Leestip van de dag – zaterdag 11 april 2020
Pasen als disruptie
De coronacrisis is een ware ontwrichtende (disruptieve) ontwikkeling. En zicht op normaliteit is nog ver weg. Ook Pasen zet de wereld op zijn kop, beseft René Grotenhuis nu des te meer. We kunnen niet anders dan ons dat in vertrouwde beelden voorstellen – licht aan het einde van de tunnel, hoop door ellendige tijd heen – maar uiteindelijk gaat Pasen ons voorstellingsvermogen te boven. Het is Gods disruptieve belofte: “Zie ik maak alles nieuw.” En juist dat stemt vreugdevol.
Door René Grotenhuis
De Coronacrisis heeft alles en iedereen overhoop gehaald. Terwijl de afgelopen jaren trendwatchers met graagte het woord disruptieve (ontwrichtende) vernieuwing gebruikten voor weer een nieuwe technologische ontwikkeling, laat de coronacrisis zien wat echte disruptie betekent.
Die echte disruptie komt van een onnozel virus dat geen enkele bedoeling had om onze samenleving te veranderen of op een ander spoor te brengen. Ergens sprong het over van dier op mens, zonder plan of strategie, moeiteloos zijn weg vindend in onze globale wereld. Ik geloof dat er inmiddels geen land meer is waar het virus zich niet genesteld heeft.
De impact van het virus is werkelijk ontwrichtend. Tienduizenden ondernemers die hun bedrijf niet meer draaiende kunnen houden en zich in arren moede tot de overheid richten om te overleven. Duizenden dementerende ouderen en verstandelijk gehandicapten die geen idee hebben waarom hun familieleden of vaste maatjes niet meer komen. Hartpatiënten die zich niet meer melden op de eerste hulp. Het gewone leven is ontwricht geraakt, niets is meer zoals het was en we weten niet of die normaliteit ooit weer terug zal komen.
Pasen
In twee duizend jaar christendom zijn we Pasen een mooi en vanzelfsprekend feest gaan vinden. Als hoogtepunt van het kerkelijk jaar is het ingepast in onze ritmes. We weten wat ons te wachten staat, welke verhalen, welke symbolen. Daarmee is buiten beeld geraakt dat het Paasgebeuren de wereld op zijn kop zet, toen en nu. Met Pasen wordt de bestaande orde grondig overhoop gehaald. Als een gekruisigde loser uit de dood opstaat en de dood niet het laatste woord meer heeft, dan zijn de bekende verhoudingen en posities grondig gewijzigd.
Deze week houdt mij bezig wat Palmzondag en Pasen mij te zeggen hebben als het gaat om die omkering. Ik ervaar het alsof er tussen beide gebeurtenissen een ingrijpende verandering optreedt.
Met Palmzondag (de zondag voor Pasen) zien we de intocht van Jezus in Jeruzalem. In de traditie van de Joodse Messias-verwachting wordt hij gezien als degene die het koningschap gaat herstellen. het is een terugkerende thema in de evangelies dat de leerlingen verwachten dat Jezus het herstel is van het oude koningschap. Natuurlijk, het is een nieuw koningschap: “Zie, uw koning komt tot u, zachtmoedig en gezeten op een ezel” (Matteüs 21, 5), maar het sluit aan op bestaande beelden en verwachtingen. Met Palmzondag zijn wij nog steeds aan het woord met onze in menselijke voorstellingen vervatte verwachtingen wat Gods toekomst betekent.
In zijn ontmoeting met Pilatus zegt Jezus dat zijn koninkrijk niet van deze wereld is alsof hijzelf ook afstand neemt van de palmzondagverwachtingen.
Iets absoluut nieuws
Met Pasen wordt duidelijk wat die woorden betekenen. Dat er iets nieuws en onverwachts gebeurt wat wij niet konden voorzien, wat zich onttrekt aan onze menselijke voorstellingen en verwachtingen. Dan zijn wij niet meer aan het woord, maar is Hij aan het woord. Pasen is een disruptie. Er is geen herstel van het messiaanse koninkrijk in lijn met de traditie en de verwachtingen. Hier vindt iets absoluut nieuws en ongehoords plaats.
Daarom blijft het voor mij ook altijd het paas-mysterie. Ik begrijp dat we pogen om het in onze beelden en onze taal te verwoorden, we hebben niets anders: licht aan het einde van de tunnel, hoop door de ellendige tijd heen. Maar het blijft me soms teveel Palmzondag, passend in ons voorstellingsvermogen. Pasen is Gods disruptieve belofte: “Zie ik maak alles nieuw” (Openbaringen 21,5). Het gaat mijn voorstellingsvermogen te boven. Maar het is precies dat wat mij de paasvreugde geeft.
Bron: De Bezieling