18 okt – H. Lucas, evangelist
Feest – eigen lezingen
Een auteur verraadt zichzelf in zijn werk. Lucas, een dokter en vriend van Paulus, was de bescheidenheid in persoon. Hij schreef het derde evangelie en de Handelingen van de Apostelen. Slechts omdat Paulus het toevallig vermeldt, is hij als evangelist de geschiedenis ingegaan. Er zit een mooie opgaande lijn in zijn werken: van de armoede van Betlehem tot de paasvreugde van Jeruzalem, van de kleine gemeente te Jeruzalem, tot een groeiende wereldkerk. Misschien beroepshalve, zeker omwille van zijn geloof, legt hij in zijn geschriften een sterke voorkeur voor armen en behoeftigen aan de dag.
Uit de tweede brief van Paulus aan Timoteüs 4, 9-17a
‘De Heer heeft me ter zijde gestaan en me kracht gegeven.’
Dierbare, kom snel naar me toe, want Demas heeft me verlaten; hij heeft deze wereld lief gekregen en is naar Tessalonica vertrokken. Crescens is naar Galatië gegaan, Titus naar Dalmatië. Alleen Lucas is bij me gebleven. Haal Marcus op en neem hem met je mee, want hij kan mij goede diensten bewijzen. Tychikus heb ik naar Efeze gestuurd. Als je komt, neem dan de mantel mee die ik in Troas bij Karpus heb laten liggen, en ook de boeken, vooral die van perkament. Alexander, de kopersmid, heeft mij veel kwaad gedaan; de Heer zal hem zijn verdiende loon geven. Ook jij moet voor hem oppassen, hij heeft onze verkondiging sterk tegengewerkt. Bij mijn eerste verdediging heeft niemand mij bijgestaan, ze hebben mij allemaal in de steek gelaten. Moge het hun niet worden aangerekend. Maar de Heer heeft me terzijde gestaan en me kracht gegeven, zodat ik de verkondiging tot een goed einde heb kunnen brengen en alle volken de boodschap hebben gehoord.
Psalm 145, 10 + 11 + 13 + 17 + 18
Refr.: Rechtvaardig is de Heer in al wat Hij doet.
Laten al uw schepselen U loven, Heer,
en uw getrouwen U prijzen.
Laten zij getuigen van de luister van uw koningschap,
spreken over uw machtige werken.
Uw koningschap omspant de eeuwen,
uw heerschappij omvat alle geslachten.’
Rechtvaardig is de Heer in alles wat Hij doet,
heel zijn schepping blijft Hij trouw.
Allen die Hem aanroepen is de Heer nabij,
die Hem roepen in vast vertrouwen.
Vers voor het evangelie
Alleluia.
Ik heb u uitgekozen
en Ik heb u de taak gegeven op tocht te gaan
en vruchten voort te brengen die blijvend mogen zijn.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Lucas 10, 1-9
Het Koninkrijk van God is onder ons. Ja, de Heer is met ons. Laat ons op weg gaan.
In die dagen stelde de Heer tweeënzeventig anderen aan, die Hij twee aan twee voor zich uit zond naar iedere stad en plaats waar Hij van plan was heen te gaan. Hij zei tegen hen: ‘De oogst is groot, maar er zijn weinig arbeiders; vraag dus de eigenaar van de oogst of Hij arbeiders wil sturen om de oogst binnen te halen. Ga op weg, en bedenk wel: Ik zend jullie als lammeren onder de wolven. Neem geen geldbuidel, geen reistas en geen sandalen mee, en groet onderweg niemand. Als jullie een huis binnengaan, zeg dan eerst: “Vrede voor dit huis!” Als er iemand woont die de vrede liefheeft, zal jullie vrede met hem zijn; zo niet, dan zal die vrede bij je terugkeren. Blijf in dat huis, en eet en drink wat men je aanbiedt, want de arbeider is zijn loon waard. Ga niet van het ene huis naar het andere. En als jullie een stad binnengaan en daar welkom zijn, eet dan wat je wordt voorgezet, genees de zieken die er zijn en zeg tegen hen: “Het koninkrijk van God heeft jullie bereikt.”’
