Maria Magdalena († 1^e eeuw)

feest

Volgens Lukas was  Maria Magdalena (of ‘van Magdala’) een van “de vrouwen in het gevolg van Jezus, die van boze geesten en ziekten verlost waren”; uit haar “waren zeven duivels weggegaan” (Lukas 08,02-03; vgl. Markus 16,09). Zij behoort tot de twee of drie Maria’s die toezagen hoe Jezus gekruisigd en begraven werd (Mattheus 27,55-56; Markus 15,40-47). Jezus’ dood en begrafenis waren vanwege de naderende sabbat zo snel verlopen, dat men geen tijd meer had gehad Hem door balseming de laatste eer te bewijzen. Vandaar dat op de vroege ochtend na de sabbat een aantal vrouwen terugging naar het graf om dat alsnog te doen. Onder hen bevond zich ook weer Maria Magdalena (Mattheus 28,01; Markus 16,01.09; Lukas 24,10). Zij ontdekten dat het graf leeg was; er waren een of twee mannen, engelen van God, die hun zeiden, dat Jezus uit de doden was opgestaan en dat Hij hun voorging naar Galilea; daar zouden zij Hem zien. Dat moesten zij aan zijn leerlingen doorgeven.

Johannes’ versie van deze gebeurtenis wijkt enigszins af. De twee in het wit geklede engelen vroegen aan Maria, die zich voorover gebogen had om een blik in het graf te kunnen werpen:“Vrouw, waarom huilt u?” Zij antwoordde: “Ze hebben mijn Heer weggenomen en ik weet niet, waar ze Hem hebben neergelegd.” Toen zij dit gezegd had, keerde zij zich om en zag Jezus staan, maar zonder te weten dat het Jezus was. Jezus zei tot haar: “Vrouw, waarom huilt u? Wie zoekt u?” In de mening dat het de tuinman was, vroeg zij: “Heer, mocht u Hem hebben weggenomen, zeg mij dan waar u Hem hebt neergelegd, zodat ik Hem kan weghalen.” Zij herkende Hem, toen Hij haar op zijn karakteristieke manier bij haar naam noemde: “Maria!” (Johannes 20,01-18).

In de kerk wordt ze vereerd als een boetelinge wier radicaal veranderde leven de liefde en kracht van Jezus laat zien.

’s Nachts in mijn slaap zoek ik mijn lief. Ik zoek hem, maar ik vind hem niet. Laat ik opstaan, rondgaan in de stad, laat ik in de straten, op de pleinen, zoeken naar mijn allerliefste. Ik zoek hem, maar ik vind hem niet.

Een persoonlijke belevenis uitgedrukt in de taal van de lyriek. Maar daar doorheen wordt de belevenis weergegeven van God met zijn volk. Zo gaat het in de liefde tussen mensen, tussen personen. En aangezien de verhouding tussen God en mens ook een verhouding is tussen personen, gaat het zo ook in de verhouding tussen God en mens.

Allereerst zoeken. Dat betekent twee dingen: Als je hart door de liefde is geraakt, ben je je rust kwijt. Je begint rusteloos te zoeken. Dat is een reden waarom mensen er niet aan beginnen. Als je je rust lief hebt, als je je rust liever hebt dan de liefde, dan begin je er niet aan. Als mensen genoeg hebben aan zichzelf, geen behoefte aan meer, beginnen ze er niet aan.

Dat zoeken betekent ook dat er in de liefde iets gezocht wordt, iets dat je nooit als een vast bezit verwerft. Je zou kunnen zeggen: wie liefheeft, is altijd op zoek en hij vindt nooit, heeft nooit in bezit. Want zo gauw je de liefde hebt, zo gauw je de geliefde hebt als een bezit, als iets dat je vast hebt, als een bezitter, een eigenaar, heb je al niet meer lief. Dan is het al niet meer persoonlijk, want dan ben je bezig de ander te manipuleren, naar je hand te zetten. De ander, die voorwerp is van de liefde, is een geheim, een mysterie, dat je nooit kunt bevatten. De ander blijft altijd een ander. De ander heeft een persoonskern waarop je nooit beslag kunt leggen, niet met je verstand, en niet met je gevoel. Zo is het tussen mensen en zo is het tussen God en de mens. God is een gave die je nooit krijgt, die je nooit hebt. God is altijd groter. Daarom moet je Hem altijd weer loslaten en nooit fixeren in de gestalte waarin je Hem hebt gevonden, nooit vastleggen in de gevoelens waarmee je ontdekking gepaard ging.

Dat is ook de betekenis van de woorden die Jezus tot Maria Magdalena spreekt, op het moment dat zij Hem heeft gevonden en vastgegrepen: ‘Houd mij niet vast’. Dat betekent niet: ‘raak me niet aan’, maar: ‘laat me los in de gestalte waarin je mij gevonden hebt. Je mag mij pas hebben van bij de Vader’. ‘Ik ben nog niet opgestegen naar de Vader’. Je moet Hem laten opstijgen, groter laten worden, tot bij de Vader. Je moet Hem laten ontstijgen aan alles waarin je Hem hebt gevonden. Hij is groter, groter dan de nauwe schaal van je schedel, groter dan de enge ruimte van je hart.

Zo met elkaar omgaan, en zo met Hem omgaan, vraagt versterving. Dat vraagt dat je je niet hecht aan de vormen waarin je met elkaar omgaat. Dat vraagt dat je de ander niet vastpint op zijn uitingen, maar dat je achter alles wat de ander zegt en doet, een hart vermoedt, een geheim dat groter is, de liefde van God. God, die met zijn liefde, zijn barmhartige liefde, uitgaat naar die ander. Dat is het geheim van ieder van ons, dat is het enige vaste, dat is het geloof van Maria Magdalena. De anderen leerlingen organiseren zich, zoeken gezelschap, trekken er opuit, naar Emmaüs bijvoorbeeld, of sluiten zich op in een kamer met eigen gezelschap, maar zij blijft bij het graf, zij blijft zoeken, zij gelooft dat ze de Beminde zal vinden. En tenslotte wordt dit geloof beloond. Niet zíj vindt, maar zij laat zich vinden. Terwijl zij de Beminde zocht, was de Beminde bezig haar te zoeken, net zo lang tot zij in de gesteltenis was om zich ook door Hem te laten vinden.

Bron overweging: onbekend

Heer Jezus,
moge uw Geest ons arm en leeg maken, om in diep verlangen door U gevonden te worden. Met innige eenheid tot gevolg.
Kom heilige Geest.
In uw naam. Amen.