
U die ons leert dat liefde
het enige wapen is tegen het kwaad,
help ons om uw weg te volgen.
Schenk ons de genade
om het kwaad te overwinnen door het goede.
Laat onze harten vol zijn van liefde,
altijd en overal.
In uw naam.
Amen.
Geliefde mensen, laten we warmte en licht verspreiden, waar we ook gaan. Moge vriendelijkheid sterker zijn dan welke negativiteit ook. Laat ons klaar staan om te geven en te helpen. Laten we vreugde vinden in de kracht van goedheid.
Een mooie dag voor jullie allen.
Genegen, kris
Om mee op weg te gaan
Op welke manieren kan ik ‘wraakgevoelens’ loslaten, en vergeving en daden van goedheid praktiseren?
Hoe kan ik mijn gemeenschap of omgeving positief beïnvloeden door liefdevol gedrag?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Reacties worden geplaatst na moderatie om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Raniero Scacceri († 1160)
Raniero Scacceri, Pisa, Italië; pelgrim & kluizenaar
Raniero Scacceri was afkomstig uit Pisa. Hij reisde rond als troubadour en liedjeszanger waarbij hij zichzelf op de violine begeleidde. Zelf zegt hij van die periode in zijn leven dat hij elke gelegenheid tot zonde steeds met beide handen aangreep… Eens kwam hij een vrome kluizenaar tegen die zijn leven in de eenzaamheid aan God toewijdde. Onverhoeds zei hij tegen hem: “Pater, doe voor mij een gebedje, want ik ben lang zo gelukkig niet als ik er van buiten uitzie.” Dat gebed veranderde zijn leven. Want hij kwam er door tot inkeer; hing zijn instrument aan de wilgen en beweende zijn zonden zo intens dat hij er nagenoeg blind van werd.
Nu werd hij marskramer. Hij wilde iets verdienen om een pelgrimstocht naar het Heilige Land te kunnen maken. Maar toen hij op een dag in zijn beurs tastte, kwam daar een stank vandaan, zo afgrijselijk als alleen de duivel zelf kan veroorzaken. Dat was het moment waarop hij zich voornam nooit meer een vinger naar geld uit te steken. Nu leefde hij alleen nog van aalmoezen en giften. Op de boot die hem naar Jezus’ geboorteland bracht nam hij plaats tussen de roeiers. Alles deed hij met hen samen: roeien, eten, bidden en grappen maken. Hij wist de arme drommels onderweg zo te vermaken dat ze er waren voor ze er erg in hadden.
Na terugkomst trad hij als oblaat in bij de benedictijnen van het St-Andreasklooster te Pisa. Oblaat wil zeggen dat iemand binnen de kloostermuren woont en de levenswijze van de monniken deelt, echter zonder zich geheel aan het klooster te verbinden. Daartoe achtte hij zich in alle eenvoud niet waardig genoeg; hij vond van zichzelf dat hij er niet echt bij hoorde. Later verhuisde hij in dezelfde stad naar het Sint-Vitusconvent. Hij mocht van zichzelf geen hoge dunk hebben, voor de mensen van de stad was hij van onschatbare waarde. Liep hij over straat, dan wisselde hij een vriendelijk woord met ze; speelde soms even met de kinderen en maakte grapjes. Wie in nood zat wist hem te vinden: hij luisterde in alle ernst, leefde mee en stond bekend om de goede raad die hij wist te geven. Men zegt van hem dat hij in staat was bepaalde ziekten te genezen: waarschijnlijk ziekten die te maken hadden met zwaarmoedigheid. Waar hij kwam, begon de zon te schijnen en sloeg de geest van pessimisme en wanhoop op de vlucht. Hij stierf in 1160. Bij wijze van eerbetoon droegen de stadsbestuurders hem ten grave.
In 1591 werd zijn gebeente opgegraven en plechtig bijgezet in een nieuwe vleugel van de kathedraal van Pisa.
Hij is patroon van de stad Pisa; daarnaast van de kluizenaars en van reizigers.
Bron: Heiligen.net
Van Woord naar leven
LIEFDE ALS ANTWOORD OP ALLES
(Bij Mat 5, 38-42)
Onderstaande overweging is van de hand van aartsbisschop Vincenzo Paglia, ontleend aan ‘Het Woord van God elke dag – 2024’, uitgegeven bij Halewijn.
In het schema van tegenstellingen neemt Jezus nu de passage uit het Oude Testament over die de wet van de vergelding beschrijft: ‘Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: “Een oog voor een oog en een tand voor een tand.”’ Die oude wet wilde de ongebreidelde wraak aan banden leggen.
Jezus wilde met zijn onderricht het kwade uitroeien. Het kwaad moet niet alleen aan banden worden gelegd, het moet worden uitgeroeid, stelt Jezus. En de enige manier om het te verslaan is door middel van overvloedige liefde.
Het kwaad kan niet worden overwonnen met meer kwaad, zelfs niet als het wordt gereguleerd, maar alleen met iets grootmoedigers. Jezus hekelt met deze uitspraken de mentaliteit van zijn tijd – die ook nu nog wijd verspreid is – en vraagt niet alleen om elke vorm van wraak uit zijn gedrag te bannen, maar ook om de andere wang toe te keren. Jezus stelt de mensen een nieuwe manier van leven voor die volledig op liefde is gebaseerd. Wie zich door de liefde laat leiden, verslaat het kwaad met de overvloed van het goede.
Wie liefheeft, biedt ook zijn mantel aan wie erom vraagt, is bereid om zelfs twee keer zo ver te gaan met wie om zijn gezelschap vraagt, en keert mensen die om hulp vragen niet de rug toe. Met liefde versla je het kwaad in zijn wortels en open je de weg naar een waardig leven.
Laten we bidden
Heer Jezus,
U die ons leert dat liefde
het enige wapen is tegen het kwaad,
help ons om uw weg te volgen.
Schenk ons de genade
om het kwaad te overwinnen door het goede.
Laat onze harten vol zijn van liefde,
altijd en overal.
In uw naam.
Amen.
Geliefde mensen, laten we warmte en licht verspreiden, waar we ook gaan. Moge vriendelijkheid sterker zijn dan welke negativiteit ook. Laat ons klaar staan om te geven en te helpen. Laten we vreugde vinden in de kracht van goedheid.
Een mooie dag voor jullie allen.
Genegen, kris
Om mee op weg te gaan
Op welke manieren kan ik ‘wraakgevoelens’ loslaten, en vergeving en daden van goedheid praktiseren?
Hoe kan ik mijn gemeenschap of omgeving positief beïnvloeden door liefdevol gedrag?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Reacties worden geplaatst na moderatie om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen.