Lezingen van de dag – zondag 29 april 2018
5e paaszondag – B
Uit de Handelingen van de Apostelen 9, 26-31
De bekering van de kerkvervolger Saulus verraste de christelijke gemeenschap zozeer dat zij het niet kon geloven. Paulus had de overtuigende steun van Barnabas dan ook erg nodig. Sindsdien, en door het vertrouwen dat men in hem stelde, kon de bekeerling, Paulus, apostel worden. Zijn rol werd zelfs bepalend voor de opbouw van de Kerk, die bezield werd door de Geest.
Toen Paulus terug was in Jeruzalem wilde hij zich aansluiten bij de leerlingen, maar die waren bang voor hem omdat ze niet geloofden dat ook hij een leerling was geworden. Barnabas nam hem echter onder zijn hoede en bracht hem naar de apostelen, aan wie hij vertelde dat Saulus onderweg de Heer had gezien, dat hij met hem had gesproken en dat hij in Damascus vrijmoedig de naam van Jezus had verkondigd.
Saulus liep nu openlijk met de apostelen in Jeruzalem rond en verkondigde vrijmoedig de naam van de Heer. Hij ging in debat met de Griekstalige Joden, maar die beraamden een aanslag op zijn leven. Toen de broeders dat te weten kwamen, brachten ze hem naar Caesarea en stuurden hem van daar naar Tarsus.
In heel Judea en Galilea en Samaria leefde de gemeente in vrede en kwam tot bloei. De gelovigen leefden in ontzag voor de Heer, en dankzij de bijstand van de heilige Geest nam hun aantal steeds meer toe.
Psalm 22, 26-27 + 28 + 30 + 31-32
R.: Onze God is een God van daden.
Van U komt mijn lofzang in de kring van het volk,
mijn geloften los ik in bij wie U vrezen.
De vernederden zullen eten en worden verzadigd.
Zij die Hem zoeken, brengen lof aan de Heer. 
Voor altijd mogen jullie leven !
Overal, tot aan de einden der aarde,
zal men de Heer gedenken en zich tot Hem wenden.
Voor U zullen zich buigen alle stammen en volken.
Wie op aarde in overvloed leven,
zullen aanzitten en zich voor Hem buigen.
Ook zullen voor Hem knielen
wie in het graf zijn neergedaald,
wie hun leven niet konden behouden.
Een nieuw geslacht zal Hem dienen
en aan de kinderen vertellen van de Heer;
aan het volk dat nog geboren moet worden
zal het van zijn gerechtigheid verhalen:
Hij is een God van daden.
Uit de eerste brief van Johannes 3, 18-24
God zoeken gebeurt op velerlei wijzen. Maar alleen een daadwerkelijke liefde verzekert ons dat wij in gemeenschap leven met God, die liefde is.
Kinderen, we moeten niet liefhebben met de mond, met woorden, maar waarachtig, met daden. Dan weten we dat we voortkomen uit de waarheid en kunnen we met een gerust hart voor God staan. En zelfs als ons hart ons aanklaagt: God is groter dan ons hart, Hij weet alles.
Geliefde broeders en zusters, als ons hart ons niet aanklaagt, kunnen we ons vol vertrouwen tot God wenden en ontvangen we van Hem wat we maar vragen, omdat we ons aan zijn geboden houden en doen wat Hij wil.
Dit is zijn gebod: dat we geloven in de naam van zijn Zoon Jezus Christus en elkaar liefhebben, zoals Hij ons heeft opgedragen.
Wie zich aan zijn geboden houdt blijft in God, en God blijft in hem.
Dat Hij in ons blijft, weten we door de Geest die Hij ons heeft gegeven.
Alleluia.
Blijf in mij, dan blijf Ik in u, zegt de Heer;
wie in mij blijft, die draagt veel vrucht.
Alleluia.
Uit het evangelie volgens Johannes 15, 1-8
Met een beeld uit de wijnbouw maakt Jezus duidelijk hoe innig Hij met zijn Vader en met zijn leerlingen verbonden is. God is de wijnbouwer, Jezus de wijnstok en de leerlingen zijn de takken, die de druiven dragen. Dit laatste kan maar wanneer zij verbonden blijven met Hem. Gesnoeid door de beproeving zullen zij nog meer vruchten dragen.
Jezus sprak tot zijn leerlingen:
‘Ik ben de ware wijnstok en mijn Vader is de wijnbouwer. Iedere rank aan mij die geen vrucht draagt snijdt Hij weg, en iedere rank die wel vrucht draagt snoeit Hij bij, opdat hij meer vruchten draagt. Jullie zijn al rein door alles wat Ik tegen jullie gezegd heb.
Blijf in mij, dan blijf Ik in jullie. Een rank die niet aan de wijnstok blijft, kan uit zichzelf geen vrucht dragen. Zo kunnen jullie geen vrucht dragen als jullie niet in mij blijven.
Ik ben de wijnstok en jullie zijn de ranken. Als iemand in mij blijft en Ik in hem, zal hij veel vrucht dragen. Maar zonder mij kun je niets doen.
Wie niet in mij blijft wordt weggegooid als een wijnrank en verdort; hij wordt met andere ranken verzameld, in het vuur gegooid en verbrand.
Als jullie in mij blijven en mijn woorden in jullie, kun je vragen wat je wilt en het zal gebeuren. De grootheid van mijn Vader zal zichtbaar worden wanneer jullie veel vrucht dragen en mijn leerlingen zijn.’
Van Woord naar leven
De overweging van vandaag is van de hand van Frans Mistiaen, s.j.Aan elke wijnrank is er een punt dat heel kwetsbaar is, maar levensbelangrijk. Het is het punt waar de rank aan de wijnstok ontspringt. Daar breekt een rank het vlugst af en dan is zij verloren. In elk van ons is er zo'n verborgen punt waar het levenssap van God langs komt: het is onze vriendschap met Jezus. Onze innige verbondenheid met de verrezen Heer is een uiterst delicaat en kwetsbaar punt van ons geloof, want het wordt dikwijls aangevochten, belaagd en bedreigd, maar het is van levensbelang. Onze persoonlijke vriendschap met levende Heer Jezus is broos, maar juist de bron van zoveel kracht, edelmoedigheid en goede daden.Wel is er geen groei zonder snoei. God de Wijngaardenier wil ons geen pijn doen. Hij wil ons wel laten groeien en vruchten laten dragen. Wij hebben regelmatig het gevoel dat God al de overtollige uitgroei afsnijdt, want dat eist het sap van de wijnstok nutteloos op voor zichzelf. Die snoei doet pijn, maar het is een onvermijdelijke en louterende groeipijn.Het is goed dat wij ons laten zuiveren door Jezus' woord. Het beluisteren van het evangelie nodigt ons regelmatig opnieuw uit ons te ontdoen van allerlei uitwassen van liefdeloosheid. Vóór wij het goed beseffen woekert de zelfzucht immers als wildgroei in ons hart. Als wij in Jezus' vriendschap willen blijven, dan zullen wij eigenlijk een gestadig gevecht leveren tegen onze eigen zelfzucht die de gezonde vruchten dreigt te verstikken. Een zin uit het evangelie, een verhaal of een beeld, kan ons wakker schudden, ons weer bewust maken en doen inzien, op welk domein wij de laatste tijd liefdeloos waren, voor welke mensen wij de laatste dagen teveel ons hart hebben gesloten. Het evangelie is een krachtig snoeimes, pijnlijk soms, maar eigenlijk heilzaam. De rank is eigenlijk diep dankbaar tegenover de Wijngaardenier, die deskundig snoeit.Onze vriendschap met Jezus is nog om een andere reden ons delicate, kwetsbare levenspunt. Jezus is namelijk geen gemakkelijke vriend, want Hij vraagt heel wat van ons. Hij nodigt ons uit dingen te doen die niet zo in de lijn liggen van onze spontane, natuurlijke neigingen. Hij vraagt ons dienstbaar te zijn voor kleinen en zwakken, onszelf te breken, te delen en te geven. Hij wil dat wij geperste druif worden, zodat ons sap anderen voedt, leven biedt en zelfs de vreugde van het feest gunt. Jezus nodigt ons uit tot zelfgave opdat anderen zouden leven.Wij blijven Jezus' leerlingen, meer nog, wij worden Jezus’ vrienden, door rijke vruchten te dragen van dienstbaarheid, gerechtigheid, liefde en vrede.Waar kunnen wij daartoe de kracht vinden? In de Eucharistie. Eucharistie vieren is weer gaan putten aan de bron van ons geloof, het levenssap van ons christen-zijn weer uit de wortel laten opstijgen en weer in ons krachtig laten stromen. Een Eucharistie beleven, mééleven, betekent: opnieuw doordrongen worden van de kracht die Jezus ons voorleefde: alleen doorheen het geven van zichzelf, als gebroken brood en weggeschonken wijn, wordt rijke, vruchtbare liefde geboren.Reageren, je eigen woordje plaatsen, of uitwisselen over de overweging, kan via de blog Van Woord naar leven.
