Paasmaandag
Uit de Handelingen van de Apostelen 2, 14 + 22-32
We maken hier kennis met Petrus’ eerste prediking tot het volk. De Petrus van de verloocheningsnacht is dood: dit is een Petrus die niet kán zwijgen. Wie werkelijk gelooft dat Jezus lééft, gaat getuigen in blijdschap en vreugde. Het leven van de christen krijgt een andere kleur door de paaservaring: de ervaring van het nieuwe leven.
Petrus trad naar voren, samen met de elf andere apostelen, verhief zijn stem en sprak de menigte toe:
‘Israëlieten, luister naar wat ik u zeg: Jezus van Nazaret is door God tot u gezonden, hetgeen gebleken is uit de grote daden en de wonderen en tekenen die God, zoals u bekend is, door zijn toedoen onder u heeft verricht. Deze Jezus, die overeenkomstig Gods bedoeling en voorkennis is uitgeleverd, hebt u door goddelozen laten kruisigen en doden. God heeft Hem echter tot leven gewekt en de last van de dood van Hem afgenomen, want de dood kon zijn macht over Hem niet behouden. David zegt immers over Hem: “Steeds houd ik de Heer voor ogen, Hij is aan mijn zijde, ik wankel niet. Daarom verheugt zich mijn hart en jubelt mijn tong van blijdschap. Vervuld van hoop rust mijn lichaam, want U zult mij niet overleveren aan het dodenrijk en het lichaam van uw trouwe dienaar zal niet tot ontbinding overgaan. U hebt mij de weg naar het leven getoond, uw nabijheid zal mij vervullen met vreugde.”
Volksgenoten, u zult mij wel toestaan dat ik over de aartsvader David zeg dat hij gestorven en begraven is; zijn graf bevindt zich immers nog steeds hier. Maar omdat hij een profeet was en wist dat God hem onder ede beloofd had dat een van zijn nakomelingen zijn troon zou bestijgen, heeft hij de opstanding van de messias voorzien en gezegd dat deze niet aan het dodenrijk zou worden overgeleverd en dat zijn lichaam niet tot ontbinding zou overgaan.
Jezus is door God tot leven gewekt, daarvan getuigen wij allen.’
Tussenzang: Ps 16, 1+2a + 5 + 7 + 8-11
Refr.: Behoed mij, God, ik schuil bij U.
Behoed mij, God, ik schuil bij U.
Ik zeg tot de Heer: U bent mijn Heer.
Heer, mijn enig bezit, mijn levensbeker,
U houdt mijn lot in handen.
Ik prijs de Heer die mij inzicht geeft,
zelfs in de nacht spreekt mijn geweten.
Steeds houd ik de Heer voor ogen,
met Hem aan mijn zijde wankel ik niet.
Daarom verheugt zich mijn hart en juicht mijn ziel,
mijn lichaam voelt zich veilig en beschut.
U levert mij niet over aan het dodenrijk
en laat uw trouwe dienaar het graf niet zien.
U wijst mij de weg van het leven:
overvloedige vreugde in uw nabijheid,
voor altijd een lieflijke plek aan uw zijde.
Vers voor het evangelie (Ps. 118, 24)
Alleluia.
Dit is de dag die de Heer heeft gemaakt,
laten wij juichen en ons verheugen.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Matteüs 28, 8-15
Het lege graf van Jezus is voor sommigen bron van verbazing, geloof, vreugde en hoop, voor anderen bron van ergernis, ongeloof en tegenwerking. Maar elke mens moet tenslotte stelling nemen. Wie gelooft, zoals de vrouwen, brengt ook vandaag de boodschap van vandaag naar de mensen. Als men louter met het verstand tracht te zien, gelooft men evenwel nog niet. Men moet zich gewonnen geven aan en in de Geest, met het hart. En ernaar leven …
Ontzet en opgetogen verlieten de vrouwen het graf; ze haastten zich om het aan de leerlingen te vertellen. Op dat moment kwam Jezus hun tegemoet en groette hen. Ze liepen op Hem toe, grepen zijn voeten vast en aanbaden Hem. Daarop zei Jezus: ‘Wees niet bang. Ga mijn broeders vertellen dat ze naar Galilea moeten gaan, daar zullen ze Mij zien.’
