19 maart – H. Jozef, bruidegom van de H. Maagd Maria
Vandaag vieren we het hoogfeest van Sint-Jozef, een man van stil geloof, trouwe zorg en nederige gehoorzaamheid. Mogen we van hem leren wat het betekent om ons leven te richten naar Gods plan, ook wanneer we niet alles meteen begrijpen.
Uit het tweede boek Samuël 7, 4-5a + 12-14a + 16
Via de profeet Natan belooft God aan David dat zijn koningshuis eeuwig zal voortbestaan en dat zijn zoon een huis zal bouwen ter ere van Gods Naam.
In die dagen richtte de Heer zich tot Natan:
‘Zeg tegen mijn dienaar, tegen David: “Wanneer je leven voorbij is en je bij je voorouders te ruste gaat, zal Ik je laten opvolgen door je eigen zoon en hem een bestendig koningschap schenken. Hij zal een huis bouwen voor mijn Naam, en Ik zal ervoor zorgen dat zijn koninklijke troon nooit wankelt. Ik zal een vader voor hem zijn en hij voor Mij een zoon. Jou stel Ik in het vooruitzicht dat je koningshuis eeuwig zal voortbestaan en je troon nooit zal wankelen.”’
Tussenzang: Psalm 89, 2-5 + 27 + 29
Refr.: Zijn nageslacht zal blijven voor altijd.
Van uw liefde, Heer, wil ik eeuwig zingen,
van uw trouw getuigen, geslacht na geslacht.
Ik belijd: uw liefde houdt eeuwig stand,
uw trouw hebt U in de hemel gevestigd.
Ik heb met mijn uitverkorene een verbond gesloten,
aan mijn dienaar David gezworen:
Jouw dynastie zal Ik voor eeuwig vestigen,
je troon in stand houden, geslacht na geslacht.
Hij zal tot Mij roepen: “U bent mijn vader,
mijn God, de rots die mij redt!”
Mijn liefde zal hem altijd beschermen,
hecht is mijn verbond met hem.
Uit de brief van Paulus aan de Romeinen 4, 13 + 16-18 + 22
Paulus benadrukt hoe Abraham bleef vertrouwen op Gods belofte, zelfs toen alle hoop vervlogen leek. Juist dit geloof werd hem als rechtvaardigheid toegerekend.
Broeders en zusters,
niet door de wet ontvingen Abraham en zijn nageslacht de belofte dat ze de wereld zouden erven, maar door de rechtvaardigheid die het geloof schenkt.
Maar de belofte berust op geloof, omdat ze een geschenk van God moest zijn. Want zo is ze van kracht voor heel het nageslacht, niet alleen voor hen die de wet hebben maar ook voor wie delen in het geloof van Abraham, die de vader is van ons allen. Er staat immers geschreven: ‘Ik maak je de vader van vele volken.’
En hij is dit ten overstaan van God, die de doden levend maakt en in het leven roept wat niet bestaat. In Hem stelde hij zijn vertrouwen. Zelfs toen alle hoop vervlogen was, bleef Abraham hopen en geloven dat hij de vader van vele volken zou worden, zoals hem was beloofd: ‘Zo talrijk zullen je nakomelingen zijn.’
Dát geloof werd hem als rechtvaardigheid toegerekend.
Vers voor het evangelie (Ps 84, 5)
Gelukkig wie wonen in uw huis,
gedurig mogen zij U loven.
Uit het evangelie volgens Lucas 2, 41-51a
Dit evangelie vertelt hoe de twaalfjarige Jezus na het pesachfeest ongemerkt in Jeruzalem achterblijft, tot grote bezorgdheid van zijn ouders. Wanneer zij Hem uiteindelijk terugvinden in de tempel, laat Hij zien dat Hij al volledig verbonden is met de opdracht van zijn hemelse Vader.
Jezus’ ouders gingen jaarlijks voor het pesachfeest naar Jeruzalem. Toen Hij twaalf jaar was, maakten ze weer hun gebruikelijke pelgrimstocht. Na afloop van het feest vertrokken ze naar huis, maar Jezus bleef in Jeruzalem achter zonder dat zijn ouders het wisten. In de veronderstelling dat Hij zich bij het reisgezelschap bevond, reisden ze een hele dag voordat ze Hem overal onder hun verwanten en bekenden begonnen te zoeken. Toen ze Hem niet vonden, keerden ze terug naar Jeruzalem om Hem daar te zoeken.
Na drie dagen vonden ze Hem in de tempel, waar Hij tussen de leraren zat, terwijl Hij naar hen luisterde en hun vragen stelde. Allen die Hem hoorden stonden versteld van zijn inzicht en zijn antwoorden.
Toen zijn ouders Hem zagen, waren ze ontzet, en zijn moeder zei tegen Hem: ‘Kind, wat heb Je ons aangedaan? Je vader en ik hebben met angst in het hart naar Je gezocht.’ Maar Hij zei tegen hen: ‘Waarom hebt u naar Me gezocht? Wist u niet dat Ik in het huis van mijn Vader moest zijn?’ Maar ze begrepen niet wat Hij tegen hen zei.
Hij reisde met hen terug naar Nazaret en was hun gehoorzaam.
Van Woord naar leven
PIJN EN KRACHT IN MARIA EN JOZEF
(Bij Lc 2,41-51a)
Familiedrama’s spelen zich in de hele wereld af, maar je zou niet zo snel op de gedachte komen dat dit in het kleine gezinnetje van Jozef, Maria met Jezus, ook zou kunnen gebeuren!
Vader of moeder zijnde, zou je je wezenloos schrikken als je drie dagen lang moest zoeken naar je kind. Maria en Jozef waren vast overstuur, nadat ze ontdekten dat Jezus niet teruggekomen was van hun pelgrimage naar Jeruzalem. Wat is er met Hem gebeurd? Je zou je de meest verschrikkelijke dingen in je hoofd kunnen halen. Ze zullen meteen rechtsomkeert zijn gegaan. Het werd: een zoektocht van drie dagen. We lezen dat ze ontzet waren. Dat is nogal een krachtterm voor emoties.
En tot slot zouden ze de ontdekking doen dat ze Jezus in de tempel terugvinden. De eerste woorden die Maria spreken kon waren nog vol van de doorstane angst en klonken verwijtend.
Toen Zijn ouders Hem zagen waren ze ontzet en zijn moeder zei tegen Hem: “Kind, wat heb je ons aangedaan: Je vader en ik hebben met angst in het hart naar Je gezocht”.
En dan zijn antwoord. Dat loog er niet om. Allerminst een spijtbetuiging. Jongens van die leeftijd zijn ‘volwassen’ rond de twaalf of dertien jaar en weten wat ze willen en wie ze zijn:
Waarom hebt u naar Me gezocht? Wist u niet dat Ik in het huis van mijn Vader moest zijn?
Dat raakte Jozef zo diep dat hij er geen woorden voor had.
Maria en Jozef zullen op dat moment zijn antwoord niet in alle diepte hebben kunnen vatten. Jezus hoorde toch bij hen, was aan hun liefdevolle zorgen toevertrouwd.
In stilte moesten ze dit voorval een plek geven en elkaar steunen. Twee gelovige mensen waren het. Reacties van Jozef zijn niet opgetekend in de Bijbel. Hij de, zorgzame vader die zo van hun jongen hield, werd door Jezus op het tweede plan gezet. Maar in de diepte van deze gebeurtenis leerde hij stap voor stap iets te begrijpen van het mysterie dat eigenlijk al speelde vanaf het moment waarop hij merkte dat Maria in verwachting was. Toen was zijn strijd begonnen en heeft hij een dappere daad gesteld door toch met Maria door te gaan. Hij heeft destijds dit onbegrijpelijk grote geheim geaccepteerd en er met mannenmoed ja op gezegd. Hij geloofde. Nu, ongeveer twaalf jaar later, komt die pijn weer in alle hevigheid terug.
Maria en Jozef hebben al die tijd veel liefde aan Jezus gegeven. Ze hielden zoveel van hem. Misschien is het de eerste keer sinds die tijd dat ze zo geschrokken zijn van de roeping van ‘hun’ kind. Jezus heeft een andere Vader die boven Jozef staat. Jezus heeft een taak die vanaf nu duidelijker gaat worden. Deze geliefde zoon van de Vader, ja ook van Jozef, gaat nu zijn eigen weg. Hij volgt het pad dat zijn Vader Hem zal wijzen.
Maria en Jozef hoeven niets anders te doen dan toe te laten dat Jezus zijn roeping gaat volgen, wat die roeping ook in zou houden. In hun diepste innerlijk moeten Maria en Jozef deze consequentie geweten hebben, want ook de oorsprong van Jezus was al zo anders verlopen dan normaal.
