Edmund Campion († 1581)

Edmund Campion sj, Tyburn, Londen; priester & martelaar

Edmund Campion was op 25 juni 1540 te Londen geboren. Zijn ouders, van huis uit katholiek, waren overgegaan tot de anglicaanse kerk. Vandaar dat de jonge Edmund in Christ’s Hospital zijn opleiding kreeg. Hij was het die in 1553 als dertienjarig studentje een welkomstwoord mocht voorlezen bij het bezoek van koningin Mary Tudor.

Hij verhuisde naar Oxford om er te studeren aan St-John’s College. Na voltooiing van zijn studies bleef hij aan het college verbonden als docent. Zijn voorlezingen waren zo populair dat zijn studenten zich zelfs Campionisten gingen noemen. Toen de stichter en weldoener van het college, Sir Thomas White, in 1564 overleed, viel hem, de pas vierentwintigjarige Campion, de hoge eer te beurt de lijkrede te mogen uitspreken. Twee jaar later, 3 september 1566, bracht koningin Elizabeth een bezoek aan het College. Weer was hij het die de welkomstrede hield, in sierlijk Latijn. Het maakte zoveel indruk op de majesteit en haar gevolg, onder wie de Earl of Leicester, dat zij hem uitnodigde in haar dienst te treden. Wie zou toen ooit vermoed kunnen hebben dat dezelfde Edmund Campion vijftien jaar later nog eens voor hen zou staan, maar dan als katholiek priester, jezuïet nog wel, verdacht van hoogverraad?

En wie zou op 25 juni 1580 vermoed hebben dat de marskramer in sieraden, Mr Edmunds geheten, die zojuist vanuit Frankrijk in Dover aan land gestapt was, en die nauwkeurig door douanebeambten was ondervraagd, omdat het gerucht ging dat katholieke priesters clandestien het land probeerden binnen te komen, en wiens bagage aan een uiterst zorgvuldig onderzoek onderworpen was, zonder dat men ook maar iets verdachts had kunnen vinden… Wie zou gedacht hebben dat het hier wel degelijk ging om diezelfde Edmund Campion, die intussen jezuïetenpriester was geworden en nu naar zijn vaderland terugkeerde om te preken en sacramenten toe te dienen onder de veel geplaagde katholieken…?

En dat, terwijl hij in 1566, het jaar van zijn Latijnse welkomstspeech, de Oath of Supremacy had afgelegd (de eed waarmee men de koning(in) van Engeland erkent als hoofd van de kerk). Twee jaar later was hij diaken gewijd in de anglicaanse kerk. Maar het waren juist de theologische studies geweest die hem aan het twijfelen hadden gebracht. Lezend in de kerkvaders en de grote theologen van het verleden, kwam hij tot de conclusie dat de katholieke kerk het ware geloof bewaarde. Hij besloot zijn hart te volgen. Maar omdat katholieken in Engeland verboden waren, week hij in augustus 1569 uit naar de Ierse hoofdstad Dublin. Na een verblijf van bijna drie jaar, kwam hij tot de slotsom dat het katholieke klimaat daar hem niet beviel. Hij keerde terug naar Engeland. Dus toch maar liever de anglicaanse kerk?

Eenmaal terug in zijn vaderland werd hij weer bevestigd in zijn gevoelen: liever katholiek dan anglicaans. Hij vertrok naar het vasteland waar in de Noord-Franse plaats Douai sinds kort een opleidingshuis was geopend voor priesters die clandestien in Engeland wilden gaan werken. Hier werd hij katholiek, besloot met succes zijn studies en vertrok in januari 1573 naar Rome om toelating tot de jezuïetenorde te vragen. Deze verkreeg hij in mei van datzelfde jaar. Omdat de jezuïeten geen Engelse provincie kenden, werd hij naar Praag en Brno gestuurd om er zijn noviciaat te beginnen.