Terwijl de vrouwen onderweg waren, gingen enkele van de bewakers naar de stad. Daar vertelden ze de hogepriesters alles wat er gebeurd was. Die kwamen bijeen met de oudsten en ze besloten de soldaten een flinke som geld te geven en hun op te dragen: ‘Zeg maar: “Zijn leerlingen zijn ’s nachts gekomen en hebben Hem heimelijk weggehaald terwijl wij sliepen.” En mocht dit de gouverneur ter ore komen, dan zullen wij hem wel bepraten en ervoor zorgen dat jullie buiten schot blijven.’ Ze namen het geld aan en deden zoals hun was opgedragen. En tot op de dag van vandaag doet dit verhaal onder de Joden de ronde.
Van Woord naar leven
ONTMOETING MET DE VERREZEN HEER
(Bij Mt 28, 8-15)
De twee Maria’s hadden vernomen van de engel dat Jezus was opgestaan uit de dood. Hij zond hen naar de leerlingen waar ze de Blijde Boodschap van de verrezen Heer moesten gaan verkondigen en dat ze Hem in Galilea zullen ontmoeten. Ontzet en opgetogen verlieten ze het graf en snelden naar de leerlingen. Op dat moment, zo lezen we, kwam Jezus hun tegemoet en groette hen. Ze liepen op Hem toe, grepen zijn voeten vast, en bewezen Hem alle eer. Wat een vreugde moet deze ontmoeting gekenmerkt hebben! Een diepe, zalige vreugde!
Geliefde mensen, wij zijn niet de twee Maria’s waarover we vandaag hoorden; de Maria’s die de eer hadden als eersten de verrezen Heer te mogen ‘zien’. Maar de ontmoeting die wij met de Heer mogen hebben is in wezen niet anders dan de ontmoeting tussen de Heer en zijn de twee Maria’s.
Diep in onszelf, doorheen situaties, in appèls, in lijden, in onze eigen kwetsbaarheid, in het Woord, in de sacramenten, in de natuur, in de stilte, in gezang, in de vreugde, in de vrede, in de vergeving en verzoening, in lectuur en kunst, … kunnen wij de verrezen Heer ontmoeten. Doorheen dit alles komt Hij ons tegemoet, groet Hij ons ten diepste, verenigt Hij zich met ons.
Vraag is: Zijn we ons hiervan bewust, en geeft deze ontmoeting ons ook die diepe innerlijke vreugde die de twee Maria’s tekenden? Of laten we ons niet meer raken, en doet het ons uiteindelijk nog weinig?
Het is en blijft waar: we moeten die vreugde niet spelen, we mogen haar niet zelf maken. Maar we mogen wel ons hart alle ruimte geven zodat de paasvreugde er dagelijks kan ontluiken.
Het gaat hier om een vreugde die haar wortels vindt in de Heer zelf, in zijn opstanding. Het gaat om een aanraking van de Vader doorheen de Zoon aan ons, herkend in de Geest die in ons gloedt.
Het is een vreugde van de stille soort, een vreugde diep vanbinnen, een vreugde zonder al teveel uiterlijk ‘alleluia’. Het is een vreugde die ons diep in de Heer aanwezig houdt, zoals Hij in ons aanwezig is. Het is een vreugde die ons hele zijn zal verkwikken, verfrissen, en ons zal aanzetten Jezus’ liefde te belichamen, haar te verkondigen in daad en woord.
Het is een vreugde die niet goedkoop is. In tijden van oorlog of hongersnood is ze lang niet vanzelfsprekend. En toch. Pasen is groter dan welke oorlog of onrecht ook.
De huidige oorlog in Oekraïne en het Heilige Land doet de wereld op haar grondvesten daveren. De oorlogsgruwel zaait dood en verderf. Maar Pasen is groter dan wat mensen elkaar aandoen. Geen kogel, geen bom, geen enkel kwaad kan Gods licht verdrijven. En dáárom moet een christen blijven zingen, en Gods Pasen blijven verkondigen, soms midden in het kwaad.
Laten we vanuit de heilige liturgie, deze dagen beleefd in zovele parochies, abdijen, kerken en kathedralen, Gods liefde belichamen in het dagelijks leven, en alzo de liturgie alle eer geven.
Laten we bidden
Opgestane Heer,
vervul ons met uw verrijzenisvreugde,
opdat wij God mogen bezingen
met en naar allen,
in álle omstandigheden.
Alle dagen van ons leven.
Amen.
Moge de vreugde van Christus’ opstanding ons allen leiden naar een leven vervuld van liefde en vrede.