Wat een pijn, maar ook wat een kracht moet en er in Maria en Jozef geleefd hebben om voor de tweede keer mee te gaan met de bestemming van Jezus.
Waarschijnlijk zijn er onder onze lezers mensen die herkennen hoe het ‘groot worden’ van hun kinderen enerzijds met pijn en onbegrip gepaard is verlopen, toen hun eigen kinderen wegen zochten, zo anders dan de ouders graag gezien zouden hebben. Op een later moment zijn ze misschien juist trots op hun kinderen geworden omdat het goed is gekomen.
In het jodendom worden jongens rond hun dertiende bar mitswa, (zoon van de wet). Dat betekent dat ze volwassen zijn en eigen verantwoordelijkheid mogen dragen.
Voor Jezus was dit in elk geval het moment waarop Hij wist waartoe Hij geroepen was. Het was waarschijnlijk de eerste keer dat Hij mee mocht naar Jeruzalem. Hij was in tel, en mocht meedoen in de tempel, zijn diepste thuis! Hij gedroeg zich als een volwassene in het geloof. Het was geen opstandigheid, dat Hij met overtuiging aan Maria en Jozef bovenstaand antwoord gaf, want bij de terugreis staat er: en was hun gehoorzaam. Het woord gehoorzaam valt misschien in onze oren te braaf, maar is niet negatief bedoeld. Religieus gezien was Hij volwassen, maar het bleef een jongen die zijn ouders nog lang nodig zou hebben.
Laten we bidden
Goede God,
uw wegen met mensen zijn wonderbaar.
Heel bijzonder de weg
die U met uw eigen Zoon gegaan bent.
Zelfs Maria en Jozef begrepen het niet meteen.
Hun levens waren getekend met vreugde, verdriet,
maar ook met kracht.
Vandaag op de dag die aan Jozef is toebedacht,
zien we hem als een krachtig figuur
die meegegaan is
met de essentie van de roeping van Jezus,
hoe zwaar het ook voor hem was.
Geef ons ook de kracht
om de ontwikkelingen van onze kinderen
met openheid te volgen.
Zegen en behoedt hen op al hun wegen,
door Jezus, uw Zoon.
Amen
Beste mensen, laten we er vandaag een feestdag van maken van Sint-Jozef, die weleens wat meer aandacht mag hebben. Hij leefde altijd in de schaduw van Maria.
Ricky
Om mee op op weg te gaan
Wat raakt je in het verhaal van Jozef en Maria?
Het is een verhaal van alle tijden. Datgene wat je raakt heeft altijd te maken met je eigen geschiedenis. Misschien zijn er nog pijnpunten aanwezig die nog niet genezen zijn en spelen de littekens nog een rol. Kun je ermee omgaan?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Jozef van Nazareth
Sint-Jozef, een Joodse timmerman uit Galilea, was de man van de Heilige Maagd Maria, de moeder van Jezus. Hij wordt vereerd als de patroon van de Kerk.
Voedstervader
Jozef, zoon van Jacob, was de man van Maria en de pleegvader (‘voedstervader’) van Jezus. Hij stamde uit het geslacht van koning David, van wie voorspeld was dat een van zijn nakomelingen de Messias zou worden. Van beroep was Jozef timmerman of aannemer in Nazareth.
Rechtschapen
In het Nieuwe Testament speelt hij slechts een rol bij de geboorte en kinderjaren van Christus. Volgens het evangelie van Matteüs was Jozef een “rechtschapen man”. Hij overwoog in stilte van zijn verloofde Maria te scheiden, omdat zij zwanger bleek voordat ze gingen samenwonen. Terwijl hij dit overwoog, verscheen hem in een een droom een engel, aldus Matteüs. De engel zei: “Jozef, zoon van David, wees niet bevreesd, uw vrouw tot u te nemen: het kind in haar schoot is van de Heilige Geest” (1,20).
Naamgever
Volgens Matteüs was het Jozef die op gezag van de engel het kind van Maria de naam Jezus gaf. Jezus komt van het Hebreeuwse Jesjoea en dat betekent ‘de Heer is verlossing’. Volgens de engel zal Jezus “zijn volk verlossen van hun zonden”.
