zaterdag in week 32 door het jaar
Uit de derde brief van Johannes 5-8
In aanraking komen met ijverige christenen uit andere gemeenten is voor de apostel Johannes aanleiding om te pleiten ons niet op te sluiten in eigen kring, maar terwille van Christus’ naam het evangelie uit te dragen naar anderen.
Geliefde broeder,
uw trouw blijkt uit alles wat u voor de broeders doet, zelfs al kent u hen niet. Ten overstaan van de gemeente hebben zij van uw liefde getuigd. Wees zo goed hen voor de verdere reis toe te rusten op een wijze die God waardig is. Ze zijn immers omwille van de Naam op reis gegaan en accepteren geen steun van de ongelovigen. Daarom horen wij zulke mensen gastvrij te ontvangen en zo mee te werken aan de verkondiging van de waarheid.
Psalm 112, 1-6
Refr.: Gelukkig de mens die ontzag heeft voor de Heer
Gelukkig de mens die ontzag heeft voor de Heer
en grote liefde voor zijn geboden.
Zijn nageslacht geniet aanzien in het hele land,
de oprechten worden gezegend.
Rijkdom en weelde bewonen zijn huis,
en zijn rechtvaardigheid houdt stand, voor altijd.
Hij straalt voor de oprechten als licht in het duister,
genadig, liefdevol en rechtvaardig.
Goed gaat het wie genadig is en vrijgevig,
wie zijn zaken eerlijk behartigt.
De rechtvaardige komt nooit ten val,
men zal hem eeuwig gedenken.
Vers voor het evangelie (2 Tim 1, 10b)
Alleluia.
onze redder Christus Jezus is verschenen,
die de dood heeft vernietigd
en onvergankelijk leven heeft doen oplichten
door het evangelie.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Lucas 18, 1-8
Als de onrechtvaardige rechter uit de parabel uiteindelijk overhaald wordt door het aandringen van zijn cliënt, zal God, die de rechtvaardigheid zelf is, het aanhoudend gebed van zijn Kerk zeker verhoren. Wij moeten dus volharden in het gebed, tot God ons verhoren wil.
Jezus vertelde hun een gelijkenis over de noodzaak om altijd te bidden en niet op te geven:
‘Er was eens een rechter in een stad die voor God geen ontzag had en zich van de mensen niets aantrok. Er woonde ook een weduwe in die stad, die steeds weer naar hem toe ging met het verzoek: “Doe mij recht in het geschil met mijn tegenstander.” Maar lange tijd wilde hij dat niet doen. Ten slotte zei hij bij zichzelf: Ook al heb ik voor God geen ontzag en trek ik me van de mensen niets aan, toch zal ik die weduwe recht verschaffen omdat ze me last bezorgt. Anders blijft ze eindeloos bij me komen en vliegt ze me nog aan.’
Toen zei de Heer: ‘Luister naar wat deze rechter zegt, al minacht hij ook het recht. Zal God dan niet zeker recht verschaffen aan zijn uitverkorenen, die dag en nacht tot Hem roepen? Hij hoort hen immers geduldig aan. Ik zeg jullie dat Hij hun spoedig recht zal verschaffen. Maar als de Mensenzoon komt, zal Hij dan geloof vinden op aarde?’
Van Woord naar leven
Jezus leert ons d.m.v. de gelijkenis die we vandaag hoorden, dat we ‘altijd’ moeten bidden en daarin ‘niet mogen opgeven’.
Altijd bidden, dag en nacht, wil niet zeggen dat we altijd gebeden moeten opzeggen. Het heeft veeleer te maken met een levenshouding, een gebedshouding: een leven leiden onder of voor Gods aanschijn, levend in het geloof dat God aanwezig is met een liefde die enkel Hij geven kan.
Het gaat ook niet over een voortdurende verstandelijke beredenering wat Gods liefde betreft. Het is veeleer een zaak van het hart, een beweging van binnenuit die aan je gebeurt en waaraan je deelneemt. Het gaat over dankbaarheid, verwondering, over het staan in een ‘innerlijke stroom’.
Aan deze biddende houding gaat wel iets fundamenteels vooraf, namelijk het expliciete gebed. Een biddend leven zal maar biddend zijn in de mate dat wij ons expliciet gebed onderhouden. Want hoe gemakkelijk leidt ons zogenaamd biddend leven tot werken zonder bidden. Geruisloos verliezen we hierdoor de band met God, en dus met zijn genade.
Bidden is een wezenlijke houding van een gelovige. Geloven is immers voeling houden met het hart van God. Dan kan God zich ook van zijn kant meedelen aan hem die Hem is toegewijd. Hij kan laten ‘aanvoelen’ wat Hem aangenaam is, zodat iemand kan weten wat hij moet doen, hoe hij iets moet doen, wat hij moet zeggen of niet zeggen, maar ook wat hij aan God kan vragen en welk gebed God niet aangenaam is.
Als we iets vragen aan God zouden we met ons hart meer bij Hem moeten zijn dan bij wat we vragen. Wat we willen vragen… dat weet God maar al te goed. Bij en in God zijn… zo bidden we in Gods wil.
Laat ons, naar de woorden van Clara van Assisi, niet enkel biddende mensen zijn, maar gebed worden.
Een vredevolle zaterdag,
kris
Reageren of uitwisselen betreffende de overweging kan via de blog Van Woord naar leven.
Laten wij bidden
Heer Jezus,
kom met uw heilige Geest over ieder van ons en beziel ons met de gave van het gebed. Leer en help ons biddende mensen te worden; mensen die voortdurend bij de Bron van het leven neerknielen om van U te ontvangen, van U te leren, in U te leven.