Na zijn studies begon hij les te geven op het Praags college. Al gauw was hij de beroemdste docent van de stad. Hij schreef en regisseerde toneelstukken voor zijn leerlingen in het kader van het beroemde jezuïetentoneel. In 1580 werd hij bij pater Generaal in Rome ontboden. Deze had besloten missionarissen te zenden naar Engeland. Hij, Edmund Campion, behoorde tot de eerste lichting, tezamen met pater Robert Persons en broeder Ralph Emerson. Op 18 april van datzelfde jaar vertrokken ze naar St-Omer waar ze zich bij andere katholieke geestelijken voegden die zich voorbereidden op een overtocht naar Engeland. Maar al gauw werd bekend dat de Engelse douane extra scherp surveilleerde omdat ze getipt was. Men verspreidde zich. Zo vertrok pater Persons half juni naar de overkant, pater Campion en broeder Emerson volgden negen dagen later.

Onmiddellijk na aankomst in zijn vaderland schreef Pater Campion een pamflet dat bekend is geworden onder de titel Campion’s Brag (‘Campions bluf’). Hij zette erin uiteen dat hij met zijn komst naar Engeland geen politieke, maar religieuze bedoelingen had. Dit voor het geval hij ooit zou worden gearresteerd en beschuldigd zou worden van politieke machinaties. Van dit pamflet alleen al ging een geweldig bemoedigende werking uit onder de Engelse katholieken. Een jaar later, mei 1581 schreef hij een ander boekje: Decem Rationes (‘Tien Redenen’ om een openbaar dispuut aan te gaan met anglicaanse theologen). Het boekje vond gretig aftrek onder professoren en studenten van de universiteit van Oxford.

Maar in juli van datzelfde jaar was het raak. Bij een huiszoeking door getipte priesterjagers werd hij ontdekt en triomfantelijk naar Londen overgebracht. Na enkele dagen gevangenschap in een cel waarin hij niet languit kon liggen of staan, werd hij voorgeleid aan de koningin en de Earl of Leicester. Hebben ze teruggedacht aan vijftien jaar geleden? In ieder geval probeerden ze hem over te halen terug te keren tot de anglicaanse kerk; een glanzende carrière zou zijn deel zijn. Maar Edmund antwoordde simpelweg dat hij liever een katholiek martelaar was dan een anglicaanse bisschop. Teruggebracht naar zijn cel, werd hij een paar dagen later onderworpen aan de folteringen van de pijnbank. Daarna waren zijn tegenstanders best bereid aan zijn tien redenen voor een goed gesprek met anglicaanse theologen tegemoet te komen. Er werden vier cessies gehouden waarin pater Campion onverkort vasthield aan het katholiek geloof en de anderen ervan probeerde te overtuigen dat ze zich op een dwaalweg bevonden. Tevergeefs natuurlijk.

Op 14 november werd zijn rechtszaak geopend in Westminster Hall. Tezamen met zeven andere priesters werd hij ervan beschuldigd te hebben samengezworen tegen de koningin; hij zou in Rome en Reims een eed hebben afgelegd om een aanslag op de koningin te beramen en uit te voeren. Toen hem werd gevraagd met opgeheven hand te zweren dat hij de waarheid zou spreken, was hij zelfs niet meer in staat zijn hand omhoog te krijgen. Een van de andere beschuldigde priesters schoot hem te hulp en hield zijn hand op. Later fluisterde hij dat er geen nagels meer zaten op de vingers van pater Campion… Alle verdachten werden schuldig verklaard en ter dood veroordeeld. Ter plekke hebben ze toen de hymne Te Deum gezongen (‘U God loven wij’).

