29 aug – Marteldood van de H. Johannes de Doper
Gedachtenis – eigen lezingen
Vandaag gedenken we de marteldood van de heilige Johannes de Doper, die, net als Jeremia, ondanks gevaar en tegenstand standvastig de waarheid bleef verkondigen, tenminste zolang hij daartoe in staat was. In het evangelie van vandaag lezen we immers hoe Johannes gevangen werd gezet omdat hij Herodes bekritiseerde voor zijn huwelijk met Herodias, de vrouw van zijn broer, en uiteindelijk door een list van Herodias en haar dochter de marteldood vond.
Johannes, als voorloper van het lijden van Christus, roept ons op om in verbondenheid met God trouw te blijven aan de waarheid, ook wanneer we geconfronteerd worden met situaties of mensen die ons proberen te manipuleren en ons van God en gebod proberen te verwijderen.
Uit de profeet Jeremia 1, 17-19
God belooft Jeremia bescherming en moedigt hem aan om zonder angst zijn boodschap door te geven, ondanks de tegenstand die hij zal ondervinden.
In die dagen kwam het woord van de Heer tot mij:
‘Jij, Jeremia, maak je gereed en zeg hun alles wat Ik je opdraag. Laat je door hen geen angst aanjagen, anders zal Ik jou angst aanjagen in hun bijzijn. Ik maak je nu tot een vestingstad en een ijzeren zuil, tot een bronzen muur om stand te houden tegen het hele land: de koningen en leiders van Juda, de priesters en het volk. Ze zullen je bestrijden, maar je niet overwinnen, want Ik zal je terzijde staan en je redden – spreekt de Heer.’
Tussenzang: Ps 71, 1-6 + 17
Refr.: Al in de moederschoot was U het die mij droeg.
Bij U, Heer, schuil ik,
maak mij nooit te schande,
red en bevrijd mij, doe mij recht,
hoor mij en kom mij te hulp.
Wees de rots waarop ik kan wonen,
waar ik altijd heen kan gaan.
U hebt mijn redding bevolen,
mijn rots en mijn burcht, dat bent U.
Mijn God, bevrijd mij uit de hand van schurken,
uit de greep van wrede onderdrukkers.
U bent mijn enige hoop,
Heer, mijn God, van jongs af vertrouw ik op U.
Al vanaf mijn geboorte steun ik op U,
al in de moederschoot was U het die mij droeg,
U wil ik altijd loven.
God, U onderwees mij van jongs af aan,
en steeds nog vertel ik uw wonderen.
Vers voor het evangelie (ps 30, 5)
Alleluia.
Zing voor de Heer,
u die Hem trouw bent,
loof zijn heilige Naam.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Marcus 6, 17-29
Marcus verhaalt hoe Herodes, ondanks zijn respect voor Johannes de Doper, uiteindelijk zwicht voor de manipulatie van Herodias en haar dochter, wat leidt tot de onthoofding van Johannes. Het verhaal toont de tragische gevolgen van machtsmisbruik en het houden van ondoordachte beloftes.
Herodes had Johannes gevangen laten nemen en hem, aan handen en voeten geketend, laten opsluiten vanwege Herodias, de vrouw van zijn broer Filippus, met wie hij getrouwd was. Johannes had namelijk tegen Herodes gezegd: ‘U mag niet trouwen met de vrouw van uw broer.’ Sindsdien had Herodias het op hem gemunt en wilde ze hem doden, maar ze kreeg er de kans niet toe, want Herodes had ontzag voor Johannes, omdat hij wist dat hij een rechtvaardig en heilig man was, en hij nam hem in bescherming. En hoewel hij altijd in grote onzekerheid verkeerde als hij naar hem geluisterd had, bleef hij hem toch graag horen.
Op een keer deed zich echter een gunstige gelegenheid voor, toen Herodes op zijn verjaardag een feest gaf voor zijn hovelingen en de hoge militairen en de voornaamste inwoners van Galilea. De dochter van Herodias kwam binnen om voor Herodes en zijn gasten te dansen, wat bij hen erg in de smaak viel. De koning zei tegen het meisje: ‘Vraag me wat je maar wilt, en ik zal het je geven.’ En hij bezwoer haar: ‘Wat je ook vraagt, ik zal het je geven, al was het de helft van mijn koninkrijk!’