Kom heilige Geest, trek ons in het gebed van de Heer.
In zijn naam. Amen.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Josafat van Polotsk († 1623)
Josafat werd omstreeks 1580 geboren uit orthodoxe ouders in de Oekaïne. Na zijn overgang tot de Rooms-Katholieke Kerk trad hij in bij de kloosterorde der Basilianen. Als priester en later als bisschop van Polotsk zette hij zich bijzonder in voor de eenheid van de Kerk. Door tegenstanders overvallen, stierf hij in 1623 als martelaar. Zijn lichaam ligt in een zijaltaar van de Vaticaanse Sint-Pietersbasiliek. Liturgische gedachtenis: 12 november.
Geünieerde Kerk
Sint Josafat werd in 1580 of 1584 geboren als Ioann Kuntsevych in de stad Volodymyr, gelegen in de provincie Volhynia van de Pools-Litouwse Gemenebest, thans gelegen in Oekraïne. Zijn familie behoorde tot de Wit-Russische adel. Het gezin Kuntsevych was lid van de Roetheense Kerk, die tot 1596 onder het gezag stond van de Russisch-Orthodoxe Kerk maar was overgegaan tot een unie met de paus van Rome.
Basilianen
In 1604 trad Kuntsevych in bij de Orde der Basilianen in het klooster van de Drie-eenheid in Vilnius. Daar kreeg hij de kloosternaam Josaphat. Hij studeerde onder begeleiding van de zalige Pierre Favre, een van de stichters van de Sociëteit van Jezus (jezuïeten). In 1609 werd hij door een rooms-katholieke bisschop tot priester gewijd. Daarna werd hij benoemd tot prior van verscheidene kloosters.
Bisschop
Op 12 november 1617 werd Josaphat geconsacreerd tot bisschop. Hij werd benoemd tot eparch van Vitebsk en hulpbisschop van de archeparchie Polotsk. In maart 1618 werd hij de residerende archeparch van Polotsk. Zowel Vitebesk als Polotsk zijn thans Wit-Russische steden.
Martelaarschap
In een tijd van grote spanningen tussen orthodoxen en katholieken preekte hij de christelijke eenheid in de kathedraal van Vitebsk. Op de trappen van de kathedraal werd hij op 12 november 1623, de zesde verjaardag van zijn bisschopsconsecratie, aangevallen door een groep mensen. Een man hakte in op zijn hoofd met een aks. Vervolgens werd hij neergeschoten. De daders waren orthodoxen die de met Rome geünieerde christenen beschouwden als verraders en vijanden van de staat. Zij ontdeden hem van zijn kleren en wierpen zijn lichaam in zee. Drie dagen laten werd zijn stoffelijk overschot gevonden. Zijn martelaarschap maakte grote indruk op de gelovigen. Zelfs zijn moordenaars bekeerden zich en verenigden zich met de geünieerde kerk. Ook zijn voornaamste tegenstander, de orthodoxe bisschop Meleti Smotrytsky, stelde zich onder het gezag van de paus van Rome.
Heiligverklaring
Reeds 20 jaar na zijn dood werd Josaphat door paus Urbanus VIII zaligverklaard. Hij werd op 29 juni 1867 door paus Pius IX gecanoniseerd. Zijn liturgische gedachtenis werd geplaatst op 14 november. Na de herziening van de Romeinse liturgische kalender in 1969 werd zijn gedachtenis verplaatst naar 12 november, zijn sterfdag.
Relieken
De relieken van Josafat waren ten tijde van zijn zaligverklaring geplaatst in een zilveren kist op last van de Pools-Litouwse prins Leo Casimir Sapieha. In 1706 werden ze eerst overgebracht naar het kasteel van prins Karol Radzwill in de stad Bila Pidlaska en vervolgens naar de kloosterkerk van de basilianen aldaar. In 1873, gedurende de vervolging van de Grieks-Katholieke Kerk door de Russische tsaar, werd het stoffelijk overschot uit het altaar gehaald en overgebracht naar een in de muur verborgen graf in de crypte. Daar raakte het in de vergetelheid totdat een basiliaanse pater het graf in 1916 ontdekte. Die bracht het lichaam van de heilige over naar Wenen, waar het werd bewaard in de Oekraïens-katholieke kerk van Sint Barbara.
Naar Rome
Vlak voor de bezetting van Wenen door de Sovjets werden Josafats beenderen de stad uit gesmokkeld en naar Rome overgebracht. Aanvankelijk lagen de relieken in het basilianenklooster op de Aventijn. Paus Paulus VI vond echter dat deze “uitmuntende kampioen van de katholieke eenheid niet van Sint Petrus” gescheiden zou moeten zijn en besloot het lichaam van Sint Josafat over te laten brengen naar de Sint-Pietersbasiliek. Daar kreeg het zijn laatste rustplaats in het altaar van Sint Basilius. In 1982 werd het graf geopend en werd het lichaam voorzien van een nieuw masker en een nieuw Byzantijns bisschopstenue.
Bron: KRO-NCRV
Josafat van Polotsk
Laten wij bidden
Heer Jezus,
kom met uw heilige Geest over ieder van ons en beziel ons met de gave van het gebed. Leer en help ons biddende mensen te worden; mensen die voortdurend bij de Bron van het leven neerknielen om van U te ontvangen, van U te leren, in U te leven.
Kom heilige Geest, trek ons in het gebed van de Heer.
In zijn naam. Amen.