Van Woord naar leven
WERK AAN GODS WINKEL
(bij Lc 10, 1-9)
Als je de woorden van Jezus die we vandaag horen omzetten in onze moderne taal, klinkt dat heel gewoon: zoek je kracht niet in je bankrekening, verlies je tijd niet met omlaaghalend gepraat, durf dieper contact te maken met mensen, luister naar hen, raak doorheen ontmoeting en gesprek die snaren aan die een mens dorst doet krijgen naar God. Straal vrede en vreugde uit. Je komt in een harde wereld terecht, er lopen wolven rond. En wees vooral niet naïef; als men je afwijst, oordeel dan niet maar ga rustig verder. Wees goed voor allen, bijzonder voor zieken en zwakken. En wees beleefd en dankbaar, dus eet wat je krijgt.
We horen ook dat er veel werk is aan de winkel. Jezus zegt: genees de zieken. Ook in onze tijd zijn er zieken; vele zieken. Er zijn ook veel gezonde mensen ziek, omdat onze samenleving op heel wat vlakken verziekt is. Mensen raken in de put omdat ze ontevreden zijn, of omdat er niemand in hun omgeving tevreden is. Velen zijn voortdurend in een sombere stemming. Anderen geven onophoudelijk op Jan en alleman kritiek, en trekken anderen mee in hun donker steegje. Heel wat katholieken lijken meer op kartonnen dozen dan op blijde mensen die leven vanuit het Pasen van de Heer. Oh ja, werk genoeg.
En allemaal kunnen we genezend aanwezig zijn in onze samenleving. Al was het maar door onze wijze van zijn, onze omgang met de mensen, de keuze van onze woorden, gebaren en blik.
Kom, laat ons een van die tweeënzeventig zijn, die Christus’ vrede uitstralen en de weg tonen naar ware gezondheid, bevrijding en diepe christelijke levensvreugde. Laten we dit doen als Kerk, opgestaan met en in de Heer.
Laten we bidden
Heer,
maak van mij een instrument van uw vrede.
Laat mij waar haat is liefde brengen.
Laat mij waar wrok is vergeving brengen.
Laat mij waar tweedracht is eenheid brengen.
Laat mij waar dwaling is waarheid brengen.
Laat mij waar twijfel is geloof brengen.
Laat mij waar wanhoop is hoop brengen.
Laat mij waar duisternis is, licht brengen.
Laat mij waar verdriet is, vreugde brengen.
Heer, maak dat ik er meer op uit ben
te troosten dan getroost te worden
te begrijpen dan begrepen te worden
te beminnen dan bemind te worden.
Want door te geven krijgen wij,
door ons te vergeten vinden wij
door te vergeven wordt ons vergeven
door te sterven verrijzen wij tot het eeuwige leven.
Amen.
(gebed toegeschreven aan Franciscus van Assisi)
Geliefde mensen, laat ons wandelen in het licht van de Heer; zijn vrede dragend en uitdragend.
Een mooie woensdag, kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Lucas, evangelist
Lucas was volgens de christelijke traditie de schrijver van het Lucas-evangelie en de Handelingen der Apostelen.
Arts
Lucas was van heidense afkomst. Volgens de Canon Muratori, daterend van eind 2e eeuw, was hij een geneesheer uit Antiochië en een vriend van de apostel Paulus. Deze informatie moet gebaseerd zijn op wat Paulus zelf schrijft in de Kolossenzenbrief: “Mijn vriend Lucas, de arts, groet u” (4,14). In de Filemonbrief wordt ene Lucas de medewerker van Paulus genoemd.
Met Paulus in Rome
Lucas zou volgens de overlevering Paulus hebben vergezeld bij diens overtocht van Caesarea Maritima naar Rome en dus met hem schipbreuk hebben geleden. Ook zou Lucas getuige zijn geweest van de eerste en tweede gevangenschap van de Apostel der Heidenen in Rome.
Gewijde auteur
De traditie wijst Lucas aan als de Griekstalige auteur van het derde canonieke evangelie en het boek Handelingen der Apostelen.
Schilder
Van Lucas werd in de 6de eeuw gezegd dat hij een kunstschilder was. Hij zou portretten van Jezus en Maria hebben gemaakt. De Maria-icoon Salus Populi Romani, die in de pauselijke basiliek Santa Maria Maggiore wordt vereerd, zou van hem zijn. In Venetië hangen maar liefst drie schilderijen die aan hem worden toegeschreven: de Madonna Nikopeia in de basiliek San Marco, de Madonna de Pace in de kerk San Zanipolo en de Maagd Mesopanditissa in de kerk Santa Maria della Salute.