Ze ging naar haar moeder en vroeg: ‘Wat zal ik vragen?’ Haar moeder zei: ‘Het hoofd van Johannes de Doper.’
Haastig ging ze weer naar binnen, stapte recht op de koning af en zei tegen hem: ‘Ik wil dat u me nu meteen op een schaal het hoofd van Johannes de Doper geeft.’ Dit bedroefde de koning zeer, maar hij wilde het haar niet weigeren omdat hij in het bijzijn van zijn gasten een eed had gezworen.
Hij stuurde meteen iemand van zijn garde weg met het bevel hem het hoofd te brengen. De soldaat ging naar de gevangenis en onthoofdde Johannes. Hij bracht het hoofd binnen op een schaal en gaf het aan het meisje, en zij gaf het aan haar moeder.
Toen zijn leerlingen hiervan hoorden, gingen ze zijn lijk halen en legden het in een graf.
Van Woord naar leven
MANIPULATIE DOORSTAAN IN CHRISTUS
(bij de gedachtenis van de marteldood van Johannes de Doper)
Vandaag gedenken we de marteldood van Johannes de Doper, wat een gelegenheid biedt om na te denken over de krachten die ons beïnvloeden en de zwakheden die zich kunnen openbaren wanneer ons hart niet stevig gegrond is in de liefde van Christus.
Het verhaal van Johannes de Doper en Herodes is een mooi voorbeeld van hoe manipulatie en zwakte hand in hand kunnen gaan. Herodes erkende Johannes als een rechtvaardig en heilig man, maar zijn karakter was kwetsbaar voor de invloed van anderen. Herodias wist precies hoe ze Herodes kon manipuleren door haar dochter te laten dansen op zijn feest. Herodes, door zijn trots en de druk van de menigte, kon niet terugkrabbelen op zijn belofte. Zijn zwakheid, gevoed door de angst om gezichtsverlies te lijden, leidde uiteindelijk tot een gruwelijke daad.
Dit verhaal leert ons over de invloed van manipulatie en de kwetsbaarheid van een hart dat niet stevig geworteld is in de liefde en de wijsheid van God. Herodes liet zich leiden door externe druk en interne zwakheden, waardoor hij het juiste niet kon doen, zelfs als hij wist wat dat was. Hij stelde de verwachtingen van anderen boven zijn eigen morele overtuigingen en veronachtzaamde het leven van een onschuldige.
De vraag die wij onszelf moeten stellen, is hoe wij onszelf kunnen beschermen tegen zulke manipulaties en eigen zwakheden. Hoe kunnen wij ervoor zorgen dat onze keuzes geworteld zijn en blijven in een diep en verankerd geloof in God, in plaats van beïnvloed door externe druk of interne twijfels?
Het antwoord ligt in het verdiepen van onze relatie met Christus en het zoeken naar zijn leiding in alle omstandigheden. Door ons hart en onze gedachten op Hem te richten, kunnen we de kracht vinden om standvastig te blijven, ook onder externe druk.
Niemand beweert dat dit vanzelfsprekend is. Zwakte of beïnvloedbaarheid zijn vaak het resultaat van een verleden waar we van moeten genezen. Professionele hulpverleners kunnen hierbij waardevolle steun bieden. Maar laten we ook onze relatie met Christus niet vergeten. Of een combinatie van beiden.
Dagelijks gebed versterkt onze relatie met God, die ons van binnenuit kan en zal genezen van onze zwaktes. In zijn genade kan Hij ons sterken in onze persoonlijkheid en de keuzes die we maken. Hierbij is het van groot belang om je hart te openen voor zijn helende liefde en je door Christus te laten aanraken.
Moraal van het verhaal is dat een sterke relatie met God ons kan beschermen tegen manipulaties en eigen zwakheden. Door Gods genade te omarmen en ons hart te openen voor zijn helende liefde in Christus, zullen we de kracht vinden om standvastige keuzes te maken, ook onder externe druk.
Deze genezing is geen momentopname. Het groeit doorheen de jaren. Het is een proces van vallen en opstaan. Maar het leidt wel tot innerlijke groei én veerkracht in onszelf. Laten we ons geven aan de Heer.
Laten we bidden
Heer Jezus,
wij vragen wij U
om ons te beschermen
tegen manipulatie van buitenaf
en eigen zwakte.
Versterk ons geloof
en laat uw liefde ons hart vullen.
Geef ons de kracht om standvastig te blijven
en uw wijsheid te volgen
onder alle omstandigheden.
In uw naam.
Amen.
Geliefde mensen, laten we sterk staan in onszelf en onze keuzes maken vanuit een diepgeworteld geloof in God.
Een gezegende donderdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Zijn er specifieke mensen of situaties die je regelmatig uit innerlijke balans brengen? Zie je dit als onoverkomelijk, of beschouw je de vaststelling als een kans voor geestelijke groei en verdieping van je relatie met God? Hoe zou je dat aanpakken?
Het komt voor dat ons handelen niet in overeenstemming is met onze christelijke waarden. Wat veroorzaakt deze storing? Zijn het externe factoren of interne worstelingen? Krijgt God een plaats in dit innerlijke gevecht?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Marteldood van de H. Johannes de Doper
De Katholieke en de Orthodoxe Kerken gedenken jaarlijks op 29 augustus het martelaarschap van de heilige Johannes de Doper, die door onthoofding om het leven kwam.
Voorloper
Johannes de Doper is de voorloper van Jezus Christus. In de Evangeliën staat dat hij optrad als profeet in de woestijn van Juda. Daar predikte hij de komst van de Dag van de Heer. Daarom riep hij op tot bekering en boete. Als teken daarvan konden mensen door hem gedoopt worden.
Herodes
Johannes werd gearresteerd op last van koning Herodes Antipas, zoon van Herodes de Grote. Hij voelde zich beledigd omdat Johannes hem publiekelijk had beschuldigd van overspel, omdat hij Herodias, de echtgenote van zijn broer Filippus, tot zijn vrouw had genomen. De koning, een marionet van de Romeinse bezetters, zette Johannes daarop gevangen in de rotsburcht Macherus bij de Dode Zee. Herodes had hem eigenlijk willen laten doden, maar hij durfde dat niet, bang dat het volk dan in opstand zou komen.
Onthoofding
Toen Salomé, de dochter van Herodias, op een dag de koning door haar verleidelijke dans had vermaakt, vroeg Herodes Antipas hoe hij haar zou kunnen belonen. Door haar moeder opgestookt, zei ze: “Geef mij hier op een schotel het hoofd van Johannes de Doper.” De koning werd bedroefd, maar vanwege zijn eed en omwille van zijn gasten gaf hij het bevel om het haar te geven. En hij liet Johannes in de gevangenis onthoofden. Zijn hoofd werd op een schotel gebracht en aan het meisje gegeven, en zij bracht het naar haar moeder. Zijn leerlingen kwamen het lijk halen en ze begroeven het, en ze gingen Jezus op de hoogte stellen. Toen Jezus dat hoorde, week Hij met een boot uit naar een eenzame plaats om alleen te zijn (Mt 14: 8-13).
Verering
In Oost en West wordt Johannes als een grote heilige vereerd. In de Katholieke Kerk wordt zijn geboorte op 24 juni als hoogfeest gevierd. Zijn marteldood wordt jaarlijks op 29 augustus herdacht, zowel in de Katholieke als de Orthodoxe Kerk. Deze gedachtenis gaat terug op de wijdingsdag van de kerk die gebouwd werd boven Johannes’ vermoedelijke graf in Sebaste (Samaria).
Bron: KRO-NCRV
De onthoofding van Johannes de Doper · Michelangelo Merisi da Caravaggio
Van Woord naar leven
MANIPULATIE DOORSTAAN IN CHRISTUS
(bij de gedachtenis van de marteldood van Johannes de Doper)
Vandaag gedenken we de marteldood van Johannes de Doper, wat een gelegenheid biedt om na te denken over de krachten die ons beïnvloeden en de zwakheden die zich kunnen openbaren wanneer ons hart niet stevig gegrond is in de liefde van Christus.