Met een hartelijke groet,
kris
Vragen om mee op weg te gaan
Ervaar ik die diepe innerlijke vreugde die voortkomt uit de ontmoeting met de verrezen Heer, zoals de twee Maria’s? Zo ja, hoe uit zich dat in mijn leven? Zo niet, wat staat mij in de weg om deze vreugde te ervaren?
Hoe kan ik, ondanks de aanwezigheid van oorlogen en onrecht in de wereld, blijven geloven in de grootsheid van Pasen?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Hugo de Kartuizer († 1132)
Hugo van Grenoble (ook de Kartuizer) osb, Frankrijk; bisschop
Hugo werd in 1053 geboren te Châteauneuf d’Isère in het departement Drôme in de Franse landstreek Dauphiné. Van zijn moeder is bekend dat zij een bijzonder vrome vrouw was; zijn vader, Odilo, zou zijn leven eindigen in de chartreuse (kartuizerij) bij Bruno de Kartuizer († 1101; feest 6 oktober), de plek waar Hugo later zelf ook zo graag was en zo weinig kon verblijven.
Hoewel Hugo niet gewijd was, had hij al op 25-jarige leeftijd zitting in het college van kanunniken te Valence. In 1080 werd hij door paus Gregorius VII († 1085; feest 25 mei) in Rome zelf tot bisschop van de stad Grenoble gewijd. Markgravin Mathilde van Canossa schonk hem de prachtigste bisschoppelijke gewaden, en deed er nog een hele bibliotheek aan boeken bij.
De situatie onder de geestelijkheid van zijn bisdom was ronduit abominabel. Na twee jaar vergeefse moeite gaf hij er de brui aan en trok zich als eenvoudige monnik terug in de strenge benedictijner abdij van Chaise-Dieu. Daar bracht hij vijftien overgelukkige maanden door. Toen riep de paus hem terug naar Grenoble. In Hugo had hij namelijk een medestander gevonden in zijn strijd tegen allerlei misstanden onder de priesters. Zo bevochten ze de misstand bij priesters om zich voor hun diensten dik te laten betalen of – erger nog – om aan mensen te suggereren dat je alleen voor geld in de hemel kon komen, of andere gaven van God kon ontvangen: dergelijke vergrijpen noemt men simonie. Daarnaast bevorderden de paus en Hugo de ongehuwde levensstaat van priesters.
Naast al deze beslommeringen bouwde hij een hospitaal in Grenoble en een stenen brug over de Isère. Het was in 1084 dat Hugo aan Bruno het stuk grond schonk, waarop deze zijn nieuwe orde van de Kartuizers zou vestigen.
Bruno, die op het moment van de schenking vergezeld werd door zes volgelingen, was nog Hugo’s leermeester geweest in Reims. Hugo voelde zich zeer verbonden met hun verlangen naar stilte en afzondering. Zoveel hij kon zocht hij hen op om er inspiratie op te doen. Bruno was zijn geestelijk leidsman. Deze moest de heilige bisschop herhaaldelijk tot matiging manen in vasten en boetedoeningen. Zo verbood hij hem ook het paard te verkopen dat hij nodig had om zijn bisdom te visiteren. Hugo vond dat hij best kon gaan lopen en dat de armen er veel meer aan zouden hebben dan hij. Zijn uiterst kostbare bisschopsring en de mooiste kelk uit de kathedraal had hij al verkocht om de opbrengst ervan aan de armen te kunnen geven.
Telkens als er een nieuwe paus was gekozen, haastte hij zich zijn ontslag als bisschop aan te bieden met de redenering dat hij er immers ongeschikt voor was. Alle pausen die hij meemaakte, heeft hij lastig gevallen, zonder dat hij bij één van hen zijn zin kreeg. Zo was hij meer dan vijftig jaar tegen zijn zin bisschop! Hij stierf op 79-jarige leeftijd in Grenoble. Daar werd hij in de kathedraal bijgezet.
Paus Innocentius II († 1143), de laatste in de reeks die hij lastig viel om als bisschop ontslagen te worden, verklaarde hem al twee jaar na zijn dood officieel heilig.
Hoewel hij nooit tot de Kartuizers is toegetreden, heeft hij toch de eretitel ‘de Kartuizer’ meegekregen.
Tijdens de woelingen van de Reformatie in de zestiende eeuw werd zijn stoffelijk overschot door de Hugonieten in het openbaar verbrand.
Hij is patroon van Grenoble. Zijn voorspraak wordt ingeroepen tegen hoofdpijn.
Hij wordt afgebeeld als bisschop (tabberd, mijter en staf), met een zwaan (symbool van de voorliefde voor eenzaamheid), met een lantaarn, in wit kartuizerhabijt of met (drie) bloemen in de hand.