Laten wij bidden
Heer,
geef dat wij altijd met U verbonden mogen blijven, opdat de vruchten van ons leven uw vruchten mogen zijn: Gods wil. Geef dat wij in uw vriendschap mogen blijven, alle dagen van ons leven.
Amen.
De Bijbelteksten zijn ontleend aan de NBV21, © Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap.
De korte inleidingen op de lezingen zijn van de hand van Kris.
Catharina van Siëna († 1380)
patrones van Europa
Catharina (ook Caterina) Benincasa (ook Senesis of van Siëna) op.ter., Italië; maagd & mysticaZij werd geboren in 1347 te Siena als 25e kind van een lakenverver. Op 16-jarige leeftijd trad zij toe tot de tertiarissen van de dominicanerr orde. Dat wil zeggen dat zij wel volgens de regel van Sint Dominicus leefde, evenwel niet in een klooster, maar gewoon thuis. Toch werd zij al gauw zo bekend om haar heilige levenswijze, dat velen haar kozen als leidsvrouwe en voorbeeld; zij werden de 'Caterinati' genoemd: zij vormden langzamerhand een vaste kring om haar heen. Daar bevonden zich adellijke jongeren onder, oude kooplieden, priesters, advocaten, kunstenaars en soldaten. Wat hen in haar boeide was haar heiligheid, haar opgewekte humeur, haar pittige, rake uitspraken en de extases die zij ontving tijdens haar gebed; daar waren velen getuigen van. Zij wijdde zich toe aan de armen van de stad en zij bezat de gave de meest verstokte zondaars tot inkeer te brengen.Ook bewoog zij zich op het kerkdiplomatieke vlak. Zo wist zij paus Gregorius XI ertoe te bewegen zijn Franse standplaats Avignon te verlaten en terug te keren naar Rome. Dat deed ze door in gezelschap van haar gevolg 'caterinati' persoonlijk naar Avignon te gaan en de paus als het ware bij de hand te nemen en te geleiden op zijn weg naar huis. Op talloze manieren probeerde zij bij te dragen tot de eenheid van de Kerk in de westerse wereld. In 1380 ontbood paus Urbanus VI haar zelfs naar Rome om te dienen als zijn raadgeefster. Daar stierf zij nog in hetzelfde jaar, waarna zij werd bijgezet in de kerk van Santa Maria sopra Minerva.Zij heeft ruim honderd brieven nagelaten en een geschrift over mystiek, waarvan de kwaliteit zo groot is dat zij in 1970 door paus Paulus VI werd uitgeroepen tot kerkleraar. Sinds 1939 is zij ook patrones van Italië. Daarnaast is zij beschermheilige van haar vaderstad Siena.Sinds 1999 staat zij te boek als patrones van Europa; sinds 1939 van Italië en sinds 1866 van Rome; daarnaast van tertiarissen van de dominicanessen, van wasvrouwen en stervenden. Haar voorspraak wordt ingeroepen tegen de pest en tegen hoofdpijn.https://www.youtube.com/watch?v=LElDiVVJLc0Laten wij bidden
geef dat wij altijd met U verbonden mogen blijven, opdat de vruchten van ons leven uw vruchten mogen zijn: Gods wil. Geef dat wij in uw vriendschap mogen blijven, alle dagen van ons leven.
Amen.