Ivo Hélory († 1303)

Ivo Hélory; Tréguier, Frankrijk; priester & juristHij werd op 17 oktober 1253 geboren op het landgoed Kermartin in het plaatsje Minihy dichtbij Tréguier in Bretagne. Hij was van gegoede afkomst. Vanaf 1267 studeerde hij gedurende tien jaren te Parijs rechten, filosofie en theologie. Daarna specialiseerde hij zich verder in de Rechten te Orléans. Van 1280 tot 1284 was hij kerkelijk rechter te Rennes. Hij leidde een gestreng leven: een collega zag toevallig waar hij sliep: er lagen schots en scheef wat blokken hout op de grond, hier en daar wat opgevuld met stro; één of andere goedkope lap deed dienst als deken. Intussen probeerde Ivo zijn kennis en kunde vooral ten goede te laten komen aan de armen en ongeletterden.Hij ontving in Rennes ook de priesterwijding. Toen de bisschop uit zijn geboortestad Tréguier een beroep op hem deed, kwam hij met de kerkelijke overheden van Rennes tot de slotsom dat hij daaraan gehoor moest geven. Uit erkentelijkheid voor al zijn verdiensten kreeg hij van zijn kerkelijke werkgever te Rennes een paard cadeau; daarmee zou de reis naar huis een stuk sneller en gemakkelijker gaan. Maar voor hij vertrok had hij het alweer verkocht en de opbrengst onder de armen verdeeld.Van 1292 tot 1298 was hij plattelandspastoor te Louannec. Hij preekte eenvoudig en recht tot het hart van de mensen; bovendien sprak hij gewoon Bretons, de taal van de streek. Intussen bleef hij zijn ambt van advocaat uitoefenen. Men noemde hem al gauw ‘de advocaat van de armen’. Hij was bijzonder scherpzinnig, wanneer hij het onrecht van rijken jegens armen moest ontmaskeren.Vanaf 1298 trok hij zich terug op het ouderlijk landgoed dat hij had geërfd. Hij richtte er gasthuizen in voor zieken, bejaarden, wezen en zwerfkinderen. Hij sliep zelf op een houten brits met een stromatras. De bijbel diende hem als hoofdkussen. Daarnaast had hij er een kapel en een spreekkamer. Daar aanhoorde hij alle klachten over het onrecht dat de rijken de armen aandeden.Van overal kwamen armen, analfabeten en rechtelozen zijn hulp inroepen. Vaak ging hij zelf naar het kasteel van een rijke heer om een koe of schaap terug te vorderen, dat door de heer in beslag genomen was, zogenaamd omdat een boer zijn belasting niet had betaald.Thuis deelde hij elke avond zijn tafel met een hele drom zwervers en bedelaars. Hij was degene die hen bediende en verzorgde. Er wordt verhaald dat op een avond een bijzonder onappetijtelijke verschijning aan zijn poort kwam aankloppen. De man zat onder de zweren en hij stonk afschuwelijk. Ivo liet hem aan zijn rechterhand plaatsnemen. Hij at met hem samen uit dezelfde schotel. De anderen waren nog lang niet uitgegeten, toen de vreemde zwerver alweer opstond om te vertrekken. Bij de deur stak hij zijn hand op en groette allen: “De Heer zij met u.” Onmiddellijk nadat hij door de deur was verdwenen, keerde hij terug, maar nu zo stralend en schitterend en zo’n weldadige geur verspreidend, dat het voor ieder duidelijk was: dit is de Heer zelf. Nog lang daarna hoorde men Ivo verzuchten: “Ik kan het maar nauwelijks geloven dat de Heer aan ons een bezoek heeft gebracht. Ik had Hem ook bijna niet herkend.”Bij zijn leven al werd hij beschouwd als een groot heilige.Hij is patroon van Bretagne; van de steden Rennes en Tréguier alsmede van de universiteit van Nantes. Daarnaast is hij beschermheilige van de rechtspraak. Zijn voorspraak wordt ingeroepen voor een goed en eerlijk verloop van een proces. Daarnaast is hij beschermheilige van de juristen (rechtsgeleerden), procureurs, rechters, vrederechters en gerechtsdienaren, advocaten, notarissen en deurwaarders en van alle ministeriële ambten; van pastoors en priesters; van de armen en wezen; bovendien van draaiers en houtbewerkers. De kerk te Tréguier waar hij begraven ligt, is nog altijd een drukbezocht bedevaartsoord.Hij wordt afgebeeld als advocaat (toga en baret), met een boek bij zich en een schrijfveer. Vooral in Bretagne ziet men hem vaak tussen een arme en een rijke, waarbij hij zich meestal uitdrukkelijk tot de arme wendt.

