donderdag na aswoensdag
Uit het boek Deuteronomium 30, 15-20
Als ons hart afdwaalt en als wij naar Gods stem niet luisteren, kennen we dood en ongeluk. De wil van God volbrengen betekent echter kiezen voor het leven en het geluk. Daarom kunnen wij altijd blijven hopen.
Mozes sprak tot het volk:
‘Besef goed, vandaag stel ik u voor de keuze tussen voorspoed en tegenspoed, tussen leven en dood. Wanneer u zich houdt aan de geboden van de Heer, uw God, zoals ik ze u vandaag heb gegeven, door Hem lief te hebben, door de weg te volgen die Hij wijst, en zijn geboden, wetten en regels in acht te nemen, dan zult u in leven blijven en in aantal toenemen, en dan zal de Heer, uw God, u zegenen in het land dat u in bezit zult nemen. Maar als u Hem de rug toekeert en weigert te luisteren, als u zich ertoe laat verleiden neer te knielen voor andere goden en die te vereren, dan zeg ik u op voorhand dat u te gronde zult gaan. Dan zal u aan de overkant van de Jordaan, in het land dat u in bezit zult nemen, geen lang leven beschoren zijn.
Ik roep vandaag hemel en aarde als getuigen op: u staat voor de keuze tussen leven en dood, tussen zegen en vloek. Kies voor het leven, voor uw eigen toekomst en die van uw nakomelingen, door de Heer, uw God, lief te hebben, Hem te gehoorzamen en Hem toegedaan te blijven. Dan zult u lang blijven wonen in het land dat Hij uw voorouders Abraham, Isaak en Jakob onder ede heeft beloofd.’
Psalm 1, 1 + 2 + 3 + 4 + 6
Refr.: Gelukkig de mens die op de Heer zijn hoop stelt.
Gelukkig de mens
die niet meegaat met wie kwaad doen,
die de weg van zondaars niet betreedt,
bij spotters niet aan tafel zit
maar vreugde vindt in de wet van de Heer
en zich verdiept in zijn wet, dag en nacht.
Hij zal zijn als een boom,
geplant aan stromend water.
Op tijd draagt hij vrucht,
zijn bladeren verdorren niet.
Alles wat hij doet komt tot bloei.
Zo niet de wettelozen!
Zij zijn als kaf dat verwaait in de wind.
De Heer beschermt de weg
van de rechtvaardigen,
de weg van de wettelozen loopt dood.
Vers voor het evangelie (Ps 95, 7c + 8a)
Luister vandaag naar de stem van de Heer
en wees niet halsstarrig.
Uit het evangelie volgens Lucas 9, 22-25
Sprekend over zijn dood en verrijzenis laat Jezus zijn toehoorders iets vermoeden van het geheim van zijn zending: sterven om te leven. Dit is ook de weg die zijn leerlingen moeten gaan: zichzelf verloochenen en elke dag opnieuw Jezus’ kruis opnemen.
Jezus sprak tot zijn leerlingen: ‘De Mensenzoon zal veel moeten lijden en door de oudsten, de hogepriesters en de schriftgeleerden worden verworpen en gedood, maar op de derde dag zal Hij uit de dood worden opgewekt.’
Tegen allen zei Hij: ‘Wie achter Mij aan wil komen, moet zichzelf verloochenen en dagelijks zijn kruis op zich nemen en Mij volgen. Want ieder die zijn leven wil behouden, zal het verliezen; maar wie zijn leven verliest omwille van Mij, zal het behouden. Wat heeft een mens eraan als hij de hele wereld wint, maar zichzelf verliest of schaadt?
Van Woord naar leven
Als u God de rug toekeert en weigert te luisteren, als u zich ertoe laat verleiden neer te knielen voor andere goden en die te vereren, dan zeg ik u op voorhand dat u te gronde zult gaan. (…) U staat voor de keuze tussen leven en dood, tussen zegen en vloek. Kies voor het leven, voor uw eigen toekomst en die van uw nakomelingen, door de Heer, uw God, lief te hebben, Hem te gehoorzamen en Hem toegedaan te blijven.
Zo beluisteren we vandaag Mozes in het boek Deuteronomium.
De Heer in jezelf niet toelaten leidt vaak tot het neerknielen voor andere goden. Dit zien we in de grote wereld rondom ons, dit zien we in ons zelf. Of beter gezegd: we zien dit vaak dééls, doorgaans niet niet ten volle.
Heel dikwijls is het duidelijk dat we afgoden vereren; het is als het ware zichtbaar in ons leven. Ik denk aan de afgod van de sport. Uiteraard is er niets verkeerd aan sport, maar het kan je zó in beslag nemen dat het je weerhoudt Gods weg te gaan. Ik denk aan seksualiteitsbeleving. Ook dát is een mooi gebeuren tussen geliefden, maar zoals iedereen weet kent dit vaak uitspattingen die ons van het mooie van de seksualiteit wegtrekken. Ik denk aan vele vormen van agressie naar partner of kinderen toe, aan alcoholverslaving, en zo meer. Het zijn zichtbare afgoden.