Op 1 december werd hij – tegelijk met de zojuist jezuïet geworden Alexander Briant en de wereldheer Ralph Sherwin – uit zijn cel gehaald en overgebracht naar de beruchte Tyburngevangenis. Een van de ambtenaren vroeg hem zijn misdaad te bekennen. Pater Campion reageerde: ‘Ik ben een katholiek priester. In die geloofsovertuiging heb ik geleefd en ben ik bereid te sterven. Als u vindt dat mijn godsdienst gelijkstaat met verraad, dan ben ik inderdaad schuldig. Maar aan enig ander verraad heb ik mij nooit schuldig gemaakt. God is mijn getuige.’ Hij werd gehangen, onthoofd en gevierendeeld.

Tegelijk met Alexander Briant en Ralph Sherwin werd hij op 29 december 1886 door paus Leo XIII († 1903) zalig verklaard, de heiligverklaring door paus Paulus VI († 1978) vond plaats op 25 oktober 1970.

Bron: Heiligen.net

Gisteren spraken we hier nog over roeping, en het belang van het stille en volgehouden gebed om de roep van de Heer te horen en te koesteren. Vandaag spreekt Jezus over een innerlijke gesteltenis om op een goede manier in het gebed aanwezig te zijn. Hij doet dit door middel van een lofprijzing tot de Vader: ‘Ik loof U, Vader, Heer van hemel en aarde, omdat U deze dingen voor wijzen en verstandigen hebt verborgen, maar ze aan eenvoudige mensen hebt onthuld. Ja, Vader, zo hebt U het gewild.’

Als Jezus hier spreekt over eenvoudige mensen heeft Hij het niet over wel of niet gestudeerd hebben, of door het leven gaan met of zonder kerkstatus, enz… Jezus prijst hier de mensen die ‘arm zijn van geest’, mensen die vanbinnen een leegte bewaren voor zijn inwoning, zijn bidden in ons.

Wanneer wij bidden is het goed dat we dat doen in deze geest; arm van geest. Je innerlijke blik richten naar God, heel gewoon, heel eenvoudig, gelovend wetend dat je staat voor zijn Aangezicht, je gevend aan Jezus in je hart die samen met u de Vader aanbidt. Het is in eenheid met Christus kijken naar de Vader, zoals Hij in Christus naar u kijkt.

Ik denk dat het belangrijk is dat we onze gebedstijd niet volproppen met enkel en alleen formulierengebeden en heilige teksten. De stilte is oh zo belangrijk. Gewoon er ‘zijn’, je laten beschijnen door Hem, de tijd daarvoor nemend, zoals Hij zijn tijd neemt voor u. Begrijp me niet verkeerd: is er niets fout met het breviergebed, of een ander gebed dat we ‘lezen’. Maar de stilte is onze gebedstijd mogen we niet verwaarlozen.

Deze stilte is absoluut geen garantie dat je gevoelens ontwikkelt die je als het ware verheffen. In wezen is dat zelfs helemaal niet belangrijk. Het gaat er in het gebed niet om wat wij voelen, het gaat erom dat God er is, en dat Hij ons beschijnt met Zichzelf, met zijn liefde, met zijn vrede.
Gewaar je Hem? Goed. Gewaar je Hem niet? Ook goed.
Een vrouw die zwanger is voelt soms haar kind, maar soms ook niet. Is het kind daarom minder aanwezig in haar schoot? Zo ook met ons gebed. Het gaat er niet om of wij God voelen of niet. Hij is er. We dragen Hem. Dat volstaat.

Moge de Geest ons gebed bezielen, opdat wij vanuit het dragen en beminnen van de Heer, Hem mogen baren in al ons doen en laten doorheen de dag.

kris

Reageren, je eigen woordje plaatsen, of uitwisselen over de overweging, kan via de blog Van Woord naar leven.

Goede God,
moge uw heilige Geest in ons neerdalen. Moge Hij ons arm maken van geest, innerlijk leeg, beschikbaar voor uw aanwezigheid in uw Zoon. Schenk ons de gave van het innerlijk zien, het stille verwijlen bij U, los van gevoelens of sfeertjes. Schenk ons puurheid in het gebed, zuiverheid van hart, uw Geest.
Om deze genade bidden wij U, in Christus, onze Heer.
Amen.