Vandaag horen we Jezus zeggen: ‘Ik heb jullie opgedragen om op weg te gaan en vrucht te dragen, blijvende vrucht.’Ik wil vandaag samen met u nadenken over dat ‘op weg gaan’.Vanaf de dag van onze conceptie, tot de dag dat we hier op aarde overlijden, zijn we op weg. Door het feit dat de geschiedenis niet kan stilstaan of teruggedraaid kan worden, zijn we op weg, gaan we voort, zowel in de tijd als in onze persoonlijke ontwikkeling. Wat het voortgaan in de tijd betreft … daar hebben we geen vat op. Dat gebeurt gewoon. Wat onze persoonlijke ontwikkeling betreft … daar hebben we wel degelijk wél vat op.Zeker als volwassenen. Als kind wordt je opgevoed en heel veel van wat je nu bent heeft met die opvoeding te maken. Doch als volwassene, of reeds als jong-volwassene, wordt van je gevraagd heel persoonlijke keuzes te maken. Als christen betekent dit kiezen voor de Heer, kiezen voor zijn liefde die niet zomaar eender welke liefde is. Voor een christen gaat het over de liefde van het evangelie; over kruis-liefde, over vergeving, barmhartigheid, engagement. Het gaat over een liefde beleefd in naam van, en in eenheid met, de Heer.En ik wil echt de nadruk leggen op het belang van de persoonlijke keuze deze weg te gaan. Want dikwijls hebben we de neiging om het leven, of mensen, of ons verleden, de ‘schuld’ te geven dat we niet uitdrukkelijk deze keuze kunnen maken. Als volwassene kunnen we dit niet maken. We hebben de wel degelijk de keuze, en gewoonlijk ook de vrijheid, deze keuze echt hard te maken.Jezus kiest ons, zegt het evangelie vandaag. Ons wordt gevraagd voor Hem te kiezen, voor zijn liefde, voor het evangelie.Ons antwoord mag nooit vanuit een zekere dwangmatigheid gebeuren, maar feit is wel dat er een antwoord verwacht wordt. We moeten ons daar goed van bewust zijn.Er gaan (dikwijls ongekende) horizonten open voor wie werkelijk beslist voor de Heer. We gaan een innerlijke vrijheid ervaren die zoveel verder en dieper reikt dan de vrijheid die zo vaak vanuit de ‘wereld’ verkondigd wordt. Het is de vrijheid van het losgekomen zijn van innerlijke gebondenheden, de vrijheid van je opgenomen te weten door Iemand, die je zal stuwen en leiden, je zal behoeden en van de nodige genade zal voorzien.Je leven zal er niet makkelijker op worden, maar in de diepte wel mooi en rijk, berustend op het feit je op weg bent de mens te worden die God voor u heel persoonlijk droomt.Kom, lieve mensen, laat ons op weg gaan, beslissen voor de Heer, en wel dagelijks, iedere morgen opnieuw, groeiend in Hem, dag na dag, met vallen en opstaan, in stille overgave aan de roep van het Leven; Gods uitnodiging zijn liefde te worden.kris

Reageren, je eigen woordje plaatsen, of uitwisselen over de overweging, kan via de blog Van Woord naar leven.

Heer… de liefde… het hoogste goed. Leer ons liefhebben; liefhebben zoals Gij, liefhebben vanuit U, liefhebben in uw naam. Omhels ons met uw kruisgenade opdat wij als ware paasmensen mogen leren liefhebben zoals Gij. Amen.