Weduwnaar
Volgens het apocriefe Proto-Evangelie van Jacobus is Jozef een weduwnaar met zonen en Maria een tempelmaagd. Maria is twaalf jaar geworden en haar diensttijd zit erop. Daarom zoeken de priesters een geschikte man voor haar. De geselecteerde kandidaten moeten hun staf in de tempel leggen; de man wiens staf zal bloeien wordt door de hogepriester als Maria’s bruidegom aangewezen. De staf van Jozef bloeit, maar Jozef weigert Maria te huwen. “Ik heb zonen en ik ben oud, terwijl zij nog jong is. Ik wil niet belachelijk gemaakt worden onder de kinderen van Israël” (9,8). De hogepriester vermaant hem en zegt dat het de wil van God is, waarop Jozef gehoorzaamt.
Zalige dood
Volgens een overlevering stonden Jezus en Maria beiden aan Jozefs sterfbed. Vandaar dat hij wordt beschouwd als de heilige die wordt aangeroepen ter verkrijging van een ‘zalige dood’, een sterven waar de bediening van de laatste sacramenten aan voorafgaat.
Verering
Het feest van Jozef werd al in de negende eeuw op 19 maart in Midden-Europa gevierd. De heilige karmelietes Teresia van Avila (1515-1582) en de heilige bisschop Franciscus van Sales (1567-1622) bevorderden de devotie tot Jozef sterk. In 1729 werd op bevel van paus Clemens XI het Jozeffeest verplicht voor de gehele RK-Kerk. In 1870 verhief paus Pius IX Jozef tot patroon van de Kerk. Zijn opvolger Leo XIII, wees de maand maart aan als de Jozefmaand. Ook verleende hij zijn goedkeuring aan het bidden van een speciale litanie ter ere van Jozef. In 1955 stelde paus Pius XII de 1ste mei in als het feest van Sint-Jozef Arbeider.
Johannes XXIII
Johannes XXIII (1958-1963) was een groot vereerder van de ‘Bruidegom van Maria’. De paus die het Tweede Vaticaans Concilie bijeen had geroepen, nam Jozef op in de eeuwenoude heiligenlijst van de Romeinse Canon, het eerste Eucharistisch Gebed van het Romeins Missaal. Paus Franciscus, die op het hoogfeest van Sint Jozef (19 maart 2013) werd geïnaugureerd, deed in het eerste jaar van zijn pontificaat hetzelfde bij de overige eucharistische gebeden.
Bron: KRO-NCRV
Van Woord naar leven
PIJN EN KRACHT IN MARIA EN JOZEF
(Bij Lc 2,41-51a)
Familiedrama’s spelen zich in de hele wereld af, maar je zou niet zo snel op de gedachte komen dat dit in het kleine gezinnetje van Jozef, Maria met Jezus, ook zou kunnen gebeuren!
Vader of moeder zijnde, zou je je wezenloos schrikken als je drie dagen lang moest zoeken naar je kind. Maria en Jozef waren vast overstuur, nadat ze ontdekten dat Jezus niet teruggekomen was van hun pelgrimage naar Jeruzalem. Wat is er met Hem gebeurd? Je zou je de meest verschrikkelijke dingen in je hoofd kunnen halen. Ze zullen meteen rechtsomkeert zijn gegaan. Het werd: een zoektocht van drie dagen. We lezen dat ze ontzet waren. Dat is nogal een krachtterm voor emoties.
En tot slot zouden ze de ontdekking doen dat ze Jezus in de tempel terugvinden. De eerste woorden die Maria spreken kon waren nog vol van de doorstane angst en klonken verwijtend.
Toen Zijn ouders Hem zagen waren ze ontzet en zijn moeder zei tegen Hem: “Kind, wat heb je ons aangedaan: Je vader en ik hebben met angst in het hart naar Je gezocht”.
En dan zijn antwoord. Dat loog er niet om. Allerminst een spijtbetuiging. Jongens van die leeftijd zijn ‘volwassen’ rond de twaalf of dertien jaar en weten wat ze willen en wie ze zijn:
Waarom hebt u naar Me gezocht? Wist u niet dat Ik in het huis van mijn Vader moest zijn?
Dat raakte Jozef zo diep dat hij er geen woorden voor had.
Maria en Jozef zullen op dat moment zijn antwoord niet in alle diepte hebben kunnen vatten. Jezus hoorde toch bij hen, was aan hun liefdevolle zorgen toevertrouwd.