Maar heel vaak zit het neerknielen voor afgoden geniepig weggedoken in hele kleine zaken, waar we ons amper of zelfs niet bewust van zijn. Neiging tot roddel, hoogmoed, narcistische trekjes, egoïsme, hebberigheid, ijdeltuiterij, enzovoort. Afgodjes waar we maar al te dikwijls – en soms zelfs graag – voor knielen. Vaak bepalen ze ons leven en zijn ze zelfs een stuk van ons zogenaamd karakter geworden. Soms zijn we ons daarvan bewust, maar vaak ook niet. Onzichtbaar sluimerend zijn ze aanwezig en bepalen onze manier van leven en omgang met anderen méér dan we vermoeden.
Het is des mensen. Geen enkel mens – laat je niets wijsmaken – is hier vrij van; ook al zal de ene hier meer last van hebben dan de andere.
Zelfkennis is dé sleutel bij uitstek om hiervan bevrijd te geraken. Niet door die zelfkennis in eigen handen te nemen. En hoe belangrijk het ‘goede gesprek’ daarover met een derde ook kan zijn; ook dát is niet altijd verhelderend, laat staan zaligmakend. We moeten hier spreken over de gave van onderscheid; het ‘onderscheiden van de geesten’ zoals men dat dan noemt.
Het kunnen maken van ‘onderscheid van geesten’ is een gave van de heilige Geest. We lezen dat onder andere in 1 Kor 12, 10. Het betekent iets van binnenuit inzien, begrijpen door de genade van de heilige Geest. Je leert ‘aanvoelen’ wat van God komt en wat niet. Je leert onderscheiden. Dit is bijzonder belangrijk wat betreft onze innerlijke groei. Wie nooit geleerd heeft onderscheid te maken op het domein van z’n innerlijk leven, zal moeilijk Gods weg vinden, laat staan bewandelen.
Van belang in deze, is tijd te nemen voor stil gebed. Stil verwijlen bij de Heer, je handen en hart geopend. Rustig inwendig kijken naar Jezus. Je geen zorgen maken wanneer je afgeleid raakt. Gewoon rustig de draad dan weer opnemen en opnieuw ‘kijken’ naar de Heer; steeds opnieuw, je geen zorgen makend. En laat Hem maar binnen komen. Heet Hem welkom. Kijk naar zijn liefdevolle blik. Kijk in zijn ogen. Drink van zijn liefde. Ontvang zijn vrede. En meer dan we vermoeden omhelst Hij ons – in de Geest – met de gave van onderscheid. Langzaam maar zeker, doorheen het groeien in stilte en tijd, zullen we aanvoelen welke afgodjes ons van God verwijderen en welke weg we dan wél moeten gaan.
Het zal confronterend zijn, vaak ook pijnlijk. Maar dan, geliefde mensen, niet weglopen is de boodschap. Rustig laten gebeuren. Dagelijks de stilte omarmen, er tijd voor maken, de Heer zijn werk laten doen. Laat toe dat Hij je aanraakt. Het zal een aanraking worden van diepe heling. Je zwakheid zal – door genade – je sterkte worden, omdat je Gods barmhartigheid hebt welkom geheten in de wonde van je godsvervreemding.
Mozes noemt dit – in bovenstaand citaat – kiezen tussen leven en dood. Het dienen (al dan niet bewust) van onze afgodjes is kiezen voor de dood. Kiezen om de Heer zó binnen te laten dat Hij je zwakheid steeds meer omvormt naar Gods beeld, is kiezen voor het leven. Paaservaring!
Deze weg ga je, naar de woorden van Mozes, voor uw eigen toekomst en die van uw nakomelingen. Dergelijke bekering is inderdaad geen egotrip. Jezelf, en vele anderen, ook in de toekomst, zullen baat hebben met het ontdekken en gaan van de weg die God met je wil gaan. Een christen is nooit christen voor zichzelf alleen, maar altijd ten bate van het leven in de Kerk, en in wezen van héél de mensengemeenschap.
Laten wij bidden …
Vader,
geef ons liefde voor stilte en tijd.
Mogen wij daarin tot onderscheiding komen,
om van binnenuit in te zien
waar het op aankomt in ons leven.
Geef ons een helder beeld
van onze afgoden,
en kom dan – in Christus –
aanwezig in de pijn.
Raak ons aan in onze wonde,
genees ons, maak ons weer heel.
In Christus, onze Heer.
Amen.
Moge je gebed vervuld zijn van stille en innige godsontmoeting.
Een mooie donderdag,
kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.
Omdat er soms niet toelaatbare berichten werden achtergelaten, zal je reactie na acceptatie worden geplaatst.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.