Marteldood
Zijn leven werd beschreven in de middeleeuwse Gouden Legende (Legenda Aurea). Daarin staat dat hij na de dood van Sint Paulus het Evangelie predikte in het Griekse Achaia en het Klein-Aziatische Bithynië. Hij zou de marteldood gestorven zijn in Boeotië (Midden-Griekenland).
Relieken
De stoffelijke resten van Sint Lucas zouden via Constantinopel in Padua terecht zijn gekomen. Nog steeds worden zijn relieken daar vereerd in de basiliek Santa Giustina. Andere relieken bevinden zich in Rome en Venetië.
Patronaat
Sint Lucas is de beschermheilige van diverse beroepsgroepen. De voornaamste zijn de artsen, de kunstschilders en de notarissen. Omdat hij volgens de overlevering geneesheer was zijn vele ziekenhuizen naar hem vernoemd.
Iconografie
In de christelijke schilderkunst wordt Sint Lucas afgebeeld als een schrijver en als een portretschilder. Zijn attribuut is naast een boek een rund.
Feestdag
De feestdag van Sint Lucas de Evangelist wordt in zowel de Rooms-Katholieke Kerk als de Grieks-Orthodoxe Kerk gevierd op 18 oktober.
Van Woord naar leven
WERK AAN GODS WINKEL
(bij Lc 10, 1-9)
Als je de woorden van Jezus die we vandaag horen omzetten in onze moderne taal, klinkt dat heel gewoon: zoek je kracht niet in je bankrekening, verlies je tijd niet met omlaaghalend gepraat, durf dieper contact te maken met mensen, luister naar hen, raak doorheen ontmoeting en gesprek die snaren aan die een mens dorst doet krijgen naar God. Straal vrede en vreugde uit. Je komt in een harde wereld terecht, er lopen wolven rond. En wees vooral niet naïef; als men je afwijst, oordeel dan niet maar ga rustig verder. Wees goed voor allen, bijzonder voor zieken en zwakken. En wees beleefd en dankbaar, dus eet wat je krijgt.
We horen ook dat er veel werk is aan de winkel. Jezus zegt: genees de zieken. Ook in onze tijd zijn er zieken; vele zieken. Er zijn ook veel gezonde mensen ziek, omdat onze samenleving op heel wat vlakken verziekt is. Mensen raken in de put omdat ze ontevreden zijn, of omdat er niemand in hun omgeving tevreden is. Velen zijn voortdurend in een sombere stemming. Anderen geven onophoudelijk op Jan en alleman kritiek, en trekken anderen mee in hun donker steegje. Heel wat katholieken lijken meer op kartonnen dozen dan op blijde mensen die leven vanuit het Pasen van de Heer. Oh ja, werk genoeg.
En allemaal kunnen we genezend aanwezig zijn in onze samenleving. Al was het maar door onze wijze van zijn, onze omgang met de mensen, de keuze van onze woorden, gebaren en blik.
Kom, laat ons een van die tweeënzeventig zijn, die Christus’ vrede uitstralen en de weg tonen naar ware gezondheid, bevrijding en diepe christelijke levensvreugde. Laten we dit doen als Kerk, opgestaan met en in de Heer.
Laten we bidden
Heer,
maak van mij een instrument van uw vrede.
Laat mij waar haat is liefde brengen.
Laat mij waar wrok is vergeving brengen.
Laat mij waar tweedracht is eenheid brengen.
Laat mij waar dwaling is waarheid brengen.
Laat mij waar twijfel is geloof brengen.
Laat mij waar wanhoop is hoop brengen.
Laat mij waar duisternis is, licht brengen.
Laat mij waar verdriet is, vreugde brengen.
Heer, maak dat ik er meer op uit ben
te troosten dan getroost te worden
te begrijpen dan begrepen te worden
te beminnen dan bemind te worden.
Want door te geven krijgen wij,
door ons te vergeten vinden wij
door te vergeven wordt ons vergeven
door te sterven verrijzen wij tot het eeuwige leven.
Amen.
(gebed toegeschreven aan Franciscus van Assisi)
Geliefde mensen, laat ons wandelen in het licht van de Heer; zijn vrede dragend en uitdragend.
Een mooie woensdag, kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.