In stilte moesten ze dit voorval een plek geven en elkaar steunen. Twee gelovige mensen waren het. Reacties van Jozef zijn niet opgetekend in de Bijbel. Hij de, zorgzame vader die zo van hun jongen hield, werd door Jezus op het tweede plan gezet. Maar in de diepte van deze gebeurtenis leerde hij stap voor stap iets te begrijpen van het mysterie dat eigenlijk al speelde vanaf het moment waarop hij merkte dat Maria in verwachting was. Toen was zijn strijd begonnen en heeft hij een dappere daad gesteld door toch met Maria door te gaan. Hij heeft destijds dit onbegrijpelijk grote geheim geaccepteerd en er met mannenmoed ja op gezegd. Hij geloofde. Nu, ongeveer twaalf jaar later, komt die pijn weer in alle hevigheid terug.
Maria en Jozef hebben al die tijd veel liefde aan Jezus gegeven. Ze hielden zoveel van hem. Misschien is het de eerste keer sinds die tijd dat ze zo geschrokken zijn van de roeping van ‘hun’ kind. Jezus heeft een andere Vader die boven Jozef staat. Jezus heeft een taak die vanaf nu duidelijker gaat worden. Deze geliefde zoon van de Vader, ja ook van Jozef, gaat nu zijn eigen weg. Hij volgt het pad dat zijn Vader Hem zal wijzen.
Maria en Jozef hoeven niets anders te doen dan toe te laten dat Jezus zijn roeping gaat volgen, wat die roeping ook in zou houden. In hun diepste innerlijk moeten Maria en Jozef deze consequentie geweten hebben, want ook de oorsprong van Jezus was al zo anders verlopen dan normaal.
Wat een pijn, maar ook wat een kracht moet en er in Maria en Jozef geleefd hebben om voor de tweede keer mee te gaan met de bestemming van Jezus.
Waarschijnlijk zijn er onder onze lezers mensen die herkennen hoe het ‘groot worden’ van hun kinderen enerzijds met pijn en onbegrip gepaard is verlopen, toen hun eigen kinderen wegen zochten, zo anders dan de ouders graag gezien zouden hebben. Op een later moment zijn ze misschien juist trots op hun kinderen geworden omdat het goed is gekomen.
In het jodendom worden jongens rond hun dertiende bar mitswa, (zoon van de wet). Dat betekent dat ze volwassen zijn en eigen verantwoordelijkheid mogen dragen.
Voor Jezus was dit in elk geval het moment waarop Hij wist waartoe Hij geroepen was. Het was waarschijnlijk de eerste keer dat Hij mee mocht naar Jeruzalem. Hij was in tel, en mocht meedoen in de tempel, zijn diepste thuis! Hij gedroeg zich als een volwassene in het geloof. Het was geen opstandigheid, dat Hij met overtuiging aan Maria en Jozef bovenstaand antwoord gaf, want bij de terugreis staat er: en was hun gehoorzaam. Het woord gehoorzaam valt misschien in onze oren te braaf, maar is niet negatief bedoeld. Religieus gezien was Hij volwassen, maar het bleef een jongen die zijn ouders nog lang nodig zou hebben.
Laten we bidden
Goede God,
uw wegen met mensen zijn wonderbaar.
Heel bijzonder de weg
die U met uw eigen Zoon gegaan bent.
Zelfs Maria en Jozef begrepen het niet meteen.
Hun levens waren getekend met vreugde, verdriet,
maar ook met kracht.
Vandaag op de dag die aan Jozef is toebedacht,
zien we hem als een krachtig figuur
die meegegaan is
met de essentie van de roeping van Jezus,
hoe zwaar het ook voor hem was.
Geef ons ook de kracht
om de ontwikkelingen van onze kinderen
met openheid te volgen.
Zegen en behoedt hen op al hun wegen,
door Jezus, uw Zoon.
Amen
Beste mensen, laten we er vandaag een feestdag van maken van Sint-Jozef, die weleens wat meer aandacht mag hebben. Hij leefde altijd in de schaduw van Maria.
Ricky
Om mee op op weg te gaan
Wat raakt je in het verhaal van Jozef en Maria?
Het is een verhaal van alle tijden. Datgene wat je raakt heeft altijd te maken met je eigen geschiedenis. Misschien zijn er nog pijnpunten aanwezig die nog niet genezen zijn en spelen de littekens nog een rol. Kun je ermee omgaan?
Blog ‘Van Woord naar leven’
Reageren of uitwisselen betreffende de lezingen of de overweging, kan via de blog ‘Van Woord naar leven’.
Om de kwaliteit van het gesprek te waarborgen worden de reacties geplaatst na moderatie.