Hugo van Grenoble
Van Woord naar leven
ONTMOETING MET DE VERREZEN HEER
(Bij Mt 28, 8-15)
De twee Maria’s hadden vernomen van de engel dat Jezus was opgestaan uit de dood. Hij zond hen naar de leerlingen waar ze de Blijde Boodschap van de verrezen Heer moesten gaan verkondigen en dat ze Hem in Galilea zullen ontmoeten. Ontzet en opgetogen verlieten ze het graf en snelden naar de leerlingen. Op dat moment, zo lezen we, kwam Jezus hun tegemoet en groette hen. Ze liepen op Hem toe, grepen zijn voeten vast, en bewezen Hem alle eer. Wat een vreugde moet deze ontmoeting gekenmerkt hebben! Een diepe, zalige vreugde!
Geliefde mensen, wij zijn niet de twee Maria’s waarover we vandaag hoorden; de Maria’s die de eer hadden als eersten de verrezen Heer te mogen ‘zien’. Maar de ontmoeting die wij met de Heer mogen hebben is in wezen niet anders dan de ontmoeting tussen de Heer en zijn de twee Maria’s.
Diep in onszelf, doorheen situaties, in appèls, in lijden, in onze eigen kwetsbaarheid, in het Woord, in de sacramenten, in de natuur, in de stilte, in gezang, in de vreugde, in de vrede, in de vergeving en verzoening, in lectuur en kunst, … kunnen wij de verrezen Heer ontmoeten. Doorheen dit alles komt Hij ons tegemoet, groet Hij ons ten diepste, verenigt Hij zich met ons.
Vraag is: Zijn we ons hiervan bewust, en geeft deze ontmoeting ons ook die diepe innerlijke vreugde die de twee Maria’s tekenden? Of laten we ons niet meer raken, en doet het ons uiteindelijk nog weinig?
Het is en blijft waar: we moeten die vreugde niet spelen, we mogen haar niet zelf maken. Maar we mogen wel ons hart alle ruimte geven zodat de paasvreugde er dagelijks kan ontluiken.
Het gaat hier om een vreugde die haar wortels vindt in de Heer zelf, in zijn opstanding. Het gaat om een aanraking van de Vader doorheen de Zoon aan ons, herkend in de Geest die in ons gloedt.
Het is een vreugde van de stille soort, een vreugde diep vanbinnen, een vreugde zonder al teveel uiterlijk ‘alleluia’. Het is een vreugde die ons diep in de Heer aanwezig houdt, zoals Hij in ons aanwezig is. Het is een vreugde die ons hele zijn zal verkwikken, verfrissen, en ons zal aanzetten Jezus’ liefde te belichamen, haar te verkondigen in daad en woord.
Het is een vreugde die niet goedkoop is. In tijden van oorlog of hongersnood is ze lang niet vanzelfsprekend. En toch. Pasen is groter dan welke oorlog of onrecht ook.
De huidige oorlog in Oekraïne en het Heilige Land doet de wereld op haar grondvesten daveren. De oorlogsgruwel zaait dood en verderf. Maar Pasen is groter dan wat mensen elkaar aandoen. Geen kogel, geen bom, geen enkel kwaad kan Gods licht verdrijven. En dáárom moet een christen blijven zingen, en Gods Pasen blijven verkondigen, soms midden in het kwaad.
Laten we vanuit de heilige liturgie, deze dagen beleefd in zovele parochies, abdijen, kerken en kathedralen, Gods liefde belichamen in het dagelijks leven, en alzo de liturgie alle eer geven.
Laten we bidden
Opgestane Heer,
vervul ons met uw verrijzenisvreugde,
opdat wij God mogen bezingen
met en naar allen,
in álle omstandigheden.
Alle dagen van ons leven.
Amen.
Moge de vreugde van Christus’ opstanding ons allen leiden naar een leven vervuld van liefde en vrede.
Met een hartelijke groet,
kris
Vragen om mee op weg te gaan
Ervaar ik die diepe innerlijke vreugde die voortkomt uit de ontmoeting met de verrezen Heer, zoals de twee Maria’s? Zo ja, hoe uit zich dat in mijn leven? Zo niet, wat staat mij in de weg om deze vreugde te ervaren?
Hoe kan ik, ondanks de aanwezigheid van oorlogen en onrecht in de wereld, blijven geloven in de grootsheid van Pasen?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.