Het verhaal van Johannes de Doper en Herodes is een mooi voorbeeld van hoe manipulatie en zwakte hand in hand kunnen gaan. Herodes erkende Johannes als een rechtvaardig en heilig man, maar zijn karakter was kwetsbaar voor de invloed van anderen. Herodias wist precies hoe ze Herodes kon manipuleren door haar dochter te laten dansen op zijn feest. Herodes, door zijn trots en de druk van de menigte, kon niet terugkrabbelen op zijn belofte. Zijn zwakheid, gevoed door de angst om gezichtsverlies te lijden, leidde uiteindelijk tot een gruwelijke daad.
Dit verhaal leert ons over de invloed van manipulatie en de kwetsbaarheid van een hart dat niet stevig geworteld is in de liefde en de wijsheid van God. Herodes liet zich leiden door externe druk en interne zwakheden, waardoor hij het juiste niet kon doen, zelfs als hij wist wat dat was. Hij stelde de verwachtingen van anderen boven zijn eigen morele overtuigingen en veronachtzaamde het leven van een onschuldige.
De vraag die wij onszelf moeten stellen, is hoe wij onszelf kunnen beschermen tegen zulke manipulaties en eigen zwakheden. Hoe kunnen wij ervoor zorgen dat onze keuzes geworteld zijn en blijven in een diep en verankerd geloof in God, in plaats van beïnvloed door externe druk of interne twijfels?
Het antwoord ligt in het verdiepen van onze relatie met Christus en het zoeken naar zijn leiding in alle omstandigheden. Door ons hart en onze gedachten op Hem te richten, kunnen we de kracht vinden om standvastig te blijven, ook onder externe druk.
Niemand beweert dat dit vanzelfsprekend is. Zwakte of beïnvloedbaarheid zijn vaak het resultaat van een verleden waar we van moeten genezen. Professionele hulpverleners kunnen hierbij waardevolle steun bieden. Maar laten we ook onze relatie met Christus niet vergeten. Of een combinatie van beiden.
Dagelijks gebed versterkt onze relatie met God, die ons van binnenuit kan en zal genezen van onze zwaktes. In zijn genade kan Hij ons sterken in onze persoonlijkheid en de keuzes die we maken. Hierbij is het van groot belang om je hart te openen voor zijn helende liefde en je door Christus te laten aanraken.
Moraal van het verhaal is dat een sterke relatie met God ons kan beschermen tegen manipulaties en eigen zwakheden. Door Gods genade te omarmen en ons hart te openen voor zijn helende liefde in Christus, zullen we de kracht vinden om standvastige keuzes te maken, ook onder externe druk.
Deze genezing is geen momentopname. Het groeit doorheen de jaren. Het is een proces van vallen en opstaan. Maar het leidt wel tot innerlijke groei én veerkracht in onszelf. Laten we ons geven aan de Heer.
Laten we bidden
Heer Jezus,
wij vragen wij U
om ons te beschermen
tegen manipulatie van buitenaf
en eigen zwakte.
Versterk ons geloof
en laat uw liefde ons hart vullen.
Geef ons de kracht om standvastig te blijven
en uw wijsheid te volgen
onder alle omstandigheden.
In uw naam.
Amen.
Geliefde mensen, laten we sterk staan in onszelf en onze keuzes maken vanuit een diepgeworteld geloof in God.
Een gezegende donderdag,
kris
Om mee op weg te gaan
Zijn er specifieke mensen of situaties die je regelmatig uit innerlijke balans brengen? Zie je dit als onoverkomelijk, of beschouw je de vaststelling als een kans voor geestelijke groei en verdieping van je relatie met God? Hoe zou je dat aanpakken?
Het komt voor dat ons handelen niet in overeenstemming is met onze christelijke waarden. Wat veroorzaakt deze storing? Zijn het externe factoren of interne worstelingen? Krijgt God een plaats in dit innerlijke gevecht?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.